สมเสร็จ
| สมเสร็จ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: อีโอซีนตอนต้น-ปัจจุบัน 55.4–0Ma | |
|---|---|
| สมเสร็จอเมริกากลาง | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Mammalia |
| อันดับ: | Perissodactyla |
| วงศ์ใหญ่: | Tapiroidea |
| วงศ์: | Tapiridae Gray, 1821 |
| สกุล: | Tapirus Brünnich, 1772 |
| สปีชีส์ | |
| | |
สมเสร็จ (อังกฤษ: Tapir) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมกินพืชขนาดใหญ่ เป็นสัตว์มีหน้าตาประหลาด มีลักษณะของสัตว์หลายชนิดผสมอยู่ในตัวเดียวกัน มีจมูกที่ยื่นยาวออกมาคล้ายงวงของช้าง ลำตัวคล้ายหมูที่มีขายาว หางสั้นคล้ายหมีและมีกีบเท้าคล้ายแรด อาศัยในป่าทึบในแถบอเมริกาใต้, อเมริกากลาง, และ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีทั้งหมดสี่ชนิด คือ สมเสร็จอเมริกาใต้, สมเสร็จมลายู, สมเสร็จอเมริกากลาง และสมเสร็จภูเขา ทั้งสี่ชนิดถูกจัดสถานะเป็นใกล้สูญพันธุ์หรือเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ สมเสร็จเป็นญาติใกล้ชิดกับสัตว์กีบคี่อื่น ได้แก่ ม้า และแรด
สปีชีส์
ปัจจุบันสมเสร็จถูกจัดให้อยู่ในวงศ์ Tapiridae มีเพียงสกุลเดียวคือ Tapirus มีทั้งสิ้น 4 ชนิด แต่ผู้แต่งบางคนอาจจำแนกไว้มากกว่านั้น รวมถึงชนิดที่สูญพันธุ์ไปแล้วด้วย:
- สมเสร็จอเมริกากลาง (Tapirus bairdii)
- สมเสร็จมลายู, สมเสร็จเอเชีย (Tapirus indicus)
- สมเสร็จภูเขา (Tapirus pinchaque)
- สมเสร็จอเมริกาใต้, สมเสร็จป่าต่ำ (Tapirus terrestris)
- สมเสร็จป่าต่ำแคระดำ (Tapirus pygmaeus) (ยังไม่สรุป)
- Tapirus polkensis †
- Tapirus merriami †
- Tapirus veroensis †
- Tapirus copei †
- Tapirus californicus †
นอกจากนี้แล้วยังมีสกุลอื่นที่สูญพันธุ์ไปแล้วตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์:
- † Colodon
- † Dilophodon
- † Heteraletes
- † Megatapirus
- † Miotapirus
- † Nexuotapirus
- † Palaeotapirus
- † Paratapirus
- † Plesiocolopirus
- † Plesiotapirus
- † Protapirus (ชื่อพ้อง Tanyops)
- † Selenolophodon
- † Tapiravus
- † Teleolophus
ลักษณะ
ขนาดขึ้นอยู่กับชนิด โดยมากยาวประมาณ 2 เมตร สูง 1 เมตร จรดหัวไหล่ หนัก 150-300 กิโลกรัม ขนสั้นมีสีน้ำตาลถึงเทาเกือบดำ ยกเว้นสมเสร็จมลายู ที่มีสีขาวพาดกลางลำตัว และสมเสร็จภูเขา ที่มีขนยาว สมเสร็จทุกชนิดมีหูรูปไข่ ปลายหูสีขาว มนกลม ก้นห้อย หางอวบ สั้น ขาหน้ามีกีบเท้า 4 กีบ ขาหลังมี 3 กีบ ช่วยให้สามารถเดินบนโคลนหรือพื้นที่อ่อนนุ่มได้ ลูกสมเสร็จมีขนลายทาง หรือลายจุดเพื่อพรางตัว เพศเมียมีเต้านมเต้าคู่เดียว
สมเสร็จมีฟันซึ่งสามารถเขียนเป็นสูตรได้ว่า ทั้งหมด 42-44 ซี่ มีฟันเขี้ยวสั้น ๆ ซึ่งไม่เหมือนสัตว์กีบคู่อย่างอื่น เช่น แรด
พฤติกรรมและความผูกพันกับมนุษย์
สมเสร็จ ทั้งหมดมีพฤติกรรมและความเป็นอยู่ใกล้เคียงกัน โดยเป็นสัตว์ที่หากินตามลำพังหรือเป็นคู่ในป่าดิบชื้น ที่มีความชุ่มชื้นหรือใกล้แหล่งน้ำ โดยจะใช้จมูกที่ยาวเหมือนงวงในการช่วยดมกลิ่นและดึงกิ่งไม้ในพุ่มไม้กินเป็นอาหาร ซึ่งสมเสร็จสามารถที่จะกินไม้ที่มีพิษบางชนิดได้ด้วย เป็นสัตว์ที่ชอบแช่น้ำหรือโคลน เมื่อยามพบกับศัตรูจะหนีลงไปในน้ำ ซึ่งบางครั้งอาจแช่ลงไปทั้งตัวโผล่มาแค่งวงเพื่อหายใจก็ได้ เป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคืน ลูกอ่อนที่เกิดมาใหม่จะมีลวดลายตามตัวเหมือนแตงไทย คล้ายลูกหมูป่า
สมเสร็จ เป็นสัตว์ที่มีระบบสายตาที่ไม่ดี แต่มีระบบประสาทรับฟังทางหูและดมกลิ่นดีเยี่ยม ปกติเป็นสัตว์ที่มีอุปนิสัยเรียบร้อย ไม่ก้าวร้าว แต่เคยมีรายงานว่า สมเสร็จอเมริกากลางตัวหนึ่งในสวนสัตว์โจมตีด้วยกรามใส่ผู้ดูแลซึ่งเป็นผู้หญิง เมื่อปี ค.ศ. 1998 จนได้รับบาดเจ็บสาหัสถึงขั้นพิการแขนขาด สมเสร็จเป็นสัตว์ที่อ้างอิงถึงในวัฒนธรรมและความเชื่อของญี่ปุ่น ด้วยการเป็นปีศาจตนหนึ่งที่กินความฝัน หรือฝันร้ายของผู้คนในนอนหลับเมื่อยามค่ำคืน เรียกว่า "บะกุ" (ญี่ปุ่น: 獏, 貘) เป็นต้น
อ้างอิง
แม่แบบ:45590รายการอ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
- IUCN/SSC Tapir Specialist Group
- The Tapir Gallery at The Tapir Preservation Fund website
- World Tapir Day website
- Tapir Specialist Group website
- Baird's Tapir Project of Costa Rica
- In the Name of the Tapir: Confusions and Conclusions a paper by Stefan Seitz about misidentification of tapirs by zoo visitors, including a zoological description of tapirs in rhyme
| วิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ Tapiridae |
- ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Tapirus จากวิกิสปีชีส์
- ผสมเสร็จ จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
- van Roosmalen, M. g. m. "A New Species of Living Lowland Tapir (Mammalia: Tapiridae) From the Brazilian Amazon". MarcvanRoosmalen.org. สืบค้นเมื่อ 2009-02-07. External link in
|work=(help) - Ballenger, L. and P. Myers. 2001. Family Tapiridae (On-line), Animal Diversity Web. Accessed November 22, 2007.
- Gorog, A. 2001. Tapirus terrestris, Animal Diversity Web. Retrieved June 19, 2006.
- Ballenger, L. and P. Myers. 2001. "Tapiridae" (On-line), Animal Diversity Web. Retrieved June 20, 2006.
- Huffman, Brent. Order Perissodactyla at Ultimate Ungulate
- "Woman's arm bitten off in zoo attack", Associated Press report by Jay Hughes, 20 Nov 1998
- แล็ฟคาดิโอ เฮิร์น แปลโดย ปาริฉัตร เสมอแข, ผุสดี นาวาวิจิต. เรื่องผีผี. กรุงเทพมหานคร : ผีเสื้อ, พ.ศ. 2543. ISBN 974-14-0143-4