อำเภอหนองไผ่

อำเภอหนองไผ่ เป็นอำเภอหนึ่งตั้งอยู่ทางตอนใต้ของจังหวัดเพชรบูรณ์ มีพื้นที่ 1,360.2 ตารางกิโลเมตร ในปี พ.ศ. 2562 มีประชากรอาศัยอยู่ 111,542 คน

อำเภอหนองไผ่
อำเภอ
คำขวัญ:  สระหลวงคู่หนองไผ่ น้ำใสฝายคลองยาง พระปรางค์เก่าบ้านโภชน์ วังโบสถ์ผ้าทอพื้นบ้าน งามตระการน้ำตกชับชมภู
พิกัดภูมิศาสตร์: 15°59′25″N 101°3′45″E / 15.99028°N 101.06250°E / 15.99028; 101.06250
อักษรไทย	อำเภอหนองไผ่
อักษรโรมัน	Amphoe Nong Phai
จังหวัด	เพชรบูรณ์
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,360.2 ตร.กม. (525.2 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	111,002 คน
• ความหนาแน่น	81.61 คน/ตร.กม. (211.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	67140
รหัสภูมิศาสตร์	6707
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอหนองไผ่ หมู่ที่ 6 ถนนสระบุรี-หล่มสัก ตำบลหนองไผ่ อำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์ 67140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

บริเวณหนองไผ่ในสมัยก่อนเรียกว่า "โคกหมาหิว" หรือ "ทุ่งหมาหิว" อยู่ในเขตตำบลกองทูล อำเภอวิเชียรบุรี เมื่อมีผู้คนอพยพเข้ามาอยู่มากขึ้นจึงเรียกกันต่อ ๆ มาว่า "บ้านหนองไผ่" ซึ่งมีที่มาจากภายในบริเวณหมู่บ้านมีหนองน้ำเดิมเป็นหนองช้างนอนในสมัยโบราณจึงเกิดเป็นแอ่งน้ำหรือหนองน้ำเล็ก ๆ มีต้นไผ่ขึ้นล้อมรอบ ซึ่งปัจจุบันเทศบาลตำบลหนองไผ่ได้ปรับปรุงเป็นสวนสาธารณะ มีชื่อว่า สระหลวง

เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2504 หนองไผ่ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำเภอหนองไผ่ โดยมีนายสมบูรณ์ อมรบุตร เป็นหัวหน้ากิ่งอำเภอหนองไผ่คนแรก มีเขตการปกครอง 3 ตำบล ได้แก่ ตำบลกองทูล ตำบลกันจุ และตำบลบ้านโภชน์ และในวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2504 ได้รับโอนตำบลนาเฉลียง ตำบลท่าแดง ของอำเภอเมืองเพชรบูรณ์มาขึ้นกับกิ่งอำเภอหนองไผ่ด้วย และเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2506 ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะกิ่งอำเภอหนองไผ่เป็นอำเภอหนองไผ่ โดยมี ร.ต.ต.ประทวน สิทธิธูรณ์ (หรือสิทธิกุล) เป็นนายอำเภอคนแรกและมีการจัดตั้งเป็นสุขาภิบาลตามประกาศกระทรวงมหาดไทยในราชกิจจานุเบกษา ต่อมาในปี พ.ศ. 2513 รัฐบาลได้ตัดถนนเป็นเส้นทางจากตำบลวังชมพู อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ ไปอำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี ซึ่งต่อมาเรียกว่า ถนนสระบุรี–หล่มสัก

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอหนองไผ่ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองเพชรบูรณ์
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอหนองบัวแดงและอำเภอภักดีชุมพล (จังหวัดชัยภูมิ)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบึงสามพัน
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอชนแดน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอหนองไผ่แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 13 ตำบล 142 หมู่บ้าน ได้แก่

ที่	อักษรไทย	อักษรโรมัน	หมู่บ้าน
1.	กองทูล	(Kong Thun)	1. วังชงโค 2. กองทูล 3. กองทูล 4. น้ำเขียว 5. เนินมะเกลือ 6. ท่าทอง 7. เนินพัฒนา 8. หนองบัวทอง
2.	นาเฉลียง	(Na Chaliang)	1. วังรี 2. ปากคลองกรวด 3. โรงบ่ม 4. หัวโตก 5. ต้นยาง 6. นาเฉลียงใต้ 7. หนองไลย์ 8. ห้วยน้ำบ่อ 9. โคกสว่าง 10. น้ำพุ
3.	บ้านโภชน์	(Ban Phot)	1. โภชน์ 2. น้ำวิ่ง 3. โภชน์ 4. คลองกระโบน 5. คลองไพร 6. ซับเดื่อ 7. เนินสวรรค์ 8. ซับชมภู 9. สามแยก 10. ทรัพย์สมบูรณ์ 11. สามแยกตะวันออก 12. โพธิ์เจดีย์ลอย 13. คลองกระโบนพัฒนา
4.	ท่าแดง	(Tha Daeng)	1. ท่าแดง 2. ท่าสวาย 3. ลำกง 4. ท่าเยี่ยม 5. ไร่ 6. นาทุ่ง 7. โคกสูง 8. เนินคนธา 9. เนินสะเดา 10. โคกสระแก้ว 11. หนองม่วง 12. ปากโบสถ์ 13. โคกพัฒนา 14. หนองระหาร 15. โพธ์เงิน
5.	เพชรละคร	(Phet Lakhon)	1. เพชรละคร 2. เนินมะค่า 3. สามสวน 4. ลำลวงใต้ 5. ท่าเสาตะวันตก 6. สระเกษ 7. ท่าเสาตะวันออก 8. เกษมสุข 9. ซับตะเคียนทอง 10. สระแก้ว 11. เนินสวรรค์ 12. เรืองสำราญ 13. ไผ่ทอง 14. เจริญทรัพย์
6.	บ่อไทย	(Bo Thai)	1. โคกเจริญ 2. ตีบใต้ 3. โนนสีทอง 4. วังสงวน 5. บ่อไทย 6. โนนดู่ 7. นาวังแหน 8. วังเจริญรัตน์ 9. ซับป่าคาย 10. โนนตูม 11. เนินสว่าง 12. โนนสมบูรณ์ 13. ไทรงาม 14. เจริญพัฒนา
7.	ห้วยโป่ง	(Huai Pong)	1. กกตะแบก 2. ห้วยโป่ง 3. ไผ่ขวาง 4. ใหม่สามัคคี 5. ปู่จ้าว 6. เขาถ้ำพระ 7. เขาถ้ำโถ
8.	วังท่าดี	(Wang Tha Di)	1. ขอนยางขวาง 2. คลองยาง 3. กลาง 4. ลำพาด 5. วังท่าดี 6. เนินสะแก 7. โคกกลาง 8. ดงกระถิน 9. นาประดู่
9.	บัววัฒนา	(Bua Watthana)	1. บัววัฒนา 2. ไร่เหนือ 3. เนินมะค่าน้อย 4. วังอ่าง 5. โคกพัฒนา 6. ลำตาเณร 7. ซับวารินทร์ 8. ลำประสาน
10.	หนองไผ่	(Nong Phai)	1. หนองไผ่ใต้ 2. พงษ์เพชร 3. สะพานกลางดง 4. หนองไผ่ 5. นาประดู่ 6. เนินมะกอก 7. หนองไผ่ 8. คลองศรีเทพ 9. คลองยาง 10. ลำพาด 11. ไผ่แก้ว 12. พรประเสริฐพัฒนา 13. โคกประดู่ 14. เขาดินทอง 15. หนองขาม 16. หนองไผ่ทอง
11.	วังโบสถ์	(Wang Bot)	1. วังสะตือ 2. ไทรทอง 3. สระหมื่นเชียง 4. ตะกุดงาม 5. นาข้าวดอ 6. วังโบสถ์ 7. คลองตะพานหิน 8. อีสานสามัคคี 9. วังประสาน 10. โคกสง่า
12.	ยางงาม	(Yang Ngam)	1. นาเฉลียง 2. นาเฉลียง 3. ร่องค้า 4. วังเหว 5. ทรัพย์สีทอง 6. ซับมะขาม 7. ด่านบุญธรรม 8. ปากตก 9. ยางงาม 10. คลองสาม
13.	ท่าด้วง	(Tha Duang)	1. ปางยาง 2. ซับชมภู่ 3. ไทรงาม 4. เฉลียงทอง 5. โป่งสะทอน 6. สันเจริญ 7. ห้วยตลาด 8. ท่าด้วง

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอหนองไผ่ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลนาเฉลียง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลนาเฉลียงและตำบลยางงาม
• เทศบาลตำบลหนองไผ่ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหนองไผ่
• เทศบาลตำบลเฉลียงทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาเฉลียง (นอกเขตเทศบาลตำบลนาเฉลียง)
• เทศบาลตำบลบ่อไทย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อไทยทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลบัววัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบัววัฒนาทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลบ้านโภชน์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านโภชน์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกองทูล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกองทูลทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าแดงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเพชรละคร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเพชรละครทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยโป่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยโป่งทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังท่าดี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังท่าดีทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองไผ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไผ่ (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองไผ่)
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังโบสถ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังโบสถ์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลยางงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางงาม (นอกเขตเทศบาลตำบลนาเฉลียง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าด้วง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าด้วงทั้งตำบล

อ้างอิง

1. . bangkokideaeasy.com. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-04-06. สืบค้นเมื่อ 8 กรกฎาคม 2558. Check date values in: |accessdate= (help)
2. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2506/D/002/4.PDF ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตกิ่งอำเภอหนองไผ่ อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์
3. ประวัติความเป็นมาบ้านท่าแดง 2017-02-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนจากเว็บไชต์ขององค์การบริหารส่วนตำบลท่าแดง