อำเภอเมืองลำปาง

เมืองลำปาง (คำเมือง: ) เป็นอำเภอศูนย์กลางการบริหาร ธุรกิจ และวัฒนธรรมของจังหวัดลำปาง

อำเภอเมืองลำปาง
อำเภอ
คำขวัญ:  เจดีย์ซาวงามเลิศ ชูเชิดวัดพระแก้ว แวะแอ่วบ้านเสานัก แวะพักเขื่อนกิ่วลม ชื่นชมพ่อเจ้าทิพย์ช้าง ลำปางเมืองรถม้า ลือชาถ้วยก๋าไก่ ยิ่งใหญ่ครูบาเกษม อิ่มเอมวิถีคนละกอน
พิกัดภูมิศาสตร์: 18°17′31″N 99°30′16″E / 18.29194°N 99.50444°E / 18.29194; 99.50444
อักษรไทย	อำเภอเมืองลำปาง
อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Lampang
จังหวัด	ลำปาง
พื้นที่
• ทั้งหมด	800.8 ตร.กม. (309.2 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	223,116 คน
• ความหนาแน่น	278.62 คน/ตร.กม. (721.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	52000, 52100 (เฉพาะตำบลสบตุ๋ย, สวนดอก, ชมพู, ปงแสนทอง, บ่อแฮ้ว, บ้านเป้า, บ้านเอื้อม และบ้านค่า), 52220 (เฉพาะหมู่ที่ 4 ตำบลพระบาท)
รหัสภูมิศาสตร์	5201
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองลำปาง เลขที่ 9 ถนนบุญวาทย์ ตำบลหัวเวียง อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง 52000
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองลำปางตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดกับอำเภอแม่ออน (จังหวัดเชียงใหม่), อำเภอเมืองปาน, อำเภอแจ้ห่ม และอำเภอแม่เมาะ
• ทิศตะวันออก ติดกับอำเภอแม่เมาะ
• ทิศใต้ ติดกับอำเภอแม่ทะและอำเภอเกาะคา
• ทิศตะวันตก ติดกับอำเภอห้างฉัตร และอำเภอแม่ทา (จังหวัดลำพูน)

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองลำปางแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 19 ตำบล 179 หมู่บ้าน ได้แก่

ที่	ชื่อตำบล	ตัวเมือง	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนครัวเรือน	จำนวนประชากร
1.	เวียงเหนือ		Wiang Nuea	-	5,149	11,697
2.	หัวเวียง		Hua Wiang	-	3,683	8,049
3.	สวนดอก		Suan Dok	-	2,954	5,342
4.	สบตุ๋ย		Sop Tui	-	7,128	14,609
5.	พระบาท		Phra Bat	9	9,477	21,902
6.	ชมพู		Chomphu	14	10,306	26,696
7.	กล้วยแพะ		Kluai Phae	5	2,831	9,581
8.	ปงแสนทอง		Pong Saen Thong	11	6,497	17,943
9.	บ้านแลง		Ban Laeng	11	2,361	6,908
10.	บ้านเสด็จ		Ban Sadet	14	4,146	11,000
11.	พิชัย		Phichai	16	9,402	24,016
12.	ทุ่งฝาย		Thung Fai	9	2,900	8,095
13.	บ้านเอื้อม		Ban Ueam	15	3,446	10,357
14.	บ้านเป้า		Ban Pao	12	2,370	6,901
15.	บ้านค่า		Ban Kha	8	1,832	5,732
16.	บ่อแฮ้ว		Bo Haeo	17	8,101	19,137
17.	ต้นธงชัย		Ton Thong Chai	13	6,496	15,287
18.	นิคมพัฒนา		Nikhom Phatthana	14	1,904	5,081
19.	บุญนาคพัฒนา		Bun Nak Phatthana	11	1,829	5,114

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเมืองลำปางประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลนครลำปาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเวียงเหนือ ตำบลหัวเวียง ตำบลสวนดอก และตำบลสบตุ๋ยทั้งตำบล รวมทั้งบางส่วนของตำบลพระบาท ตำบลชมพู ตำบลพิชัย และตำบลบ่อแฮ้ว
• เทศบาลเมืองเขลางค์นคร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกล้วยแพะและตำบลปงแสนทองทั้งตำบล รวมทั้งบางส่วนของตำบลพระบาท (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครลำปาง) และตำบลชมพู (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครลำปาง)
• เทศบาลเมืองพิชัย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลพิชัย
• เทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ่อแฮ้ว
• เทศบาลตำบลต้นธงชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลต้นธงชัยทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลบุญนาคพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบุญนาคพัฒนาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแลง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านแลงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเสด็จ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเสด็จทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลพิชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพิชัย (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครลำปางและเทศบาลเมืองพิชัย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งฝาย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งฝายทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเอื้อม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเอื้อมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเป้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเป้าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านค่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านค่าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อแฮ้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อแฮ้ว (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครลำปางและเทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว)
• องค์การบริหารส่วนตำบลนิคมพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนิคมพัฒนาทั้งตำบล

สถานที่สำคัญ

สถานที่ท่องเที่ยว

• ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง
• พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัตน์จตุรทิศ
• บ้านเสานัก
• วิหารพระเจ้าทองทิพย์
• เขื่อนกิ่วลม

วัด

พระอารามหลวงมหานิกาย

• วัดพระเจดีย์ซาวหลัง (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ) ตำบลต้นธงชัย
• วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ) ตำบลเวียงเหนือ
• วัดบุญวาทย์วิหาร (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ) ตำบลหัวเวียง

วัดราษฏร์มหานิกาย

• วัดกล้วยหลวง ตำบลกล้วยแพะ
• วัดพระเจ้านั่งแท่น ตำบลกล้วยแพะ
• วัดพระแท่น ตำบลกล้วยแพะ
• วัดม่อนธาตุ ตำบลกล้วยแพะ
• วัดหัวฝาย ตำบลกล้วยแพะ
• วัดกาศเมฆ ตำบลชมพู
• วัดเข้าหมู่ ตำบลชมพู
• วัดจอมเมือง ตำบลชมพู
• วัดชมพูหลวง ตำบลชมพู
• วัดนาก่วมใต้ ตำบลชมพู
• วัดนาก่วมเหนือ ตำบลชมพู
• วัดบ้านต้า ตำบลชมพู
• วัดบ้านฟ่อน ตำบลชมพู
• วัดบ้านร้องต้นธง ตำบลชมพู
• วัดย่าเป้า ตำบลชมพู
• วัดลำปางกลาง ตำบลชมพู
• วัดศรีปงชัย ตำบลชมพู
• วัดศรีหมวดเกล้า ตำบลชมพู
• วัดสันปินไชย ตำบลชมพู
• วัดหนองเจริญ ตำบลชมพู
• วัดห้วยหลอ ตำบลชมพู
• วัดกู่คำ ตำบลต้นธงชัย
• วัดจำบอน ตำบลต้นธงชัย
• วัดต้นธง ตำบลต้นธงชัย
• วัดนาป้อใต้ ตำบลต้นธงชัย
• วัดพระเจ้าทันใจ ตำบลต้นธงชัย
• วัดพระธาตุหมื่นครื้น ตำบลต้นธงชัย
• วัดแม่ทรายคำ ตำบลต้นธงชัย
• วัดวังหม้อ ตำบลต้นธงชัย
• วัดศรีดอนชัย ตำบลต้นธงชัย
• วัดช้างเผือก ตำบลทุ่งฝาย
• วัดท่าโทก ตำบลทุ่งฝาย
• วัดนาป้อเหนือ ตำบลทุ่งฝาย
• วัดนิคมสามัคคี ตำบลทุ่งฝาย
• วัดศรีไตรภูมิ ตำบลทุ่งฝาย
• วัดศรีภูมิมา ตำบลทุ่งฝาย
• วัดสาหลวง ตำบลทุ่งฝาย
• วัดห้วยฮี ตำบลทุ่งฝาย
• วัดใหม่นิคมเขต3 ตำบลทุ่งฝาย
• วัดใหม่นิคมศรีธรรมาราม ตำบลทุ่งฝาย
• วัดทับหมาก ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดท่าขัว ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดท่าล้อ ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดทุ่งโค้ง ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดน้ำโท้ง ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดบ่อแฮ้ว ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดป่ายะ ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดป่าเหียง ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดม่วงแงว ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดม่อนกระทิง ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดร่องกอก ตำบลบ่อแฮ้ว
• วัดค่ากลาง ตำบลบ้านค่า
• วัดทุ่งโจ้ ตำบลบ้านค่า
• วัดทุ่งฝาง ตำบลบ้านค่า
• วัดบ้านค่าหลวง ตำบลบ้านค่า
• วัดสบค่อม ตำบลบ้านค่า
• วัดห้วยเป้ง ตำบลบ้านค่า
• วัดทุ่งม่านใต้ ตำบลบ้านเป้า
• วัดทุ่งม่านเหนือ ตำบลบ้านเป้า
• วัดบ้านแค่ ตำบลบ้านเป้า
• วัดบ้านเป้า ตำบลบ้านเป้า
• วัดบ้านเหล่า ตำบลบ้านเป้า
• วัดบ้านใหม่ ตำบลบ้านเป้า
• วัดแม่ก๋ง ตำบลบ้านเป้า
• วัดศรีดอนมูลไชยสัณฐาน ตำบลบ้านเป้า
• วัดสบไพร ตำบลบ้านเป้า
• วัดหนองร่อง ตำบลบ้านเป้า
• วัดหัวทุ่ง ตำบลบ้านเป้า
• วัดบ้านแลง ตำบลบ้านแลง
• วัดบ้านหมาก ตำบลบ้านแลง
• วัดพระบาทเมืองมาย ตำบลบ้านแลง
• วัดพุทธสันติวิเวก ตำบลบ้านแลง
• วัดเมืองมาย ตำบลบ้านแลง
• วัดแม่อาง ตำบลบ้านแลง
• วัดวังเลียบ ตำบลบ้านแลง
• วัดศรีปรีดา ตำบลบ้านแลง
• วัดหัววัง ตำบลบ้านแลง
• วัดหาดเชี่ยว ตำบลบ้านแลง
• วัดกู่เกวียน ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดทรายมูล ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดทรายเหนือ ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดบ้านลู ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดปงอ้อม ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดพระธาตุคว่ำหม้อ ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดพระธาตุเสด็จ ตำบลบ้านเสด็จ
• วัดทุ่งกล้วย ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดทุ่งปงเรือน ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดทุ่งแหน้น ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดบ้านผึ้ง ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดบ้านสัก ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดบ้านเอื้อม ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดแม่ต๋ำ ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดแม่เฟือง ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดสบเฟือง ตำบลบ้านเอื้อม
• วัดกาศโป่ง ตำบลปงแสนทอง
• วัดกู่สีขันฑ์ ตำบลปงแสนทอง
• วัดข่วงเปา ตำบลปงแสนทอง
• วัดไชยสถาน ตำบลปงแสนทอง
• วัดทุ่งกู่ด้าย ตำบลปงแสนทอง
• วัดนาน้อย ตำบลปงแสนทอง
• วัดบ้านกาดใต้ ตำบลปงแสนทอง
• วัดปงแสนทอง ตำบลปงแสนทอง
• วัดป่ากล้วย ตำบลปงแสนทอง
• วัดป่าตันกุมเมือง ตำบลปงแสนทอง
• วัดแม่กืย ตำบลปงแสนทอง
• วัดลำปางกลาง ตำบลปงแสนทอง
• วัดศรีก้ำ ตำบลปงแสนทอง
• วัดสบตุ๋ย ตำบลปงแสนทอง
• วัดสำเภา ตำบลปงแสนทอง
• วัดหนองห้าตะวันตก ตำบลปงแสนทอง
• วัดหมอสม ตำบลปงแสนทอง
• วัดกอกชุม ตำบลพระบาท
• วัดจองคำ ตำบลพระบาท
• วัดไชยมงคล ตำบลพระบาท
• วัดโทกหัวช้าง ตำบลพระบาท
• วัดบรรพตสถิต ตำบลพระบาท
• วัดบ้านหัวทุ่ง ตำบลพระบาท
• วัดบุญเกิด ตำบลพระบาท
• วัดป่าขาม ตำบลพระบาท
• วัดป่าฝาง ตำบลพระบาท
• วัดพระธาตุม่วงคำ ตำบลพระบาท
• วัดพระบาท ตำบลพระบาท
• วัดม่อนจำศีล ตำบลพระบาท
• วัดม่อนสัณฐาน ตำบลพระบาท
• วัดศรีชุม ตำบลพระบาท
• วัดสุขสวัสดิ์ ตำบลพระบาท
• วัดหนองห้า ตำบลพระบาท
• วัดเขาแก้ว ตำบลพิชัย
• วัดต้นต้อง ตำบลพิชัย
• วัดต้นมื่น ตำบลพิชัย
• วัดต้นยาง ตำบลพิชัย
• วัดทรายใต้ ตำบลพิชัย
• วัดท่าวิมล ตำบลพิชัย
• วัดบ้านไร่ ตำบลพิชัย
• วัดปงวัง ตำบลพิชัย
• วัดฝายน้อย ตำบลพิชัย
• วัดพิชัย ตำบลพิชัย
• วัดม่อนคีรีชัย ตำบลพิชัย
• วัดม่อนพระยาแช่ ตำบลพิชัย
• วัดมิ่งเมืองมูล ตำบลพิชัย
• วัดแจ่งหัวริน ตำบลเวียงเหนือ
• วัดช่างแต้ม ตำบลเวียงเหนือ
• วัดดอกบัว ตำบลเวียงเหนือ
• วัดดอกพร้าว ตำบลเวียงเหนือ
• วัดท่ามะโอ ตำบลเวียงเหนือ
• วัดนางเหลียว ตำบลเวียงเหนือ
• วัดปงสนุกใต้ ตำบลเวียงเหนือ
• วัดปงสนุกเหนือ ตำบลเวียงเหนือ
• วัดประตูต้นผึ้ง ตำบลเวียงเหนือ
• วัดประตูป่อง ตำบลเวียงเหนือ
• วัดศรีบุญโยง ตำบลเวียงเหนือ
• วัดศรีล้อม ตำบลเวียงเหนือ
• วัดแสงเมืองมา ตำบลเวียงเหนือ
• วัดหนองละคอน ตำบลเวียงเหนือ
• วัดหัวข่วง ตำบลเวียงเหนือ
• วัดดำรงธรรม ตำบลสบตุ๋ย
• วัดท่าคราวน้อย ตำบลสบตุ๋ย
• วัดบ้านดง ตำบลสบตุ๋ย
• วัดศรีบุญเรือง ตำบลสบตุ๋ย
• วัดศรีรองเมือง ตำบลสบตุ๋ย
• วัดสิงห์ชัย ตำบลสบตุ๋ย
• วัดเกาะวาลุการาม ตำบลสวนดอก
• วัดเชียงราย ตำบลสวนดอก
• วัดน้ำล้อม ตำบลสวนดอก
• วัดเมืองศาสน์ ตำบลสวนดอก
• วัดสวนดอก ตำบลสวนดอก
• วัดคะตึกเชียงมั่น ตำบลหัวเวียง
• วัดบุญยืน ตำบลหัวเวียง
• วัดป่าดัวะ ตำบลหัวเวียง
• วัดป่ารวก ตำบลหัวเวียง
• วัดศรีเกิด ตำบลหัวเวียง
• วัดหมื่นกาด ตำบลหัวเวียง

วัดราษฏร์ธรรมยุติกนิกาย

• วัดเชตวัน ลำปาง ตำบลหัวเวียง

โรงเรียน

โรงเรียนมัธยม สพฐ.

• โรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย
• โรงเรียนลำปางกัลยาณี
• โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ เขลางค์นคร
• โรงเรียนเสด็จวนชยางค์กูลวิทยา
• โรงเรียนกิ่วลมวิทยา
• โรงเรียนปงแสนทองวิทยา
• โรงเรียนเมืองมายวิทยา
• โรงเรียนโป่งหลวงวิทยา รัชมังคลาภิเษก

โรงเรียนประถม สพฐ.

• โรงเรียนบ้านปงสนุก (โรงเรียนเทศบาล 2 (บ้านปงสนุก))
• โรงเรียนอนุบาลลำปาง เขลางค์รัตน์อนุสรณ์
• โรงเรียนอนุบาลเมืองลำปาง (ธงชัยศึกษา)

โรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครลำปาง

• โรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านแสนเมืองมูล)
• โรงเรียนเทศบาล 3 (บุญทวงค์อนุกูล)
• โรงเรียนเทศบาล 4 (บ้านเชียงราย)
• โรงเรียนเทศบาล 6 (วัดป่ารวก)
• โรงเรียนเทศบาล 5 (บ้านศรีบุญเรือง)
• โรงเรียนเทศบาล 7 (ศิรินาวินวิทยา)

โรงเรียนเอกชน

• โรงเรียนไตรภพวิทยา
• โรงเรียนประชาวิทย์
• โรงเรียนพินิจวิทยา
• โรงเรียนมัธยมวิทยา
• โรงเรียนลำปางวิทยา
• โรงเรียนวิชชานารี
• โรงเรียนวิสุทธิ์วิทยากร
• โรงเรียนเคนเน็ตแม็คเคนซี
• โรงเรียนอรุโณทัย
• โรงเรียนอัสสัมชัญลำปาง
• โรงเรียนผดุงวิทย์ (วัดศรีบุญเรือง
• โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์จิตต์อารีฯ

โรงพยาบาล

• โรงพยาบาลลำปาง
• โรงพยาบาลเขลางค์ราม ลำปาง
• โรงพยาลบาลค่ายสุรศักดิ์มนตรี

การคมนาคม

ทางบก

ถนนสายหลัก

• ถนนซูเปอร์ไฮเวย์ลำปาง-งาว
• ถนนพหลโยธิน สายเข้าเมือง
• ถนนวชิราวุธดำเนิน
• ถนนลำปาง-แม่ทะ
• ถนนลำปาง-แจ้ห่ม-วังเหนือ
• ถนนวงแหวนเลี่ยงเมืองด้านตะวันตก ปงแสนทอง-พิชัย (เตรียมก่อสร้าง)

ถนนสายรอง

ในเขตเทศบาลนครลำปาง

• ถนนเขลางค์นคร
• ถนนบุญวาทย์
• ถนนฉัตรชัย
• ถนนสวนดอก
• ถนนจามเทวี
• ถนนดวงรัตน์
• ถนนป่าขาม 1
• ถนนป่าขาม 2
• ถนนเจริญประเทศ
• ถนนสนามบิน
• ถนนทิพวรรณ
• ถนนบ้านเชียงราย
• ถนนสุเรนทร์
• ถนนเวียงละคอน

สถานีรถไฟ

• สถานีรถไฟศาลาผาลาด

• สถานีรถไฟหนองวัวเฒ่า
• สถานีรถไฟนครลำปาง
• สถานีรถไฟความเร็วสูงลำปาง (อนาคต)

ท่าอากาศยาน

• ท่าอากาศยานลำปาง

สะพาน

• สะพานรัษฎาภิเษก ข้ามแม่น้ำวังบริเวณตำบลเวียงเหนือ เป็นสะพานที่เก่าแก่มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นของจังหวัดลำปาง
• สะพานพัฒนาภาคเหนือ ข้ามแม่น้ำวัง ถนนสายลำปาง-เชียงใหม่

อ้างอิง

1. จำนวนประชากรและบ้าน จำแนกเป็นรายอำเภอ และรายตำบล จังหวัดลำปาง ณ เดือนธันวาคม พ.ศ. 2553, สำนักบริหารทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย