สงครามตองอู–หงสาวดี (พ.ศ. 2077–2084)

สงครามตองอู-หงสาวดี (พ.ศ. 2077-2084) (พม่า: တောင်ငူ–ဟံသာဝတီ စစ် (၁၅၃၄–၁၅၄၁); อังกฤษ: Taungoo–Hanthawaddy War (1534–41)) เป็นความขัดแย้งทางทหารระหว่าง อาณาจักรตองอู และ อาณาจักรหงสาวดี และพันธมิตรของหงสาวดี คือ อาณาจักรแปร และ สหภาพรัฐชาน ซึ่งเกิดขึ้นที่ พม่าตอนล่าง ในปัจจุบันระหว่าง ค.ศ. 1534 ถึง 1541 สงครามครั้งนี้มีหลายเหตุการณ์ที่สำคัญเริ่มต้นขึ้นเมื่ออาณาจักรตองอู อาณาจักรของกลุ่มชนที่พูด ภาษาพม่า บุกเข้าโจมตีอาณาจักรหงสาวดี อาณาจักรของกลุ่มชนที่พูด ภาษามอญ ทำให้อาณาจักรตองอูกลายเป็นอาณาจักรของชาวพม่าที่มีความรุ่งเรืองและมีอำนาจเหนืออาณาจักรต่าง ๆ ที่ก่อตั้งหลัง อาณาจักรพุกาม ในปีต่อ ๆ มาตองอูได้ใช้ความมั่งคั่งและอำนาจในการรวมแผ่นดินของอาณาจักรต่าง ๆ จนเป็นปึกแผ่นนับตั้งแต่หลังการล่มสลายของ อาณาจักรพุกาม อาณาจักรหนึ่งของชาวพม่าในปี ค.ศ. 1287

สงครามตองอู–หงสาวดี (พ.ศ. 2077–2084)
เป็นส่วนหนึ่งของ สงครามจักรวรรดิตองอู
สมรภูมิการรบของตองอู (1534–1547)
วันที่ ประมาณ พฤศจิกายน 1534 – พฤษภาคม 1541 สถานที่ พะโค , สามเหลี่ยมปากแม่น้ำอิรวดี , แปร , เมาะตะมะ ผลลัพธ์ ตองอูได้ชัยชนะ สิ้นสุดอาณาจักรหงสาวดี ดินแดน เปลื่ยน ตองอูเข้ายึดหงสาวดี (พม่าตอนล่าง)
คู่ขัดแย้ง
อาณาจักรตองอู	อาณาจักรหงสาวดี อาณาจักรแปร สหภาพรัฐชาน
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ
พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้ บุเรงนอง เจ้าลครอินทร์ สมิงพยู João Caeiro	พระเจ้าสการะวุตพี พญาลอ † พญาเกียรติ์ † สอพินยา † พระเจ้านรปติแห่งแปร พระเจ้ามังฆ้องแห่งแปร พระเจ้าโต่หั่นบวา Paulo de Seixas
กองทัพ
กองทัพอาณาจักรพม่า รวมทั้ง: ทหารรับจ้างต่างชาติ 700 นาย (1539–1541)	กองทัพอาณาจักรหงสาวดี รวมทั้งทหารรับจ้างต่างชาติ (1534–1539) กองทัพสหภาพรัฐชาน และอาณาจักรแปร (1539) กองทัพเมาะตะมะ รวมทั้งทหารรับจ้างต่างชาติ (1540–1541)
กำลัง
1534–1535 สู้กับ หงสาวดี: 4,000 นาย 1535–1536 สู้กับ หงสาวดี: 6,000 นาย 1536–1537 สู้กับ หงสาวดี: 7,000 นาย 1538–1539 สู้กับ หงสาวดี: 7,000 นาย 1540–1541 สู้กับ เมาะตะมะ: 13,000 นาย	1538–1539 (หงสาวดี): 12,000 นาย 1540–1541 (เมาะตะมะ): ไม่ทราบจำนวน; เรือรบโปรตุเกสเจ็ดลำ
กำลังพลสูญเสีย
สูง	สูงมาก (ส่วนใหญ่ของชาวเมาะตะมะถูกสังหาร)

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. Hmannan Vol. 2 2003: 185–186
2. Hmannan Vol. 2 2003: 189
3. Hmannan Vol. 2 2003: 197
4. Htin Aung 1967: 109–110
5. Harvey 1925: 153–157

บรรณานุกรม

• Fernquest, Jon (Autumn 2005). "Min-gyi-nyo, the Shan Invasions of Ava (1524–27), and the Beginnings of Expansionary Warfare in Toungoo Burma: 1486–1539" (PDF). SOAS Bulletin of Burma Research. 3 (2).
• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
• Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
• Lieberman, Victor B. (2003). Strange Parallels: Southeast Asia in Global Context, c. 800–1830, volume 1, Integration on the Mainland. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80496-7.
• Royal Historical Commission of Burma (1832). Hmannan Yazawin (ภาษาพม่า). 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.
• Sein Lwin Lay, Kahtika U (1968). Mintaya Shwe Hti and Bayinnaung: Ketumadi Taungoo Yazawin (ภาษาพม่า) (2006, 2nd printing ed.). Yangon: Yan Aung Sarpay.