fbpx
วิกิพีเดีย

ชิมแปนซี

ชิมแปนซี
ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 4–0Ma
สถานะการอนุรักษ์

ใกล้สูญพันธุ์ (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Chordata
ชั้น: Mammalia
อันดับ: Primates
วงศ์ใหญ่: Hominoidea
วงศ์: Hominidae
สกุล: Pan
สปีชีส์: P.  troglodytes
ชื่อทวินาม
Pan troglodytes
(Blumenbach, 1775)
ชนิดย่อย
  • P. t. verus
    *P. t. vellerosus *P. t. troglodytes *P. t. schweinfurthii
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของชิมแปนซีชนิดย่อยต่าง ๆ (1. Pan troglodytes verus 2. P. t. vellerosus 3. P. t. troglodytes 4. P. t. schweinfurthii)
ชื่อพ้อง
  • Simia troglodytes Blumenbach, 1776 *Troglodytes troglodytes (Blumenbach, 1776) *Troglodytes niger E. Geoffroy, 1812 *Pan niger (E. Geoffroy, 1812)
ลิงชิมแพนซีที่สวนสัตว์นครราชสีมา

ชิมแปนซี (อังกฤษ: chimpanzee; ชื่อวิทยาศาสตร์: Pan troglodytes) เป็นลิงไม่มีหางที่มีความใกล้เคียงกับมนุษย์มากที่สุด

ลักษณะ

มีแขนและขามีความยาวพอ ๆ กัน มีขนโดยเฉพาะที่หู มือ และเท้าสีเนื้อ ลูกที่เกิดใหม่จะมีใบหน้าสีชมพู ตัวผู้สูงราว 5 ฟุต น้ำหนักประมาณ 65 กิโลกรัม ส่วนตัวเมียสูงราว 4 ฟุต ทำรังอยู่บนพื้นดินด้วยการโน้มกิ่งไม้ขัดทำเป็นที่นอน เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่อมีอายุ 7-9 ปี เป็นสัดทุก ๆ 33-38 วัน ระยะเวลาสำหรับการผสมพันธุ์นาน 3 วัน ไม่มีฤดูผสมพันธุ์ที่แน่นอน ตั้งท้องนานประมาณ 230 วัน ลูกจะอยู่กับแม่นาน 1-2 ปี สูงสุดถึง 7 ปี และมีอายุยืนประมาณ 40 ปี ตัวเมียในฤดูผสมพันธุ์จะผสมพันธุ์กับตัวผู้หลายตัว จึงยากที่จะบ่งบอกได้ว่า ลูกที่เกิดมานั้นมาจากลิงตัวผู้ตัวไหน

การกระจายพันธุ์และพฤติกรรม

ชิมแปนซีกระจายพันธุ์ในทวีปแอฟริกา ทางแถบแอฟริกากลางและแอฟริกาตะวันตก อาศัยอยู่รวมกันเป็นครอบครัว มีความสัมพันธ์กันแบบเครือญาติ โดยมีจ่าฝูงเป็นตัวผู้เพียงตัวเดียว หากินบนพื้นดินมากกว่าต้นไม้ โดยหากินในเวลากลางวัน ซึ่งอาหารได้แก่ ผลไม้และใบไม้ต่าง ๆ รวมถึงสัตว์ขนาดเล็กต่าง ๆ เช่น แมลง เป็นต้น ซึ่งชิมแปนซีมีพฤติกรรมที่จะประดิษฐ์เครื่องมือต่าง ๆ ในการหาอาหารเช่นเดียวกับมนุษย์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ ชิมแปนซีมีเสียงร้องอย่างหลากหลาย จากการศึกษาพบว่าร้องได้ถึง 32 แบบ โดยถือเป็นภาษาสำหรับการสื่อสารระหว่างกัน สามารถเดินตรงได้แต่นิ้วเท้าจะหันไปข้างนอก เวลาเดินตัวจะเอนไปข้างหน้า แขนตรง และวางข้อมือลงบนพื้น นานๆ ครั้งจะเดิน 2 เท้าแบบมนุษย์ ซึ่งในการเดินแบบนี้ ชิมแปนซีจะเอามือไว้ข้างหลังเพื่อช่วยในการทรงตัว หรือชูมือทั้ง 2 ข้างขึ้นสูง ชิมแปนซีมีความจำดีมาก มีอารมณ์ความรู้สึกเช่นเดียวกับมนุษย์ มีความฉลาดกว่าอุรังอุตังและกอริลล่า ซึ่งเป็นลิงไม่มีหางเช่นเดียวกัน สถาบันวิจัยสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มหาวิทยาลัยเกียวโตของญี่ปุ่นระบุว่า ลูกชิมแปนซีมีความจำดีกว่ามนุษย์ที่เป็นผู้ใหญ่เสียอีก ชิมแปนซีตัวผู้ในวัยเจริญพันธุ์แล้ว ในธรรมชาติจะมีพฤติกรรมก้าวร้าว บางครั้งจะยกพวกเข้าตีกันและอาจถึงขั้นฆ่ากันตายได้ ซึ่งเคยมีกรณีที่เข้าโจมตีใส่มนุษย์ให้ถึงแก่บาดเจ็บสาหัสและเสียชีวิตมาแล้ว รวมถึงมีการรวมตัวกันเพื่อล่าลิงโลกเก่าบางชนิด เช่น ลิงโคโลบัส กินเป็นอาหาร โดยจะแจกจ่ายให้ชิมแปนซีตัวผู้ได้กินก่อน ขณะที่ตัวเมียก็จะได้รับส่วนแบ่งด้วย ลูกชิมแปนซีในช่วง 3 ขวบปีแรก ที่ก้นจะมีกระจุกขนสีขาวเป็นเครื่องหมายบอกถึงวุฒิภาวะที่ยังไม่สมบูรณ์ หากทำอะไรผิด จะได้รับการละเว้นโทษ จนกระทั่งถึงอายุเลย 3 ขวบ จึงจะเริ่มเข้าสู่กฏเกณฑ์ในฝูง เช่นเดียวกับมนุษย์ ตามกฎหมายก็มีบทยกเว้นโทษให้แก่เด็กด้วย[ต้องการแหล่งอ้างอิงดีกว่านี้]

สถานะ

แบ่งออกได้เป็นทั้งหมด 4 ชนิดย่อย (ดูในตาราง) และมีชนิดที่ใกล้เคียงกัน คือ โบโนโบ หรือชิมแปนซีแคระ (P. paniscus) ซึ่งเดิมเคยเป็นชนิดย่อยกันมาก่อน ปัจจุบัน ชิมแปนซีในธรรมชาติ เหลือเพียง 3,000 ตัวเท่านั้นในป่าดิบของสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก จึงมีสถานะใกล้สูญพันธุ์แล้ว

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. จาก IUCN (อังกฤษ)
  2. Mutant Planet: African Rift Valley Lakes, "Mutant Planet". สารคดีทางอนิมอลพนาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: อาทิตย์ที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2556
  3. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-10-27. สืบค้นเมื่อ 2012-10-19.
  4. หน้า 176, สัตว์สวยป่างาม (สิงหาคม, 2518) โดย ชมรมนิเวศวิทยามหาวิทยาลัยมหิดล
  5. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-12-09. สืบค้นเมื่อ 2007-12-05.
  6. อึ้ง! ผลวิจัยชี้ลูกชิมแปนซีมีความจำดีกว่ามนุษย์ จากผู้จัดการออนไลน์
  7. รายการท่องโลกกว้าง ทางทีวีไทย : วันพฤหัสบดีที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2553

แหล่งข้อมูลอื่น


มแปนซ, วงเวลาท, ตอย, preЄ, สถานะการอน, กษ, ใกล, ญพ, นธ, iucn, การจำแนกช, นทางว, ทยาศาสตร, อาณาจ, กร, animaliaไฟล, chordataช, mammaliaอ, นด, primatesวงศ, ใหญ, hominoideaวงศ, hominidaeสก, panสป, troglodytesช, อทว, นามpan, troglodytes, blumenbach, 1775, ชน, ดย, อ. chimaepnsichwngewlathimichiwitxyu 4 0Ma PreYe Ye O S D C P T J K Pg N sthanakarxnurksiklsuyphnthu IUCN 3 1 1 karcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachn Mammaliaxndb Primateswngsihy Hominoideawngs Hominidaeskul Panspichis P troglodyteschuxthwinamPan troglodytes Blumenbach 1775 chnidyxy 1 P t verus P t vellerosus P t troglodytes P t schweinfurthiiaephnthiaesdngkarkracayphnthukhxngchimaepnsichnidyxytang 1 Pan troglodytes verus 2 P t vellerosus 3 P t troglodytes 4 P t schweinfurthii chuxphxngSimia troglodytes Blumenbach 1776 Troglodytes troglodytes Blumenbach 1776 Troglodytes niger E Geoffroy 1812 Pan niger E Geoffroy 1812 lingchimaephnsithiswnstwnkhrrachsima chimaepnsi xngkvs chimpanzee chuxwithyasastr Pan troglodytes epnlingimmihangthimikhwamiklekhiyngkbmnusymakthisud enuxha 1 lksna 2 karkracayphnthuaelaphvtikrrm 3 sthana 4 duephim 5 xangxing 6 aehlngkhxmulxunlksna aekikhmiaekhnaelakhamikhwamyawphx kn mikhnodyechphaathihu mux aelaethasienux lukthiekidihmcamiibhnasichmphu twphusungraw 5 fut nahnkpraman 65 kiolkrm swntwemiysungraw 4 fut tharngxyubnphundindwykaronmkingimkhdthaepnthinxn ekhasuwyecriyphnthuemuxmixayu 7 9 pi epnsdthuk 33 38 wn rayaewlasahrbkarphsmphnthunan 3 wn immivduphsmphnthuthiaennxn tngthxngnanpraman 230 wn lukcaxyukbaemnan 1 2 pi sungsudthung 7 pi aelamixayuyunpraman 40 pi twemiyinvduphsmphnthucaphsmphnthukbtwphuhlaytw cungyakthicabngbxkidwa lukthiekidmannmacaklingtwphutwihn 2 karkracayphnthuaelaphvtikrrm aekikhchimaepnsikracayphnthuinthwipaexfrika thangaethbaexfrikaklangaelaaexfrikatawntk xasyxyurwmknepnkhrxbkhrw mikhwamsmphnthknaebbekhruxyati odymicafungepntwphuephiyngtwediyw hakinbnphundinmakkwatnim odyhakininewlaklangwn sungxaharidaek phlimaelaibimtang rwmthungstwkhnadelktang echn aemlng epntn sungchimaepnsimiphvtikrrmthicapradisthekhruxngmuxtang inkarhaxaharechnediywkbmnusyinyukhkxnprawtisastr 3 chimaepnsimiesiyngrxngxyanghlakhlay cakkarsuksaphbwarxngidthung 32 aebb odythuxepnphasasahrbkarsuxsarrahwangkn 4 samarthedintrngidaetniwethacahnipkhangnxk ewlaedintwcaexnipkhanghna aekhntrng aelawangkhxmuxlngbnphun nan khrngcaedin 2 ethaaebbmnusy sunginkaredinaebbni chimaepnsicaexamuxiwkhanghlngephuxchwyinkarthrngtw hruxchumuxthng 2 khangkhunsung 5 chimaepnsimikhwamcadimak mixarmnkhwamrusukechnediywkbmnusy mikhwamchladkwaxurngxutngaelakxrilla sungepnlingimmihangechnediywkn 5 sthabnwicystweliynglukdwynm mhawithyalyekiywotkhxngyipunrabuwa lukchimaepnsimikhwamcadikwamnusythiepnphuihyesiyxik 6 chimaepnsitwphuinwyecriyphnthuaelw inthrrmchaticamiphvtikrrmkawraw bangkhrngcaykphwkekhatiknaelaxacthungkhnkhakntayid sungekhymikrnithiekhaocmtiismnusyihthungaekbadecbsahsaelaesiychiwitmaaelw rwmthungmikarrwmtwknephuxlalingolkekabangchnid echn lingokholbs kinepnxahar odycaaeckcayihchimaepnsitwphuidkinkxn khnathitwemiykcaidrbswnaebngdwy lukchimaepnsiinchwng 3 khwbpiaerk thikncamikracukkhnsikhawepnekhruxnghmaybxkthungwuthiphawathiyngimsmburn hakthaxairphid caidrbkarlaewnoths cnkrathngthungxayuely 3 khwb cungcaerimekhasukteknthinfung echnediywkbmnusy tamkdhmaykmibthykewnothsihaekedkdwy 2 txngkaraehlngxangxingdikwani sthana aekikhaebngxxkidepnthnghmd 4 chnidyxy duintarang aelamichnidthiiklekhiyngkn khux obonob hruxchimaepnsiaekhra P paniscus sungedimekhyepnchnidyxyknmakxn pccubn chimaepnsiinthrrmchati ehluxephiyng 3 000 twethanninpadibkhxngsatharnrthprachathipitykhxngok cungmisthanaiklsuyphnthuaelw 7 duephim aekikhobonobxangxing aekikh 1 0 1 1 cakIUCN xngkvs 2 0 2 1 Mutant Planet African Rift Valley Lakes Mutant Planet sarkhdithangxnimxlphnaent thangthruwichns xathitythi 13 mkrakhm ph s 2556 olkibihy obranchiwwithya khxthkethiyngeruxngmnusyaekhrayngimyuti caksarkhdi khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 10 27 subkhnemux 2012 10 19 hna 176 stwswypangam singhakhm 2518 ody chmrmniewswithyamhawithyalymhidl 5 0 5 1 chimaepnsi khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 12 09 subkhnemux 2007 12 05 xung phlwicychilukchimaepnsimikhwamcadikwamnusy cakphucdkarxxniln raykarthxngolkkwang thangthiwiithy wnphvhsbdithi 1 emsayn ph s 2553aehlngkhxmulxun aekikhkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb Pan troglodytes khxmulekiywkhxngkb Pan troglodytes cakwikispichisekhathungcak https th wikipedia org w index php title chimaepnsi amp oldid 9622795, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม