อำเภอดอยหลวง

ดอยหลวง (คำเมือง: ) เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเชียงราย เป็นอำเภอที่กำลังพัฒนาทางด้านคมนาคม ด้านเศรษฐกิจ ด้านผังเมือง และเป็นอำเภอที่จะผ่านไปยังอำเภอเชียงของ เชียงแสน และพรมแดนประเทศลาวและพม่า จัดเป็นอำเภอที่อยู่ราบลุ่มน้ำแม่กก มีดอยหลวงสูง 1,043 เมตรจากน้ำทะเลปานกลาง จากทิวเขาหลวงพระบาง

อำเภอดอยหลวง
อำเภอ
คำขวัญ:  ดอยหลวงสูงสง่า ธาราสองสาย หลากหลายประเพณี สี่เผ่าพี่น้อง แดนทองเกษตรกรรม
พิกัดภูมิศาสตร์: 20°7′6″N 100°6′0″E / 20.11833°N 100.10000°E / 20.11833; 100.10000
อักษรไทย	อำเภอดอยหลวง
อักษรโรมัน	Amphoe Doi Luang
จังหวัด	เชียงราย
พื้นที่
• ทั้งหมด	223.0 ตร.กม. (86.1 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	18,704 คน
• ความหนาแน่น	83.87 คน/ตร.กม. (217.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	57110
รหัสภูมิศาสตร์	5718
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอดอยหลวง ถนนสายปงน้อย-เชียงแสน ตำบลปงน้อย อำเภอดอยหลวง จังหวัดเชียงราย 57110
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

ท้องที่อำเภอดอยหลวงเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอแม่จัน ทางราชการได้แบ่งพื้นที่การปกครองออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอดอยหลวง ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2539 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 15 กรกฎาคม ปีเดียวกัน และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอดอยหลวง ในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอดอยหลวงตั้งอยู่ทางตอนเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเชียงแสน
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเชียงแสน อำเภอเชียงของ
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเวียงเชียงรุ้ง อำเภอเมืองเชียงราย
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอแม่จัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอดอยหลวงแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 3 ตำบล 33 หมู่บ้าน ได้แก่

ที่	ชื่อตำบล	ตัวเมือง	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนครัวเรือน	จำนวนประชากร
1.	ปงน้อย		Pong Noi	11	2,319	6,222
2.	โชคชัย		Chok Chai	12	3,503	8,229
3.	หนองป่าก่อ		Nong Pa Ko	10	1,806	4,557

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอดอยหลวงประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 3 แห่ง ได้แก่

• องค์การบริหารส่วนตำบลปงน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปงน้อยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโชคชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโชคชัยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองป่าก่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองป่าก่อทั้งตำบล

งานประจำปี

• งานสี่เผ่าชาวดอยหลวง
• งานสืบสานตำนานครูจูหลิง ปงกันมูล

เทศกาล

• ปีใหม่อิ่วเมี่ยน (บ้านขุนแม่บง และบ้านสันต้นม่วง)
• บั้งไฟพญานาค (บ้านไทรทอง และบ้านป่าลัน)

สินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์

• ผ้าทอพื้นเมืองบ้านปงน้อย หมู่ที่ 2 และ 10 (ปงน้อย)
• กล้วยตากบ้านทุ่งกวาง หมู่ที่ 1 และ 12 (โชคชัย)

สถานศึกษา

• โรงเรียนดอยหลวง รัชมังคลาภิเษก (โรงเรียนมัธยมศึกษาประจำอำเภอ)
• โรงเรียนอนุบาลดอยหลวง (โรงเรียนประถมศึกษาประจำอำเภอ)

โรงเรียนขยายโอกาส

• โรงเรียนอนุบาลโชคชัย ตำบลโชคชัย
• โรงเรียนบ้านใหม่พัฒนา ตำบลหนองป่าก่อ
• โรงเรียนบ้านห้วยไร่ ตำบลปงน้อย
• โรงเรียนบ้านขุนแม่บง ตำบลโชคชัย

สถานที่ท่องเที่ยว

• หอศิลป์ครูจูหลิง
• วัดห้วยสัก
• วัดป่าอรัญญวิเวก
• วัดวังเขียว (เศียรพระพุทธรูปโบราณ)
• ถ้ำผาตุบ
• น้ำตกห้วยดีหมี
• หมู่บ้านชาวเขาเผ่าเมี่ยนและกะเหรี่ยง ตำบลโชคชัย
• ฟาร์มแกะดอยหลวง

โบราณสถาน

• บ่อน้ำทิพย์ วัดห้วยสัก
• วัดร่องพระเจ้า
• วัดวังเขียว
• กู่เบี้ยปงน้อยใต้

บุคคลที่มีชื่อเสียง

• ครูจูหลิง ปงกันมูล ครูผู้เสียสละ (จากเหตุ สามจังหวัดชายแดนภาคใต้)
• หลวงพ่อทวี จิตฺตคุตฺโต พระเจ้าอาวาสวัดป่าลันอรัญญวิเวก
• พระครูบาเจ้าเจษฎา จิรสีโล พระครูเจ้าอาวาสวัดห้วยสัก
• ศิลปินนักร้องปู่จ๋านลองไมค์ (พิษณุ บุญยืน)

ระบบชลประทาน

• เขื่อนห้วยดีหมี
• เขื่อนห้วยสัก
• หนองปง (ขนาดใหญ่)

โรงพยาบาล

• โรงพยาบาลดอยหลวง
• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลปงน้อย
• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านแม่บง
• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านดอย
• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหนองป่าก่อ

ขนส่ง

• รถ บขส.สาย 962 ดอยหลวง-กรุงเทพ โดยจะวิ่งเส้นทางจากดอยหลวงไปยังกรุงเทพมหานคร ดอยหลวงห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 875 กิโลเมตร ใช้ระยะเวลาวิ่งประมาณ 12 ชั่วโมงการเดินทาง
• รถเมล์แดง สายเขียงของ-ดอยหลวง-เวียงเชียงรุ้ง-เวียงชัย-เทศบาลนครเชียงราย ใช้ระยะเวลาวิ่งประมาณ 1 ชั่วโมง 15 นาที (เข้าสู่ตัวเมืองเชียงราย)
• รถเมล์แดง 2 สายดอยหลวง-เชียงของ ใช้ระยะเวลาวิ่งประมาณ 1 ชั่วโมง

แม่น้ำที่สำคัญ

• น้ำแม่กก (แม่น้ำสายใหญ่)
• แม่น้ำบง (แม่น้ำสายเล็ก)
• แม่น้ำป่าซางหรือแม่น้ำไร่ (แม่น้ำสายเล็ก)

การเดินทาง

• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1098 (กิ่วพร้าว (แม่จัน) - ปงน้อย (ดอยหลวง) - บ้านแก่น (เชียงของ)) ถนนสายหลักเชื่อมถนนสายเอเซีย AH3
• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1271 (ปงน้อย (ดอยหลวง) - เชียงแสน) ถนนสายรองเชื่อม ถนนสายทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1129 (เชียงแสน-เชียงของ)

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย ตั้งเป็นกิ่งอำเภอดอยหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (พิเศษ 18 ง): 26. 26 มิถุนายน 2539. Check date values in: |date= (help)
2. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอฆ้องชัย...และอำเภอเหล่าเสือโก้ก พ.ศ. ๒๕๕๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (46 ก): 14–21. 24 สิงหาคม 2550. Check date values in: |date= (help)
3. จำนวนประชากรและบ้าน จำแนกเป็นรายอำเภอ และรายตำบล จังหวัดเชียงราย ณ เดือนธันวาคม พ.ศ. 2553, สำนักบริหารทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย