อักษรทิเบต

ในช่วงพ.ศ. 1100-1200 พระเจ้าซรอนซันกัมโป กษัตริย์ในทิเบตใต้ ส่ง โทนมี สมโภตา เสนาบดีคนหนึ่ง ไปอินเดีย เพื่อหาข้อมูลทางพุทธศาสนา สมโภตาได้ประดิษฐ์อักษรทิเบตขึ้น โดยใช้อักษรเทวนาครีเป็นแบบ และเขียนไวยากรณ์ภาษาทิเบต โดยใช้ไวยากรณ์ภาษาสันสกฤตเป็นตัวอย่าง อักษรทิเบตนี้ ใช้เขียนคัมภีร์ทางพุทธศาสนา พจนานุกรมสันสกฤต-ทิเบตเล่มแรก มีเมื่อราวพ.ศ. 1400 การพิมพ์ด้วยแม่พิมพ์ไม้ ที่นำมาจากประเทศจีน ได้ใช้กันอย่างแพร่หลายในระยะแรก ปัจจุบันยังคงใช้ในวัดเล็ก ๆ

อักษรทิเบต
ชนิด	อักษรสระประกอบ
ภาษาพูด	ภาษาทิเบต ภาษาซองคา ภาษาลาดัก ภาษาสิกขิม ภาษาบัลติ
ช่วงยุค	ประมาณ พ.ศ. 1193 (ค.ศ. 650)–ปัจจุบัน
ระบบแม่	อักษรโปรโต-คานาอันไนต์ อักษรฟินิเชีย อักษรอราเมอิก อักษรพราหมี อักษรคุปตะ อักษรสิทธัม อักษรทิเบต
ระบบลูก	อักษรลิมบู อักษรเลปชา อักษรพักส์-ปา
ช่วงยูนิโคด	U+0F00–U+0FFF
ISO 15924	Tibt
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทศาสตร์สัทอักษรสากล หากไม่มีการสนับสนุนเร็นเดอร์ที่เหมาะสม คุณอาจเห็นเครื่องหมายคำถาม กล่อง หรือสัญลักษณ์อื่นแทนอักขระยูนิโค้ด

สระอักษรทิเบต

พยัญชนะอักษรทิเบต

วรรณคดีทิเบต มักเกี่ยวกับพุทธศาสนา รวมทั้งงานที่แปลจากภาษาสันสกฤต ภาษาจีน และงานดั้งเดิมของทิเบตเอง เช่นงานเกี่ยวกับศาสนาบอน ซึ่งนับถือกันอยู่ก่อน การเข้ามาของศาสนาพุทธ

ลักษณะ

พยัญชนะมีพื้นเสียงเป็นอะ แยกแต่ละพยางค์ด้วยขีด กลุ่มพยัญชนะมีรูปพิเศษเกิดจากการเชื่อมต่อ

พยัญชนะ

พยัญชนะทิเบตมี 28 ตัว ได้แก่

อักษรทิเบต	ถ่ายเป็นเสียงโรมัน	เป็นอักษรไทย
ཀྐ	ka	ก
ཁྑ	kha	ข
གྒ	ga	ค,ฆ
ངྔ	nga	ง །
ཅྕ	ca	จ, ซ
ཆྖ	cha	ฉ
ཇྗ	ja	ช
྅	nya	ญ
ཏྟ	ta	ต
ཐྠ	tha	ถ
དྡ	da	ด, ท
ནྣ	na	น
པྤ	pa	ป
ཕྥ	pha	ผ
བྦ	ba	บ, พ
མྨ	ma	ม
ཡྱ	ya	ย
རྲ	ra	ร
ལླ	la	ล
ཙྩ	tsa	ซ
ཚྪ	tsha	ช
ཛྫ	dza	ซ
ཝྺ	wa	ว
སྶ	sa	ส,ศ,ษ
ཤྴ	sha	ช
ཟྯ	za	ซ
ཞྮ	zha	ช
ཉྙ	ha	ห, ฮ

ใช้เขียน

• ภาษาทิเบต ซึ่งอยู่ในตระกูลจีน-ทิเบต มีผู้พูด 6 ล้านคนในจีน (ทิเบต ชิงไห่ กานซู่ เสฉวน ยูนนาน) อินเดีย (สิกขิม ลาดัก) ภูฏาน และเนปาล ในมองโกเลีย ภาษาทิเบตเป็นภาษาใช้ในพุทธศาสนา และยังมีการสอนอยู่
• ภาษาซองคา ภาษาประจำชาติของภูฏาน และมีผู้พูดในอินเดียและเนปาล อยู่ในตระกูลจีน-ทิเบต

ยูนิโคด

ทิเบต Unicode.org chart (PDF)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

A

B

C

D

E

F

U+0F0x

ༀ

༁

༂

༃

༄

༅

༆

༇

༈

༉

༊

་

༌

།

༎

༏

U+0F1x

༐

༑

༒

༓

༔

༕

༖

༗

༘

༙

༚

༛

༜

༝

༞

༟

U+0F2x

༠

༡

༢

༣

༤

༥

༦

༧

༨

༩

༪

༫

༬

༭

༮

༯

U+0F3x

༰

༱

༲

༳

༴

༵

༶

༷

༸

༹

༺

༻

༼

༽

༾

༿

U+0F4x

ཀ

ཁ

ག

གྷ

ང

ཅ

ཆ

ཇ

ཉ

ཊ

ཋ

ཌ

ཌྷ

ཎ

ཏ

U+0F5x

ཐ

ད

དྷ

ན

པ

ཕ

བ

བྷ

མ

ཙ

ཚ

ཛ

ཛྷ

ཝ

ཞ

ཟ

U+0F6x

འ

ཡ

ར

ལ

ཤ

ཥ

ས

ཧ

ཨ

ཀྵ

ཪ

ཫ

ཬ

U+0F7x

ཱ

ི

ཱི

ུ

ཱུ

ྲྀ

ཷ

ླྀ

ཹ

ེ

ཻ

ོ

ཽ

ཾ

ཿ

U+0F8x

ྀ

ཱྀ

ྂ

ྃ

྄

྅

྆

྇

ྈ

ྉ

ྊ

ྋ

ྌ

ྍ

ྎ

ྏ

U+0F9x

ྐ

ྑ

ྒ

ྒྷ

ྔ

ྕ

ྖ

ྗ

ྙ

ྚ

ྛ

ྜ

ྜྷ

ྞ

ྟ

U+0FAx

ྠ

ྡ

ྡྷ

ྣ

ྤ

ྥ

ྦ

ྦྷ

ྨ

ྩ

ྪ

ྫ

ྫྷ

ྭ

ྮ

ྯ

U+0FBx

ྰ

ྱ

ྲ

ླ

ྴ

ྵ

ྶ

ྷ

ྸ

ྐྵ

ྺ

ྻ

ྼ

྾

྿

U+0FCx

࿀

࿁

࿂

࿃

࿄

࿅

࿆

࿇

࿈

࿉

࿊

࿋

࿌

࿎

࿏

U+0FDx

࿐

࿑

࿒

࿓

࿔

࿕

࿖

࿗

࿘

࿙

࿚

U+0FEx

U+0FFx

อ้างอิง

• (อังกฤษ) รูปและการออกเสียงของอักษรทิเบต omniglot.com