ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย เป็นตำแหน่งผู้บริหารสูงสุดของธนาคารแห่งประเทศไทย โดยตำแหน่งผู้ว่าการยังดำรงตำแหน่งอื่นเป็น รองประธานคณะกรรมการธปท., ประธานคณะกรรมการนโยบายการเงิน, ประธานคณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน และ ประธานคณะกรรมการระบบการชำระเงิน มีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 5 ปี ติดต่อกันได้ไม่เกินสองวาระ ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังจะเป็นผู้สรรหาและเสนอชื่อไปยังคณะรัฐมนตรี เมื่อคณะรัฐมนตรีมีมติรับรองจึงจะทูลเกล้าฯไปยังพระมหากษัตริย์เพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯแต่งตั้งต่อไป

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย
ตราธนาคารแห่งประเทศไทย
ผู้ดำรงตำแหน่งคนปัจจุบัน เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ ตั้งแต่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2563
ผู้เสนอชื่อ	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง
ผู้แต่งตั้ง	พระมหากษัตริย์ไทย
วาระ	5 ปี (ไม่เกินสองวาระ)
ผู้ประเดิมตำแหน่ง	พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย
สถาปนา	27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2485
เว็บไซต์	ผู้ว่าการอดีตถึงปัจจุบัน

คุณสมบัติ

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย จะต้องมีมีความรู้ความสามารถในด้านเศรษฐศาสตร์และการธนาคาร มีสัญชาติไทยโดยกำเนิด และต้องมีอายุน้อยกว่า 60 ปีบริบูรณ์ในวันที่ได้รับแต่งตั้ง ต้องไม่เป็นพนักงานหรือลูกจ้างของธนาคารแห่งประเทศไทย หากเคยเป็นข้าราชการเมืองหรือมีตำแหน่งในพรรคการเมือง ต้องพ้นจากตำแหน่งมาแล้วไม่น้อยกว่าหนึ่งปี

หน้าที่

ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย มีหน้าที่กำกับดูแลนโยบายและบริหารธนาคารแห่งประเทศไทย เพื่อรักษาเสถียรภาพและความมั่นคงทางการเงินของประเทศ แม้โดยตำแหน่งจะต่ำกว่ารัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง แต่ก็มีความสำคัญมาก ดังข้อความเรื่อง "ศาสตร์และศิลป์แห่งการเป็นผู้ว่าการธนาคารกลาง" ของ ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ที่ว่า

...ตำแหน่งของผู้ว่าการธนาคารชาตินี้ในทำเนียบราชการไทยเป็นตำแหน่งที่ต่ำกว่ารัฐมนตรี และเราจำเป็นที่จะต้องติดต่อกับรัฐมนตรีอยู่เฉพาะอย่างยิ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ซึ่งมีอำนาจตามกฎหมายเป็นผู้กำกับการงานของธนาคารแห่งประเทศไทย ไม่ใช่เฉพาะแต่ผู้ว่าการเท่านั้น ผู้ใหญ่คนอื่นในธนาคารแห่งประเทศไทยด้วย เพราะฉะนั้น การติดต่อกับรัฐมนตรีเพื่อที่จะเกลี้ยกล่อมรัฐมนตรีให้ดำเนินนโยบายอย่างใดอย่างหนึ่งที่ธนาคารเห็นสมควรก็ย่อมเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะถ้านโยบายต่างๆไม่ประสานกัน การดำเนินราชการแผ่นดินก็จะเป็นไปโดยราบรื่นมิได้

เช่น ถ้างบประมาณแผ่นดินตั้งรายจ่ายไว้เกินกำลัง จะทำให้เงินเฟ้อ ถ้าแก้ไขไม่ได้และต้องการจะรักษาเสถียรภาพไว้ ทางธนาคารแห่งประเทศไทยก็จำเป็นต้องจำกัดทางด้านการเงินด้านอื่น หมายความว่าเงินที่ปล่อยให้ชาวไร่ชาวนากับพ่อค้าอุตสาหกรที่จะต้องน้อยลงไป จะต้องไปหดเครดิตทางธนาคารพาณิชย์ ถ้าเป็นเช่นนี้ก็อาจจะเสียหาย นี่เป็นเรื่องที่เราต้องพูดกับรัฐมนตรีแทบทุกปี

ถ้าเราไม่สามารถที่จะเกลี้ยกล่อมท่านได้ หน้าที่ของผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทยก็จะด้อยลงไป ความรับผิดชอบและประโยชน์ที่เราจะทำให้ก็จะเสียหายไปเช่นเดียวกัน เพราะฉะนั้น ในการที่จะติดต่อกับรัฐบาลจึงมีความจำเป็นที่จะต้องให้มีความเชื่อถือให้รัฐบาลหรือบุคคลในรัฐบาลเชื่อ ถือว่าเราไม่ได้เห็นประโยชน์ของส่วนตัว ไม่ได้เห็นแก่ประโยชน์ของธนาคารแห่งประเทศไทย แต่เห็นแก่ประโยชน์ของแผ่นดิน...— ศาสตราจารย์ ดร. ป๋วย อึ๊งภากรณ์

รายพระนาม รายนาม

คนที่	ชื่อ	วาระ
1 (1)	พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย	27 พฤศจิกายน 2485 – 16 ตุลาคม 2489
2 (1)	นายเสริม วินิจฉัยกุล	17 ตุลาคม 2489 – 24 พฤศจิกายน 2490
3 (1)	นายเล้ง ศรีสมวงศ์	25 พฤศจิกายน 2490 – 2 กันยายน 2491
1 (2)	พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย	3 กันยายน 2491 – 2 ธันวาคม 2491
3 (2)	นายเล้ง ศรีสมวงศ์	3 ธันวาคม 2491 – 3 สิงหาคม 2492
4	หม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์	4 สิงหาคม 2492 - 29 กุมภาพันธ์ 2495
2 (2)	นายเสริม วินิจฉัยกุล	1 มีนาคม 2495 – 24 กรกฎาคม 2498
5	นายเกษม ศรีพยัคฆ์	25 กรกฎาคม 2498 – 23 กรกฎาคม 2501
6	นายโชติ คุณะเกษม	24 กรกฎาคม 2501 – 3 พฤษภาคม 2502
7	นายป๋วย อึ๊งภากรณ์	11 มิถุนายน 2502 – 15 สิงหาคม 2514
8	นายพิสุทธิ์ นิมมานเหมินท์	16 สิงหาคม 2514 – 23 พฤษภาคม 2518
9	นายเสนาะ อูนากูล	24 พฤษภาคม 2518 – 31 ตุลาคม 2522
10	นายนุกูล ประจวบเหมาะ	1 พฤศจิกายน 2522 – 13 กันยายน 2527
11	นายกำจร สถิรกุล	14 กันยายน 2527 – 5 มีนาคม 2533
12	นายชวลิต ธนะชานันท์	6 มีนาคม 2533 – 30 กันยายน 2533
13	นายวิจิตร สุพินิจ	1 ตุลาคม 2533 – 1 กรกฎาคม 2539
14	นายเริงชัย มะระกานนท์	13 กรกฎาคม 2539 – 28 กรกฎาคม 2540
15	นายชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์	31 กรกฎาคม 2540 – 4 พฤษภาคม 2541
16	หม่อมราชวงศ์จัตุมงคล โสณกุล	7 พฤษภาคม 2541 – 30 พฤษภาคม 2544
17	หม่อมราชวงศ์ปรีดิยาธร เทวกุล	31 พฤษภาคม 2544 – 7 ตุลาคม 2549
18	นางธาริษา วัฒนเกส	8 ตุลาคม 2549 – 30 กันยายน 2553
19	นายประสาร ไตรรัตน์วรกุล	1 ตุลาคม 2553 – 30 กันยายน 2558
20	นายวิรไท สันติประภพ	1 ตุลาคม 2558 – 30 กันยายน 2563
21	นายเศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ	ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2563

เชิงอรรถ

• นอกจากนั้น รายชื่อผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย ยังใช้เป็นส่วนช่วยในการดูอายุของธนบัตรไทยด้วย

อ้างอิง

1. วีรพงษ์ : การเมืองกับแบงก์ชาติ โดย ดร.เจิมศักดิ์ ปิ่นทอง
2. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2558/E/172/1.PDF
3. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย