สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งสกอตแลนด์
สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 (Mary I) หรือ แมรี สจวต (Mary Stuart) ทรงเป็นพระมหากษัตริย์แห่งสกอตแลนด์ระหว่างค.ศ. 1542 ถึง 1567 ทรงเป็นพระราชธิดาในพระเจ้าเจมส์ที่ 5 แห่งสกอตแลนด์ พระราชบิดาของพระนางเสด็จสวรรคตหลังจากที่พระนางประสูติได้เพียง 6 วัน ทำให้พระนางกลายเป็นกษัตริย์แห่งสกอตแลนด์ตั้งแต่ยังทารก
| แมรี สจวต | |
|---|---|
| พระมหากษัตริย์แห่งชาวสกอต | |
| ครองราชย์ | 14 ธันวาคม 1542 – 24 กรกฎาคม 1567 |
| ราชาภิเษก | 9 กันยายน 1543 |
| ก่อนหน้า | พระเจ้าเจมส์ที่ 5 |
| ถัดไป | พระเจ้าเจมส์ที่ 6 |
| พระราชินีแห่งฝรั่งเศส | |
| ระหว่าง | 10 กรกฎาคม 1559 – 5 ธันวาคม 1560 |
| คู่อภิเษก | ในพระเจ้าฟร็องซัวที่ 2 แห่งฝรั่งเศส (สมรส ค.ศ. 1558; ตายปี 1560) |
| สวามี |
|
| พระราชบุตร | พระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ |
| ราชวงศ์ | สจวต |
| พระราชบิดา | พระเจ้าเจมส์ที่ 5 แห่งสกอตแลนด์ |
| พระราชมารดา | มารีแห่งกีซ |
| ประสูติ | 8 ธันวาคม ค.ศ. 1542 พระราชวังลินลิธโก, สกอตแลนด์ |
| สวรรคต | 8 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1587 (44 ปี) ปราสาทฟอธริงเฮย์, นอร์แทมป์ตันเชอร์, อังกฤษ |
| ฝังพระศพ | เวสต์มินสเตอร์แอบบีย์ |
| ศาสนา | โรมันคาทอลิก |
| ลายพระอภิไธย | |
พระนางใช้ชีวิตในวัยเยาว์ส่วนมากในฝรั่งเศสในขณะที่สกอตแลนด์ถูกปกครองโดยผู้สำเร็จราชการ พระนางได้อภิเษกสมรสกับเจ้าชายฟร็องซัว โดแฟ็งแห่งฝรั่งเศสในปี 1558 เมื่อพระราชสวามีได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าฟร็องซัวที่ 2 แห่งฝรั่งเศส พระนางจึงมียศเป็นพระราชินีแห่งฝรั่งเศส หลังจากที่พระราชสวามีเสด็จสวรรคตในปี 1560 พระนางจึงเสด็จกลับสกอตแลนด์ในปี 1561 และในอีกสี่ปีต่อมา พระนางก็สมรสกับเฮนรี สจวต ลอร์ดดาร์นลีย์ ผู้เป็นลูกพี่ลูกน้อง แต่ชีวิตคู่ของทั้งสองไม่ได้มีความสุขมากนัก ในเดือนกุมภาพันธ์ 1567 เกิดการระเบิดขึ้นที่คฤหาสน์ของลอร์ดดาร์นลีย์โดยพบร่างของท่านอยู่ที่สวน
เอิร์ลแห่งโบธเวลตกเป็นผู้ต้องสงสัยว่าอยู่เบื้องหลังการสังหารลอร์ดดาร์นลีย์ แต่ก็พ้นข้อกล่าวหาในอีกสองเดือนถัดมาและทำการสมรสกับพระนางแมรี ต่อมาได้เกิดการลุกฮือเพื่อต่อต้านทั้งสองขึ้น พระนางแมรีถูกนำตัวไปจองจำที่ปราสาทลอชเลเวน พระนางถูกบังคับให้สละราชสมบัติในวันที่ 26 กรกฎาคม 1567 เพื่อเปิดทางให้เจ้าชายเจมส์ โอรสวัยขวบเศษที่เกิดกับลอร์ดดาร์นลีย์ขึ้นครองราชย์ พระนางได้วางแผนเพื่อขึ้นสู่ราชบัลลังก์อีกครั้งแต่ก็ไม่สำเร็จ พระนางจึงหลบหนีลงใต้ไปอังกฤษและอยู่ในความคุ้มครองของสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษ การที่ทั้งสองต่างมีทวดร่วมกันคือพระเจ้าเฮนรีที่ 7 ทำให้ทั้งสองมีศักดิ์เสมือนเป็นลูกพี่ลูกน้องห่างๆ
อย่างไรก็ตาม การที่พระนางมาลี้ภัยในอังกฤษได้ทำให้อังกฤษเข้าสู่ความวุ่นวายด้วย เนื่องจากพวกคาทอลิกในอังกฤษพยายามอ้างสิทธิในราชบัลลังก์อังกฤษแก่พระนางแมรีโดยอ้างว่าพระนางคือทายาทอันชอบธรรมแห่งราชบัลลังก์อังกฤษ พวกคาทอลิกได้ทำการลุกฮือขึ้นในภาคเหนือของอังกฤษ ราชสำนักอังกฤษซึ่งเป็นนิกายแองกลิคันมองพระนางแมรีเป็นภัยคุกคามจึงมีมีคำสั่งให้กักบริเวณพระนางไว้ หลังอยู่ในความคุ้มครองของอังกฤษเป็นเวลากว่าสิบแปดปีครึ่ง พระนางมีความผิดฐานเป็นผู้สมรู้ร่วมคิดกับพระเจ้าเฟลีเปที่ 2 แห่งสเปน ในแผนลอบปลงพระชนม์สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 1 นำไปสู่การตัดศีรษะของพระนางในปีถัดมา ณ ปราสาทฟอธริงเฮย์ มณฑลนอร์แทมป์ตันเชอร์
ชีวิตวัยพระเยาว์
พระนางแมรีประสูติเมื่อวันที่ 7 หรือ 8 ธันวาคม ปี 1542 ณ พระราชวังลินลิธโกว ประเทศสก็อตแลนด์ แแต่พระเจ้าเจมส์ที่ 5 และพระชายาชาวฝรั่งเศส มารีแห่งกีซ (Mary de Guise) พระนางแมรีเป็นทายาทเพียงคนเดียวของพระราชบิดาที่มีชีวิตอยู่หลังพระเจ้าเจมส์เสด็จสวรรคต พระนางเป็นหลานย่าของ มาร์กาเร็ต ทิวดอร์ ผู้ทรงเป็นพระเชษฐภคินีในพระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ ฯ พระนางแมรีกลายเป็นสมเด็จพระราชินีแห่งสก็อตแลนด์เพียงหกวันหลังพระนางประสูติ เมื่อพระราชบิดาของพระนางทรงเสด็จสวรรคตในวันที่ 14 ธันวาคม 1542 เนื่องจากพระอาการประชวรหลังการรบที่สมรภูมิโซลเวย์มอส
ตำนานเล่าว่าขณะที่พระเจ้าเจมส์ทรงประชวรใกล้จะเสด็จสวรรคตนั้น ได้ทรงทราบว่าพระชายาได้ให้กำเนิดพระราชธิดา ก็ทรงอุทานว่า "มันเกิดมาแต่หญิง มันก็จะฉิบหายไปกับผู้หญิง!" ซึ่งสะท้อนว่าราชวงศ์สจ็วตของพระองค์ขึ้นครองราชย์ผ่านการอภิเสกสมรสกับหญิงสูงศักดิ์ (มาร์ยอรี บรูซ ธิดาของ พระเจ้าโรเบิร์ตที่ 1 แห่งสก็อตแลนด์) เมื่อราชสมบัติมาสู่ตระกูลของพระองค์ผ่านสตรี ก็ทรงทำนายว่าราชสมบัติจะสิ้นสุดไปกับสตรีดุจเดียวกัน อย่างไรก็ดีคำทำนายนี้ไม่ได้เป็นจริงในรัชสมัยของพระนางแมรี เพราะราชวงศ์สจวตคงอยู่สืบต่อมาจนสิ้นรัชสมัยของสมเด็จพระราชินีแอนน์
ในขณะที่ยังทรงเป็นทารก สก็อตแลนด์ถูกปกครองโดยผู้แทนพระองค์ ซึ่งมีการแย่งชิงอำนาจกันระหว่างเดวิด บีตัน ผู้เป็นคาร์ดินัลของนิกายคาทอลิค กับเจมส์ แฮมิลตัน เอิร์ลแห่งอาร์ราน (Earl of Arran) โดยแฮมิลตัน หรือเอิร์ลแห่งอาร์รานสามารถขึ้นสู่อำนาจได้จากการใช้เส้นสายในพระราชสำนักและคงเป็นผู้แทนพระองค์อยู่จน ปี 1554
สนธิสัญญากรีนิช (Treaty of Greenwich)
พระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ เสนอให้พระราชินีแมรีสมรสกับ เอ็ดเวิร์ด รัชทายาทของพระองค์ โดยหวังที่จะรวมสก็อตแลนด์เข้ากับอังกฤษ
ราชินีแห่งฝรั่งเศส
พระมารดาของพระองค์ส่งพระองค์ไปอยู่ภายใต้การดูแลของคิงเฮนรีที่ 2 แห่งราชสำนักฝรั่งเศส ซึ่งต่อมาพระองค์ทรงได้เป็นราชินีของฝรั่งเศสในฐานะพระชายาของคิงฟราซิสที่ 2 พระโอรสองค์โตของคิงเฮนรีด้วย แต่พระองค์ต้องทรงเป็นม่ายตั้งแต่พระชนมายุเพียง 18 พรรษา เมื่อคิงฟราซิสสวรรคตก่อนวัยอันควร
ตราอาร์มพระจำพระองค์
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
วงศ์วาน
| เจมส์ที่ 2 แห่งสกอตแลนด์ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| เจมส์ที่ 3 แห่งสกอตแลนด์ | แมรี สจวต | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| เจมส์ ฮามิลตัน เอิร์ลที่ 1 แห่งอาร์แรน | เอลิซาเบธ ฮามิลตัน | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| เจมส์ ฮามิลตัน เอิร์ลที่ 2 แห่งอาร์แรน | จอห์น สจวต เอิร์ลแห่งเลนน็อก | เฮนรีที่ 7 แห่งอังกฤษ | เอลิซาเบธแห่งยอร์ก | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| กลูด ดยุกแห่งกีซ | อ็องตัวแน็ตเดอบูร์บง | เจมส์ที่ 4 แห่งสกอตแลนด์ | มาร์กาเร็ต ทิวดอร์ | อาร์ชิบัลด์ ดักลาส เอิร์ลที่ 6 แห่งแองกัส | เฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ฟร็องซัว ดยุกแห่งกีซ | ชาร์ล พระคาร์ดินัลแห่งลอแรน | มารีแห่งกีซ | เจมส์ที่ 5 แห่งสกอตแลนด์ | แมทธิว สจวต เอิร์ลที่ 4 แห่งเลนน็อก | มากาเร็ต ดักลาส | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| เจมส์ สจวต เอิร์ลที่ 1 แห่งมอเรย์ | แมรีที่ 1 แห่งสกอตแลนด์ | เฮนรี สจวต ลอร์ดดาร์นลีย์ | เอ็ดเวิร์ดที่ 6 แห่งอังกฤษ | แมรีที่ 1 แห่งอังกฤษ | เอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| เจมส์ที่ 6 แห่งสกอตแลนด์ เจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งสกอตแลนด์ |
- Bishop John Lesley said Mary was born on the 7th, but Mary and John Knox claimed the 8th, which was the feast day of the Immaculate Conception of the Virgin Mary (Fraser 1994, p. 13; Wormald 1988, p. 11).
- While Catholic Europe switched to the New Style Gregorian calendar in the 1580s, England and Scotland retained the Old Style Julian calendar until 1752. In this article, dates before 1752 are Old Style, with the exception that years are assumed to start on 1 January rather than 25 March.
| ก่อนหน้า | สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งสกอตแลนด์ | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| พระเจ้าเจมส์ที่ 5 | กษัตริย์แห่งสกอตแลนด์ (ราชวงศ์สจวต) (พ.ศ. 2085-2110) | พระเจ้าเจมส์ที่ 6 | ||
| แคทเธอรีน เดอ เมดิชิ | พระราชินีแห่งฝรั่งเศส ใน พระเจ้าฟรองซัวส์ที่ 2 (ราชวงศ์วาลัวส์) | อลิซาเบธแห่งออสเตรีย |
