บทความนี้เกี่ยวกับขบวนการในช่วง พ.ศ. 2483-2493 สำหรับขบวนการฝ่ายซ้ายหลัง พ.ศ. 2493 ดูที่
สมาคมเขมรอิสระเขมรอิสระ (Khmer Issarak; ภาษาเขมร: ខ្មែរឥស្សរៈ) เป็นกลุ่มต่อต้านฝรั่งเศสและกลุ่มชาตินิยมเขมร ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2488 โดยได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลไทย จุดประสงค์เพื่อต่อต้านการเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสและจัดตั้งรัฐเขมรที่เป็นเอกราช อย่างไรก็ตาม ภายในกลุ่มมีความแตกแยกทางความคิดมาก สุดท้ายทำให้สมาชิกแยกตัวออกไป สมาชิกของกลุ่มนี้หลายคนมีบทบาทสำคัญในสงครามกลางเมืองกัมพูชา
ธงของเขมรอิสระฝ่ายซ้ายที่นิยมเวียดมิญจะมีปราสาทนครวัดห้ายอด
เขมรอิสระเริ่มจัดตั้งครั้งแรกใน พ.ศ. 2483 โดย ปก พอลกุณในกรุงเทพฯ ซึ่งเป็นเวลาเดียวกันที่เซิง งอกทัญเข้าไปขอความช่วยเหลือจากญี่ปุ่นในการต่อต้านฝรั่งเศส ต่อมา ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2483 ไทยได้เข้ายึดครองพระตะบอง และเสียมราฐจากฝรั่งเศสในกรณีพิพาทอินโดจีนฝรั่งเศส และญี่ปุ่นได้เข้ามาไกล่เกลี่ยในต้น พ.ศ. 2484 และต่อมา ปก พอลกุณได้เป็น ส.ส. ในจังหวัดพระตะบองของไทยด้วย
เขมรอิสระฝ่ายซ้าย เขมรอิสระกลุ่มใหญ่อีกกลุ่มหนึ่งจัดตั้งโดยอดีตพระภิกษุ 2 รูปคือพระอาจารย์สก (ต่อมาคือ ตู สามุต) และพระอาจารย์เมียน (ต่อมาคือ เซิง งอกมิญ) หลังจากการเรียกร้องเอกราชในพนมเปญเมื่อ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2485 อาจารย์เมียนเดินทางไปยังกำปงชนัง และจัดตั้งกองกำลังติดอาวุธเพื่อต่อสู้ อาจารย์สกซึ่งเป็นครูสอนภาษาบาลีในพนมเปญได้เข้าร่วมใน พ.ศ. 2485 หลังจากที่มีการโจมตีใน พ.ศ. 2488 และมีการทิ้งระเบิดโดยกองทัพอากาศสหรัฐ กลุ่มของเซิง งอกมิญได้เข้าร่วมกับเวียดมิญและจัดตั้งพรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชาเมื่อ พ.ศ. 2488 ทั้งเซิง งอกมิญและตู สามุต ทำงานร่วมกันในพรรคคอมมิวนิสต์อินโดจีนในเวียดนาม ซึ่งเวียดมิญเข้ามาเป็นผู้นำในการปฏิวัติเดือนสิงหาคมหลังจากญี่ปุ่นประกาศยอมแพ้สงคราม และรับกลุ่มของชาวขแมร์กรอมในเวียดนามใต้เข้าร่วมด้วย
หลังสงครามโลกครั้งที่สอง กลุ่มของปก พอลกุณที่ไทยสนับสนุนอ่อนกำลังลงใน พ.ศ. 2489 และไทยก็ถูกฝ่ายสัมพันธมิตรบังคับให้คืนดินแดนที่ได้มาหลังกรณีพิพาทอินโดจีนให้แก่ฝรั่งเศส ไทยหันไปสนับสนุนกลุ่มของดาบ ฌวนและพระนโรดม จันทรังสีในการต่อต้านฝรั่งเศส แต่การรัฐประหารในประเทศไทยเมื่อ พ.ศ. 2490 ทำให้การสนับสนุนของไทยอ่อนแอลง ในขณะที่เวียดมิญได้แทกรแซงมาจากทางเหนือและตะวันออกของกัมพูชาเพื่อต่อต้านฝรั่งเศส
คณะกรรมการปลดปล่อยประชาชนเขมร ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491 เขมรอิสระได้จัดตั้งคณะกรรมการปลดปล่อยประชาชนเขมรโดยดาบ ฌวนเป็นประธาน ผู้นำของขบวนการนี้ 11 คน เป็นฝ่ายนิยมเวียดมิญถึง 5 คน แม้ว่าดาบ ฌวนจะเป็นกลุ่มที่ต่อต้านคอมมิวนิสต์ แต่ก็มีผู้ที่นิยมเวียดมิญและมีบทบาทสำคัญอยู่ 2 คนคือ เซียว เฮงและหลานของเขาคือฬง บุนเรต (ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น นวน เจีย) ซึ่งต่อมาได้เป็นผู้นำอันดับสองของพรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชา
ในช่วงนี้ เวียดมิญเข้ามามีบทบาทเหนือขบวนการเขมรอิสระมากขึ้น ทำให้คอมมิวนิสต์แบบเวียดนามแพร่หลายทางตะวันออกของประเทศ มีการฝึกการสู้รบแบบกองโจรจากเวียดนาม และชาวกัมพูชาจำนวนมากถูกส่งเข้าอบรมทางการเมือง เพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับลัทธิมาร์ก-เลนิน และความร่วมมือกับเวียดนาม ในอีกด้านหนึ่งของประเทศ เซิง งอกมิญได้เดินทางกลับจากประเทศไทยพร้อมนำอาวุธเข้ามาในกัมพูชา ใน พ.ศ. 2490 เขาได้ตั้งคณะกรรมการปลดปล่อยกัมพูชาตะวันตกเฉียงใต้ อย่างไรก็ตาม ในสงครามกลางเมืองกัมพูชา พ.ศ. 2513 – 2518 บริเวณดังกล่าวนี้เป็นฐานกำลังที่สำคัญของพรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชา และเป็นฐานที่สำคัญของพล พตด้วย ทั้งนี้ ใน พ.ศ. 2491กัมพูชาตะวันตกเฉียงใต้เป็นเขตอิทธิพลของเขมรอิสระ
ใน พ.ศ. 2492 มีผู้นำของเขมรอิสระบางคนยอมรับข้อเสนอของฝรั่งเศสและยอมวางอาวุธ จึงแยกตัวออกไป ส่วนที่เหลือได้จัดตั้งขบวนการที่เน้นความรุนแรง กลุ่มของดาบ ฌวนได้ขับไล่กลุ่มของเซียว เฮง และกลุ่มฝ่ายซ้ายออกไป ปรับองค์กรเป็นคณะกรรมการปลดปล่อยแห่งชาติเขมรที่มีพระนโรดม จันทรังสีเป็นผู้นำกองทัพ ตู สามุตและฝ่ายซ้ายอื่นๆแยกไปจัดตั้งสมาคมเขมรอิสระ ที่มีความเกี่ยวข้องกับเวียดมิญมาก ต่อมา ดาบ ฌวนมอบตัวต่อฝ่ายฝรั่งเศส ส่วนพระนโรดม จันทรังสีแยกตัวไปเข้าร่วมกับฝ่ายขวาที่ต่อต้านราชวงศ์ของเซิง งอกทัญ คือกลุ่มเขมรเสรี
การต่อสู้ของเขมรอิสระ การต่อสู้ในฐานะองค์กรหนึ่งเดียวของเขมรอิสระมีความสำคัญในฐานะขบวนการชาตินิยมและขบวนการคอมมิวนิสต์ นอกจากจะเป็นเพราะสมาชิกในขบวนการนี้ ต่อมาได้เข้าร่วมกับระบอบสังคมของพระนโรดม สีหนุ และพรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชาในยุคต่อมาแล้ว ยังเป็นกลุ่มที่เน้นการสู้รบแบบกองโจร
ผู้นำเขมรอิสระที่นิยมฝ่ายขวาส่วนใหญ่จะเข้าร่วมกับกลุ่มของพระนโรดม สีหนุหลังจากได้รับเอกราช ดาบ ฌวนที่เคยมีอิทธิพลในเสียมราฐ ได้เข้าร่วมกับพระนโรดม สีหนุ และต่อมาถูกประหารชีวิตใน พ.ศ. 2502 หลังจากถูกกล่าวหาว่ามีส่วนร่วมในการวางแผนก่อรัฐประหาร กลุ่มฝ่ายขวาที่ไม่เข้าร่วมกับพระนโรดม สีหนุคือกลุ่มเขมรเสรีของเซิง งอกทัญที่ต่อต้านราชวงศ์ ผู้นำฝ่ายทหารส่วนใหญ่ของเขมรอิสระเข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชาระหว่างสงครามกลางเมืองกัมพูชา และรวมเข้ากับกัมพูชาประชาธิปไตยของเขมรแดงใน พ.ศ. 2519
อ้างอิง - Kiernan, B. How Pol Pot Came to Power. London: Verso, 1985
เขมรอ, สระ, บทความน, เก, ยวก, บขบวนการในช, วง, 2483, 2493, สำหร, บขบวนการฝ, ายซ, ายหล, 2493, สมาคม, khmer, issarak, ภาษาเขมร, រឥស, សរ, เป, นกล, มต, อต, านฝร, งเศสและกล, มชาต, ยมเขมร, อต, งข, นเม, 2488, โดยได, บการสน, บสน, นจากร, ฐบาลไทย, ดประสงค, เพ, อต, อต, า. bthkhwamniekiywkbkhbwnkarinchwng ph s 2483 2493 sahrbkhbwnkarfaysayhlng ph s 2493 duthi smakhmekhmrxisra ekhmrxisra Khmer Issarak phasaekhmr ខ ម រឥស សរ epnklumtxtanfrngessaelaklumchatiniymekhmr kxtngkhunemux ph s 2488 odyidrbkarsnbsnuncakrthbalithy cudprasngkhephuxtxtankarepnxananikhmkhxngfrngessaelacdtngrthekhmrthiepnexkrach xyangirktam phayinklummikhwamaetkaeykthangkhwamkhidmak sudthaythaihsmachikaeyktwxxkip smachikkhxngklumnihlaykhnmibthbathsakhyinsngkhramklangemuxngkmphuchathngkhxngekhmrxisrafaysaythiniymewiydmiycamiprasathnkhrwdhayxd enuxha 1 karkxtng 2 ekhmrxisrafaysay 3 hlngsngkhramolkkhrngthisxng 4 khnakrrmkarpldplxyprachachnekhmr 5 kartxsukhxngekhmrxisra 6 xangxingkarkxtng aekikhekhmrxisraerimcdtngkhrngaerkin ph s 2483 ody pk phxlkuninkrungethph sungepnewlaediywknthiesing ngxkthyekhaipkhxkhwamchwyehluxcakyipuninkartxtanfrngess txma ineduxnphvscikayn ph s 2483 ithyidekhayudkhrxngphratabxng aelaesiymrathcakfrngessinkrniphiphathxinodcinfrngess aelayipunidekhamaiklekliyintn ph s 2484 aelatxma pk phxlkunidepn s s incnghwdphratabxngkhxngithydwyekhmrxisrafaysay aekikhekhmrxisraklumihyxikklumhnungcdtngodyxditphraphiksu 2 rupkhuxphraxacarysk txmakhux tu samut aelaphraxacaryemiyn txmakhux esing ngxkmiy hlngcakkareriykrxngexkrachinphnmepyemux 20 krkdakhm ph s 2485 xacaryemiynedinthangipyngkapngchnng aelacdtngkxngkalngtidxawuthephuxtxsu xacarysksungepnkhrusxnphasabaliinphnmepyidekharwmin ph s 2485 hlngcakthimikarocmtiin ph s 2488 aelamikarthingraebidodykxngthphxakasshrth klumkhxngesing ngxkmiyidekharwmkbewiydmiyaelacdtngphrrkhkhxmmiwnistkmphuchaemux ph s 2488 thngesing ngxkmiyaelatu samut thanganrwmkninphrrkhkhxmmiwnistxinodcininewiydnam sungewiydmiyekhamaepnphunainkarptiwtieduxnsinghakhmhlngcakyipunprakasyxmaephsngkhram aelarbklumkhxngchawkhaemrkrxminewiydnamitekharwmdwyhlngsngkhramolkkhrngthisxng aekikhklumkhxngpk phxlkunthiithysnbsnunxxnkalnglngin ph s 2489 aelaithykthukfaysmphnthmitrbngkhbihkhundinaednthiidmahlngkrniphiphathxinodcinihaekfrngess ithyhnipsnbsnunklumkhxngdab chwnaelaphranordm cnthrngsiinkartxtanfrngess aetkarrthpraharinpraethsithyemux ph s 2490 thaihkarsnbsnunkhxngithyxxnaexlng inkhnathiewiydmiyidaethkraesngmacakthangehnuxaelatawnxxkkhxngkmphuchaephuxtxtanfrngesskhnakrrmkarpldplxyprachachnekhmr aekikhdubthkhwamhlkthi khnakrrmkarpldplxyprachachnekhmr ineduxnkumphaphnth ph s 2491 ekhmrxisraidcdtngkhnakrrmkarpldplxyprachachnekhmrodydab chwnepnprathan phunakhxngkhbwnkarni 11 khn epnfayniymewiydmiythung 5 khn aemwadab chwncaepnklumthitxtankhxmmiwnist aetkmiphuthiniymewiydmiyaelamibthbathsakhyxyu 2 khnkhux esiyw ehngaelahlankhxngekhakhuxlng bunert txmaepliynchuxepn nwn eciy sungtxmaidepnphunaxndbsxngkhxngphrrkhkhxmmiwnistkmphuchainchwngni ewiydmiyekhamamibthbathehnuxkhbwnkarekhmrxisramakkhun thaihkhxmmiwnistaebbewiydnamaephrhlaythangtawnxxkkhxngpraeths mikarfukkarsurbaebbkxngocrcakewiydnam aelachawkmphuchacanwnmakthuksngekhaxbrmthangkaremuxng ephuxeriynruekiywkblththimark elnin aelakhwamrwmmuxkbewiydnam inxikdanhnungkhxngpraeths esing ngxkmiyidedinthangklbcakpraethsithyphrxmnaxawuthekhamainkmphucha in ph s 2490 ekhaidtngkhnakrrmkarpldplxykmphuchatawntkechiyngit xyangirktam insngkhramklangemuxngkmphucha ph s 2513 2518 briewndngklawniepnthankalngthisakhykhxngphrrkhkhxmmiwnistkmphucha aelaepnthanthisakhykhxngphl phtdwy thngni in ph s 2491kmphuchatawntkechiyngitepnekhtxiththiphlkhxngekhmrxisrain ph s 2492 miphunakhxngekhmrxisrabangkhnyxmrbkhxesnxkhxngfrngessaelayxmwangxawuth cungaeyktwxxkip swnthiehluxidcdtngkhbwnkarthiennkhwamrunaerng klumkhxngdab chwnidkhbilklumkhxngesiyw ehng aelaklumfaysayxxkip prbxngkhkrepnkhnakrrmkarpldplxyaehngchatiekhmrthimiphranordm cnthrngsiepnphunakxngthph tu samutaelafaysayxunaeykipcdtngsmakhmekhmrxisra thimikhwamekiywkhxngkbewiydmiymak txma dab chwnmxbtwtxfayfrngess swnphranordm cnthrngsiaeyktwipekharwmkbfaykhwathitxtanrachwngskhxngesing ngxkthy khuxklumekhmresrikartxsukhxngekhmrxisra aekikhkartxsuinthanaxngkhkrhnungediywkhxngekhmrxisramikhwamsakhyinthanakhbwnkarchatiniymaelakhbwnkarkhxmmiwnist nxkcakcaepnephraasmachikinkhbwnkarni txmaidekharwmkbrabxbsngkhmkhxngphranordm sihnu aelaphrrkhkhxmmiwnistkmphuchainyukhtxmaaelw yngepnklumthiennkarsurbaebbkxngocrphunaekhmrxisrathiniymfaykhwaswnihycaekharwmkbklumkhxngphranordm sihnuhlngcakidrbexkrach dab chwnthiekhymixiththiphlinesiymrath idekharwmkbphranordm sihnu aelatxmathukpraharchiwitin ph s 2502 hlngcakthukklawhawamiswnrwminkarwangaephnkxrthprahar 1 klumfaykhwathiimekharwmkbphranordm sihnukhuxklumekhmresrikhxngesing ngxkthythitxtanrachwngs phunafaythharswnihykhxngekhmrxisraekharwmkbphrrkhkhxmmiwnistkmphucharahwangsngkhramklangemuxngkmphucha aelarwmekhakbkmphuchaprachathipitykhxngekhmraedngin ph s 2519xangxing aekikh Sour Note Archived 2013 08 27 thi ewyaebkaemchchin TIME Magazine 16 03 59 Kiernan B How Pol Pot Came to Power London Verso 1985ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ekhmrxisra amp oldid 9603372, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
