fbpx
วิกิพีเดีย

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์

บทความนี้เกี่ยวกับชื่อบุคคล สำหรับชื่อพรรคการเมือง ดูที่ พรรคนโรดม รณฤทธิ์

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ (เขมร: នរោត្ដម រណឬទ្ធិ นโรตฺตม รณฤๅทฺธิ; ประสูติ 2 มกราคม พ.ศ. 2487) พระราชโอรสพระองค์ที่สองในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ แห่งกัมพูชา และพระเชษฐาต่างพระมารดากับ พระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี พระมหากษัตริย์กัมพูชาองค์ปัจจุบัน

สมเด็จกรมพระ
นโรดม รณฤทธิ์
ประธานองคมนตรีในพระมหากษัตริย์กัมพูชา
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง
1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551
นายกรัฐมนตรีของกัมพูชา
ดำรงตำแหน่ง
สมัยที่ 1: 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2536 – 24 กันยายน พ.ศ. 2536

สมัยที่ 2: 24 กันยายน พ.ศ. 2536 – 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2540

ก่อนหน้า สมเด็จฮุน เซน
ถัดไป สมเด็จฮุน เซน
ประธานรัฐสภาของกัมพูชา
ดำรงตำแหน่ง
25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2541 – 14 มีนาคม พ.ศ. 2549
ก่อนหน้า สมเด็จเจีย ซิม
ถัดไป สมเด็จเฮง สำริน
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด 2 มกราคม พ.ศ. 2487 (77 ปี)
ราชธานีพนมเปญ พระราชอาณาจักรกัมพูชา
พรรคการเมือง พรรคฟุนซินเปก
บิดา พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ
มารดา นักนางพาด กาญล
คู่สมรส พระองค์เจ้านโรดม มารี รณฤทธิ์
(พ.ศ. 2511-2552)
นักนางอู๊ก พัลลา
(พ.ศ. 2552-2561)
บุตร หม่อมเจ้านโรดม จักราวุธ
หม่อมเจ้านโรดม สีหฤทธิ์
หม่อมเจ้านโรดม รัตนาเทวี
หม่อมเจ้านโรดม สุทธาฤทธิ์
หม่อมเจ้านโรดม รณวงศ์
ศาสนา ศาสนาพุทธนิกายเถรวาท
ราชวงศ์ ราชวงศ์วรมัน
(สายราชสกุลนโรดม)
พระราชวงศ์แห่งกัมพูชา
พระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี

พระมหาวีรกษัตรีย์นโรดม มุนีนาถ สีหนุ พระวรราชมารดา

  • สมเด็จพระบรมเรียมนโรดม ยุวนาถ
    หม่อมนโรดม คิม ยุวนาถ
    • พระองค์เจ้านโรดม ชัชวาลย์รังสี
    • พระองค์เจ้านโรดม ยุวดุรี
    • พระองค์เจ้านโรดม วชิราวุธ
    • พระองค์เจ้านโรดม เอกรินทร์
    • พระองค์เจ้านโรดม ภคินา
    • พระองค์เจ้านโรดม ยุวเทวี
  • สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์
    พระองค์เจ้านโรดม นารี รณฤทธิ์
  • สมเด็จพระมเหศวรนโรดม จักรพงศ์
    หม่อมนโรดม กาญจนิภา จักรพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม พุทธพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม นันดาเทวี
    • พระองค์เจ้านโรดม อมฤทธิวงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม นราวงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม วิมาลา
    • พระองค์เจ้านโรดม บุปผารี
    • พระองค์เจ้านโรดม นฤทธิพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม รวิจักร
    • พระองค์เจ้านโรดม รินทรา
    • พระองค์เจ้านโรดม จารุรักษ์
    • พระองค์เจ้านโรดม พงศ์สุริยา
    • พระองค์เจ้านโรดม พงศ์มุนีเรศ
  • หม่อมนโรดม สีนวน นรินทรพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม สีมนรินทร์
    • พระองค์เจ้านโรดม มุนีนุ
  • สมเด็จพระอนุชนโรดม อรุณรัศมี
    แก้ว พุทธรัศมี
    • หม่อมราชวงศ์สีสุวัตถิ์ นาเกีย
    • หม่อมราชวงศ์สีสุวัตถิ์ นันโด
    • หม่อมราชวงศ์สีสุวัตถิ์ สิริกิด
    • หม่อมเจ้านโรดม รัศมีโปนิตา
    • หม่อมเจ้านโรดม รัศมีเขมมุนี

  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ มุนีกุสุมะ
  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ กัลยาณเทวี

  • แกว จินสิตา ฟอร์ซินแน็ตตี

  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ ชีวันฤทธิ์
  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ วชิราวุธ

  • สมเด็จกรมขุนนโรดม สิริวุธ
    หม่อมเจ้านโรดม วาศนาดีวา สิริวุธ
    • หม่อมเจ้านโรดม สิริฤทธิ์
    • หม่อมเจ้านโรดม รัศมี
    • หม่อมเจ้านโรดม สารา
    • หม่อมเจ้านโรดม มาฤทธิวงศ์

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์เป็นประธานของพรรคฟุนซินเปกซึ่งเป็นพรรคที่มีแนวความคิดกษัตริย์นิยมตามแบบราชวงศ์กัมพูชา นอกจากนี้พระองค์ยังทรงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีกัมพูชาในระหว่าง พ.ศ. 2536 ถึง พ.ศ. 2540 และต่อมาดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภากัมพูชา ระหว่างปี พ.ศ. 2541 ถึง พ.ศ. 2549

พระประวัติ

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ประสูติเมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2487 มีพระนามลำลองว่า "ทับ" เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่สองในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ ประสูติแต่พระชายาองค์แรก คือนักนาง พาต กาญล (เขมร: ផាត់-កាញ៉ុល ผาต่ กาญุ่ล) นางรำประจำราชสำนัก มีพระเชษฐภคินีร่วมพระมารดาเดียวกันคือสมเด็จพระเรียมนโรดม บุปผาเทวี นักแสดงระบำอัปสรที่มีชื่อเสียง และเป็นพระเชษฐาต่างพระมารดาใน พระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี พระมหากษัตริย์กัมพูชาองค์ปัจจุบัน

หลังจากประสูติก็ถูกแยกออกจากมารดา และถูกเลี้ยงดูโดยพระองค์เจ้านโรดม เกศกัญญา พระปิตุจฉา และพระองค์เจ้านโรดม รัศมีโสภณ พระปัยยิกา (ต่อมาได้รับการสถาปนาเป็น สมเด็จพระราชปิตุจฉานโรดม รัศมีโสภณ และสมเด็จพระราชกนิษฐานโรดม รัศมีโสภณ ตามลำดับ) ส่วนพาต กาญล พระชนนี ได้สมรสใหม่กับจาบ ฮวด (Chap Huot) พระองค์จึงมีพี่น้องต่างบิดาอีก 5 คน

สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาจากโรงเรียนนโรดม ระดับมัธยมศึกษาจากลีเซเดการ์ต ซึ่งทั้งสองแห่งเป็นโรงเรียนเอกชนของฝรั่งเศสในพนมเปญ ขณะที่ยังไม่สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษา ก็เดินทางไปศึกษาต่อในประเทศฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1958 จนถึง ค.ศ. 1970 ระหว่างนั้นเสด็จกลับมายังกัมพูชาในระยะเวลาสั้น ๆ

บทบาททางการเมือง

 
กรมพระรณฤทธิ์ (ซ้าย) ขณะติดตามการเสด็จเยี่ยมเยือนราษฎรของพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ขวา) ในปี พ.ศ. 2523

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ทรงเป็นอดีตหัวหน้าพรรคฟุนซินเปก (FUNCINPEC) และเคยดำรงตำแหน่ง นายกรัฐมนตรีกัมพูชา ร่วมกับสมเด็จ ฮุน เซน ภายหลังการเลือกตั้งในเดือนกันยายน พ.ศ. 2536 ที่พรรคฟุนซินเปกชนะการเลือกตั้งอย่างท่วมท้น และมีการสถาปนาระบอบกษัตริย์ขึ้นมาใหม่

ในการเลือกตั้งทั่วไป เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2546 พรรคฟุนซินเปกแพ้การเลือกตั้ง แต่ พรรคประชาชนกัมพูชาของนายฮุนเซน ก็ได้รับชัยชนะที่ไม่เด็ดขาด เนื่องจากไม่มีพรรคการเมืองใดได้เสียงข้างมาก 2 ใน 3 พอจัดตั้งรัฐบาลตามกฎหมาย ทำให้เกิดสภาพสุญญากาศทางการเมืองในกัมพูชา ที่มี นายฮุนเซน เป็นนายกรัฐมนตรีรักษาการ มาจนถึงปี 2547 จึงสามารถตกลงจัดตั้งรัฐบาลกันได้ โดยในที่สุดนายฮุนเซนได้เป็น นายกรัฐมนตรี และ กรมพระรณฤทธิ์ ทรงเป็น ประธานสภาผู้แทนราษฎร

หลังจากนั้นมีเหตุให้กรมพระรณฤทธิ์ต้องทรงลี้ภัยการเมืองในต่างประเทศ โดยพำนักอยู่ในประเทศฝรั่งเศส หลังจากต้องคดีหมิ่นประมาทสมเด็จฯ ฮุนเซน และมีโทษจำคุก เมื่อกรมพระรณฤทธิ์ไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ในประเทศได้แล้ว รัฐสภากัมพูชาจึงได้มีการจัดประชุมและเลือกนายเฮง สัมริน จากพรรคประชาชนกัมพูชาของนายฮุน เซน ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร แทนกรมพระรณฤทธิ์

หลังเหตุการณ์ดังกล่าว กรมพระรณฤทธิ์ ทรงย้ายไปพำนักอยู่ที่ กัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย กับพระชายาองค์ใหม่ที่อ่อนวัยกว่าประมาณ 40 ปี คือนักนาง อุ๊ก พัลลา (Ouk Palla) อดีตนาฏศิลปิน และดาราภาพยนตร์สาวสวย พร้อมทั้ง เจ้าชายสุธาฤทธิ์ พระโอรสองค์เล็ก

ต่อมาเจ้าหญิงนโรดมมารี หรือ นักนาง เอ็ง มารี (Eng Marie) พระชายาที่ถูกต้องตามกฎหมาย ได้ใช้กฎหมาย "ห้ามมีชู้" ที่เพิ่งผ่านรัฐสภากัมพูชา ฟ้องร้องดำเนินคดีกับพระองค์ กรณีมีพระชายาใหม่คือ หม่อมอู๊กพัลลา ทั้งที่ยังไม่ได้หย่าขาดกับพระชายาเดิม คดีดังกล่าวมีโทษจำคุก

ในวันจันทร์ที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2549 รัฐสภากัมพูชา ที่พรรคประชาชนกัมพูชา ครองเสียงข้างมาก ได้ลงมติรับรองการปรับคณะรัฐมนตรีโดย นายฮุนเซน ซึ่งมีการปลดรัฐมนตรีของ พรรคฟุนซินเปก จำนวน 10 นายออกจากการร่วมรัฐบาล

หลังจากนั้นในวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2549 สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ทรงถูกลงมติขับออกจากตำแหน่งหัวหน้าพรรคฟุนซินเปก ด้วยข้อกล่าวหายักยอกเงินจากการแอบขายที่ทำการพรรคเป็นเงิน 3.6 ล้านดอลลาร์ หรือประมาณ 130 ล้านบาท และทรงถูกพิพากษาจำคุกอีกคดีหนึ่ง มีรายงานข่าวว่าในครั้งนั้นเจ้าหญิงมารี พระชายาของพระองค์ ได้เข้าร่วมมือกับผู้นำพรรคฟุนซินเป็กคนอื่นๆ ในการจัดประชุมวิสามัญ ปลดพระองค์จากตำแหน่ง และเลือกตั้งหัวหน้าพรรคคนใหม่ การประชุมดังกล่าวมีขึ้นในขณะที่กรมพระรณฤทธิ์อยู่ในประเทศมาเลเซีย ซึ่งพระองค์ตรัสว่าการประชุมวิสามัญดังกล่าว ที่นำโดย พล.อ.แญ็ก บุนชัย (Nhek Bounchay) เลขาธิการพรรค เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ในการประชุมดังกล่าว ที่ประชุมพรรคฟุนซินเบกได้เลือก นายแก้ว พุทธรัศมี (Keo Puth Rasamey) เอกอัครราชทูตกัมพูชาประจำเยอรมนี ราชบุตรเขยของอดีตกษัตริย์นโรดมสีหนุ ขึ้นเป็นหัวหน้าพรรคคนใหม่

 
สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ขณะกำลังทรงหาเสียงและเยี่ยมเยือนประชาชนผู้สนับสนุนพรรคฟุนซินเปก

หลังเหตุการณ์ครั้งนั้น กรมพระรณฤทธิ์ทรงก่อตั้งพรรคการเมืองใหม่ชื่อ พรรค นโรดม รณฤทธิ์ (NRP) ซึ่งมีที่นั่งในสภากัมพูชามากเป็นอันดับสามในปัจจุบัน

ปัจจุบัน สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ทรงดำรงตำแหน่งเป็นประธานองคมนตรี ในพระมหากษัตริย์กัมพูชา ตามพระราชกฤษฎีกาลงวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2551

ชีวิตส่วนพระองค์

พระราชวงศ์แห่งกัมพูชา
 
พระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี

พระมหาวีรกษัตรีย์นโรดม มุนีนาถ สีหนุ พระวรราชมารดา

  • สมเด็จพระบรมเรียมนโรดม ยุวนาถ
    หม่อมนโรดม คิม ยุวนาถ
    • พระองค์เจ้านโรดม ชัชวาลย์รังสี
    • พระองค์เจ้านโรดม ยุวดุรี
    • พระองค์เจ้านโรดม วชิราวุธ
    • พระองค์เจ้านโรดม เอกรินทร์
    • พระองค์เจ้านโรดม ภคินา
    • พระองค์เจ้านโรดม ยุวเทวี
  • สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์
    พระองค์เจ้านโรดม นารี รณฤทธิ์
  • สมเด็จพระมเหศวรนโรดม จักรพงศ์
    หม่อมนโรดม กาญจนิภา จักรพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม พุทธพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม นันดาเทวี
    • พระองค์เจ้านโรดม อมฤทธิวงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม นราวงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม วิมาลา
    • พระองค์เจ้านโรดม บุปผารี
    • พระองค์เจ้านโรดม นฤทธิพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม รวิจักร
    • พระองค์เจ้านโรดม รินทรา
    • พระองค์เจ้านโรดม จารุรักษ์
    • พระองค์เจ้านโรดม พงศ์สุริยา
    • พระองค์เจ้านโรดม พงศ์มุนีเรศ
  • หม่อมนโรดม สีนวน นรินทรพงศ์
    • พระองค์เจ้านโรดม สีมนรินทร์
    • พระองค์เจ้านโรดม มุนีนุ
  • สมเด็จพระอนุชนโรดม อรุณรัศมี
    แก้ว พุทธรัศมี
    • หม่อมราชวงศ์สีสุวัตถิ์ นาเกีย
    • หม่อมราชวงศ์สีสุวัตถิ์ นันโด
    • หม่อมราชวงศ์สีสุวัตถิ์ สิริกิด
    • หม่อมเจ้านโรดม รัศมีโปนิตา
    • หม่อมเจ้านโรดม รัศมีเขมมุนี

  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ มุนีกุสุมะ
  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ กัลยาณเทวี

  • แกว จินสิตา ฟอร์ซินแน็ตตี

  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ ชีวันฤทธิ์
  • หม่อมเจ้าสีสุวัตถิ์ วชิราวุธ

  • สมเด็จกรมขุนนโรดม สิริวุธ
    หม่อมเจ้านโรดม วาศนาดีวา สิริวุธ
    • หม่อมเจ้านโรดม สิริฤทธิ์
    • หม่อมเจ้านโรดม รัศมี
    • หม่อมเจ้านโรดม สารา
    • หม่อมเจ้านโรดม มาฤทธิวงศ์

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ได้เสกสมรสครั้งแรกกับ นักนางนโรดม มารี รณฤทธิ์ หรือนามเดิม เอ็ง มารี (ต่อมาได้รับการสถาปนาขึ้นป็น พระองค์เจ้านโรดม มารี รณฤทธิ์) ในปี พ.ศ. 2511 และหย่าในปี พ.ศ. 2552 โดยทั้งคู่ได้ให้ประสูติพระโอรส-ธิดาด้วยกัน 3 พระองค์ โดยเป็นพระโอรส 2 พระองค์ และพระธิดา 1 พระองค์ ได้แก่

  • นักองค์มจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม จักราวุธ (ประสูติ 13 มกราคม ค.ศ. 1970)
  • นักองค์มจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม สีหฤทธิ์ (ประสูติ 23 มิถุนายน ค.ศ. 1972) ปัจจุบันทรงเสกสมรสแล้ว มีพระโอรส 1 พระองค์ คือ
    • นักองค์มจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม ชัยฤทธิ์ (ประสูติ ค.ศ. 2004)
  • นักองค์มจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม รัตนาเทวี (ประสูติ 18 มิถุนายน ค.ศ. 1974) ปัจจุบันทรงเสกสมรสแล้วกับนายอันเซียว ลา ปลาเนตา (Ansiau La Planeta) เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 2000

ต่อมาสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ทรงได้มีความสัมพันธ์กับ อุ๊ก พัลลา อดีตนาฏศิลปิน และนักแสดงสาวที่มีชื่อเสียงของกัมพูชา ทำให้เกิดปัญหาชู้สาว เนื่องจากสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ยังมิได้หย่าขาดจากภรรยาเดิม ภายหลังทั้งสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ และนักนางอุ๊กได้เสด็จไปประทับที่คอนโดในประเทศมาเลเซียเป็นเวลาถึง 2 ปี แต่ทั้งคู่ก็มีพระโอรสด้วยกัน 2 พระองค์ คือ

  • นักองค์มจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม สุธาฤทธิ์
  • นักองค์มจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม รณวงศ์

อ้างอิง

  1. ช็อก! เจ้าชายนโรดม รณฤทธิ์ แห่งกัมพูชา รถประสานงาบาดเจ็บ พระชายาสิ้นพระชนม์
  2. สุภัตรา ภูมิประภาส (20 ตุลาคม 2555). "เรื่องจริงไม่อิงนิยายของราชสำนักกัมพูชา (1) : เรื่องเล่าของเจ้าชายน้อย กับชีวิตที่พลัดพราก". ประชาไท. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2558. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  3. Mehta (2001), p. 3
  4. Mehta (2001), p. 1
  5. "ศิลปวัฒนธรรม และการแสดงของชาติสมาชิกอาเซียน". ASIAN FOCUS. 23 เมษายน 2558. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2558. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  6. พรรณิการ์ วานิช (18 ตุลาคม 2556). "โขนเขมร สืบสายนาฏศิลป์ถิ่นสุวรรณภูมิ". วอยซ์ทีวี. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2558. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  7. Mehta (2001), p. 4
  8. ธิบดี บัวคำศรี. ชุด "อาเซียน" ในมิติประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์กัมพูชา. กรุงเทพฯ:เมืองโบราณ. 2555, หน้า 140
  9. Ancestry.com. Sdech Preah Reach Kanitha Norodom Rasmi Sobhana. เรียกดูเมื่อ 21 ตุลาคม 2555
  10. สุภัตรา ภูมิประภาส (30 ตุลาคม 2555). "เรื่องจริงไม่อิงนิยายของราชสำนักกัมพูชา (2) : ชายาของพ่อ". ประชาไท. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2558. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  11. เจ้ารณฤทธิ์ถูกพิพากษาจำคุก18 เดือน ข้อหายักยอก สำเนาจาก คมชัดลึก
  12. ชีวิตดุจนิยาย..เจ้าเขมรตกอับเมียขยับตีจาก สำเนาจาก ผู้จัดการ
  13. เมียน้อยเป็นเหตุ 'ฟุนซินเปก' ขับ ‘รณฤทธิ์’ พ้นผู้นำ สำเนาจาก ผู้จัดการ
  14. Prince Ranariddh lives in Kuala Lumpur
  15. ที่มั่นสุดท้ายของเจ้านโรดม รณฤทธิ์
  16. Widyono (2008), p. 278
  17. Sex and punishment: Cambodia’s adultery law, 28 October 2010, The Phnom Penh post
  18. Court starts adultery case against Cambodian Prince Ranariddh, March 18, 2007, People's Daily Online
  19. Samdech Krom Preah NORODOM RANARIDDH
  20. Neak Ang Mechas NORODOM SIHARIDDH
  21. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2014-04-13. สืบค้นเมื่อ 2010-05-28.
  22. ยุทธการบ่อนทำลายราชตระกูล “นโรดม”
  23. ดูเต็มๆ "เจ้าชายน้อยเขมร" ทรงหล่อเหลาเอาการ ผู้จัดการ วัน พฤหัสบดี ที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552 เวลา 12:03:05 น.
  24. [1]
บรรณานุกรม
  • Mehta, Harish C. (2001). Warrior Prince: Norodom Ranariddh, Son of King Sihanouk of Cambodia. Singapore: Graham Brash. ISBN 9812180869.
  • Widyono, Benny (2008). Dancing in Shadows: Sihanouk, the Khmer Rouge, and the United Nations in Cambodia. Lanham, Maryland, United States of America: Rowman & Littlefield. ISBN 0742555534.

แหล่งข้อมูลอื่น

  • เว็บไซต์ส่วนพระองค์
  • พระประวัติ สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์

สมเด, จกรมพระนโรดม, รณฤทธ, บทความน, เก, ยวก, บช, อบ, คคล, สำหร, บช, อพรรคการเม, อง, พรรคนโรดม, รณฤทธ, เขมร, នរ, ដម, រណឬទ, นโรต, ตม, รณฤๅท, ประส, มกราคม, 2487, พระราชโอรสพระองค, สองในพระบาทสมเด, จพระนโรดม, หน, แห, งก, มพ, ชา, และพระเชษฐาต, างพระมารดาก, พระบาทสม. bthkhwamniekiywkbchuxbukhkhl sahrbchuxphrrkhkaremuxng duthi phrrkhnordm rnvththi smedckrmphranordm rnvththi ekhmr នរ ត ដម រណឬទ ធ nort tm rnvith thi prasuti 2 mkrakhm ph s 2487 phrarachoxrsphraxngkhthisxnginphrabathsmedcphranordm sihnu aehngkmphucha aelaphraechsthatangphramardakb phrabathsmedcphrabrmnath nordm sihmuni phramhakstriykmphuchaxngkhpccubnsmedckrmphra nordm rnvththiprathanxngkhmntriinphramhakstriykmphuchaxyuinwaraerimdarngtaaehnng 1 phvscikayn ph s 2551naykrthmntrikhxngkmphuchadarngtaaehnng smythi 1 2 krkdakhm ph s 2536 24 knyayn ph s 2536smythi 2 24 knyayn ph s 2536 6 krkdakhm ph s 2540kxnhna smedchun esnthdip smedchun esnprathanrthsphakhxngkmphuchadarngtaaehnng 25 phvscikayn ph s 2541 14 minakhm ph s 2549kxnhna smedceciy simthdip smedcehng sarinkhxmulswnbukhkhlekid 2 mkrakhm ph s 2487 77 pi rachthaniphnmepy phrarachxanackrkmphuchaphrrkhkaremuxng phrrkhfunsinepkbida phrabathsmedcphranordm sihnumarda nknangphad kaylkhusmrs phraxngkhecanordm mari rnvththi ph s 2511 2552 nknangxuk phlla ph s 2552 2561 1 butr hmxmecanordm ckrawuthhmxmecanordm sihvththihmxmecanordm rtnaethwihmxmecanordm suththavththihmxmecanordm rnwngssasna sasnaphuththnikayethrwathrachwngs rachwngswrmn sayrachskulnordm phrarachwngsaehngkmphuchaphrabathsmedcphrabrmnath nordm sihmuniphramhawirkstriynordm muninath sihnu phrawrrachmarda smedcphrabrmeriymnordm yuwnathhmxmnordm khim yuwnath phraxngkhecanordm chchwalyrngsi phraxngkhecanordm yuwduri phraxngkhecanordm wchirawuth phraxngkhecanordm exkrinthr phraxngkhecanordm phkhina phraxngkhecanordm yuwethwi smedckrmphranordm rnvththiphraxngkhecanordm nari rnvththi phraxngkhecanordm ckrawuth phraxngkhecanordm sihvththi phraxngkhecanordm rtnaethwi hmxmecanordm suthavththi hmxmecanordm rnwngs smedcphramehswrnordm ckrphngshmxmnordm kaycnipha ckrphngs phraxngkhecanordm phuththphngs phraxngkhecanordm nndaethwi phraxngkhecanordm xmvththiwngs phraxngkhecanordm nrawngs phraxngkhecanordm wimala phraxngkhecanordm bupphari hmxmecanordm ecnna phraxngkhecanordm nvththiphngs phraxngkhecanordm rwickr phraxngkhecanordm rinthra phraxngkhecanordm carurks phraxngkhecanordm phngssuriya phraxngkhecanordm phngsmuniers hmxmnordm sinwn nrinthrphngs phraxngkhecanordm simnrinthr phraxngkhecanordm muninu smedcphraxnuchnordm xrunrsmiaekw phuththrsmi hmxmrachwngssisuwtthi naekiy hmxmrachwngssisuwtthi nnod hmxmrachwngssisuwtthi sirikid hmxmecanordm rsmiopnita hmxmecanordm rsmiekhmmunihmxmecasisuwtthi munikusuma hmxmecasisuwtthi klyanethwiaekw cinsita fxrsinaenttihmxmecasisuwtthi chiwnvththi hmxmecasisuwtthi wchirawuthsmedckrmkhunnordm siriwuthhmxmecanordm wasnadiwa siriwuth hmxmecanordm sirivththi hmxmecanordm rsmi hmxmecanordm sara hmxmecanordm mavththiwngsphrabrmwngsanuwngsphraxngkhxun smedcsisuwtthi phngsnari muniphngs phraxngkhecanordm priyaosphnhmxmecasisuwtthi winayika priyaosphn hmxmecanordm priyaor hmxmecanordm wirinaphraxngkhecasisuwtthi naripungathay sukhesdckrmkhunsisuwtthi esrirtnklxngni dukhuyaeksmedckrmphranordm rnvththiepnprathankhxngphrrkhfunsinepksungepnphrrkhthimiaenwkhwamkhidkstriyniymtamaebbrachwngskmphucha nxkcakniphraxngkhyngthrngdarngtaaehnngnaykrthmntrikmphuchainrahwang ph s 2536 thung ph s 2540 aelatxmadarngtaaehnngprathanrthsphakmphucha rahwangpi ph s 2541 thung ph s 2549 enuxha 1 phraprawti 2 bthbaththangkaremuxng 3 chiwitswnphraxngkh 4 xangxing 5 aehlngkhxmulxunphraprawti aekikhsmedckrmphranordm rnvththi prasutiemuxwnthi 2 mkrakhm ph s 2487 miphranamlalxngwa thb 2 epnphrarachoxrsphraxngkhthisxnginphrabathsmedcphranordm sihnu prasutiaetphrachayaxngkhaerk 3 khuxnknang phat kayl ekhmr ផ ត ក ញ ល phat kayul nangrapracarachsank 4 miphraechsthphkhinirwmphramardaediywknkhuxsmedcphraeriymnordm bupphaethwi nkaesdngrabaxpsrthimichuxesiyng 5 6 aelaepnphraechsthatangphramardain phrabathsmedcphrabrmnath nordm sihmuni phramhakstriykmphuchaxngkhpccubnhlngcakprasutikthukaeykxxkcakmarda aelathukeliyngduodyphraxngkhecanordm ekskyya phrapituccha aelaphraxngkhecanordm rsmiosphn phrapyyika 7 8 txmaidrbkarsthapnaepn smedcphrarachpitucchanordm rsmiosphn aelasmedcphrarachknisthanordm rsmiosphn tamladb 9 swnphat kayl phrachnni idsmrsihmkbcab hwd Chap Huot phraxngkhcungmiphinxngtangbidaxik 5 khn 10 saerckarsuksaradbprathmsuksacakorngeriynnordm radbmthymsuksacakliesedkart sungthngsxngaehngepnorngeriynexkchnkhxngfrngessinphnmepy 8 khnathiyngimsaerckarsuksaradbmthymsuksa kedinthangipsuksatxinpraethsfrngessinpi kh s 1958 cnthung kh s 1970 rahwangnnesdcklbmayngkmphuchainrayaewlasn 8 bthbaththangkaremuxng aekikh krmphrarnvththi say khnatidtamkaresdceyiymeyuxnrasdrkhxngphrabathsmedcphranordm sihnu khwa inpi ph s 2523 smedckrmphranordm rnvththi thrngepnxdithwhnaphrrkhfunsinepk FUNCINPEC aelaekhydarngtaaehnng naykrthmntrikmphucha rwmkbsmedc hun esn phayhlngkareluxktngineduxnknyayn ph s 2536 thiphrrkhfunsinepkchnakareluxktngxyangthwmthn aelamikarsthapnarabxbkstriykhunmaihminkareluxktngthwip eduxnkrkdakhm ph s 2546 phrrkhfunsinepkaephkareluxktng aet phrrkhprachachnkmphuchakhxngnayhunesn kidrbchychnathiimeddkhad enuxngcakimmiphrrkhkaremuxngididesiyngkhangmak 2 in 3 phxcdtngrthbaltamkdhmay thaihekidsphaphsuyyakasthangkaremuxnginkmphucha thimi nayhunesn epnnaykrthmntrirksakar macnthungpi 2547 cungsamarthtklngcdtngrthbalknid odyinthisudnayhunesnidepn naykrthmntri aela krmphrarnvththi thrngepn prathansphaphuaethnrasdrhlngcaknnmiehtuihkrmphrarnvththitxngthrngliphykaremuxngintangpraeths odyphankxyuinpraethsfrngess hlngcaktxngkhdihminpramathsmedc hunesn aelamiothscakhuk emuxkrmphrarnvththiimsamarthptibtihnathiinpraethsidaelw rthsphakmphuchacungidmikarcdprachumaelaeluxknayehng smrin cakphrrkhprachachnkmphuchakhxngnayhun esn khundarngtaaehnngprathansphaphuaethnrasdr aethnkrmphrarnvththihlngehtukarndngklaw krmphrarnvththi thrngyayipphankxyuthi kwlalmepxr praethsmaelesiy kbphrachayaxngkhihmthixxnwykwapraman 40 pi khuxnknang xuk phlla Ouk Palla xditnatsilpin aeladaraphaphyntrsawswy phrxmthng ecachaysuthavththi phraoxrsxngkhelktxmaecahyingnordmmari hrux nknang exng mari Eng Marie phrachayathithuktxngtamkdhmay idichkdhmay hammichu thiephingphanrthsphakmphucha fxngrxngdaeninkhdikbphraxngkh krnimiphrachayaihmkhux hmxmxukphlla thngthiyngimidhyakhadkbphrachayaedim khdidngklawmiothscakhukinwncnthrthi 16 tulakhm ph s 2549 rthsphakmphucha thiphrrkhprachachnkmphucha khrxngesiyngkhangmak idlngmtirbrxngkarprbkhnarthmntriody nayhunesn sungmikarpldrthmntrikhxng phrrkhfunsinepk canwn 10 nayxxkcakkarrwmrthbalhlngcaknninwnthi 18 tulakhm ph s 2549 smedckrmphranordm rnvththi thrngthuklngmtikhbxxkcaktaaehnnghwhnaphrrkhfunsinepk dwykhxklawhaykyxkengincakkaraexbkhaythithakarphrrkhepnengin 3 6 landxllar hruxpraman 130 lanbath aelathrngthukphiphaksacakhukxikkhdihnung 11 mirayngankhawwainkhrngnnecahyingmari phrachayakhxngphraxngkh idekharwmmuxkbphunaphrrkhfunsinepkkhnxun inkarcdprachumwisamy pldphraxngkhcaktaaehnng aelaeluxktnghwhnaphrrkhkhnihm 12 karprachumdngklawmikhuninkhnathikrmphrarnvththixyuinpraethsmaelesiy sungphraxngkhtrswakarprachumwisamydngklaw thinaody phl x aeyk bunchy Nhek Bounchay elkhathikarphrrkh epnkarkrathathiimchxbdwykdhmay 13 inkarprachumdngklaw thiprachumphrrkhfunsinebkideluxk nayaekw phuththrsmi Keo Puth Rasamey exkxkhrrachthutkmphuchapracaeyxrmni rachbutrekhykhxngxditkstriynordmsihnu khunepnhwhnaphrrkhkhnihm smedckrmphranordm rnvththikhnakalngthrnghaesiyngaelaeyiymeyuxnprachachnphusnbsnunphrrkhfunsinepk hlngehtukarnkhrngnn krmphrarnvththithrngkxtngphrrkhkaremuxngihmchux phrrkh nordm rnvththi NRP sungmithinnginsphakmphuchamakepnxndbsaminpccubn 14 pccubn smedckrmphranordm rnvththi thrngdarngtaaehnngepnprathanxngkhmntri inphramhakstriykmphucha tamphrarachkvsdikalngwnthi 6 thnwakhm ph s 2551 15 chiwitswnphraxngkh aekikhphrarachwngsaehngkmphucha phrabathsmedcphrabrmnath nordm sihmuniphramhawirkstriynordm muninath sihnu phrawrrachmarda smedcphrabrmeriymnordm yuwnathhmxmnordm khim yuwnath phraxngkhecanordm chchwalyrngsi phraxngkhecanordm yuwduri phraxngkhecanordm wchirawuth phraxngkhecanordm exkrinthr phraxngkhecanordm phkhina phraxngkhecanordm yuwethwi smedckrmphranordm rnvththiphraxngkhecanordm nari rnvththi phraxngkhecanordm ckrawuth phraxngkhecanordm sihvththi phraxngkhecanordm rtnaethwi hmxmecanordm suthavththi hmxmecanordm rnwngs smedcphramehswrnordm ckrphngshmxmnordm kaycnipha ckrphngs phraxngkhecanordm phuththphngs phraxngkhecanordm nndaethwi phraxngkhecanordm xmvththiwngs phraxngkhecanordm nrawngs phraxngkhecanordm wimala phraxngkhecanordm bupphari hmxmecanordm ecnna phraxngkhecanordm nvththiphngs phraxngkhecanordm rwickr phraxngkhecanordm rinthra phraxngkhecanordm carurks phraxngkhecanordm phngssuriya phraxngkhecanordm phngsmuniers hmxmnordm sinwn nrinthrphngs phraxngkhecanordm simnrinthr phraxngkhecanordm muninu smedcphraxnuchnordm xrunrsmiaekw phuththrsmi hmxmrachwngssisuwtthi naekiy hmxmrachwngssisuwtthi nnod hmxmrachwngssisuwtthi sirikid hmxmecanordm rsmiopnita hmxmecanordm rsmiekhmmunihmxmecasisuwtthi munikusuma hmxmecasisuwtthi klyanethwiaekw cinsita fxrsinaenttihmxmecasisuwtthi chiwnvththi hmxmecasisuwtthi wchirawuthsmedckrmkhunnordm siriwuthhmxmecanordm wasnadiwa siriwuth hmxmecanordm sirivththi hmxmecanordm rsmi hmxmecanordm sara hmxmecanordm mavththiwngsphrabrmwngsanuwngsphraxngkhxun smedcsisuwtthi phngsnari muniphngs phraxngkhecanordm priyaosphnhmxmecasisuwtthi winayika priyaosphn hmxmecanordm priyaor hmxmecanordm wirinaphraxngkhecasisuwtthi naripungathay sukhesdckrmkhunsisuwtthi esrirtnklxngni dukhuyaeksmedckrmphranordm rnvththi idesksmrskhrngaerkkb nknangnordm mari rnvththi hruxnamedim exng mari txmaidrbkarsthapnakhunpn phraxngkhecanordm mari rnvththi inpi ph s 2511 16 aelahyainpi ph s 2552 17 odythngkhuidihprasutiphraoxrs thidadwykn 3 phraxngkh odyepnphraoxrs 2 phraxngkh aelaphrathida 1 phraxngkh idaek 18 19 nkxngkhmca hmxmeca nordm ckrawuth prasuti 13 mkrakhm kh s 1970 nkxngkhmca hmxmeca nordm sihvththi prasuti 23 mithunayn kh s 1972 pccubnthrngesksmrsaelw miphraoxrs 1 phraxngkh khux nkxngkhmca hmxmeca nordm chyvththi prasuti kh s 2004 20 nkxngkhmca hmxmeca nordm rtnaethwi prasuti 18 mithunayn kh s 1974 pccubnthrngesksmrsaelwkbnayxnesiyw la plaenta Ansiau La Planeta emuxwnthi 31 thnwakhm kh s 2000 21 txmasmedckrmphranordm rnvththi thrngidmikhwamsmphnthkb xuk phlla xditnatsilpin aelankaesdngsawthimichuxesiyngkhxngkmphucha thaihekidpyhachusaw enuxngcaksmedckrmphranordm rnvththiyngmiidhyakhadcakphrryaedim 22 phayhlngthngsmedckrmphranordm rnvththi aelanknangxukidesdcipprathbthikhxnodinpraethsmaelesiyepnewlathung 2 pi 23 aetthngkhukmiphraoxrsdwykn 2 phraxngkh khux nkxngkhmca hmxmeca nordm suthavththi nkxngkhmca hmxmeca nordm rnwngs 24 xangxing aekikh chxk ecachaynordm rnvththi aehngkmphucha rthprasanngabadecb phrachayasinphrachnm suphtra phumipraphas 20 tulakhm 2555 eruxngcringimxingniyaykhxngrachsankkmphucha 1 eruxngelakhxngecachaynxy kbchiwitthiphldphrak prachaith subkhnemux 19 tulakhm 2558 Check date values in accessdate date help Mehta 2001 p 3 Mehta 2001 p 1 silpwthnthrrm aelakaraesdngkhxngchatismachikxaesiyn ASIAN FOCUS 23 emsayn 2558 subkhnemux 19 tulakhm 2558 Check date values in accessdate date help phrrnikar wanich 18 tulakhm 2556 okhnekhmr subsaynatsilpthinsuwrrnphumi wxysthiwi subkhnemux 19 tulakhm 2558 Check date values in accessdate date help Mehta 2001 p 4 8 0 8 1 8 2 thibdi bwkhasri chud xaesiyn inmitiprawtisastr prawtisastrkmphucha krungethph emuxngobran 2555 hna 140 Ancestry com Sdech Preah Reach Kanitha Norodom Rasmi Sobhana eriykduemux 21 tulakhm 2555 suphtra phumipraphas 30 tulakhm 2555 eruxngcringimxingniyaykhxngrachsankkmphucha 2 chayakhxngphx prachaith subkhnemux 19 tulakhm 2558 Check date values in accessdate date help ecarnvththithukphiphaksacakhuk18 eduxn khxhaykyxk saenacak khmchdluk chiwitducniyay ecaekhmrtkxbemiykhybticak saenacak phucdkar emiynxyepnehtu funsinepk khb rnvththi phnphuna saenacak phucdkar Prince Ranariddh lives in Kuala Lumpur thimnsudthaykhxngecanordm rnvththi Widyono 2008 p 278 Sex and punishment Cambodia s adultery law 28 October 2010 The Phnom Penh post Court starts adultery case against Cambodian Prince Ranariddh March 18 2007 People s Daily Online Samdech Krom Preah NORODOM RANARIDDH Neak Ang Mechas NORODOM SIHARIDDH Neak Ang Mechas Norodom Rattana Devi khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2014 04 13 subkhnemux 2010 05 28 yuththkarbxnthalayrachtrakul nordm duetm ecachaynxyekhmr thrnghlxehlaexakar phucdkar wn phvhsbdi thi 5 kumphaphnth ph s 2552 ewla 12 03 05 n 1 brrnanukrmMehta Harish C 2001 Warrior Prince Norodom Ranariddh Son of King Sihanouk of Cambodia Singapore Graham Brash ISBN 9812180869 Widyono Benny 2008 Dancing in Shadows Sihanouk the Khmer Rouge and the United Nations in Cambodia Lanham Maryland United States of America Rowman amp Littlefield ISBN 0742555534 aehlngkhxmulxun aekikhewbistswnphraxngkh phraprawti smedckrmphranordm rnvththiekhathungcak https th wikipedia org w index php title smedckrmphranordm rnvththi amp oldid 9624282, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม