อาณาจักรหริภุญชัย หรือ หริภุญไชย เป็นอาณาจักรมอญ ที่ตั้งอยู่บริเวณภาคเหนือของประเทศไทยปัจจุบัน
หริภุญชัย
พุทธศตวรรษที่ 14–พ.ศ. 1835 เมืองหลวง ลำพูน (พ.ศ. 1172-1835)การปกครอง ราชาธิปไตย ยุคประวัติศาสตร์ ยุคกลาง • ก่อตั้ง
ราว พ.ศ. 1172 • สิ้นสุด
ราว พ.ศ. 1743
ตำนานจามเทวีวงศ์โบราณได้บันทึกไว้ว่า ฤๅษีวาสุเทพ เป็นผู้สร้างเมืองหริภุญชัยขึ้นในปี พ.ศ. 1310 แล้วทูลเชิญพระนางจามเทวี ซึ่งเป็นเจ้าหญิงจากอาณาจักรละโว้ ขึ้นมาครองเมืองหริภุญชัย ในครั้งนั้นพระนางจามเทวีได้นำพระภิกษุ นักปราชญ์ และช่างศิลปะต่าง ๆ จากละโว้ขึ้นไปด้วยเป็นจำนวนมากราวหมื่นคน พระนางได้ทำนุบำรุงและก่อสร้างบ้านเมือง ทำให้เมืองหริภุญชัย (ลำพูน ) นั้นเป็นแหล่งศิลปวัฒนธรรมที่เจริญรุ่งเรืองยิ่ง ต่อมาพระนางได้สร้างเขลางค์นคร (ลำปาง ) ขึ้นอีกเมืองหนึ่งให้เป็นเมืองสำคัญ สมัยนั้นปรากฏมีการใช้ภาษามอญโบราณในศิลาจารึกของหริภุญชัย มีหนังสือหมานซูของจีนสมัยราชวงศ์ถัง กล่าวถึงนครหริภุญชัยไว้ว่าเป็น “อาณาจักรของสมเด็จพระราชินีนาถ ” (女王國 หนี่ว์ หวัง กว๋อ)
ต่อมา พ.ศ. 1824 พญามังราย มหาราชผู้สถาปนาอาณาจักรล้านนา ได้ยกกองทัพเข้ายึดเอาเมืองหริภุญชัยจากพญายีบา ได้ ต่อจากนั้นอาณาจักรหริภุญชัยจึงสิ้นสุดลงหลังจากรุ่งเรืองมา 618 ปี มีพระมหากษัตริย์ครองเมือง 49 พระองค์
ปัจจุบัน โบราณสถานสำคัญของอาณาจักรหริภุญชัยคือพระธาตุหริภุญไชย ที่จังหวัดลำพูน ซึ่งเป็นบริเวณที่สันนิษฐานว่าเป็นราชธานีในสมัยนั้น และยังมีเมืองโบราณเวียงมโน ตำบลหนองตอง อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ โบราณสถานที่เวียงเกาะ บ้านสองแคว อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ และเวียงท่ากาน ที่ตำบลบ้านกลาง ต.สันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่
ได้มีการพบจารึกอักษรมอญโบราณ สมัยหริภุญไชย ราวพุทธศตวรรษที่ 17 จำนวน 7 หลัก ที่ลำพูน ปัจจุบันอยู่ที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติหริภุญไชย จังหวัดลำพูน บางหมู่บ้านของจังหวัดลำพูนนั้นพบว่า ยังมีคนพูดภาษามอญ และอนุรักษ์วัฒนธรรมมอญ อยู่
รายพระนามผู้ปกครอง
อ้างอิง 'Historic Lamphun: Capital of the Mon Kingdom of Haripunchai', in: Forbes, Andrew, and Henley, David, Ancient Chiang Mai Volume 4. Chiang Mai, Cognoscenti Books, 2012. ASIN: B006J541LE Swearer, Donald K. and Sommai Premchit. The Legend of Queen Cama: Bodhiramsi's Camadevivamsa, a Translation and Commentary. New York: State University of New York Press, 1998.
อาณาจ, กรหร, ญช, หร, ญช, เปล, ยนทางมาท, สำหร, บความหมายอ, ราชวงศ, หร, ญช, บทความน, งต, องการเพ, มแหล, งอ, างอ, งเพ, อพ, จน, ความถ, กต, อง, ณสามารถพ, ฒนาบทความน, ได, โดยเพ, มแหล, งอ, างอ, งตามสมควร, เน, อหาท, ขาดแหล, งอ, างอ, งอาจถ, กลบออก, หร, หร, ญไชย, เป, นอ. hriphuychy epliynthangmathini sahrbkhwamhmayxun duthi rachwngshriphuychy bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxng khunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxkxanackrhriphuychy hrux hriphuyichy epnxanackrmxy 1 thitngxyubriewnphakhehnuxkhxngpraethsithypccubnhriphuychySarhasta Asam bali phuththstwrrsthi 14 ph s 1835ph s 1543 1643 ekhiyw hriphuychy faxxn xanackrlaow aedng ckrwrrdiekhmr ehluxng xanackrcampa fa idewiyd chmphu xanackrphukam manaw xanackrsriwichyemuxnghlwnglaphun ph s 1172 1835 karpkkhrxngrachathipityyukhprawtisastryukhklang kxtngraw ph s 1172 sinsudraw ph s 1743kxnhna thdipxanackrlaow xanackrlannatanancamethwiwngsobranidbnthukiwwa visiwasuethphepnphusrangemuxnghriphuychykhuninpi ph s 1310 aelwthulechiyphranangcamethwi sungepnecahyingcakxanackrlaow khunmakhrxngemuxnghriphuychy inkhrngnnphranangcamethwiidnaphraphiksu nkprachy aelachangsilpatang caklaowkhunipdwyepncanwnmakrawhmunkhn phranangidthanubarungaelakxsrangbanemuxng thaihemuxnghriphuychy laphun nnepnaehlngsilpwthnthrrmthiecriyrungeruxngying txmaphranangidsrangekhlangkhnkhr lapang khunxikemuxnghnungihepnemuxngsakhy smynnpraktmikarichphasamxyobraninsilacarukkhxnghriphuychy mihnngsuxhmansukhxngcinsmyrachwngsthng klawthungnkhrhriphuychyiwwaepn xanackrkhxngsmedcphrarachininath 女王國 hniw hwng kwx txma ph s 1824 phyamngraymharachphusthapnaxanackrlanna idykkxngthphekhayudexaemuxnghriphuychycakphyayibaid txcaknnxanackrhriphuychycungsinsudlnghlngcakrungeruxngma 618 pi miphramhakstriykhrxngemuxng 49 phraxngkhpccubn obransthansakhykhxngxanackrhriphuychykhuxphrathatuhriphuyichy thicnghwdlaphun sungepnbriewnthisnnisthanwaepnrachthaniinsmynn aelayngmiemuxngobranewiyngmon tablhnxngtxng xaephxhangdng cnghwdechiyngihm obransthanthiewiyngekaa bansxngaekhw xaephxcxmthxng cnghwdechiyngihm aelaewiyngthakan thitablbanklang t snpatxng cnghwdechiyngihmidmikarphbcarukxksrmxyobran smyhriphuyichy rawphuththstwrrsthi 17 canwn 7 hlk thilaphun pccubnxyuthiphiphithphnthsthanaehngchatihriphuyichy cnghwdlaphun 2 banghmubankhxngcnghwdlaphunnnphbwa yngmikhnphudphasamxyaelaxnurkswthnthrrmmxyxyurayphranamphupkkhrxng aekikhdubthkhwamhlkthi rayphranamphupkkhrxngaekhwnhriphuychyxangxing aekikh Historic Lamphun Capital of the Mon Kingdom of Haripunchai in Forbes Andrew and Henley David Ancient Chiang Mai Volume 4 Chiang Mai Cognoscenti Books 2012 ASIN B006J541LE Swearer Donald K and Sommai Premchit The Legend of Queen Cama Bodhiramsi s Camadevivamsa a Translation and Commentary New York State University of New York Press 1998 David K Wyatt Thailand A Short History Chaing Mai Silkworm Book 2004 pg 21 http www finearts go th hariphunchaimuseum nithrrskarthawr item karcdaesdngsilpaobranwtthu inphiphithphnthsthanaehngchati hriphuyichy lingkesiy ekhathungcak https th wikipedia org w index php title xanackrhriphuychy amp oldid 9656365, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
