หลวงพรตพิทยพยัต (พรต เดชา)
ศาสตราจารย์พรต เดชา หรือ อำมาตย์โท ศาสตราจารย์ หลวงพรตพิทยพยัต (อังกฤษ: Luang Brata) เกิดเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2438 เป็นอาจารย์ชาวไทย เริ่มดำรงตำแหน่งเป็นอาจารย์พิเศษสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ พรตเคยดำรงตำแหน่งสำคัญทางการศึกษาเป็นคณบดีคณะอักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในช่วง พ.ศ. 2478 - 2483 และหัวหน้าแผนกปรุงยา คณะแพทยศาสตร์และศิริราชพยาบาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
| หลวงพรตพิทยพยัต (พรต เดชา) | |
|---|---|
| เกิด | 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2438 |
| เสียชีวิต | 3 มิถุนายน พ.ศ. 2483 (44 ปี) |
| อาชีพ | อาจารย์ |
| คู่สมรส | คุณหญิงเลี่ยม พรตพิทยพยัต |
ประวัติ
พรต เดชา เกิดเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2438 เข้ารับการศึกษา ณ โรงเรียนสวนกุหลาบ ต่อมาได้เข้าศึกษาต่อในสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ ณ มหาวิทยาลัยบริสตอล ภายหลังสำเร็จการศึกษาแล้วได้ดำรงตำแหน่งอาจารย์พิเศษ สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2463 ในระหว่างนั้นได้เป็นอาจารย์พิเศษทำการสอนในหลายโรงเรียน ต่อมาเมื่อวันที่ 4 ตุลาคม ปีเดียวกัน ได้ย้ายมาเป็นอาจารย์ประจำโรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร รับผิดชอบในวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ และได้รับพระราชทานยศเป็นรองอำมาตย์เอกในวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2466
ต่อมาก็ได้เลื่อนยศเป็นอำมาตย์โทและได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น "หลวงพรตพิทยพยัต" เมื่อวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2464 และได้ย้ายมาเป็นอาจารย์ในคณะอักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2471 รับผิดชอบงานสอนวิชาฟิสิกส์แก่นิสิตเตรียมแพทย์ เตรียมเภสัชศาสตร์ และสอนวิชาฟิสิกส์และคณิตศาสตร์แก่นิสิตวิทยาศาสตร์ และนิสิตวิศวกรรมศาสตร์ ต่อมาได้รับทุนจากมูลนิธิร็อกเกอะเฟลเลอร์ไปศึกษาต่อในชั้นดุษฎีบัณฑิต ณ มหาวิทยาลัยบริสตอล ประเทศอังกฤษ ในสาขาวิทยาศาสตร์ และได้เปิดทำการสอนในวิชาสเปกโทสโคปีแก่นิสิตวิทยาศาสตร์ในเวลาต่อมา
พรตดำรงตำแหน่งเป็นคณบดีคณะอักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในช่วง พ.ศ. 2478 - 2483 และหัวหน้าแผนกปรุงยา คณะแพทยศาสตร์และศิริราชพยาบาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2475 - 2476 และถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2483 ขณะเล่นกอล์ฟ ณ สนามดุสิต ด้วยอาการเส้นเลือดในสมองแตก สิริอายุรวม 44 ปี
อนุสรณ์สถาน
- โรงเรียนพรตพิทยพยัต
- อนุสาวรีย์หลวงพรต-ท่านเลี่ยม ตั้งอยู่ภายใน อุทยานหลวงพรต-ท่านเลี่ยม ตัวอนุสาวรีย์นั้นวางศิลาฤกษ์ ในวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2525 แต่ตัวอุทยานก่อสร้างในยุคต่อมานำโดย นายเฉลียว พงศาปาน ผู้บริหารในยุคนั้น
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
- หลวงพรตพิทยพยัต: Luang Brata
- บทความทางวิชาการที่ หลวงพรตพิทยพยัตเขียนร่วมกับซี . เอฟ. พาวเวล
- ศูนย์กลางชุมชนนักเรียนโรงเรียนพรตพิทยพยัต
อ้างอิง
- [http://www.prot.ac.th/index.php?option=com_content&task=view&id=33&Itemid=29 จากเว็บไซต์โรงเรียนพรตพิทยพยัต
- ↑ ประวัติหลวงพรตพิทยพยัต โรงเรียนพรตพิทยพยัต เรียกข้อมูลวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2554