เครื่องบินทะเล

เครื่องบินทะเล หรือ เครื่องบินน้ำ (อังกฤษ: sea plane) เป็นอากาศยานปีกตรึงที่สามารถนำเครื่องขึ้นและลงบนน้ำได้ เครื่องบินทะเลที่สามารถนำเครื่องขึ้นและลงในสนามบินได้ถือเป็นชนิดย่อยของเครื่องบินทะเลเรียกว่าอากาศยานสะเทินน้ำสะเทินบก (amphibian aircraft) เครื่องบินทะเลและอากาศยานสะเทินน้ำสะเทินบกยังแบ่งได้อีก 2 ชนิดตามลักษณะบนพื้นฐานของเทคโนโลยีคือ เครื่องบินทุ่นลอยน้ำ (floatplane) และ เรือบิน (flying boat) บางครั้งเครื่องบินทะเลก็เรียกว่า hydroplane

กรัมแมน จี-111 อัลบาทรอสส์ เรือบินสะเทินน้ำสะเทินบกของสายการบินชาล์กส์นำเครื่องลงที่อ่าวไมอามีในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1987

ชนิด

เครื่องบินทะเลสามารถแบ่งได้ออกเป็น 2 ชนิดคือ เครื่องบินทุ่นลอยน้ำ และ เรือบิน

• เครื่องบินทุ่นลอยน้ำ มีโป๊ะหรือทุ่นลอยยาวเรียวติดอยู่ใต้ส่วนลำตัวเครื่องบิน ปกติมี 2 ทุ่นแต่ก็อาจมีแบบอื่นอีก มีเพียง "โป๊ะ" เท่านั้นในเครื่องบินทุ่นลอยน้ำทั่วไปที่สัมผัสกับน้ำ ลำตัวเครื่องบินจะยังคงอยู่เหนือน้ำ เครื่องบินขนาดเล็กบางลำสามารถดัดแปลงให้กลายเป็นเครื่องบินทุ่นลอยน้ำได้เพราะเครื่องบินทุ่นลอยน้ำโดยทั่วไปก็เป็นเครื่องบินขนาดเล็กอยู่แล้ว เครื่องบินทุ่นลอยน้ำมีข้อจำกัดในความสามารถโดยไม่สามารถเผชิญกับคลื่นที่สูงกว่า 12 นิ้ว (0.31 เมตร) ได้ โป๊ะก็จะถูกเพิ่มเข้าไปในน้ำหนักเครื่องบินเปล่าและสัมประสิทธิ์ของแรงดัน เป็นผลให้ความสามารถในการบรรทุกลดลง ไต่ความสูงช้า และ ความเร็วลดลง

 

เครื่องบินทุ่นลอยน้ำ

• เรือบิน ส่วนที่ลอยน้ำหลักๆก็คือส่วนลำตัวเครื่องบิน ที่มีความสามารถคล้ายกับตัวเรือเมื่ออยู่ในน้ำ เรือบินส่วนมากกมักมีโป๊ะเล็กๆติดอยู่ที่ปีกเพื่อความสมดุล เครื่องบินทะเลขนาดเล็กไม่จำเป็นต้องเป็นเครื่องบินทุ่นลอยน้ำทั้งหมด แต่เครื่องบินทะเลขนาดใหญ่ทั้งหมดจะเป็นเรือบิน น้ำหนักที่มากกว่าจะมีส่วนช่วยลำตัวเครื่องบินให้ลอยน้ำ

คำว่า "seaplane" มักใช้แทน "floatplanes" ในภาษาอังกฤษแบบอังกฤษ แต่ในบทความนี้ทั้ง flying boats และ floatplanes ซึ่งเป็นชนิดของเครื่องบินทะเล ใช้ตามความนิยมแบบอเมริกา

อากาศยานสะเทินน้ำสะเทินบกสามารถนำเครื่องขึ้นและลงได้ทั้งบนทางวิ่งและในน้ำ เครื่องบินทะเลที่แท้จริงนั้นจะนำเครื่องขึ้นและลงได้ในน้ำเท่านั้น มีทั้ง เครื่องบินทุ่นลอยน้ำและเรือบินที่เป็นอากาศยานสะเทินน้ำสะเทินบก รวมทั้งยังมีลูกผสมด้วย ตัวอย่างเช่น เครื่องบินทุ่นลอยน้ำที่พับเก็บทุ่นได้ เครื่องบินทะเลสมัยใหม่มักเป็นอากาศเบา สะเทินน้ำสะเทินบก และเป็นแบบเครื่องบินทุ่นลอยน้ำ

อ้างอิง

1. de Saint-Exupery, A. (1940). "Wind, Sand and Stars" p33, Harcourt, Brace & World, Inc.
2. The Oxford English Dictionary defines "seaplane" as An aeroplane designed to be able to operate from water; specifically, one with floats, in contrast to a flying boat.
3. Dictionary definition, "Flying boat"
4. Dictionary definition "Floatplane"
5. Dictionary definition, "Seaplane"