สมเด็จพระจักรพรรดิเฮยิเล เซลาเซที่ 1

"Haile Selassie" เปลี่ยนทาง มาที่นี่ สำหรับนักมานุษยวิทยา ดูที่ โยฮันเนส ฮายิเล-เซลาเซ

"Ras Tafari" เปลี่ยนทาง มาที่นี่ สำหรับขบวนการทางศาสนาที่บูชาเฮยิเล เซลาเซ ดูที่ ขบวนการราสทาฟารี

สมเด็จพระจักรพรรดิ ฮาลี เซลาสซี ที่ 1(แม่แบบ:Lang-gezพระนามเดิม ทาฟารี มาโคนเนน; 23 กรกฎาคม 1892 - 27 สิงหาคม 1975) เป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิเอธิโอเปีย ครองราชย์ตั้งแต่ปี 1930 และสละราชสมบัติในปี 1974 และทรงเคยดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ก่อนขึ้นครองราชย์ตั้งแต่ปี 1916 พระองค์เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของเอธิโอเปีย และเป็นสมาชิกในราชวงศ์โซโลมอนซึ่งสืบทอดเชื้อสายมาจากเมเนลิคที่หนึ่ง

สมเด็จพระจักรพรรดิ ฮาลี เซลาสซีที่1
จักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย
พระบรมฉายาลักษณ์เมื่อปี 1970
จักรพรรดิเอธิโอเปีย
ครองราชย์	2 เมษายน 1930 – 12 กันยายน 1974
ราชาภิเษก	2 พฤศจิกายน 1930
ก่อนหน้า	เซวดีทู
ถัดไป	อามฮา เซลาซี
นายกรัฐมนตรี	รายชื่อนายกรัฐมนตรี Himself Wolde Tzaddick Makonnen Endelkachew Abebe Aregai Imru Haile Selassie Aklilu Habte-Wold Endelkachew Makonnen Mikael Imru
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
ครองราชย์	27 กันยายน 1916 – 2 เมษายน 1930
ก่อนหน้า	เทสอซมา นาเดว
ถัดไป	อีจีกาเยฮู อามฮา เซลาเซ
กษัตริย์	เซวดีทู
คู่อภิเษก	สมเด็จพระจักรพรรดินีเมเนน อัสเฟาแห่งเอธิโอเปีย
พระราชบุตร	เจ้าหญิงโรมาเนเวิค เฮลี เซลาสซี เจ้าหญิงเทเน็คเนเวิก สมเด็จพระจักรพรรดิอัมฮา เซลาสซี แห่งเอธิโอเปีย เจ้าหญิงเซเนเบเวิค เจ้าหญิงซีไฮน์ เจ้าชายมาคอนเนน เจ้าชายซาห์เล เซลาสซี
พระนามเต็ม (ภาษาพื้นเมือง) Haile Selassie I (ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ, qädamawi häylä səllasé); (ภาษาอังกฤษ) "Power of the Trinity"
ราชวงศ์	ซาฮเล เซลาเซ (ราชวงศ์โซโลมอนิกแขนงอามฮาริก)
พระราชบิดา	Makonnen Wolde Mikael
พระราชมารดา	Yeshimebet Ali
ประสูติ	23 กรกฎาคม ค.ศ. 1892(1892-07-23) เอเยร์ซาโกโร, ฮาราเกตะวันออก, จักรวรรดิเอธิโอเปีย ราส ทาฟารี มาโคนเนน
สวรรคต	27 สิงหาคม ค.ศ. 1975 (83 ปี) พระราชวังแห่งชาติ, อาดดิสอาบาบา, รัฐสังคมนิยมเอธิโอเปีย
ฝังพระศพ	5 พฤศจิกายน 2000 อาสนวิหารตรีเอกภาพอันศักดิ์สิทธิ์, อาดดิสอาบาบา, เอธิโอเปีย
ศาสนา	เทวาเฮโดเอธิโอเปียออร์ทอดอกซ์

ธงพระอิสริยยศของจักรพรรดิ ฮาลี เซลาสซีที่1

หน้า

หลัง

พระองค์มีความพยายามในการพัฒนาเอธิโอเปียให้ทันสมัยผ่านการปฏิรูปทางการเมืองและสังคม รวมถึงร่างรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศและยกเลิกทาส รวมถึงเป็นผู้บัญชาการการรบในสงครามกับอิตาลีครั้งที่สองซึ่งจบลงด้วยความพ่ายแพ้ ขณะประเทศอยู่ภายใต้ปกครองของอิตาลีพระองค์ทรงลี้ภัยอยู่ในอังกฤษก่อนจะเสด็จกลับเอธิโอเปียในปี 1941 หลังอังกฤษเอาชนะอิตาลีในยุทธการแอฟริกาตะวันออก พระองค์ทรงยุบเลิกสหพันธ์เอธิโอเปียและเอริเทรียซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยสภาของสหประชาชาติในปี 1950 และรวมเอริเทรียเข้าเป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศภายใต้การต่อสู้เพื่อกดขี่การพยายามแยกตัวเป็นอิสระ

พระองค์ทรงเป็นผู้มีความสากลนิยมมาก และนำพาเอธิโอเปียเข้าเป็นสมาชิกของสหประชาชาติ และในปี 1963 ได้นำการจัดตั้งรวมถึงเป็นประธานคนแรกขององค์กรสามัคคีแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันคือสหภาพแอฟริกา พระองค์ทรงถูกล้มราชบัลลังก์ในปีโดยการรัฐประหารของกองทัพภายใต้ชื่อคณะเดร์กในปี 1974 และถูกสำเร็จโทษโดยคณะรัฐประหารเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 1975

อ้างอิง

1. Talbot, David Abner (1966). Ethiopia: Liberation Silver Jubilee 1941-1966. Addis Ababa, Ethiopia: Ministry of Information. pp. 64–66.
2. "Haile Selassie". Merriam-webster. สืบค้นเมื่อ 24 April 2014..; "Haile Selassie". Dictionary. Reference. สืบค้นเมื่อ 24 April 2014..
3. Page, Melvin Eugene; Sonnenburg, Penny M. (2003). Colonialism: an international, social, cultural, and political encyclopedia. 1. ABC-CLIO. p. 247. ISBN 978-1-57607-335-3.
4. Erlich, Haggai (2002), The Cross and the River: Ethiopia, Egypt, and the Nile. Lynne Rienner Publishers. ISBN 1-55587970-5, p. 192.
5. Murrell, p. 148
6. Ewing, William H.; Abdi, Beyene (1972). Consolidated Laws of Ethiopia Vol. I. Addis Ababa: The Faculty of Law Haile Sellassie I University. pp. 45–46.
7. Karsh, Efraim (1988), Neutrality and Small States. Routledge. ISBN 0-41500507-8, p. 112.
8. Salvano, Tadese Tele (2018). የደረግ አነሳስና (የኤርትራና ትግራይ እንቆቅልሽ ጦርነት) [The Derg Initiative (The Eritrean-Tigray Mysterious War)]. Tadese Tele Salvano. pp. 81–97. ISBN 978-0791596623.

หนังสืออ่านเพิ่ม

• Paul B. Henze. "The Rise of Haile Selassie: Time of Troubles, Regent, Emperor, Exile" and "Ethiopia in the Modern World: Haile Selassie from Triumph to Tragedy" in Layers of Time: A History of Ethiopia. New York: Palgrave, 2000. ISBN 0-312-22719-1
• Ryszard Kapuściński, The Emperor: Downfall of an Autocrat. 1978. ISBN 0-679-72203-3
• Haile Selassie I: Ethiopia's Lion of Judah, 1979, ISBN 0-88229-342-7
• Haile Selassie's war: the Italian-Ethiopian Campaign, 1935–1941, 1984, ISBN 0-394-54222-3
• Haile Selassie, western education, and political revolution in Ethiopia, 2006, ISBN 978-1-934043-20-2

แหล่งข้อมูลอื่น

• Ethiopian Treasures – Emperor Haile Selassie I
• Imperial Crown Council of Ethiopia
• Speech to the League of Nations, June 1936 (full text)
• Rare and Unseen: Haile Selassie – slideshow by Life magazine
• Marcus Garvey's prophecy of Haile Selassie I as the returned messiah
• Haile Selassie I and the Italo-Ethiopian war
• Haile Selassie I, the Later Years
• A critical look at the reign of Emperor Haile Selassie I of Ethiopia
• BBC article, memories of his personal servant
• Watch News Reel: His Imperial Majesty, Emperor Haile Selassie I of Ethiopia visits Jamaica, 21 April 1966
• Ba Beta Kristiyan Haile Selassie I – The Church of Haile Selassie I
• Haile Selassie I Speaks -Text & Audio-
• Collection by Martin Rikli in 1935–1936, including photos of Haile Selassie, open access through the University of Florida Digital Collections
• The Emperor's Clothes
• A History of Ethiopia
• "Distressed Negus". Time Magazine. 15 November 1937. สืบค้นเมื่อ 19 January 2010.

ก่อนหน้า		สมเด็จพระจักรพรรดิเฮยิเล เซลาเซที่ 1		ถัดไป
สมเด็จพระจักรพรรดินีเซาดีตูที่ 1 แห่งเอธิโอเปีย		สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย (ราชวงศ์โซโลมอน) (พ.ศ. 2473 – พ.ศ. 2517)		สิ้นสุดระบอบราชาธิปไตย(เผด็จการคอมมิวนิสต์เดร์ก)
เผด็จการคอมมิวนิสต์เดร์ก		สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย (ราชวงศ์โซโลมอน) ภายใต้กฎหมาย (พ.ศ. 2517 – พ.ศ. 2518)		สมเด็จพระจักรพรรดิอัมฮา เซลาสซี แห่งเอธิโอเปีย

ก่อนหน้า		สมเด็จพระจักรพรรดิเฮยิเล เซลาเซที่ 1		ถัดไป
แฟรงกลิน ดี. โรสเวลต์		บุคคลแห่งปีของนิตยสารไทม์ (ค.ศ. 1935)		วอลลิส ซิมป์สัน

อ้างอิงผิดพลาด: มีป้ายระบุ <ref> สำหรับกลุ่มชื่อ "nb" แต่ไม่พบป้ายระบุ <references group="nb"/> ที่สอดคล้องกัน หรือไม่มีการปิด </ref>