ส้มซ่า

ส้มซ่า
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Rosids
อันดับ:	Sapindales
วงศ์:	Rutaceae
สกุล:	Citrus
สปีชีส์:	C.  × aurantium
ชื่อทวินาม
Citrus × aurantium L., 1753
ชื่อพ้อง
ชื่อพ้อง Aurantium × acre Mill. Aurantium × bigarella Poit. & Turpin Aurantium × corniculatum Mill. Aurantium × corniculatum Poit. & Turpin Aurantium × coronatum Poit. & Turpin Aurantium × distortum Mill. Aurantium × humile Mill. Aurantium × myrtifolium Descourt. Aurantium × orientale Mill. Aurantium × silvestre Pritz. Aurantium × sinense (L.) Mill. Aurantium × variegatum Barb.Rodr. Aurantium × vulgare (Risso) M. Gómez Citrus bigaradia Risso & Poit. Citrus humilis (Mill.) Poir. Citrus × amara Link Citrus × aurata Risso Citrus × benikoji Yu.Tanaka Citrus × bigaradia Loisel. Citrus × calot Lag. Citrus × canaliculata Yu.Tanaka Citrus × changshan-huyou Y.B.Chang Citrus × communis Poit. & Turpin Citrus × dulcimedulla Pritz. Citrus × dulcis Pers. Citrus × florida Salisb. Citrus × funadoko Yu.Tanaka Citrus × fusca Lour. Citrus × glaberrima Yu.Tanaka Citrus × humilis (Mill.) Poir. Citrus × intermedia Yu.Tanaka Citrus × iwaikan Yu.Tanaka Citrus × iyo Yu.Tanaka nom. inval. Citrus × karna Raf. Citrus × keraji Yu.Tanaka nom. inval. Citrus × kotokan Hayata Citrus × medioglobosa Yu.Tanaka Citrus × mitsuharu Yu.Tanaka Citrus × myrtifolia (Ker Gawl.) Raf. Citrus × natsudaidai (Yu.Tanaka) Hayata Citrus × omikanto Yu.Tanaka Citrus × pseudogulgul Shirai Citrus × reshni (Engl.) Yu.Tanaka Citrus × rokugatsu Yu.Tanaka Citrus × rumphii Risso Citrus × sinograndis Yu.Tanaka nom. inval. Citrus × subcompressa (Tanaka) Yu.Tanaka Citrus × sulcata Yu.Tanaka nom. inval. Citrus × taiwanica Yu.Tanaka & Shimada Citrus × tangelo J.W.Ingram & H.E.Moore Citrus × tengu Yu.Tanaka nom. inval. Citrus × tosa-asahi Yu.Tanaka Citrus × truncata Yu.Tanaka Citrus × vulgaris Risso Citrus × yatsushiro Yu.Tanaka Citrus × yuge-hyokan Yu.Tanaka

ส้มซ่า (ชื่อวิทยาศาสตร์: Citrus × aurantium) เป็นพืชในวงศ์ Rutaceae เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีหนามยาวตามลำต้น ใบประกอบแบบลดรูป เหลือใบย่อยใบเดียว ใบหนาเป็นมัน มีต่อมน้ำมันอยู่ทั่วไป ก้านใบมีปีก ดอกสีขาว มีกลิ่นหอม ผลกลม ขนาดใกล้เคียงกับผลมะนาว เปลือกหนา เปลือกนอกเป็นสีเขียวอมน้ำตาล เปลือกตะปุ่มตะป่ำ เนื้อในคล้ายส้มโอ รสเปรี้ยวอมหวาน

ใช้ผิวแต่งกลิ่นอาหารเช่นหมี่กรอบ ปลาแนม น้ำคั้นจากผลใช้ปรุงรสเปรี้ยวในอาหาร ใช้เป็นยาแก้ไอ กัดเสมหะ ใช้เป็นน้ำกระสายยา ในตำรายาจีนใช้ส่วนผิวเปลือกเรียกว่า จื่อฺสือ 枳实 (ภาษาจีนกลาง) หรือจี๋ปัก (ภาษาจีนแต้จิ๋ว) ใช้เป็นยาเจริญอาหาร

อ้างอิง

• ชยันต์ พิเชียรสุนทร และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 1 น้ำกระสายยา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2556. หน้า 79-80

1. "Citrus × aurantium L." Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 1999-12-17. สืบค้นเมื่อ 2010-01-05.
2. "The Plant List: A Working List of All Plant Species". สืบค้นเมื่อ 29 September 2015.
3. ภาสกิจ วัณณาวิบูล. รู้เลือกรู้ใช้ 100 ยาจีน. กทม. ทองเกษม. 2555