เมทานอล

ระวังสับสนกับ เมนทอล

เมทานอล (อังกฤษ: methanol) หรือ เมทิลแอลกอฮอล์ (อังกฤษ: methyl alcohol) มีสูตรโครงสร้างแบบย่อ CH₃OH เป็นของเหลวใส ระเหยง่าย เป็นพิษ นิยมใช้เป็นตัวทำละลาย และใช้เป็นเชื้อเพลิง ในธรรมชาติ เมทานอลเป็นผลิตภัณฑ์จากการสลายสารอาหารแบบไม่ใช้ออกซิเจนของแบคทีเรียหลายชนิด (ดูการผลิตเมทานอลจากของเสียเพื่อทำเป็นก๊าซชีวภาพ) ซึ่งเมทานอลจะระเหยออกสู่อากาศภายนอก แล้วสลายตัวได้คาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ
หากเราเผาเมทานอลกับอากาศ จะได้คาร์บอนไดออกไซด์กับน้ำ ดังสมการด้านล่างนี้

เมทานอล
ชื่อตาม IUPAC	methanol
ชื่ออื่น	hydroxymethane methyl alcohol methyl hydrate wood alcohol carbinol
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	[67-56-1]^[CAS]
RTECS number	PC1400000
SMILES	CO
ChemSpider ID	864
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	CH3OH
มวลต่อหนึ่งโมล	32.05 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ	ของเหลวไม่มีสี
ความหนาแน่น	0.7918 g/cm³ (ของเหลว)
จุดหลอมเหลว	–97 °C, -142.9 °F (176 K)
จุดเดือด	64.7 °C, 148.4 °F (338.8 K)
ความสามารถละลายได้ ใน น้ำ	ผสมเข้ากันได้
ความหนืด	0.59 mPa·s at 20 °C
Dipole moment	1.69 D (ก๊าซ)
ความอันตราย
NFPA 704	3 3 1
R-phrases	R11, R23/24/25, R39/23/24/25
S-phrases	(S1/2), S7, S16, S36/37, S45
จุดวาบไฟ	11 °C
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
สถานีย่อย:เคมี

2 CH₃OH + 3 O₂ → 2 CO₂ + 4 H₂O

ซึ่งเปลวไฟที่ได้จากการเผาเกือบจะมองไม่เห็นเลย ดังนั้นจึงควรระมัดระวังหากมีการใช้เมทานอลเป็นเชื้อเพลิง นอกจากนี้เมทานอลยังใช้ผสมเอทานอล เพื่อมิให้สามารถรับประทานได้ (denatured alcohol) ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในทางภาษีอากร

การใช้ในทางที่ผิด

ในการทำเหล้าเถื่อนมีการนำเอาสารนี้ผสมลงไปด้วยเพราะราคาถูก ทั้งนี้ เหล้าที่ต้มเองซึ่งมักมีส่วนผสมของเมทานอลที่ใช้ในการทำอุตสาหกรรม มักเป็นที่นิยมในหมู่คนยากจนอินเดียเนื่องจากมีราคาถูกกว่า แต่เนื่องจาก เมทานอลเป็นพิษ จึงทำให้เสียชีวิตภายหลังจากการดื่ม

ประโยชน์

เมทานอลส่วนใหญ่ นำไปเป็นสารฟอร์มาลดีไฮด์ เพื่อผลิตพลาสติก ไม้อัด สี วัตถุระเบิด และการจัดกลีบผ้าถาวร

สารแปรรูปของเมทานอลถูกนำไปผสมกับ LPG เพื่อใช้ในครัวเรือน หรือผสมกับน้ำมันดีเซล ทำเป็นไบโอดีเซล