เจ้าจอมมารดาแย้ม เป็นนางละครที่มีชื่อเสียงนางหนึ่งมีสมญาว่า แย้มอิเหนา ภายหลังเรียกกันว่า คุณโตแย้ม ที่รับราชการสนองพระเดชพระคุณเป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ประวัติ เจ้าจอมมารดาแย้ม เป็นธิดาของพระยาไกรเพ็ชรรัตนสงคราม (ทองดี) เธอเป็นศิษย์คนหนึ่งของสมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุ้ย กรมหลวงพิทักษ์มนตรี เจ้าจอมมารดาแย้มจึงเป็นนางละครผู้มีชื่อในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ที่โดดเด่นจากแสดงเป็นอิเหนา จึงรับสมญาว่าแย้มอิเหนา แล้วรับราชการสนองพระเดชพระคุณเป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวคือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามารยาตร (ประสูติ: 2 กุมภาพันธ์ 2365 — สิ้นพระชนม์: ในรัชกาลที่ 4)
ด้วยความที่เธอเป็นนางละครผู้มีชื่อเสียง หลังพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยสวรรคต จึงหวนมาเป็นครูละครและถ่ายทอดวิชาแก่ศิษย์จนเป็นนางละครที่มีชื่อเสียงเช่นกันคือ ท้าววรจันทร์ (เจ้าจอมมารดาวาด ในรัชกาลที่ 4) และเจ้าจอมมารดาเขียน ในรัชกาลที่ 4 เจ้าจอมมารดาแย้มมีศิษย์คนหนึ่งที่สามารถจดจำท่าและจังหวะจะโคนได้อย่างแม่นยำ เธอจึงตั้งชื่อให้ศิษย์คนนั้นว่า "แย้ม" เช่นเธอ ซึ่งต่อมาเป็นหม่อมละครของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ซึ่งลูกศิษย์รุ่นหลังที่สืบทอดวิชามาจากท่านก็เป็นผู้วางรากฐานการเรียนการสอนและรูปแบบการแสดงแก่กรมศิลปากรที่ตกทอดมาถึงยุคปัจจุบัน
ในปัจฉิมวัย เจ้าจอมมารดาแย้มได้รับคำเชิญจากท้าววรจันทร์ (เจ้าจอมมารดาวาด) ซึ่งเป็นลูกศิษย์คนหนึ่ง ให้มาพำนักที่วังปากคลองตลาดร่วมกันเมื่อปี พ.ศ. 2420 ซึ่งเป็นช่วงที่เธอเจ็บป่วย ดังนั้นเจ้าจอมมารดาแย้มจึงมอบหน้าที่การปลงศพและทรัพย์สมบัติที่มีอยู่ทั้งหมดให้แก่ท้าววรจันทร์ แต่สิ้นพิธีปลงศพเจ้าจอมมารดาแย้มแล้ว ท้าววรจันทร์ได้มอบทรัพย์สมบัติดังกล่าวให้แก่หลานของเจ้าจอมมารดาแย้ม
อ้างอิง - ↑ "ประวัติศาสตร์ควรบันทึกไว้ สมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี องค์บูรณะปฏิสังขรณ์วัดสัมพันธวงศ์". วัดสัมพันธวงศ์. สืบค้นเมื่อ 29 กุมภาพันธ์ 2559.
- ↑ กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 36.
- ↑ ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : ฐานบุ๊คส์. 2554, หน้า 268
- ↑ ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช (ภาคต้น). ธนบุรี : สำนักพิมพ์อโยธยา, ม.ม.ป., หน้า 147-8
- "รำศุภลักษณ์อุ้มสม". บ้านจอมยุทธ. สืบค้นเมื่อ 29 กุมภาพันธ์ 2559.
เจ, าจอมมารดาแย, ในร, ชกาลท, เจ, าจอมมารดาแย, เป, นนางละครท, อเส, ยงนางหน, งม, สมญาว, แย, มอ, เหนา, ภายหล, งเร, ยกก, นว, ณโตแย, บราชการสนองพระเดชพระค, ณเป, นพระสนมในพระบาทสมเด, จพระพ, ทธเล, ศหล, านภาล, ยเจ, าจอมมารดาแย, มค, สมรสพระบาทสมเด, จพระพ, ทธเล, ศหล, าน. ecacxmmardaaeym epnnanglakhrthimichuxesiyngnanghnungmismyawa aeymxiehna phayhlngeriykknwa khunotaeym 1 thirbrachkarsnxngphraedchphrakhunepnphrasnminphrabathsmedcphraphuththelishlanphalyecacxmmardaaeymkhusmrsphrabathsmedcphraphuththelishlanphalybutrphraecabrmwngsethx phraxngkhecamaryatrbidamardaphrayaikrephchrrtnsngkhram thxngdi prawti aekikhecacxmmardaaeym epnthidakhxngphrayaikrephchrrtnsngkhram thxngdi 2 3 4 ethxepnsisykhnhnungkhxngsmedcphrasmphnthwngsethx ecafacuy krmhlwngphithksmntri ecacxmmardaaeymcungepnnanglakhrphumichuxinrchkalphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly thioddedncakaesdngepnxiehna cungrbsmyawaaeymxiehna 1 aelwrbrachkarsnxngphraedchphrakhunepnphrasnminphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly miphrarachthidaephiyngphraxngkhediywkhux phraecabrmwngsethx phraxngkhecamaryatr prasuti 2 kumphaphnth 2365 sinphrachnm inrchkalthi 4 2 dwykhwamthiethxepnnanglakhrphumichuxesiyng hlngphrabathsmedcphraphuththelishlanphalyswrrkht cunghwnmaepnkhrulakhraelathaythxdwichaaeksisycnepnnanglakhrthimichuxesiyngechnknkhux thawwrcnthr ecacxmmardawad inrchkalthi 4 aelaecacxmmardaekhiyn inrchkalthi 4 1 ecacxmmardaaeymmisisykhnhnungthisamarthcdcathaaelacnghwacaokhnidxyangaemnya ethxcungtngchuxihsisykhnnnwa aeym echnethx sungtxmaepnhmxmlakhrkhxngsmedcecaphrayabrmmhasrisuriywngs chwng bunnakh 5 sungluksisyrunhlngthisubthxdwichamacakthankepnphuwangrakthankareriynkarsxnaelarupaebbkaraesdngaekkrmsilpakrthitkthxdmathungyukhpccubn 1 inpcchimwy ecacxmmardaaeymidrbkhaechiycakthawwrcnthr ecacxmmardawad sungepnluksisykhnhnung ihmaphankthiwngpakkhlxngtladrwmknemuxpi ph s 2420 sungepnchwngthiethxecbpwy dngnnecacxmmardaaeymcungmxbhnathikarplngsphaelathrphysmbtithimixyuthnghmdihaekthawwrcnthr aetsinphithiplngsphecacxmmardaaeymaelw thawwrcnthridmxbthrphysmbtidngklawihaekhlankhxngecacxmmardaaeym 3 4 xangxing aekikh 1 0 1 1 1 2 1 3 prawtisastrkhwrbnthukiw smedcphrasmphnthwngsethx ecafakrmhlwngphithksmntri xngkhburnaptisngkhrnwdsmphnthwngs wdsmphnthwngs subkhnemux 29 kumphaphnth 2559 Check date values in accessdate help 2 0 2 1 krmsilpakr sankwrrnkrrmaelaprawtisastr 2554 rachskulwngs PDF krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr p 36 Check date values in year help 3 0 3 1 s phlaynxy phrabrmrachiniaelaecacxmmardaaehngrachsanksyam phimphkhrngthi 5 krungethph thanbukhs 2554 hna 268 4 0 4 1 tharngskdi xayuwthna rachskulckriwngsaelarachskulsmedcphraecataksinmharach phakhtn thnburi sankphimphxoythya m m p hna 147 8 rasuphlksnxumsm bancxmyuthth subkhnemux 29 kumphaphnth 2559 Check date values in accessdate help ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ecacxmmardaaeym inrchkalthi 2 amp oldid 9344338, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม