โลเรนโซ กีแบร์ตี
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
โลเรนโซ กีแบร์ตี (อิตาลี: Lorenzo Ghiberti; ชื่อเมื่อแรกเกิด: Lorenzo di Bartolo; ค.ศ. 1378 - 1 ธันวาคม ค.ศ. 1455) เป็นประติมากรสมัยศิลปะเรอแนซ็องส์ตอนต้นคนสำคัญของประเทศอิตาลีในคริสต์ศตวรรษที่ 15 มีความเชี่ยวชาญทางประติมากรรม งานโลหะ และจิตรกรรมฝาผนัง
ชีวิต
โลเรนโซ กีแบร์ตี เกิดที่ฟลอเรนซ์ บิดาชื่อบาร์โตลุชโช กีแบร์ตี ศิลปินและช่างทองผู้เป็นผู้ฝึกโลเรนโซในงานแขนงเดียวกัน เมื่อเรียนสำเร็จกีแบร์ตีก็ไปทำงานกับบาร์โตลุชโช เด มีเกเล (Bartoluccio de Michele) ซึ่งเป็นที่ฝึกงานของฟีลิปโป บรูเนลเลสกี เมื่อกาฬโรคระบาดในยุโรปมาถึงฟลอเรนซ์ราว ค.ศ. 1400 กีแบร์ตีก็ย้ายไปแคว้นโรมัญญา และไปช่วยเขียนจิตรกรรมฝาผนังที่ปราสาทของการ์โล ที่ 1 แห่งมาลาเตสตาจนเสร็จ
กีแบร์ตีมามึชื่อเสียงเมื่อชนะการประกวดออกแบบประตูสัมฤทธิ์สำหรับหอศีลจุ่มซานจิโอวานนี (Battistero di San Giovanni) สำหรับมหาวิหารฟลอเรนซ์เมื่อปี ค.ศ. 1401 บรูเนลเลสชีได้เป็นที่สอง ตามแผนเดิมบนบานประตูจะเป็นฉากเรื่องราวจากพันธสัญญาเดิม ซึ่งบานตัวอย่างเป็นฉาก "เอบราฮัม สังเวยไอซัก" (Sacrifice of Isaac) แต่เมื่อถึงเวลาสร้างจริงเปลี่ยนมาเป็นฉากจากพันธสัญญาใหม่แทนที่
ในการสร้างประตู กีแบร์ตีต้องสร้างเวิร์กชอปใหม่ และฝึกศิลปินหลายคนให้เป็นผู้ช่วยเช่น โดนาเตลโล, มาโซลีโน ดา ปานีกาเล, มีเกลอซโซ, ปาโอโล อุชเชลโล และอันโตนีโอ ปอลลายูโอโล (Antonio Pollaiuolo) กีแบร์ตีใช้วิธีหล่อที่เรียกว่า "cire perdue" หรือ "lost-wax casting" ซึ่งเป็นวิธีที่ใช้กันในสมัยโรมัน ซึ่งทำให้เวิร์คชอพของกีแบร์ตีเป็นที่นิยมของศิลปินรุ่นหนุ่ม
เมื่อหล่อเสร็จ 28 แผ่น กีแบร์ตีก็ได้รับการต่อสัญญาให้สร้างชุดที่สองสำหรับอีกประตูหนึ่งแต่ครั้งนี้เป็นฉากจากพันธสัญญาเดิม แทนที่จะเป็น 28 ฉากกีแบร์ตีทำเป็นฉากสี่เหลี่ยมสิบฉากคนละลักษณะจากแบบเดิมที่ทำมา ชุดที่สองมีลักษณะเป็นธรรมชาติมากกว่า และเริ่มมีการใช้ทัศนียภาพที่ทำให้ดูมีความลึกขึ้น และเป็นการแสดงภาพแบบ "เลิศลอย" (idealization) มากกว่าเดิม มีเกลันเจโลเรียกประตูนี้ว่า "ประตูสวรรค์" (Gates of Paradise) "ประตูนรก " (Gates of Hell) โดยโอกุสต์ รอแด็ง ได้รับอิทธิพลจาก "ประตูสวรรค์" ของกีแบร์ตี
หลังจากนั้นกีแบร์ตีก็ได้รับสัญญาให้ทำอนุสาวรีย์สัมฤทธิ์ปิดทองสำหรับซุ้มภายในชาเปลออร์ซานมีเกเล (Orsanmichele) ที่ฟลอเรนซ์ รูปหนึ่งเป็นนักบุญจอห์นแบ็พทิสต์ สำหรับสมาคมพ่อค้าขนแกะ อีกรูปหนึ่งเป็นนักบุญแม็ทธิวอีแวนเจลลิส สำหรับสมาคมนายธนาคารและนักบุญสตีเฟน สำหรับสมาคมผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ขนแกะ
นอกจากจะเป็นศิลปินแล้วกีแบร์ตียังเป็นนักประวัติศาสตร์ผู้ชอบสะสมศิลปะคลาสสิก กีแบร์ตีมีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่ปรัชญามนุษยนิยม งานเขียนของกีแบร์ตีที่ไม่เสร็จชื่อ "Commentarii" เป็นแหล่งข้อมูลที่มีคุณค่าของศิลปะเรอแนซ็องส์รวมทั้งข้อมูลเกี่ยวกับชีวประวัติของกีแบร์ตีเอง และเป็นเอกสารที่สำคัญฉบับหนึ่งที่จอร์โจ วาซารี ใช้ในการเขียนหนังสือ "ชีวิตจิตรกร, ประติมากร, และสถาปนิกผู้ดีเด่น" (Le Vite)
กีแบร์ตีเสียชีวิตที่ฟลอเรนซ์เมื่ออายุ 77 ปี
"ความคิดเห็น"
"ความคิดเห็น" หรือ "I Commentari" หรือ "The Commentaries" เป็นหนังสือสามเล่มเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของศิลปะโบราณ กีแบร์ตีย้ำความเห็นของวิทรูเวียสว่าศิลปินจำเป็นต้องมีพื้นฐานทางปัญญาในการสร้างงานศิลปะ และกล่าวต่อไปว่าศิลปินต้องมีพรสวรรค์ตามธรรมชาติและการฝึกอย่างเป็นทางการ และอ้างอิงไปถึงงานวาดและการเขียนแบบทัศนียภาพว่าเป็นพื้นฐานของงานจิตรกรรมและประติมากรรม
เล่มที่สองกีแบร์ตีบรรยายจอตโต ดี บอนโดเนและพูดถึง "ยุคกลาง" ซึ่งรวมการเขียนชีวประวัติศิลปะโดยการบรรยายลักษณะของศิลปะแทนที่จะเป็นเพียงเรื่องเล่า กีแบร์ตีให้รายละเอียดของศิลปินระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 14 และ 15 ฉบับนี้มีประโยชน์ต่อนักประวัติศาสตร์เพราะมีคำบรรยายของศิลปะที่ไม่มีหลักฐานใดใดก่อนหน้านั้น นอกจากนั้นยังรวมชีวประวัติของตัวกีแบร์ตีเอง ซึ่งถือกันว่าเป็นอัตชีวประวัติเล่มแรกที่เขียนโดยศิลปินเอง
เล่มที่สามกีแบร์ตีพยายามวางทฤษฎีสำหรับศิลปะที่เน้นการมองเห็น (optical) รวมทั้งการใช้ reticle ในการช่วยศิลปินสร้างรูปคน
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ โลเรนโซ กีแบร์ตี วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ "ประตูสวรรค์" (พันธสัญญาเดิม) วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ประตูด้านเหนือ (พันธสัญญาใหม่)
- โลเรนโซ กีแบร์ตี (Catholic Encyclopedia) (อังกฤษ)
- "โลเรนโซ กีแบร์ตี: ประตูสวรรค์" โดยจอห์น เฮเบอร์ (อังกฤษ)
- "ของเก่าแต่งใหม่" (Golden Oldies With a New Sparkle) โดย โรเบิร์ตตา สมิธ (New York Times (retrieved on 2612/2007)) (อังกฤษ)
สมุดภาพ
"การประกาศของเทพ" (ประตูทางด้านเหนือ)
"พระกระยาหารมื้อสุดท้าย" (ประตูทางด้านเหนือ)
เรื่องของโยเซฟ บานภาพจาก "ประตูสวรรค์"
เอบราฮัม "สังเวยไอซัก" (Sacrifice of Isaac) บานภาพจาก "ประตูสวรรค์"
