สภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ
สภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สวนช. , นวนช. , อังกฤษ: National Research and Innovation Policy Council) สภาที่ปรึกษาที่มีอำนาจหน้าที่กำหนดทิศทางและนโยบายการดำเนินงานของหน่วยงานในระบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน
| สภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ | |
|---|---|
| National Research and Innovation Policy Council | |
| ที่ทำการ | |
| ภาพรวม | |
| วันก่อตั้ง | 6 ตุลาคม พ.ศ. 2559 |
| วันยุบเลิก | 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 |
| สืบทอดโดย | สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ |
| เขตอำนาจ | ทั่วราชอาณาจักร |
| ผู้บริหารหลัก | พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา, ประธานสภา ศาสตราจารย์ นพ.สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล, เลขาธิการ ดร. กิติพงค์ พร้อมวงค์, เลขาธิการ |
| ในกำกับดูแลของ | นายกรัฐมนตรี |
| เว็บไซต์ | |
| www.nric.or.th | |
ประวัติ
สภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2559 ตามคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 62/2559 ลงวันที่ 6 ตุลาคม 2559 โดยได้ยุบรวมสภาวิจัยแห่งชาติ คณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติและคณะกรรมการพัฒนาระบบนวัตกรรมของประเทศเข้าด้วยกันและให้โอนอำนาจหน้าที่มาเป็นของสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ เพื่อให้เหลือหน่วยงานที่ดูแลงานด้านระบบวิจัยนวัตกรรมของประเทศเพียงหน่วยงานเดียว
โดยสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธานสภาและรองนายกรัฐมนตรีที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย 2 คนเป็นรองประธานสภาคนที่ 1 และ 2 พร้อมกับกรรมการสภาอีก 41 คนโดยมีเลขาธิการคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติและเลขาธิการคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ เป็นเลขานุการร่วม
ใน พ.ศ. 2560 ได้มีการจัดทำ ร่างพระราชบัญญัติการวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ พ.ศ. ... ขึ้นโดยยกเลิกกฎหมาย ๔ ฉบับคือ พระราชบัญญัติสภาวิจัยแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๒ , พระราชบัญญัติสภาวิจัยแห่งชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๐๗ , ประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ ๓๑๕ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ และ คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๖๒/๒๕๕๙ เรื่อง การปฏิรูประบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ลงวันที่ ๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ ซึ่งการยกเลิกพระราชบัญญัติสภาวิจัยแห่งชาติทั้ง 2 ฉบับและประกาศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ส่งผลให้เกิดการยุบสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติและจัดตั้งสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติขึ้นตามร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้แทนเพื่อทำให้การดูแลงานด้านระบบวิจัยนวัตกรรมเป็นรูปธรรมมากขึ้นและไปในทิศทางเดียวกันนอกจากนี้ยังได้มีการจัดตั้งสำนักงานสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติเพื่อทำหน้าที่เป็นสำนักงานเลขานุการของสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติโดยมีเลขาธิการสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติเป็นผู้บังคับบัญชานอกจากนี้ยังได้มีการปรับปรุงองค์ประกอบของคณะกรรมการโดยให้เหลือเพียง 21 คนจากเดิมทั้งหมด 41 คน
แต่เดิมใน พ.ศ. 2559 ทาง สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ได้เตรียมเสนอ ร่างพระราชบัญญัติการวิจัยแห่งชาติ พ.ศ. ... ขึ้นมาแต่ทาง คสช. ก็ได้ออกคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติออกมาเสียก่อน
ต่อมาในการประชุมสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติครั้งที่ 3/2560 เมื่อวันที่ 20 กันยายน ที่ตึกสันติไมตรี (หลังใน) ทำเนียบรัฐบาลที่ประชุมมีมติเห็นชอบรับหลักการร่างพระราชบัญญัติการวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติแต่ที่ประชุมได้ให้กลับไปรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเสียก่อนก่อนจะนำกลับมาเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ
กระทั่งในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2561 สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาได้ดำเนินการยกร่าง ร่างพระราชบัญญัติสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ พ.ศ. ... ขึ้นมาแทนร่างพระราชบัญญัติฉบับเดิมสืบเนื่องจากคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบให้จัดตั้ง กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
ต่อมาในวันพุธที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๖๒ ซึ่งมีผลบังคับใช้ในวันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาคือในวันพฤหัสบดีที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ส่งผลให้มีการจัดตั้ง สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ ขึ้นมาแทน สภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ ตามคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๖๒/๒๕๕๙ ที่ถูกยุบไป
อำนาจหน้าที่
อำนาจหน้าที่ของสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติมีดังต่อไปนี้
(๑) กำหนดทิศทางและนโยบายการดำเนินงานของหน่วยงานในระบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน
(๒) กำหนดแผนที่นำทาง (Roadmap) เกี่ยวกับนโยบายและยุทธศาสตร์ระบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ทั้งในระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว และยุทธศาสตร์วิจัยและนวัตกรรมรายสาขาให้สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลและยุทธศาสตร์ชาติ
(๓) กำกับ เร่งรัด และติดตามให้มีการปรับปรุงและแก้ไขโครงสร้าง ภารกิจ อำนาจหน้าที่ของหน่วยงานในระบบวิจัยและนวัตกรรมให้มีความเชื่อมโยงและสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ระบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ตลอดจนเสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีให้มีการจัดตั้งหน่วยงานเพื่อรองรับความต้องการในด้านการวิจัยและนวัตกรรม
(๔) กำกับ เร่งรัด และติดตามให้มีการปรับปรุงและแก้ไขระบบหรือกลไกการบริหารจัดการงานวิจัยและนวัตกรรมให้มีประสิทธิภาพ เพื่อให้สามารถนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมที่มีอยู่เดิม และเกิดขึ้นใหม่ไปใช้ในเชิงวิชาการ เชิงพาณิชย์ เชิงสังคม และเชิงนโยบาย ให้เป็นรูปธรรมและเกิดประโยชน์สูงสุด
(๕) กำกับ เร่งรัด และติดตามให้มีการจัดทำแผนพัฒนาบุคลากรด้านการวิจัย วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และนวัตกรรมของประเทศ รวมถึงการพัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมให้กับบุคลากรด้านแรงงานในระดับต่าง ๆ
(๖) กำหนดระบบการจัดสรรและบริหารงบประมาณแบบบูรณาการที่มุ่งผลสัมฤทธิ์ในลักษณะเป็นก้อน (Block Grant) ตามโปรแกรมวิจัยและนวัตกรรม (Program-based) ให้สอดคล้องกับระบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ และยุทธศาสตร์วิจัยและนวัตกรรมรายสาขา รวมทั้งกำหนดระบบการติดตามและประเมินผลที่มีความต่อเนื่อง
(๗) เสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อให้มีการกำหนดมาตรการและแรงจูงใจทางภาษีและสิทธิประโยชน์ สำหรับการระดมทุน การพัฒนากองทุน การจัดสรรเงินจากกองทุน และเงินทุนของหน่วยงานภาครัฐ รวมทั้งความร่วมมือกับเอกชน ประชาสังคม และต่างประเทศ เพื่อส่งเสริมการวิจัยและนวัตกรรมให้เกิดผลเป็นรูปธรรม
(๘) เสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อให้มีการเร่งรัด และติดตามให้มีการปรับปรุงแก้ไขกฎหมาย กฎ ระเบียบ และข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง รวมถึงกระบวนการออกใบอนุญาต การกำหนดและรับรองมาตรฐาน และการจดทะเบียนและคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อรองรับการขับเคลื่อนและปฏิรูประบบวิจัยและนวัตกรรม รวมทั้งอำนวยความสะดวกในการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปสู่การใช้ประโยชน์ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศและคุณภาพชีวิตขอประชาชน
(๙) แต่งตั้งคณะกรรมการ คณะอนุกรรมการ หรือคณะทำงานเพื่อช่วยเหลือการปฏิบัติงานได้ตามความจำเป็น
(๑๐) เชิญเจ้าหน้าที่ บุคคล หรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องมาชี้แจงให้ข้อมูลและข้อแนะนำ เพื่อประกอบการพิจารณาดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ได้ตามความจำเป็น
(๑๑) รายงานผลการดำเนินงานและข้อเสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อทราบหรือเพื่อพิจารณาให้ความเห็นหรืออนุมัติ แล้วแต่กรณี
องค์ประกอบ
ตามข้อ ๑ ของคำสั่งนี้องค์ประกอบของสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติประกอบไปด้วย
(๑) นายกรัฐมนตรี เป็นประธานสภา
(๒) รองนายกรัฐมนตรีที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย เป็นรองประธานสภาคนที่หนึ่ง
(๓) รองนายกรัฐมนตรีที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย เป็นรองประธานสภาคนที่สอง
(๕) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง
(๖) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
(๗) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
(๘) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์
(๙) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
(๑๐) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม
(๑๑) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม
(๑๒) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
(๑๓) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน
(๑๔) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์
(๑๕) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย
(๑๖) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม
(๑๗) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน
(๑๘) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม
(๑๙) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
(๒๐) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
(๒๑) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข
(๒๒) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม
(๒๔) เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา
(๒๕) เลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
(๒๖) ประธานกรรมการในคณะกรรมการการอุดมศึกษา
(๒๗) ประธานที่ประชุมอธิการบดีแห่งประเทศไทย
(๒๘) ประธานที่ประชุมอธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏ
(๒๙) ประธานที่ประชุมอธิการบดีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล
(๓๐) ประธานมูลนิธิบัณฑิตสภาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
(๓๑) ประธานสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย
(๓๒) ประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
(๓๓) ประธานสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย
(๓๔) เลขาธิการคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ เป็นเลขานุการร่วม
(๓๕) เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ เป็นเลขานุการร่วม
(๓๖) ผู้ทรงคุณวุฒิที่นายกรัฐมนตรีแต่งตั้งจำนวนไม่เกินแปดคน
กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
ตามข้อ ๑ (๓๖) ได้ให้อำนาจนายกรัฐมนตรีแต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนไม่เกิน 8 คน
ในวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2560 พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติได้ออกคำสั่งนายกรัฐมนตรี ที่ ๒/๒๕๖๐ ลงวันที่ ๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๐ แต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติจำนวน 8 คน ดังนี้
- ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์ ไกรสิทธิ์ ตันติศิรินทร์
- รองศาสตราจารย์ ดร.กล้าณรงค์ ศรีรอต
- ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.เทียนฉาย กีระนันทน์
- นายแพทย์ สุวิทย์ วิบูลผลประเสริฐ
- นาย กานต์ ตระกูลฮุน
- ดร.ทวีศักดิ์ กออนันตกูล
- นาย ชาติศิริ โสภณพนิช
- นาง หิรัญญา สุจินัย
อ้างอิง
- คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๖๒/๒๕๕๙ เรื่อง การปฏิรูประบบวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ (มีสถานะเทียบเท่าพระราชบัญญัติ จัดตั้งสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ) ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๓ ตอน ๒๒๕ ง พิเศษ หน้า ๘ ๖ ตุลาคม ๒๕๕๙
- พระราชบัญญัติสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๖๒
- คำสั่งนายกรัฐมนตรี ที่ ๒/๒๕๖๐ เรื่อง แต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิในสภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ สภานโยบายวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ 19 มกราคม พ.ศ. 2560