หมอเมือง

หมอเมือง คือ หมอแผนโบราณที่ทำการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ ด้วยวิชาการที่สืบทอดมาจากปู่ย่าตายาย โดยเป็นการรักษาแบบตามมีตามเกิด ไม่สามารถพิสูจน์ หรือวิเคราะห์ตามหลักการวิทยาศาสตร์ หรืออาจอาศัยตำหรับตำราโบราณ หรือแบบครูพักลักจำ จนทำให้หลายคนเข้าใจว่ายาแผนโบราณ หรือวิธีการบำบัดรักษาแผนโบราณ เทียบกับยาหรือการบำบัดรักษาสมัยใหม่ไม่ได้ บางคนเข้าใจเลยไปถึงว่า คนหัวโบราณเท่านั้นที่เชื่อในหมอเมือง หรือตำรายาเมือง

การรวมตัวของ "เครือข่ายหมอเมืองเชียงใหม่"

เนื่องจากหมอเมืองเป็นองค์ความรู้และภูมิปัญญา โดยเฉพาะอย่างยิ่งภูมิปัญญาล้านนา ซึ่งเป็นมรดกแห่งภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษหลายชั่วอายุคน เรียกว่า "มรดกแห่งการรักษา" (traditional healing) ซึ่งมีระบบการรักษาแบบองค์รวม (holistic) คือคำนึงถึงกาย จิต และ วิญญาณ ควบคู่กัน การรักษาแบบหมอเมือง ไม่ได้ใช้ยาเป็นหลัก แม้ว่าบางส่วนใช้สารที่ได้จากสมุนไพรในธรรมชาติ แต่หมอเมืองยังรวมไปถึงความเชื่อ จิตวิญญาณ และพลังชุมชนด้วย เรียกได้ว่า เป็นองค์ความรู้แบบองค์รวม โดยมีเป้าหมาย คือ สันติสุขของบุคคลและชุมชน

หมอเมืองยังคงเป็นตำแหน่งทางสังคมที่ชุมชนมอบให้แก่บุคคลที่สังคมยกย่องในฐานะเป็นผู้สร้างสรร และเยียวยารักษาปัญหาของคนในชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องโรคภัยไข้เจ็บ รวมไปถึงคนที่ทำนุบำรุงความเป็นเอกภาพของชุมชน เสริมสร้างความเอื้ออาทรของคนในสังคม หมอเมืองไม่ใช่คนขายยา ไม่ใช่พ่อค้าสมุนไพร ไม่ใช่วิชาชีพที่แลกมาด้วยความรู้และภูมิปัญญา แต่เป็นเสมือนเกลือของชุมชน

อ้างอิง

• เครือข่าย "หมอเมืองเชียงใหม่"สานต่อภูมิปัญญาพื้นบ้าน