พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม
มหาอำมาตย์เอก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม (พระนามเดิม หม่อมเจ้าเณร; 29 สิงหาคม พ.ศ. 2419 — 6 มกราคม พ.ศ. 2476) เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ ประสูติแต่หม่อมเพิ่ม เกษมศรี ณ อยุธยา
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม | |
---|---|
พระวรวงศ์เธอ ชั้น 4 พระองค์เจ้าชั้นตรี | |
เสนาบดีกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ | |
ดำรงตำแหน่ง | 17 มกราคม พ.ศ. 2465 - 26 ตุลาคม พ.ศ. 2472 |
ดำรงตำแหน่ง | 9 เมษายน พ.ศ. 2475 - 29 มิถุนายน พ.ศ. 2475 |
หม่อม | หม่อมขาว เกษมศรี ณ อยุธยา หม่อมนวม เกษมศรี ณ อยุธยา หม่อมพิง เกษมศรี ณ อยุธยา |
บุตร | 6 คน |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ |
พระมารดา | หม่อมเพิ่ม เกษมศรี ณ อยุธยา |
ประสูติ | 29 สิงหาคม พ.ศ. 2419 |
สิ้นพระชนม์ | 6 มกราคม พ.ศ. 2476 (56 ปี) |
พระประวัติ
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม มีพระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าเณร เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ ประสูติแต่หม่อมเพิ่ม เกษมศรี ณ อยุธยา เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2419 ทรงศึกษาในพระตำหนักสวนกุหลาบ กระทั่งพระชันษาได้ 17 ปี ทรงเข้ารับราชการในกรมบัญชาการ กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ ทรงทำหน้าที่ตั้งแต่เสมียนจนได้ดำรงตำแหน่งอธิบดี เมื่อปี พ.ศ 2464 ได้รับการสถาปนาเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม
พระประวัติรับราชการ
ต่อมาได้ดำรงตำแหน่งปลัดทูลฉลอง และรองเสนาบดีของกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ โดยทรงดำรงตำแหน่งรองเสนาบดีเป็นสมัยแรกเมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2465 - 26 ตุลาคม พ.ศ. 2472 และสมัยที่ 2 ตั้งแต่วันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2475 - 29 มิถุนายน พ.ศ. 2475 จนกระทั่งเปลี่ยนแปลงการปกครอง นอกจากนี้ได้ดำรงตำแหน่งกรรมการสภาป้องกันราชอาณาจักร สภาการคลัง สภาเผยแพร่พาณิชย์ สภากรรมการรักษาระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน
เมื่อทรงออกจากราชการ ได้ประมาณ 6 - 7 เดือน พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม ประชวรพระโรคปับผาสะ และสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2475 (แบบสากลคือ พ.ศ. 2476) ที่วังถนนบริพัตร สิริพระชันษา 57 ปี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้ำสรงพระศพ และพระราชทานพระโกศไม้สิบสองทรงพระศพ
พระโอรส-ธิดา
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม เสกสมรสกับหม่อมขาว (สกุลเดิม สุวนันท์) ต่อมาได้เสกสมรสกับหม่อมนวม (สกุลเดิม เสขรฤทธิ์) และหม่อมพิง (สกุลเดิม สุรนันท์) มีพระโอรส-ธิดารวม 6 คน ดังนี้
- หม่อมราชวงศ์ประพฤทธิ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ประภาศิริ เกษมศรี
- หม่อมเกษมศรีศุภวงศ์ (หม่อมราชวงศ์ขจิต เกษมศรี; 30 มีนาคม พ.ศ. 2446 — 25 กันยายน พ.ศ. 2513)
- หม่อมราชวงศ์ศศิโฉม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์จิตติน เกษมศรี (1 มีนาคม พ.ศ. 2452 — 2 กันยายน พ.ศ. 2511)
- ศาสตราจารย์ หม่อมราชวงศ์แสงโสม เกษมศรี (21 มกราคม พ.ศ. 2454 — 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2545)
พระยศ
พระยศพลเรือน
- มหาอำมาตย์ตรี
- 4 มีนาคม พ.ศ. 2458 มหาอำมาตย์โท
- มหาอำมาตย์เอก
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2464 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2468 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
- พ.ศ. 2460 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
- พ.ศ. 2456 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
- พ.ศ. 2457 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.)
- พ.ศ. 2454 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.)
- พ.ศ. 2465 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)
- พ.ศ. 2465 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)
- พ.ศ. 2470 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 2 (ป.ป.ร.2)
อ้างอิง
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นพระชนม์, เล่ม 49, ตอน 0 ง, 15 มกราคม พ.ศ. 2475, หน้า 3501
- พระราชทานยศและเลื่อนยศ
- พระราชทานยศ
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2464/D/2471.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2468/D/2511_1.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2460/D/3062.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/2273.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2457/D/1839.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1783.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2470/D/2566.PDF
- Jeffary Finestone. สมุดพระรูปพระราชโอรส พระราชธิดาและพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. กรุงเทพ : บริษัทกู๊ดวิว เพรส จำกัด, พ.ศ. 2543. 394 หน้า. หน้า หน้าที่28.