อำเภอน้ำโสม

น้ำโสม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุดรธานี เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอบ้านผือ

อำเภอน้ำโสม
อำเภอ
คำขวัญ:  กล้วยหวีงาม มะขามหวานเนื้อหนา ยางพารารุ่งโรจน์ ข้าวโพดพันธุ์ดี อนุสาวรีย์ตั้งตระหง่าน
พิกัดภูมิศาสตร์: 17°46′14″N 102°11′23″E / 17.77056°N 102.18972°E / 17.77056; 102.18972
อักษรไทย	อำเภอน้ำโสม
อักษรโรมัน	Amphoe Nam Som
จังหวัด	อุดรธานี
พื้นที่
• ทั้งหมด	742.129 ตร.กม. (286.538 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	58,976 คน
• ความหนาแน่น	79.47 คน/ตร.กม. (205.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	41210
รหัสภูมิศาสตร์	4118
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอน้ำโสม ถนนรวมรัฐ ตำบลศรีสำราญ อำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี 41210
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอน้ำโสมตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอนายูง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านผือ
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสุวรรณคูหา (จังหวัดหนองบัวลำภู) อำเภอนาด้วง (จังหวัดเลย)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปากชม (จังหวัดเลย)

ประวัติ

ท้องที่อำเภอน้ำโสม เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอบ้านผือ เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2512 ได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยให้แยกตำบลน้ำโสม ตำบลหนองแวง และตำบลนายูง ออกจากการปกครองของอำเภอบ้านผือ รวมตั้งเป็น กิ่งอำเภอน้ำโสม จนกระทั่งเมื่อวันที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2517 จึงมีพระราชกฤษฎีกาฯ ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอน้ำโสม จนถึงปัจจุบัน

• วันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2496 ตั้งตำบลนายูง แยกออกจากตำบลน้ำโสม (อำเภอบ้านผือ)
• วันที่ 4 ตุลาคม 2509 ตั้งตำบลหนองแวง แยกออกจากตำบลน้ำโสม (อำเภอบ้านผือ)
• วันที่ 12 พฤษภาคม 2512 แยกพื้นที่ตำบลน้ำโสม ตำบลหนองแวง และตำบลนายูง อำเภอบ้านผือ มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอน้ำโสม และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอบ้านผือ
• วันที่ 6 ตุลาคม 2513 ตั้งตำบลนางัว แยกออกจากตำบลหนองแวง และตำบลน้ำโสม
• วันที่ 9 พฤศจิกายน 2514 ตั้งตำบลนาแค แยกออกจากตำบลนายูง
• วันที่ 16 มกราคม 2516 จัดตั้งสุขาภิบาลนางัว ในท้องที่บางส่วนของตำบลนางัว
• วันที่ 28 มีนาคม 2517 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอน้ำโสม อำเภอบ้านผือ เป็น อำเภอน้ำโสม
• วันที่ 27 พฤศจิกายน 2522 ตั้งตำบลบ้านหยวก แยกออกจากตำบลนางัว
• วันที่ 31 มีนาคม 2524 ตั้งตำบลโสมเยี่ยม แยกออกจากตำบลนางัว
• วันที่ 28 กันยายน 2525 จัดตั้งสุขาภิบาลน้ำโสม ในท้องที่บางส่วนของตำบลน้ำโสม และตำบลนางัว
• วันที่ 23 ตุลาคม 2527 ตั้งตำบลโนนทอง แยกออกจากตำบลนายูง
• วันที่ 10 ตุลาคม 2529 ตั้งตำบลบ้านก้อง แยกออกจากตำบลน้ำโสม และตำบลนาแค
• วันที่ 7 มกราคม 2531 แยกพื้นที่ตำบลนายูง ตำบลบ้านก้อง ตำบลนาแค และตำบลโนนทอง อำเภอน้ำโสม มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอนายูง และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอน้ำโสม
• วันที่ 15 กันยายน 2532 ตั้งตำบลศรีสำราญ แยกออกจากตำบลนางัว
• วันที่ 4 ธันวาคม 2533 ตั้งตำบลสามัคคี แยกออกจากตำบลหนองแวง
• วันที่ 8 สิงหาคม 2538 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอนายูง อำเภอน้ำโสม เป็น อำเภอนายูง
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลนางัว และสุขาภิบาลน้ำโสม เป็นเทศบาลตำบลนางัว และเทศบาลตำบลน้ำโสม ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 5 สิงหาคม 2547 กำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอน้ำโสม ตำบลหนองแวง ให้มีเขตการปกครองรวม 13 หมู่บ้าน ตำบลนางัว ให้มีเขตการปกครองรวม 9 หมู่บ้าน ตำบลโสมเยี่ยม ให้มีเขตการปกครองรวม 6 หมู่บ้าน ตำบลน้ำโสม ให้มีเขตการปกครองรวม 16 หมู่บ้าน ตำบลบ้านหยวก ให้มีเขตการปกครองรวม 15 หมู่บ้าน ตำบลสามัคคี ให้มีเขตการปกครองรวม 8 หมู่บ้าน และตำบลศรีสำราญ ให้มีเขตการปกครองรวม 11 หมู่บ้าน
• วันที่ 17 ตุลาคม 2562 แยกพื้นที่บ้านนาเมืองไทย หมู่ที่ 7 ตำบลน้ำโสม ตั้งเป็นหมู่ที่ 18 บ้านเทพภูเงิน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอน้ำโสมแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 7 ตำบล 85 หมู่บ้าน

1.		ตำบลนางัว			(Na Ngua)			11 หมู่บ้าน
2.		ตำบลน้ำโสม			(Nam Som)			18 หมู่บ้าน
3.		ตำบลหนองแวง			(Nong Waeng)			13 หมู่บ้าน
4.		ตำบลบ้านหยวก			(Ban Yuak)			17 หมู่บ้าน
5.		ตำบลโสมเยี่ยม			(Som Yiam)			6 หมู่บ้าน
6.		ตำบลศรีสำราญ			(Si Samran)			12 หมู่บ้าน
7.		ตำบลสามัคคี			(Samakkhi)			8 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอน้ำโสมประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลนางัว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลนางัว และบางส่วนของตำบลศรีสำราญ
• เทศบาลตำบลน้ำโสม ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลน้ำโสม และบางส่วนของตำบลศรีสำราญ
• องค์การบริหารส่วนตำบลนางัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนางัว (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนางัว)
• องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำโสม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำโสม (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลน้ำโสม)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแวงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหยวก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านหยวกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโสมเยี่ยม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโสมเยี่ยมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศรีสำราญ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีสำราญ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนางัว และเทศบาลตำบลน้ำโสม)
• องค์การบริหารส่วนตำบลสามัคคี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามัคคีทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (44 ง): 1728. May 20, 1969.
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แก้ไขประกาศแบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (67 ง): 2277. July 22, 1969.
3. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเขาวง อำเภอเชียงม่วน อำเภอดอนตาล อำเภอชาติตระการ อำเภอภูเรือ อำเภอเคียนซา อำเภอน้ำโสม อำเภอหนองวัวซอ และอำเภอน้ำยืน พ.ศ. ๒๕๑๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (54 ง): (ฉบับพิเศษ) 30-33. March 28, 1974.
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 70 (13 ง): 563–564. February 10, 1953.
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 83 (88 ง): 3050–3052. October 9, 1966.
6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองหาน อำเภอกมุภวาปี อำเภอศรีบุญเรือง และกิ่งอำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (92 ง): 2905–2919. October 6, 1970.
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุมภาวาปี อำเภอหนองหาน อำเภอเพ็ญ อำเภอโนนสัง อำเภอบ้านดุง กิ่งอำเภอศรีธาตุ และกิ่งอำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (120 ง): 3137–3157. November 9, 1971.
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลนางัว กิ่งอำเภอน้ำโสม อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (5 ง): 85–86. January 16, 1973.
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองวัวซอ อำเภอโนนสัง อำเภอน้ำโสม กิ่งอำเภอวังสามหมอ อำเภอศรีธาตุ กิ่งอำเภอไชยวาน อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (196 ง): 4466–4477. November 27, 1979.
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองวัวซอ อำเภอโนนสัง อำเภอน้ำโสม กิ่งอำเภอวังสามหมอ อำเภอศรีธาตุ กิ่งอำเภอไชยวาน อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (49 ง): 928–930. March 31, 1981.
11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลน้ำโสม อำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (138 ง): 3931–3933. September 28, 1982.
12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอนากลาง อำเภอหนองวัวซอ อำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 101 (150 ง): 3913–3919. October 23, 1984.
13. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอศรีธาตุ อำเภอหนองวัวซอ อำเภอสุวรรณคูหา อำเภอวังสามหมอ อำเภอน้ำโสม อำเภอหนองหาน อำเภอบ้านผือ และอำเภอหนองบัวลำภู จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 103 (175 ง): (ฉบับพิเศษ) 32-55. October 10, 1986.
14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอนายูง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 105 (5 ง): 108. January 7, 1988.
15. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบล ในท้องที่อำเภอนากลาง อำเภอน้ำโสม อำเภอหนองบัวลำภู อำเภอกุมภวาปี และอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (154 ง): (ฉบับพิเศษ) 153-186. September 15, 1989.
16. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอน้ำโสม และอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (241 ง): 10177–10184. December 4, 1990.
17. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอด่านมะขามเตี้ย อำเภอแก่งหางแมว อำเภอภักดีชุมพล อำเภอเวียงแก่น อำเภอแม่วาง อำเภอถ้ำพรรณรา อำเภอบ่อเกลือ อำเภอโนนสุวรรณ อำเภอห้วยราช อำเภอแม่ลาน อำเภอบางแก้ว อำเภอป่าพะยอม อำเภอหนองม่วงไข่ อำเภอยางสีสุราช อำเภอจังหาร อำเภอบ้านธิ อำเภอภูสิงห์ อำเภอบางกล่ำ อำเภอวังม่วง และอำเภอนายูง พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (32 ก): 1–3. August 8, 1995.
18. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999.
19. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (63 ง): 85–106. August 5, 2004.
20. "ประกาศจังหวัดอุดรธานี เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตหมู่บ้าน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (79 ง): 129–136. October 17, 2019.