พระธรรมบัณฑิต (อภิพล อภิพโล)
พระธรรมบัณฑิต ฉายา อภิพโล นามเดิมอภิพล บุญส่ง วิทยฐานะ ป.ธ.5, น.ธ.เอก ปัจจุบันดำรงตำแหน่งกรรมการมหาเถรสมาคม, ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 16 (ธรรมยุต) และภาค 17 - 18 (ธรรมยุต) และเจ้าอาวาสวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก
| พระธรรมบัณฑิต (อภิพล อภิพโล) | |
|---|---|
| เกิด | 13 มีนาคม พ.ศ. 2480 |
| อายุ | 84 |
| อุปสมบท | 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2500 |
| พรรษา | 64 |
| วัด | วัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก |
| จังหวัด | แขวงบางกะปิ เขตห้วยขวาง กรุงเทพมหานคร |
| สังกัด | ธรรมยุติกนิกาย |
| วุฒิ | เปรียญธรรม 5 ประโยค นักธรรมชั้นเอก |
| ตำแหน่ง | กรรมการมหาเถรสมาคม ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 16 (ธรรมยุต) และภาค 17 - 18 (ธรรมยุต) เจ้าอาวาสวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก |
| ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา | |
ประวัติ
พระธรรมบัณฑิต มีนามเดิมว่า อภิพล บุญส่ง เกิดเมื่อวันเสาร์ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 ปีฉลู ตรงกับวันที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2480 ที่ ตำบลทุ่งขวาง อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม โยมบิดาชื่อนายธูป บุญส่ง โยมมารดาชื่อนางมูล บุญส่ง เมื่อครั้งวัยเยาว์ สำเร็จการศึกษาสายสามัญชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนในหมู่บ้าน จากนั้นเด็กชายอภิพลได้เดินทางเข้ามากรุงเทพมหานคร เพื่อบวชเรียน โดยเข้าพิธีบรรพชาเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2497 ณ วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร มีสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ เป็นพระอุปัชฌาย์ กระทั่งอายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ จึงเข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2500 ณ พัทธสีมาวัดบวรนิเวศวิหาร โดยมีพระพรหมมุนี (ผิน สุวโจ) วัดบวรนิเวศวิหาร เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมงคลรัตนมุนี (แก้ว อตฺตคุตฺโต) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระราชกวี (สนธิ์ กิจฺจกาโร) เป็นพระอนุสาวนาจารย์ หลังอุปสมบท ได้มุ่งมั่นศึกษาพระปริยัติธรรม สามารถสอบได้นักธรรมชั้นเอก และสอบได้เปรียญธรรม 5 ประโยค อีกทั้งสนองงานแบ่งเบาภาระของเจ้าประคุณพระพรหมมุนีอย่างมิรู้เหน็ดเหนื่อย จนกระทั่งพระพรหมมุนีได้มรณภาพลง พระธรรมวราภรณ์ (เจริญ สุวฑฺฒโน) ขึ้นมาดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหารสืบแทน ท่านก็ยังคงรับสนองงานเจ้าอาวาสรูปใหม่อยู่มิได้ขาด ต่อมาจึงได้เลื่อนเป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร และได้รับแต่งตั้งให้เป็นเลขานุการในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก และเลขานุการเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร-สมุทรปราการ ฝ่ายธรรมยุตด้วย
สมณศักดิ์
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2513 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรที่ พระครูปริยัติสารโสภณ
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2525 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระอรรถกิจโกศล
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2532 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะปลัดขวา ฐานานุกรมในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ที่ พระมหานายก พุทธปาพจนดิลกโลกปสาทาภิบาล สกลสังฆประธานมหาเถรกิจการี คณาธิบดี ศรีรัตนคมกาจารย์
- 12 สิงหาคม พ.ศ. 2535 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชสุมนต์มุนี ศรีมหาสังฆราชกิจจาทร ธรรมิกคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2543 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพญาณวิศิษฏ์ สาธุกิจวิริยาลงกรณ์ บวรกาญจนาภิเษกโสภิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2552 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมบัณฑิต สิทธิธรรมโกศล วิมลศีลาจาร ศาสนภารธุราทร ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
เจ้าอาวาสวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก รูปแรก
เมื่อปี พ.ศ. 2530 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริให้แก้ปัญหาน้ำเน่าเสียด้วยวิธีการเติมอากาศที่บึงพระราม 9 ซึ่งเป็นที่ดินของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ต่อมา ได้มีพระราชดำริให้ปรับปรุงพื้นที่และพัฒนาชุมชนบริเวณบึงพระราม 9 และมีพระราชประสงค์ให้ดำเนินการจัดตั้งวัดขึ้นในบริเวณชุมชนบึงพระราม 9 เพื่อเป็นทั้งพุทธสถานในการประกอบกิจของพระสงฆ์ในการสืบทอดและเผยแผ่พระพุทธศาสนา
วัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ เป็นวัดตามแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ตั้งอยู่เลขที่ 999 ซอยพระราม 9 กาญจนาภิเษก 19 ถนนพระราม 9 แขวงบางกะปิ เขตห้วยขวาง กรุงเทพฯ เริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2538 จนกระทั่งเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2539 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ ไปทรงประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์พระอุโบสถวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก
ในการนี้ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้ทรงมีพระบัญชาให้พระราชสุมนต์มุนี (สมณศักดิ์ท่านในขณะนั้น) ไปดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาสวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก
พระธรรมบัณฑิตได้ปฏิบัติพุทธภารกิจตามแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสมอมา เป็นผู้ทำนุบำรุงและเผยแผ่ศาสนาทั้งในและต่างประเทศ เป็นผู้เคยดำรงตำแหน่งสำคัญๆ ในการบริหารทางศาสนกิจหลายตำแหน่ง เป็นพระนักปกครองที่ได้ใช้ความรู้ความสามารถในการดำเนินกิจกรรมทางศาสนา
การเสริมสร้างและเผยแผ่พระพุทธศาสนา
ด้านพัฒนาการศึกษาและเยาวชน
เป็นประธานโครงการปลูกรากแก้วแห่งศาสนทายาท อุปถัมภ์การศึกษาแก่พระภิกษุสามเณรทั้งในและต่างประเทศหลายหลักสูตร ดำเนินรายการโทรทัศน์เพื่อพระพุทธศาสนาผ่านดาวเทียมสำหรับเยาวชนและประชาชน บวชสามเณรภาคฤดูร้อน ให้ทุนการศึกษา จัดกิจกรรมสนองพระราชดำริโดยยึดหลัก 3 ประสาน (บ้าน-วัด-โรงเรียน) และจัดกิจกรรมร่วมมือกับโรงเรียนและชุมชนอีกมากมาย
ด้านการอบรมเผยแผ่ธรรมและทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา
เปิดดำเนินโครงการสร้างสถานปฏิบัติธรรมเฉลิมพระเกียรติรัชกาลที่ 9 (พ.ศ. 2549 - ปัจจุบัน) เพื่ออบรมเผยแผ่ธรรม และเนื่องในมหามงคลที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองราชย์ครบ 60 ปี และทรงเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา ท่านยังได้สนับสนุนโครงการพระสงฆ์นำชัยคุ้มภัยใต้ตามพระราชดำริในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ สนองงานในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ในการดำเนินการก่อสร้างวัดในพระอุปถัมภ์สำหรับในด้านสงเคราะห์ชุมชนและสังคม
พระธรรมบัณฑิตได้สนองงานในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ในการดำเนินการก่อสร้างโรงพยาบาล อาคารผู้ป่วย สถานีอนามัย โรงเรียน ห้องสมุดในหลายจังหวัด ร่วมกับชุมชนจัดกิจกรรมด้านการศึกษาพุทธศาสนา สุขภาพอนามัย ตลอดจนอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและประเพณีไทย นับได้ว่าเป็นการเสริมทุนแก่ประชาชนในการพัฒนาการศึกษาของตนได้ตลอดชีวิต
โดยเหตุที่พระธรรมบัณฑิตเป็นนักพัฒนาตามแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่เปี่ยมด้วยภูมิรู้ ภูมิธรรม ส่งเสริมและพัฒนาการศึกษาแก่พระสงฆ์และสามเณร ได้ใช้ความรู้ความสามารถ ในการบริหารจัดการที่เกิดประโยชน์แก่ประเทศชาติและพระพุทธศาสนาอย่างมหาศาล "ทำดีแล้วไม่ต้องกลัว เพราะดีคือดี" เป็นธรรมโอวาทสั้น ๆ แต่ให้แง่คิดหลักธรรมอย่างลึกซึ้ง แม้พระธรรมบัณฑิตจะมีฐานะเป็นพระเถระชั้นผู้ใหญ่ฝ่ายปกครองที่คอยดูแลเอาใจใส่ความเป็นไปของวัด แต่ชีวิตส่วนตัวของท่านก็ดำเนินไปอย่างเรียบง่ายและสันโดษดุจเดิม
อ้างอิง
- สนติ์ แสวงบุญ และ สมบูรณ์ บุญครอบ. ทำเนียบสมณศักดิ์. นครปฐม : โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2556. หน้า 122.
- พระธรรมคุณาภรณ์ (พิมพ์ ญาณวีโร). ทำเนียบพระราชาคณะ ฉบับสมบูรณ์ พุทธศักราช 2556. กาญจนบุรี : ธรรมเมธี - สหายพัฒนาการพิมพ์, 2556. หน้า 340. ISBN 978-616-348-356-0
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๘๗, ตอนที่ ๑๒๒ ง ฉบับพิเศษ, ๓๑ ธันวาคม ๒๕๑๓, หน้า ๕
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๙๙, ตอนที่ ๑๘๔ ง ฉบับพิเศษ, ๑๗ ธันวาคม ๒๕๒๕, หน้า ๔
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๑๐๖, ตอนที่ ๒๑๗ ง ฉบับพิเศษ, หน้า ๔
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๑๐๙, ตอนที่ ๑๐๑ ง ฉบับพิเศษ, หน้า ๘
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๑๑๗, ตอนที่ ๒๘ ข, ๒๘ ธันวาคม ๒๕๔๓, หน้า ๒๓
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๑๒๗, ตอนที่ ๓ ข, ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๓, หน้า ๑
แหล่งข้อมูลอื่น
- แฟนเพจวัดพระราม ๙ กาญจนาภิเษก
| ก่อนหน้า | พระธรรมบัณฑิต (อภิพล อภิพโล) | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| ไม่มี | เจ้าอาวาสวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก (1 กรกฎาคม พ.ศ. 2539 - ปัจจุบัน) | ดำรงตำแหน่งอยู่ | ||
| สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก | ผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร (10 มีนาคม พ.ศ. 2557 - ปัจจุบัน) | ดำรงตำแหน่งอยู่ |