ยาน้ำเชื่อม

ยาน้ำเชื่อม (syrup) เป็นเภสัชภัณฑ์รูปแบบของเหลวชนิดหนึ่งซึ่งตำรับยาที่มีลักษณะใสและหนืด มีส่วนผสมของน้ำตาลเช่น น้ำตาลซูโครส หรือสารให้ความหวานอื่นๆประกอบอยู่ นอกจากนี้ยังมีการแต่งกลิ่นและสีเพื่อเพิ่มความน่าใช้หรือน่ารับประทานอีกด้วย

ยาน้ำเชื่อม

ทางในการบริหาร

ยาน้ำเชื่อมมีทางในการบริหารคือทางปาก (oral) คือ ใช้เป็นยารับประทาน และเนื่องจากมีรสหวานและความหนืดที่ช่วยในการกลบรสขมของตัวยา มีการแต่งกลิ่น สี รส ให้น่ารับประทานและน่าใช้ จึงเป็นตำรับที่นิยมสำหรับเด็ก

ส่วนประกอบของยาน้ำเชื่อม

ได้แก่

• ตัวยาสำคัญหรือตัวยาหลัก เป็นตัวยาที่ละลายน้ำได้และมีความคงตัวดีเมื่อละลายน้ำ
  
• กระสายยา เช่น น้ำบริสุทธิ์ น้ำเชื่อม
  
• ตัวทำละลายร่วม เช่น แอลกอฮอล์ โดยในตำรับยาอาจมีแอลกอฮอล์เป็นส่วนผสมเพื่อช่วยในการละลายตัวยาได้ แต่ไม่ควรมีปริมาณมาเกิน 5-10% ในปัจจุบันจึงนิยมเตรียมตำรับยาน้ำเชื่อมแบบปราศจากแอลกอฮอล์เพื่อลดอันตรายหรือผลกระทบต่างๆที่จะเกิดกับการใช้ยาในเด็กเล็ก
  
• สารปรุงแต่งรสหวาน เช่น น้ำตาลซูโครส เป็นส่วนประกอบที่สำคัญในตำรับยาน้ำเชื่อมเพื่อให้เกิดรสหวานและความหนืดอันเป็นเอกลักษณ์ของตำรับยาชนิดนี้ โดยน้ำตาลซูโครสเป็นที่นิยมใช้เนื่องจากมีราคาถูก ปลอดภัย และสามารถหาได้ง่าย ซึ่งจะใช้ในปริมาณ 60-80% ของตำรับยา และนอกจากนี้ยังมีสารให้ความหวานชนิดอื่นเช่น น้ำผึ้ง แซคคาริน แอสปาแทม เป็นต้น ใช้ร่วมกับน้ำตาลซูโครสตามความเหมาะสม
  
• สารปรุงแต่งอื่นๆ เช่น สารแต่งกลิ่นอย่างกลิ่นโกโก้ หรือกลิ่นส้ม สารแต่งสี เพื่อให้เกิดความสวยงามน่ารับประทาน ซึ่งควรเลือกใช้ให้เหมาะสมและเข้ากันกับสารแต่งกลิ่น และสารเพิ่มความหนืด เป็นต้น
  
• สารกันเสีย เช่น กรดเบนโซอิก โซเดียมเบนโซเอต เป็นต้น