สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินี กาเบกูซูลู

สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินี กาเบกูซูลู (อังกฤษ: Goodwill Zwelithini kaBhekuzulu) (27 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 - 12 มีนาคม พ.ศ. 2564) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งอาณาจักรซูลู ตั้งแต่ พ.ศ. 2511 จนถึงสิ้นพระชนม์ พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ตามราชประเพณี ไม่ได้เป็นประมุขแห่งรัฐ พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ต่อจากสมเด็จพระราชาธิบดีไซเปรียน เบกูซูลู คาโซโลมอน พระบิดาของพระองค์ พระองค์สืบเชื้อสายมาจากพระเจ้าเคตช์วาโย พระมหากษัตริย์แห่งซูลูพระองค์สุดท้าย

สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินี
พระมหากษัตริย์ซูลู
ครองราชย์	17 กันยายน พ.ศ. 2511 – 12 มีนาคม พ.ศ. 2564
ราชาภิเษก	3 ธันวาคม พ.ศ. 2514
ก่อนหน้า	สมเด็จพระราชาธิบดีไซเปรียน เบกูซูลู คาโซโลมอน
ถัดไป	สมเด็จพระราชาธิบดีมิซูซูลู ซูลู
คู่อภิเษก	สมเด็จพระราชินีมันต์ฟอมบี ดลามินีแห่งซูลู (พระอัครมเหสี)
พระราชบุตร	28 พระองค์
พระนามเต็ม กูดวิลล์ ซเวเลตินี กาเบกูซูลู
ราชสกุล	ราชวงศ์ซูลู
พระราชบิดา	สมเด็จพระราชาธิบดีไซเปรียน เบกูซูลู คาโซโลมอน
พระราชมารดา	สมเด็จพระราชินีโทโมซิเล เจซันกานี กานดวานดเว
ประสูติ	27 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 โนโงมา, นาตาล, สหภาพแอฟริกาใต้
สวรรคต	12 มีนาคม พ.ศ. 2564 (71 ปี) เดอร์บัน, แอฟริกาใต้

พระองค์ขึ้นครองราชย์เมื่อพระราชบิดาของพระองค์ สมเด็จพระราชาธิบดีไซเปรียน เบกูซูลู คาโซโลมอน สวรรคตในปีพ.ศ. 2511 โดยมีเจ้าชายอิสราเอล แมคเวยีเซนี ทำหน้าที่เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ตั้งแต่ปี 2511 ถึง 2514 ในขณะที่พระองค์ลี้ภัยในจังหวัดทรานซ์วาอัลของแอฟริกาใต้เป็นเวลาสามปีเพื่อหลีกเลี่ยงการลอบปลงพระชนม์ หลังจากวันคล้ายวันพระราชสมภพปีที่ 21 และการอภิเษกสมรสครั้งแรกพระองค์จึงได้ครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์องค์ที่แปดของซูลู ในพิธีตามประเพณีที่โนโงมา เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2514 โดยมีผู้เข้าร่วม 20,000 คน สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินีสวรรคตเมื่อวันที่ 12 มีนาคม พ.ศ. 2564 หลังจากมีรายงานว่าทรงเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคเบาหวาน ในระหว่างการเตรียมงานพระศพ แมนโกซูตู บูเธเลซี นายกรัฐมนตรีตามประเพณีของพระมหากษัตริย์ประกาศว่าพระองค์สวรรคตจากโควิด 19

บทบาททางการเมือง

ในช่วงสูญญากาศทางอำนาจที่เกิดขึ้นในปี 2533 เนื่องจากการถือผิวและการปกครองประเทศโดยชาวแอฟริกาใต้ผิวขาวถูกยกเลิก บางครั้งกษัตริย์ก็ไม่สามารถหลีกเลี่ยงการถูกดึงเข้าสู่การเมืองแบบพรรคได้ พรรคเสรีภาพอินคาธ่า (IFP) ที่ปกครองซูลูได้คัดค้านบางส่วนของรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่สนับสนุนโดยสภาแห่งชาติแอฟริกัน (ANC) เกี่ยวกับการปกครองภายในของกวาซูลู โดยเฉพาะอย่างยิ่ง IFP ได้รณรงค์อย่างจริงจังเพื่อให้พระมหากษัตริย์ซูลูเป็นอิสระและมีอำนาจอธิปไตยในฐานะประมุขแห่งรัฐตามรัฐธรรมนูญ ด้วยเหตุนี้ IFP จึงงดการลงทะเบียนพรรคสำหรับการเลือกตั้งในปี 2537 จนกว่าจะมีการชี้แจงบทบาทของกษัตริย์ในระบอบประชาธิปไตยใหม่ แมนเดลาและประธานาธิบดีเดอเคิร์กได้จัดให้มีการประชุมพิเศษโดยมีการตกลงกันว่าจะเรียกผู้ไกล่เกลี่ยระหว่างประเทศมาจัดการปัญหาเรื่องกษัตริย์ ด้วยเหตุนี้จึงมีการจดทะเบียน IFP ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความแข็งแกร่งทางการเมืองโดยการได้รับคะแนนเสียงส่วนใหญ่ในจังหวัดควาซูลู นาทาลในการเลือกตั้งครั้งนี้

แม้ว่ารัฐธรรมนูญจะกำหนดให้บทบาทของพระมหากษัตริย์จะเป็นหน้าที่ในพระราชพิธี ส่วนใหญ่ก็เป็นหน้าที่ของพระองค์ที่จะพระราชทานคำแนะนำอย่างเป็นทางการแก่ผู้นำระดับสูงของจังหวัด ในบางครั้งประธานาธิบดีเนลสัน แมนเดลาของแอฟริกาใต้พยายามที่จะหลีกเลี่ยง IFP ในการเจรจากับซูลู และเจรจากับกษัตริย์โดยตรง (เซยานี แนนเดลาลูกสาวของแมนเดลา แต่งงานกับเจ้าชายทุมบันมูซี ดลามีนี พระอนุชาของสมเด็จพระราชินีมันต์ฟอมบี พระอัครมเหสีในสมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินี) อย่างไรก็ตาม IFP ยังคงมีอำนาจในจังหวัดจนถึงปี 2546

ในช่วงเวลาส่วนใหญ่ของรัชสมัย พระภาดาของพระองค์ แมนโกซูตู บูเธเลซี เจ้าชายแห่งควาพินดานเกเน ผู้ก่อตั้งและหัวหน้า IFP เป็นนายกรัฐมนตรีซูลู แต่ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2537 ความตึงเครียดระหว่างพระญาติที่เป็นพันธมิตรก่อนหน้านี้ได้เกิดขึ้นอย่างเปิดเผยต่อสาธารณชนเมื่อการเฉลิมฉลองของชากาซูลูใกล้เข้ามา ข่าวลือที่ว่ากษัตริย์กำลังวางแผนเพื่อปลด บูเธเลซี ในฐานะนายกรัฐมนตรีของซูลูกับอดีตผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เจ้าชายแมคเวยีเซนี ซึ่งเข้าร่วม ANC ในปี 2533 ซึ่งดูเหมือนจะเป็นจริงหลังจากที่กษัตริย์ประกาศว่าบูเธเลซีจะไม่เป็นหัวหน้าที่ปรึกษาของพระองค์อีกต่อไปและยกเลิกพิธีในวันหยุด ในเวลาเดียวกัน เพื่อความปลอดภัยกองกำลังของรัฐบาลกลางได้ทูลเชิญพระองค์ โดยเสด็จเฮลิคอปเตอร์ไปยังโจฮันเนสเบิร์ก แม้ว่าบูเธเลซีขณะนั้นก็ดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยในคณะรัฐมนตรีแอฟริกาใต้ ความพยายามของประธานาธิบดีแมนเดลาที่จะสร้างความปรองดองล้มเหลว บูเธเลซีย้ายงานจากโนโงมาไปยังสเตนเจอร์และกล่าวว่ามีผู้สนับสนุนชาวซูลูจำนวน 10,000 คน

ต่อจากนั้นก็เกิดเหตุการณ์เจ้าชายซิฟิโซซูลู โฆษกของกษัตริย์กำลังให้สัมภาษณ์ทางโทรทัศน์ที่สตูดิโอของบริษัทกระจายเสียงแห่งแอฟริกาใต้ บูเธเลซีและผู้คุ้มกันของเขาเข้าไปขัดจังหวะรายการ โดยมีการบังคับข่มขู่ทางร่างกายเจ้าชายซิฟิโซ เหตุการณ์ที่ถ่ายทอดทางโทรทัศน์ดึงดูดความสนใจจากประชาชาติและได้รับคำตำหนิจากแมนเดลา และกระตุ้นให้บูเธเลซีขอโทษราชวงศ์ซูลู คณะรัฐมนตรี และประเทศสำหรับพฤติกรรมของเขา ความสัมพันธ์ระหว่างสมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินีและบูเธเลซีดีขึ้นในภายหลัง

สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินี ได้ให้ความร่วมมือตามที่กฎหมายซึ่งกำหนดโดย ANC ตั้งแต่ได้เข้ามากุมบังเหียนของรัฐบาลในควาซูลู นาทาล สถานะการเงินของพระองค์ถูกควบคุมโดยหน่วยงานจังหวัดควาซูลู นาทาล

ในปี 2532 พระองค์วิพากษ์วิจารณ์ผู้นำANC ที่ไม่เชิญพระองค์และ บูเธเลซี เข้าร่วมการชุมนุมเพื่อต้อนรับจำเลยในคดีการทดลองริโวเนีย ซึ่งได้รับการปล่อยตัวหลังจากถูกจำคุกเกือบสามทศวรรษ

ในฐานะพระมหากษัตริย์ตามรัฐธรรมนูญของอาณาจักรควาซูลู นาทาล พระองค์เป็นหัวหน้าของ อุบุโคเซ ซึ่งเป็นสถาบันผู้นำแบบดั้งเดิมที่ได้รับการยอมรับจากรัฐซึ่งประกอบด้วยหัวหน้าท้องถิ่น บทบาทความเป็นผู้นำของพระองค์ยังทรงได้รับตำแหน่งประธานของหน่วยงานเผ่าอูซูตูและหน่วยงานภูมิภาคนองโกมาซึ่งทั้งสองได้รับการจัดตั้งขึ้นภายใต้บทบัญญัติของรัฐบัญญัติควาซูลู อมาโคซี และอิซิพากานียิสวา ในคำปราศรัยของพระองค์เมื่อมีการเปิดรัฐสภาประจำจังหวัดเมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2546 พระองค์ทรงแนะนำให้รัฐบาลและสมาชิกสภานิติบัญญัติให้ความเอาใจใส่ต่ออุบุโคเซมากขึ้น:

ผู้นำแบบดั้งเดิมไม่ได้รับการปรึกษาหารือหรือมีส่วนร่วมในกระบวนการกำหนดนโยบายที่มีผลโดยตรงต่อกิจกรรมในแต่ละวันของพวกเขา สถาบันอุบุโคเซมีมาแต่ไหนแต่ไรและรอดพ้นจากความยากลำบากมากมายภายใต้ระบอบอาณานิคมในอดีต จากมุมมองของพลเมืองธรรมดาบทบาทที่สำคัญที่สุดของอินคอซิ อาจอยู่ในสัญลักษณ์ของความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของชุมชน ดังนั้นความคิดใด ๆ ที่สถาบันอุบุโคเซ ตอนนี้เรามีรัฐบาลที่เป็นประชาธิปไตยแล้วก็หายไปได้ยังคงเป็นเพียงความฝัน บางประเทศที่อยู่ตรงข้ามพรมแดนของเราได้ตัดสินใจที่จะยกเลิกสถาบันผู้นำแบบดั้งเดิมทันทีหลังจากได้รับเอกราชจากผู้ปกครองอาณานิคม อย่างไรก็ตามตั้งแต่นั้นมาพวกเขาได้ตระหนักว่าพวกเขาทำผิดพลาดอย่างร้ายแรงและตอนนี้ได้คิดค้นสถาบันเหล่านี้ขึ้นมาใหม่โดยมีค่าใช้จ่ายสูง ในฐานะกษัตริย์แห่งชนชาติซูลูฉันภูมิใจในบทบาท โดยนายกรัฐมนตรีของชาติซูลู เจ้าชายแห่งควาพินดานเกเน บูเธเลซี ผู้ซึ่งสนับสนุนการสร้างสถาบันผู้นำแบบดั้งเดิมในประเทศนี้

บทบาททางวัฒนธรรม

สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินีทรงเป็นประธานของกองทุนอินโกนียามาซึ่งเป็นองค์กรที่จัดตั้งขึ้นเพื่อบริหารจัดการดินแดนที่พระมหากษัตริย์เป็นเจ้าของเพื่อประโยชน์สวัสดิการทางวัตถุและความเป็นอยู่ที่ดีทางสังคมของประเทศซูลู ที่ดินนี้ประกอบด้วย 32% ของพื้นที่ควาซูลู นาทาล

ในฐานะผู้รักษาขนบธรรมเนียมประเพณีของชาวซูลู พระองค์ได้ฟื้นฟูการแสดงทางวัฒนธรรมเช่น อุมห์ลังกาซึ่งเป็นพิธีเต้นรำที่มีสีสันและเป็นสัญลักษณ์ซึ่งส่งเสริมความตระหนักทางศีลธรรมและการศึกษาโรคเอดส์ในหมู่สตรีซูลู และอูเกวชวามาพิธีฉลองพืชผลแรกซึ่งเป็นธรรมเนียมแบบดั้งเดิมที่เกี่ยวข้องกับพิธีกรรมดั้งเดิมบางอย่างรวมทั้งการฆ่าวัว พิธีหลังนี้อยู่ภายใต้การฟ้องร้องในเดือนพฤศจิกายน 2552 โดย Animal Rights Africa โดยอ้างว่าวิธีการฆ่าสัตว์นั้นโหดร้ายและป่าเถื่อน พระองค์ได้เสด็จไปต่างประเทศอย่างกว้างขวางเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวและการค้าในตะวันตกของควาซูลู นาทาล และทรงระดมทุน สำหรับองค์กรการกุศลซูลู พระองค์มักเสด็จพร้อมกับสมเด็จพระราชินี ในโอกาสดังกล่าวพระองค์มักจะเป็นประธานอย่างเป็นทางการโดยองค์กรในท้องถิ่นของซูลู และองค์กรชาวซูลูที่อาศัยอยู่ในต่างประเทศ

ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2537 มหาวิทยาลัยซูลูแลนด์ ได้ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ด้านการเกษตรแด่พระองค์ ทรงเป็นปรธานของสาขาแอฟริกาใต้ของมหาวิทยาลัยนิวพอร์ต ในเดือนมีนาคม 2542 มหาวิทยาลัยคู้กเกอร์แห่งเซาท์แคโรไลนา ได้ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ด้านกฎหมายให้แด่พระองค์ ในช่วงครึ่งแรกของปี 2544 พระองค์ทรงได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอธิการบดีของ ML Sultan Technikon ในควาซูลู นาทาล

หนังสือพระราชประวัติ King of Goodwill ถูกตีพิมพ์ในปี 2003 ละครเพลงของงานนี้ฉายรอบปฐมทัศน์ที่โรงละครตลาด โจฮันเนสเบิร์กที่ 16 มีนาคม 2548

พระองค์ทรงมีพระราชดำรัสที่โบสถ์ยิวของมวลประชาชาติใน ลากอส ประเทศไนจีเรียในปี 2547 เกี่ยวกับความสำคัญของการค้าและสันติภาพ

ประเด็นวิพากษ์วิจารย์

ในเดือนมกราคม 2555 ขณะทรงปราศรัยในงานฉลองครบรอบ 133 ปีของการสู้รบที่ Isandlwana พระองค์ได้ก่อให้เกิดความขัดแย้งในพระราชดำรัสที่ว่าความสัมพันธ์ระหว่างเพศเดียวกันนั้น "เน่าเฟะ" พระราชดำรัสของพระองค์ถูกประณามจากคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแอฟริกาใต้เช่นเดียวกับกลุ่มสิทธิมนุษยชน LGBT ประธานาธิบดีจาค็อบ ซูมาตำหนิพระองค์สำหรับพระราชดำรัสนั้น สำนักพระราชวังซูลูกล่าวในภายหลังว่าพระราชดำรัสของกษัตริย์ถูกแปลผิดและพระองค์ไม่ได้ประณามความสัมพันธ์ระหว่างเพศเดียวกัน เพียงแต่แสดงความกังวลเกี่ยวกับสภาวะเสื่อมโทรมทางศีลธรรมในแอฟริกาใต้ที่นำไปสู่การล่วงละเมิดทางเพศอย่างกว้างขวางรวมถึงชายกับชาย ล่วงละเมิดทางเพศ

ในเดือนกันยายน 2555 สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินีได้ขอให้รัฐบาลควาซูลู นาทาล จัดการทรัพย์สินใหม่รวมถึงสร้างพระราชวังใหม่สำหรับสมเด็จพระราชินีมาฟู พระมเหสีพระองค์ล่าสุด และปรับปรุงพระราชวังของสมเด็จพระราชินีมาแมคฮีซา เลขาธิการสำนักพระราชวัง มดูดูซี มเตมบู บอกคณะกรรมการรัฐสภาว่าต้องการงบประมาณ สำนักพระราชวังยังขอเงิน 1.4 ล้านเหรียญสหรัฐสำหรับการปรับปรุงพระราชวังของสมเด็จพระราชินีมาแมคฮีซา รัฐบาลได้จัดงบประมาณสำหรับราชวงศ์ไปแล้วประมาณ 6.9 ล้านเหรียญสหรัฐในช่วงปี 2555 ไม่ใช่ครั้งแรกที่มีการกล่าวหาว่ามีการใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือย ในปี 2552 ฝ่ายค้านวิพากษ์วิจารณ์พระมเหสีของสมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินี ที่ใช้จ่ายเงินประมาณ 24,000 เหรียญสหรัฐสำหรับเสื้อผ้าที่ทำจากผ้าลินินและการใช้จ่ายในวันหยุด

สมเด็จพระราชาธิบดีกูดวิลล์ ซเวเลตินีทรงกล่าวในการประชุมชุมชนพองโกโลในเดือนมีนาคม 2558 ว่าในขณะที่ประเทศอื่น ๆ ได้มีส่วนร่วมในความพยายามที่นำไปสู่การปลดปล่อยของแอฟริกาใต้ แต่ก็ไม่ควรถือเป็นข้ออ้างสำหรับชาวต่างชาติที่จะทำให้เกิดความไม่สะดวกในประเทศในขณะนี้ โดยการแข่งขันกับคนในท้องถิ่นในด้านเศรษฐกิจ และโอกาส โดยทรงยืนยันว่าทรงอิสระที่จะตรัสในสิ่งที่นักการเมืองไม่ได้ถาม ชาวต่างชาติโปรดกลับไปยังดินแดนพื้นเมืองของพวกเขาตั้งแต่เขายังคงอุปถัมภ์แอฟริกาใต้ในบรรดาผู้พลัดถิ่น ซึ่งไม่ได้ไปเกี่ยวกับการเปิดธุรกิจในประเทศเจ้าบ้าน ข้อสังเกตเหล่านี้เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่มีความไม่สงบเพิ่มขึ้นระหว่างชาวแอฟริกาใต้และผู้ที่ไม่ใช่คนในชาติ ความรุนแรงได้ปะทุขึ้นในโซเวโตในเดือนมกราคมและแพร่กระจายไปยังควาซูลู นาทาล ทำให้มีผู้เสียชีวิต 3 ราย โฆษกแนวร่วมประชาธิปไตยเรียกร้องให้มีการเพิกถอนพระราชดำรัส ขอโทษประชาชน และวิพากษ์วิจารณ์พร้อมตั้งข้อสังเกตว่า "ขาดความรับผิดชอบสูง" ในขณะที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแอฟริกาใต้ได้มีการป้องกันความเกลียดกลัวต่างชาติในแง่ของการโจมตีล่าสุดเกี่ยวกับชาวต่างชาติ พระองค์ถูกกล่าวหาว่าจุดประกายความรุนแรงต่อคนที่ไม่ใช่คนชาติ แม้ว่าพระราชดำรัสวของพระองค์จะเกี่ยวกับพฤติกรรมต่อต้านสังคมและความปรารถนาของชาวต่างชาติที่เชื่อว่ามีความรับผิดชอบในการออกจากแอฟริกาใต้ไม่ได้แยกความแตกต่างระหว่างผู้อพยพที่ถูกกฎหมายและผิดกฎหมาย โฆษกของพระองค์กล่าวในภายหลังว่าพระองค์ตรัสถึงเพียงผู้ที่อยู่ในประเทศโดยผิดกฎหมาย

อ้างอิง

1. "Goodwill Zwelithini Zulu: HIS MAJESTY GZ ZULU GLOBAL FOUNDATION - K2018455084". CIPC. 2021.
2. "Zulu King Goodwill Zwelithini dies in South Africa aged 72". BBC News (ภาษาอังกฤษ). 2021-03-12. สืบค้นเมื่อ 2021-03-12.
3. "Zulu King Goodwill Zwelithini has died". News24 (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 March 2021.
4. Chutel, Lynsey (2021-03-12). "Goodwill Zwelithini ka Bhekuzulu, King of the Zulu Nation, Dies at 72". The New York Times (ภาษาอังกฤษ). ISSN 0362-4331. สืบค้นเมื่อ 2021-03-13.
5. Makhafola, Getrude. "King Goodwill Zwelithini died of Covid-19-related complications - Buthelezi". News24.
6. "Buthelezi confirms Zulu King's death was Covid-related, laying bare conflict over funeral". www.iol.co.za.
7. Keller, Bill (21 September 1994). "Zulu King Breaks Ties To Buthelezi". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 29 April 2008.
8. Wade, Peter (12 October 1994). "SA Newsletter". University of Pennsylvania-African Studies Center. สืบค้นเมื่อ 29 April 2008.
9. . KwaZulu-Natal Parliament. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ October 5, 2006. สืบค้นเมื่อ 2006-09-23.
10. Keller, Bill (21 September 1994). "Zulu King Breaks Ties To Buthelezi". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 29 April 2008. ...a kind of debutantes' ball where Zulu maidens present themselves to the King
11. "Bid to stop 'cruel' Zulu ritual". BBC News. 24 November 2009. สืบค้นเมื่อ 3 May 2010.
12. Revisiting the legacy of a legend Archived 18 April 2015 at Archive.is, City Press, 3 April 2005.
13. Okpanku, Justina (16 January 2004). . This Day. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 19 June 2010. สืบค้นเมื่อ 8 October 2008.
14. Mdletse, Canaan (24 January 2012). "Gay Slur uproar". The Times.
15. Zulu king wants R18m for more palaces News24
16. Zulu King Zwelithini's sixth wife 'needs palace' BBC
17. [ttps://www.bbc.co.uk/news/world-africa-19489196 Zulu King Zwelithini's sixth wife 'needs palace'], United Kingdom: BBC News, 2012, สืบค้นเมื่อ 10 September 2012
18. Foreigners must go home – King Zwelithini Nehanda'. Retrieved 15 April 2015.'
19. "King Goodwill Zwelithini Has Passed Away". 12 March 2021.
20. enca.com. Listen in English: King Goodwill Zwelithini lays into foreigners. Retrieved 17 April 2015.