ปากีสถานตะวันออก

ปากีสถานตะวันออก (อังกฤษ: East Pakistan; เบงกอล: পূর্ব পাকিস্তান Purbo Pākistān; อูรดู: مشرقی پاکستان‎ Mašriqī Pākistān ออกเสียง: [məʃrɪqiː pɑːkɪst̪ɑːn]) เป็นดินแดนที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของประเทศปากีสถาน ซึ่งอยู่ในดินแดนเบงกอล ระหว่าง พ.ศ. 2498 - 2514

ปากีสถานตะวันออก পূর্ব পাকিস্তান (เบงกอล) مشرقی پاکستان (อูรดู)
พ.ศ. 2498–2514
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: "Unity, Faith, Discipline" (เอกภาพ, ศรัทธา, วินัย)
เพลงชาติ: Qaumī Tarāna เพลงชาติโดยพฤตินัย Pakistan Zindabad (ปากีสถานจงเจริญ)
เมืองหลวง	ธากา
ภาษาทั่วไป	ภาษาเบงกอล (ภาษาราชการ) ภาษาพิหาร ภาษาอูรดู ภาษาอังกฤษ
ศาสนา	ศาสนาอิสลาม ศาสนาฮินดู
การปกครอง	ระบบรัฐสภา ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ (1955–1956) ประชาธิปไตยระบบรัฐสภาภายใต้สาธารณรัฐอิสลาม (1956–1958) กฎอัยการศึก (1958–1962) สาธารณรัฐระบบประธานาธิบดี (1962–1970) กฎอัยการศึก (1970–1971)
ผู้บริหาร
• 2503-2505	อาซัม ข่าน
• 2505-2512	อับดุล โมเนม ข่าน
• 2512-2514	ไซเยด โมฮัมหมัด อะห์ซาน
• 2514	อามีร อัลดุลลอห์ ข่าน เนียซี
ประธานรัฐมนตรี
• 2498-2499, 2501	อาบู ฮุสเซน สรรกัร
• 2499-2501	อะตาอุรระห์มาน ข่าน
ผู้ว่าการ
• 2498-2499	อามีรุดดิน อะห์เหม็ด
• 2499-2501	เอ เค ฟัซลุล ฮุก
• 2501-2503	ซากีร ฮูเซน
สภานิติบัญญัติ	Legislative Assembly
ยุคประวัติศาสตร์	สงครามเย็น
• การก่อตั้ง	พ.ศ. 2498
• การสถาปนาสุดท้าย	22 พฤศจิกายน 2497
• สงครามปลดปล่อยบังกลาเทศ	26 มีนาคม 2514
• สงครามอินเดีย-ปากีสถาน พ.ศ. 2514	3 ธันวาคม 2514
• ประกาศเอกราช	16 ธันวาคม 2514
พื้นที่
147,570 ตารางกิโลเมตร (56,980 ตารางไมล์)
สกุลเงิน	รูปีปากีสถาน
ก่อนหน้า ถัดไป เบงกอลตะวันออก รัฐบาลเฉพาะกาลสาธารณรัฐประชาชนบังกลาเทศ
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	บังกลาเทศ

ใน พ.ศ. 2490 เบงกอลเป็นส่วนหนึ่งของบริติชอินเดีย ซึ่งแบ่งเป็นเบงกอลตะวันตกและเบงกอลตะวันออกตามศาสนา การแบ่งแยกนี้เป็นผลจากความขัดแย้งทางศาสนาระหว่างฮินดูและมุสลิมในอินเดีย ใน พ.ศ. 2490 ชาวเบงกอลที่เป็นมุสลิมเข้าร่วมกับขบวนการปากีสถาน หลังการแบ่งแยกอินเดียและกลายเป็นจังหวัดเบงกอลตะวันออกของปากีสถาน ระหว่าง พ.ศ. 2490 - 2497 เบงกอลตะวันออกมีการบริหารเป็นเอกเทศโดยพันธมิตรมุสลิมปากีสถาน นำโดยนูรุล อามีน ต่อมาใน พ.ศ. 2498 นายกรัฐมนตรีเบงกอล มูฮัมหมัด อาลี โบกรา ได้ประกาศยุบจังหวัดเบงกอลตะวันออก และจัดตั้งปากีสถานตะวันออก โดยมีเมืองหลักคือธากา ในช่วงนี้พันธมิตรมุสลิมปากีสถานพ่ายแพ้ให้แก่สันนิบาตอวามี สันนิบาตอวามีเข้ามาบริหารปากีสถานตะวันออก หลังจาก ฮุเซน ชะฮีด ชุระวรรดี ได้เป็นนายกรัฐมนตรี ช่วงระหว่าง พ.ศ. 2501 - 2514 เป็นช่วงที่เกิดความขัดแย้งทางการเมือง การสนับสนุนการปกครองตนเองเติบโตขึ้นเมื่อสันนิบาตอวามี จัดตั้งขบวนการหกประการใน พ.ศ. 2509 และเติบโตเต็มที่เมื่อสันนิบาตอวามีชนะการเลือกตั้งทั่วไปใน พ.ศ. 2513 ในปากีสถานตะวันออก

หลังการเลือกตั้งทั่วไป นายกรัฐมนตรีของปากีสถาน นายพลยะห์ยา ข่าน พยายามเจรจากับทั้งพรรคประชาชนปากีสถาน และสันนิบาตอวามีในการแบ่งปันอำนาจจากรัฐบาลกลางแต่ล้มเหลว สันนิบาตอวามีได้ประกาศเอกราชของปากีสถานตะวันออกเมื่อ 26 มีนาคม พ.ศ. 2514 และเริ่มต้นสงครามปลดปล่อยบังกลาเทศจากปากีสถาน โดยอินเดียเข้ามาสนับสนุนสันนิบาตอวามี สงครามสิ้นสุดลงเมื่อ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2514 ปากีสถานตะวันออกได้รับเอกราชอย่างเป็นทางการในนามบังกลาเทศ

อ้างอิง

1. Story of Pakistan Press. "Partition of Bengal [1905–1911]". Story of Pakistan (Bengali Partition Part I). สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
2. Story of Pakistan Press Release. "Partition of Bengal [1905–1911]". Partition of Bengal [1905–1911, Part II]. สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
3. "The June 3rd Plan [1947]". Directorate of the Story of Pakistan. สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
4. Rahman, Syedur (2010). Historical Dictionary of Bangladesh. USA: Rowman and Littlefield Publishing Group. p. 300. ISBN 978-08108-6766-6.
5. U.S. Government (2004-06-01). Pakistan, a country study. USA: U.S. Government. pp. 236pp. ISBN 9781419139949.
6. Ali, Tariq (April 2003). The Clash of Fundamentalisms: Crusades, Jihads and Modernity. United Kingdom: Verso Publishing Co. plc. pp. 181–237, 342pp. ISBN 1-85984-457-X.
7. Sop. "H. S. Suhrawardy Becomes Prime Minister [1956]". Story of Pakistan (1956 times). สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
8. Trived, Rabindranath. "The Legacy of the plight of Hindus in Bangladesh". Original date: Sun, 2007-07-22 01:09 pm. Rabindranath Trived, Asian Tribune. สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
9. Jalil, Amar (7 January 2007). "United front against the Bengalis". Dawn Newspapers, 2007. สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
10. Story of Pakistan. "Awami League's Six-Point Program". Story of Pakistan (Awami League's Six-Point Program). สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
11. Press Release. "General Elections 1970". Pakistan Parliamentary Elections, 1970. สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
12. Story of Pakistan. "Tragedy and Reconstruction:Separation of East Pakistan (Part III)". Separation of East Pakistan (Part III). สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.
13. Website Release. "Tragedy and Reconstruction (The Separation of East Pakistan [1971] )". The Separation of East Pakistan [1971] (Part IV). สืบค้นเมื่อ 25 March 2012.