fbpx
วิกิพีเดีย

เอ็ดวัด มุงก์

เอ็ดวัด มุงก์ (นอร์เวย์: Edvard Munch; 12 ธันวาคม ค.ศ. 1863 – 23 มกราคม ค.ศ. 1944) เป็นศิลปินชาวนอร์เวย์ที่โด่งดังมากที่สุดคนหนึ่ง เป็นทั้งจิตรกรและช่างภาพพิมพ์ไม้ ภาพพิมพ์หิน และภาพพิมพ์กัดกรด เขาเป็นหนึ่งในศิลปินลัทธิสัญลักษณ์นิยม และได้รับการกย่องให้เป็นคนสำคัญในการพัฒนาลัทธิสำแดงพลังอารมณ์ในเยอรมนีและยุโรปกลาง

เอ็ดวัด มุงก์
เอ็ดวัด มุงก์
เกิด12 ธันวาคม ค.ศ. 1863(1863-12-12)
โอดาลส์บรืก เลอเติน สหราชอาณาจักรสวีเดนและนอร์เวย์
เสียชีวิต23 มกราคม ค.ศ. 1944 (80 ปี)
ออสโล นอร์เวย์
สัญชาตินอร์เวย์
มีชื่อเสียงจาก
ผลงานเด่น
ขบวนการ

ผลงานของมุงก์สะท้อนความทุกข์ยากและความขัดแย้งต่าง ๆ ในชีวิต ความทรงจำที่โหดร้ายในวัยเด็กและแผลในจิตใจทำให้เขาแสดงทัศนคติเรื่องความรัก สุรา และความเลวร้ายของชีวิตลงในผลงาน ภาพของเขามักแสดงปัญหาสังคมและความกังวลของมนุษย์

มุงก์โด่งดังในเยอรมนีทันทีที่ผลงานของเขาร่วมแสดงในนิทรรศการ Verein Berliner Künstler ในปี ค.ศ. 1892 เพราะภาพของเขาถูกวิพากษ์วิจารณ์และถูกคัดค้าน อย่างไรก็ตามเขาใช้ชีวิตและทำงานในประเทศเยอรมนีเป็นเวลาหลายปีเขาจึงมีชื่อเสียงและอิทธิพลเป็นอย่างมากในวงการศิลปินชาวเยอรมัน

ประวัติ

วัยเด็กและครอบครัว

เอ็ดวัด มุงก์ เกิดเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม ค.ศ. 1863 ในเลอเติน เทศบาลชนบทแห่งหนึ่งในนอร์เวย์ บ้านของเขาเป็นฟาร์มตั้งอยู่ในหมู่บ้านโอดาลส์บรืก เอ็ดวัดเป็นบุตรชายคนที่สองของนาง Laura Catherine Bjølstad กับ Christian Munch นายแพทย์ประจำกองทหาร เขาเป็นลูกหลานตระกูลเก่าแก่แห่งนอร์เวย์ บรรพบุรุษของเขามีชื่อเสียงโด่งดังจากความสามารถแขนงต่าง ๆ อย่างยาค็อป มุงก์ จิตรกร, Johan Storm Munch หัวหน้าบาทหลวง, Andreas Munch กวี และ Peter Andreas Munch นักประวัติศาสตร์และนักเขียนแนววิทยาศาสตร์

เอ็ดวัดมีพี่น้องทั้งหมด 5 คน คือ Johanne Sophie (ค.ศ. 1862) พี่สาวคนโต และน้องของมุงก์อีกสามคนคือ Peter Andreas (ค.ศ. 1865), Laura Catherine (ค.ศ. 1867) และ Inger Marie (ค.ศ. 1868) ทั้งโซฟีพี่สาวและเอ็ดวัดมีพรสวรรค์ทางด้านศิลปะ น้องสาวของพวกเขาคนหนึ่งเป็นจิตเภทตั้งแต่ยังเด็กและในบรรดาพี่น้องทั้งห้าคนนี้มีเพียงคนเดียวที่ได้แต่งงาน แต่ก็เสียชีวิตหลังจากงานแต่งของเธอเพียงไม่กี่เดือน

ครอบครัวของมุงก์ต้องย้ายที่อยู่ไปตามเมืองต่าง ๆ ตามหน้าที่การงานของพ่อ ใน ค.ศ. 1864 พวกเขาย้ายไปเมืองคริสเตียเนีย (ออสโลในปัจจุบัน) ที่นี้เป็นที่ที่เอ็ดวัดได้ฝึกฝนทักษะทางศิลปะของเขา แต่หลังจากที่ย้ายมาอยู่ที่นี่ได้เพียง 4 ปี แม่ของเอ็ดวัดก็เสียชีวิตด้วยโรควัณโรค ตามมาด้วยโซฟีพี่สาวใน ค.ศ. 1887ในขณะที่เธออายุได้เพียง 15 ปี

ภาระเลี้ยงดูลูก ๆ ทุกคนตกเป็นของคริสเตียนผู้เป็นพ่อและ Karen Bjolstad ป้าของเอ็ดวัด แม้ว่าคริสเตียนจะเป็นแพทย์ประจำกองทหารแต่ก็มีรายได้ไม่มากนัก ภาวะทางเศรษฐกิจในครอบครัวไม่สู้ดีนัก มีความเป็นอยู่อย่างขัดสน แต่คริสเตียนยังคงให้ลูก ๆ รับฟังคำสั่งสอนของเขา และด้วยความที่คริสเตียนเป็นลูกที่กตัญญู เขาจึงได้สอนลูก ๆ ให้มีความกตัญญูเช่นกัน เมื่อเขาจะตำหนิลูก เขาจะกล่าวถึงแม่บนสรวงสวรรค์

การศึกษาและแรงบันดาลใจ

หลังจากการจากไปของแม่ เอ็ดวัดและพี่น้องได้รับการเลี้ยงดูจากป้า ป้าของเอ็ดวัดมองเห็นพรสวรรค์ทางด้านศิลปะในตัวเขา เธอสนับสนุนให้เขาเป็นศิลปิน และเป็นคนซื้ออุปกรณ์ต่าง ๆ ในการวาดรูปให้ เอ็ดวัดเริ่มวาดภาพสิ่งที่เขาสนใจ เมื่ออายุได้ 13 ปี เขาเริ่มรู้จักกลุ่มศิลปินในสมาคมศิลปะที่พึ่งจัดตั้งใหม่ ที่นั้นเองเขาได้เห็นผลงานมากมายโดยเฉพาะภาพทิวทัศน์บก (landscape) เอ็ดวัดเริ่มจากการวาดภาพเลียนแบบและเริ่มใช้สีน้ำมัน

พ่อของเอ็ดวัดต้องการให้เขาเป็นวิศวกร ดังนั้นเขาจึงจำเป็นต้องสมัครเข้าเรียนที่วิทยาลัยเทคนิค ใน ค.ศ. 1879 สุขภาพร่างกายของเอ็ดวัดได้กลายมาเป็นอุปสรรคในการเรียนด้วยความต้องการอยากเป็นจิตรกร เขาจึงตัดสินใจลาออกแม้ว่าพ่อของเขาจะรู้สึกไม่พอใจนักก็ตาม คริสเตียนไม่ต้องการให้ลูกของเขาเป็นจิตรกร เพราะพวกจิตรกรชนชั้นกลางสมัยนั้นเป็นจิตรกรไส้แห้ง อีกทั้งผลงานยังไม่ได้รับการตอบรับที่ดีนัก เอ็ดวัดลาออกในปีถัดมาและเริ่มศึกษาประวัติศาสตร์ศิลปะอย่างจริงจัง พ่อของเขาแม้จะตำหนิเขาอยู่เสมอ แต่กระนั้นก็ยังให้เงินค่ากินอยู่แก่เขาไม่ขาด จนกระทั่งคริสเตียนได้ฟังคำวิจารณ์เรื่องรูปภาพของเอ็ดวัด จากคำบอกเล่าของญาติคนหนึ่ง Edvard Diriks ที่เป็นจิตรกรแนวประเพณีนิยม คริสเตียนทำลายภาพชิ้นหนึ่งที่เป็นภาพเปลือยและยืนกรานว่าจะไม่สนับสนุนเงินที่ใช้ในการทำงานศิลปะแก่เอ็ดวัดอีกต่อไป พ่อของเขายิ่งโกรธมากขึ้นหลังจากทราบว่าเขาคบกับ Hans Jaeger หนึ่งในผู้นิยมอนาธิปไตยอย่างสุดโต่ง เขาเชื่อในลัทธิทำลายล้างและคิดว่าความตายคือการปลดปล่อยอิสระสูงสุด ความคิดเหล่านั้นส่งผลต่อทัศนะของเอ็ดวัดมาก

หลังจากปีที่เอ็ดวัดลาออกจากวิทยาลัยเทคนิค เอ็ดวัดสมัครเข้าเรียนที่โรงเรียนศิลปะและการออกแบบแห่งเมืองคริสเตียเนีย (the Royal school of Art and Designe of Christiania) ใน ค.ศ. 1881 เป็นสถาบันที่ยาค็อป มุงก์ บรรพบุรุษของเขาเป็นหนึ่งในผู้ร่วมจัดตั้งโรงเรียนแห่งนี้ ที่นั้นเองเอ็ดวัดได้เรียนเทคนิคทางด้านศิลปะแขนงต่าง ๆ กับศิลปินชาวนอร์เวย์คนสำคัญ ๆ เขาได้เรียนวิชาประติมากรรมกับ Julius Middelthun และวาดภาพแนวธรรมชาตินิยม (naturalism) กับ Christian Krohg

ใน ค.ศ. 1882 เอ็ดวัดและเพื่อนอีกหกคนรวมเงินกันเช่าสตูดิโอเล็ก ๆ แห่งหนึ่ง และผู้ที่ให้คำปรึกษาพวกเขาคือ Christian Krohg อาจารย์ของพวกเขา ผู้ถนัดวาดภาพแนวธรรมชาตินิยม งานเขียนของมุงก์ช่วงต้น ๆ จึงได้แรงบัลดาลใจจากเขาและได้รับอิทธิพลจากลัทธิธรรมชาตินิยมเป็นอย่างมาก

ค.ศ. 1885 เอ็ดวัดได้รับทุนการศึกษาจาก Frits Thaulow ได้เดินทางไปปารีส ในช่วงเวลาสามสัปดาห์สั้น ๆ เขาจึงได้ไปเห็นผลงานอันน่าประทับใจและเป็นแรงบันดาลใจแกเขา หลังจากกลับมาออสโล เขาก็เริ่มต้นทำงานชุดหลักของเขา ในปีเดียวกันนั้นเอ็ดวัดวาดภาพโซฟีพี่สาวของเขา ช่วงเวลานั้นผลงานของเขาก็เริ่มเป็นที่รู้จักกว้างขวางขึ้น

ในปี ค.ศ. 1886 เขาวาดภาพชุด เดอะซิกไชลด์ ในภาพแสดงความคิดของเอ็ดวัดเรื่องความตายของน้องสาวของเขา ในปีนั้นเอง เอ็ดวัดทำงานชุดนั้นเสร็จสิ้น ฤดูใบไม้ร่วง ค.ศ. 1889 เอ็ดวัดจัดนิทรรศการขนาดใหญ่เพื่อแสดงงานเดี่ยวของเขาที่เมืองคริสเตียเนีย จากงานนี้เขาได้รับรางวัลส่งผลให้เขามีโอกาสได้รับทุน

ในฝรั่งเศส

ระหว่าง ค.ศ. 1889–1892 เอ็ดวัด มุงก์ได้รับทุนของรัฐทำให้เขาสามารถใช้ชีวิตส่วนใหญ่อยู่ในฝรั่งเศส มุงก์มาถึงปารีสในช่วงเทศกาลงานนิทรรศการโลก เขาอยู่ร่วมกับศิลปินชาวนอร์เวย์อีกสองคน และจะกลับไปนอร์เวย์เฉพาะในช่วงฤดูร้อน

มุงก์ได้ศึกษางานกับเลอง บอนา จิตรกรชาวฝรั่งเศสผู้มีความชำนาญด้านการวาดภาพบุคคล แม้จะเป็นเพียงช่วงเวลาสั้น ๆ แต่เขากลายมาเป็นแรงผลักดันอย่างมากให้แก่งานศิลปะของมุงก์ ในเวลานั้นเป็นช่วงเฟื่องฟูของศิลปะแนวใหม่ที่ต่อต้านลัทธิสัจจะนิยม มุงก์แสดงให้เห็นถึงการต่อต้านนี้จากคำพูดที่ว่า "กล้องถ่ายภาพไม่สามารถเทียบได้กับแปรงและผ้าใบได้" มุงก์รับเอาแนวทางวิธีการและเทคนิคการสร้างผลงานรูปแบบใหม่ของเขาจากแรงบันดาลที่ได้จากศิลปินที่มีชื่อเสียงในฝรั่งเศสอย่างปอล โกแก็ง, ฟินเซนต์ ฟัน โคค, อ็องรี เดอ ตูลูซ-โลแทร็ก ทั้งจากลัทธิประทับใจและจากลัทธิประทับใจยุคหลัง หลังจากนั้นก็สนในงานศิลปะแนวใหม่และการออกแบบ แม้ผลงานของเขาจะบรรยายบรรยากาศและสถานที่ทั่วไป แต่อย่างไรก็ตามมุงก์ตั้งใจที่จะเน้นศิลปะที่สื่อความน่ากลัวของอารมณ์

ฤดูใบไม้ร่วงแรกหลังจากมาถึงปารีส มุงก์ได้รับแจ้งข่าวการตายของพ่อ ความเหงา ความเศร้าโศกครั้งนั้นได้รับการถ่ายทอดลงในภาพ ไนต์ (ค.ศ. 1890) ภาพคนที่โดดเดี่ยวในเงามืดภายในห้องอันมืดมิด มุงก์เดินทางกลับนอร์เวย์และกู้เงินก้อนหนึ่งได้จากนักสะสมงานศิลปะชาวนอร์เวย์ แต่ความหดหู่ ท้อแท้ โดดเดี่ยว และกดดันถาโถมมาที่เขาจนเขาเองไม่อยากจะมีชีวิตอยู่อีกต่อไปแล้ว

ระหว่างช่วงที่อยู่ในฝรั่งเศส ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1890 มุงก์ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลเป็นเวลาสองเดือน เพราะต้องพักรักษาตัวจากไข้รูมาติก ในช่วงเวลานั้นภาพวาดของเขา 5 ภาพในออสโลถูกทำลายเพราะไฟไหม้

ช่วงเวลาในฝรั่งเศส มุงก์ได้สร้างผลงานไว้มากมาย เป็นช่วงเริ่มร่างภาพ เสียงกรีดร้อง และสร้างผลงานอีกหลาย ๆ ภาพตามลัทธิประทับใจ แต่ใช้ความประทับใจภายในจิตใจไม่ใช่เพียงทางสายตา

ในเยอรมนี

ฤดูใบไม้ร่วง ค.ศ. 1892 มุงก์ออกแสดงงานในที่ต่าง ๆ งานนิทรรศการครั้งหนึ่งมุงก์ได้รับเชิญไปแสดงงานร่วมกับศิลปินในสมาคมศิลปะแห่งเบอร์ลินที่จัดขึ้นที่นั่น ผู้เข้าชมและศิลปินหัวเก่าต่างวิพากษ์วิจารณ์งานของเอ็ดวัด มุงก์จนกลายเป็นเรื่องอื้อฉาว ผลงานของเขาถูกต่อต้านจากกลุ่มผู้ชมและกรรมการ ในที่สุดก็ถูกเรียกร้องให้ยกเลิกการแสดงภาพครั้งนั้นหลังจากจัดแสดงมาได้เพียงหนึ่งอาทิตย์ เพราะผู้คนในยุคที่ศิลปะลัทธิประทับใจกำลังเฟื่องฟูไม่เข้าใจความจริงในมุมด้านมืดของชีวิต พวกเขาเห็นว่าภาพของมุงก์เป็นภาพที่น่ากลัว ไม่เจริญหูเจริญตา และมีความรุนแรง ซึ่งอันที่จริงมุงก์ต้องการปลดปล่อยความรู้สึกเจ็บปวดของเขาออกมาทางงานศิลปะ กลุ่มคนที่เข้าใจงานของเขาจะเห็นว่างานของมุงก์ไม่ใด้เป็นเพียงงานศิลปะแต่เป็นความรู้สึกของชายคนหนึ่ง เอ็ดวัด มุงก์จึงเรียกได้ว่าเป็นบุคคลสำคัญต่อลัทธิสำแดงพลังอารมณ์เยอรมันสมัยใหม่ เขาเข้าร่วมกลุ่มเบลาเออไรเทอร์ กลุ่มศิลปินที่มักถ่ายทอดงานศิลปะด้วยอารมณ์เศร้าหมอง

จากเรื่องอื้อฉาว มุงก์กลับมีชื่อเสียงโด่งดังในเบอร์ลิน เขาจึงตัดสินใจที่จะพำนักจะอยู่ที่นี้ซักระยะหนึ่ง เขาเข้าร่วมกลุ่ม Literati การรวมตัวของกลุ่มศิลปินและปัญญาชนในสแกนดิเวเนีย ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1893 มุงก์ได้แสดงผลงาน 6 ภาพ ซึ่งต่อมาภาพทั้งหกได้ถูกขนานนามว่าภาพชุด The Frieze of Life มุงก์ได้ถ่ายทอดความรู้สึกเสียใจ ความเครียด ความเศร้า และความเจ็บปวดลงในงานเขาเช่นเดิม ภาพชุดนี้เป็นดั่งบทกวีเกี่ยวกับชีวิต ความรัก และความตาย เนื้อหาของภาพบรรยายบรรยากาศที่แสดงอารมณ์เศร้าและเจ็บปวด เช่นภาพ The Strom, Moonlight และ Starry Night เรื่องความรักอย่าง Rose and Amelie, Vampire และเรื่องความตาย Death in the Sickroom

ระหว่าง ค.ศ. 1892–1908 มุงก์เดินทางไปมาระหว่างปารีสกับเบอร์ลินอยู่เสมอ ที่เบอร์ลิน มุงก์เริ่มต้นเรียนรู้และทำงานภาพพิมพ์ จาก Auguste Clot เพื่อนช่างพิมพ์ผู้มีชื่อเสียง เอ็ดวัดเริ่มเป็นที่รู้จักในผลงานรูปแบบใหม่ของเขาทั้งภาพพิมพ์กัดกรด ภาพพิมพ์หิน และภาพพิมพ์ไม้ มุงก์ทำงานวาดภาพพิมพ์ชื่อ The Mirror และยังทำงานภาพพิมพ์ลอกแบบผลงานจิตรกรรมเดิมที่เคยวาดไว้ เช่นภาพชุด The Frieze of Life

ค.ศ. 1895 น้องชายของเขาก็ได้จากไปอีก มุงก์ต้องประสบกับความสูญเสียอีกครั้ง เมื่อเขารู้สึกโดดเดี่ยว เขาจึงออกเดินทางไปเรื่อย ๆ แต่ก็อยู่ในออสโล, นอร์เวย์, เยอรมนี และปารีสเป็นหลัก

ความสำเร็จและวิกฤตในชิวิต

ช่วงต้นของศตวรรษใหม่ มุงก์โด่งดังและมีชื่อเสียงจากผลงานของเขา ใน ค.ศ. 1902 มุงก์ผิดหวังจากความรัก เขายิงปืนใส่นิ้วมือข้างซ้ายและเสียมันไป แต่ในปีนั้นเองมุงก์ได้พบกับ Dr. Max Linde ชายที่ซื้อผลงานของเขาและเขียนหนังสือเกี่ยวกับตัวมุงก์ ในปีนั้นถือเป็นปีที่มุงก์มีงานและชีวิตวุ่นวายมากที่สุดปีหนึ่ง จากงานชุด The Frieze of Life ที่เคยถูกต่อต้านในเบอร์ลิน แต่กลับมาจัดแสดงอีกครั้งพร้อมกับความสำเร็จ และในปีนั้นมีการจัดแสดงนิทรรศการภาพของมุงก์อีกถึง 22 ครั้ง สองปีถัดมาเป็นปีที่มุงก์เลือกเดินทางสำคัญทางหนึ่ง มุงก์ได้เซ็นสัญญากับชาวเบอร์ลิน Bruno Casirer เป็นสัญญาที่ทำให้เขาสามารถขายผลงานในเยอรมนีได้ จากภาพ The Fight และ The Uninvited Guest ที่มุงก์ได้วาดใน ค.ศ. 1905 แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ที่ขัดแย้งของเขาและเพื่อน Ludvig Karsten พวกเขาทะเลาะกันรุนแรง

ค.ศ. 1908 จากภาวะความเครียดและผลจากพิษสุรา มุงก์กลายเป็นคนวิกลจริตจนถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลด้วยอาการทางประสาท ต้องรักษาโดยการช๊อดไฟฟ้าและกลับมาหายดี แต่บุคลิกภาพของมุงก์กลับเปลี่ยนไป หลังจากกลับมาที่นอร์เวย์ใน ค.ศ. 1909 ผลงานทางศิลปะของเขาเปลี่ยนแนวทางไปอย่างมาก มุงก์สนใจหัวข้อเรื่องธรรมชาติ ภาพวาดขาดความรู้สึกลึกซึ้ง เป็นเพียงภาพภาพหนึ่งที่ขาดชีวิตและความรู้สึก แต่ด้วยความกดดันที่น้อยลงงานของเขามีสีสันมากขึ้น

แม้กระนั้นในปีถัดมา มุงก์จัดนิทรรศการสำคัญ ซึ่งแสดงงานจิตรกรรมจำนวนนับร้อยและภาพพิมพ์อีกกว่าสองร้อยภาพ รวมถึงภาพวิวทิวทัศน์และภาพคนขนาดเท่าจริง

ใน ค.ศ. 1915 เป็นครั้งที่สามของมุงก์ที่ได้ร่วมแสดงผลงานในงานนิทรรศการศิลปะในสหรัฐ ครั้งนั้นงานนิทรรศการจัดขึ้นที่แซนแฟรนซิสโก เมุงก์ได้รับรางวัลเหรียญทองสำหรับงานประเภทภาพพิมพ์ ความสำเร็จในครั้งนั้นเพียงพอที่จะแก้ปัญหาทางการเงินของเขาได้

ณ กรุงเบอร์ลิน ค.ศ. 1917 หนังสือชื่อ Edvard Munch ได้ตีพิมพ์ส่งท้องตลาด รวบรวมเอาผลงานระหว่างการเดินทางไปที่ต่าง ๆ ของมุงก์ แม้จะกระจายไปทั่วโลก มีงานนิทรรศการหลาย ๆ ครั้งและครั้งที่รวบรวมผลงานครอบคลุมมากที่สุด ได้จัดขึ้นที่หอศิลป์แห่งชาติประจำกรุงเบอร์ลิน รวมภาพวาดสีน้ำมันกว่า 223 ภาพ

บั้นปลายชีวิต

น้องสาวของเขาเสียชีวิตจากเขาไปอีกคนใน ค.ศ. 1926 ช่วงปี ค.ศ. 1930 ผู้อุปถัมภ์มุงก์ชาวเยอรมันหลายคนจบชีวิตจากความโหดเหี้ยมของพรรคนาซี ในปีนั้นเองความโชคร้ายได้เข้ามาถึงตัวเขาเช่นกัน สิ่งเลวร้ายที่สุดทำดวงตาของเขามีปัญหา และอาการยังกำเริบเรื่อย ๆ ตลอดช่วงชีวิตที่เหลือของเขา เพียงหนึ่งปีถัดมา เขาต้องรับมือกับความเหงาที่มาหาเขาไม่หยุดหย่อน การจากไปของป้าที่เคยเลี้ยงดูเขาหลังจากแม่ของเขาตายและสนับสนุนเขาให้เป็นศิลปินตั้งแต่นั้นมา ได้ซ้ำเติมความทุกข์แก่เขามากขึ้นไปอีก

ระยะเวลาช่วงยี่สิบปีสุดท้ายของชีวิตอันโดดเดี่ยว มุงก์อาศัยอยู่อย่างง่ายในที่พักของเขาเองใน Ekely ใกล้เมืองออสโล ผลงานในช่วงนี้มักเกี่ยวกับชีวิตในชนบท ท้องทุ่ง และฟาร์ม ในการแสดงงานที่พิพิธภัณฑ์แห่งเยอรมนี ภาพของมุงก์ได้แสดงทั้งหมด 8 ภาพ แต่สองภาพในนั้นถูกวิจารณ์อย่างแรง ภาพถูกยึดและขายไป โดยเฉพาะระหว่างช่วง ค.ศ. 1930 ถึง 1940 พวกนาซีตีตราผลงานของมุงก์ว่าเป็นงานศิลปะที่เสื่อมเสียและย้ายผลงานของมุงก์ออกจากพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติเยอรมนีไปถึง 82 ชิ้น

ช่วงปี ค.ศ. 1940 นอร์เวย์ถูกโจมตีโดยกลุ่มนาซีของเยอรมนี มุงก์ต้องใช้ชีวิตอย่างหวาดระแวง ขณะนั้นเขาอายุได้ 76 ปี และวาดภาพเก็บสะสมไว้จนแทบจะเต็มถึงชั้นสองของบ้าน แต่ถูกนาซียึดไปถึง 71 ภาพ อย่างไรก็ตามเมื่อสิ้นสุดสงครามภาพเหล่านั้นก็ค่อย ๆ กลับคืนสู่นอร์เวย์ด้วยการซื้อของเหล่านักสะสม แต่มี 7 ภาพหายสาบสูญไป ในจำนวนที่พบเจอและถูกเก็บไว้อย่างดีคือภาพ เสียงกรีดร้อง และ The Sick Child

23 มกราคม ค.ศ. 1944 เพียงไม่ถึงครึ่งเดือนหลังจากวันครบรอบวันเกิดของเขา เอ็ดวัด มุงก์จากไปอย่างสงบ เขาได้ทำพินัยกรรมมอบผลงานของเขาทั้งหมดแก่เมืองออสโล มีจำนวน ภาพวาดสีน้ำมันทั้งหมด 1,008 ภาพ, ผลงานภาพพิมพ์รวม 15,391 ภาพ, ภาพร่างและภาพสีน้ำรวม 4,443 ภาพและงานประติมากรรมของเขาอีก 6 ชิ้น

แม้ว่าร่างของมุงก์จะจากไปแล้ว แต่จิตวิญญาณของเขายังคงฝังรากลึกอยู่ในงานศิลปะและผลงานจำนวนมากที่มุงก์ได้ทิ้งไว้ ใน ค.ศ. 1963 มีการเปิดพิพิธภัณฑ์ที่แสดงงานชิ้นยอดเยี่ยมของเขาทั้งหมด รวมอยู่ในพิพิธภัณฑ์ชื่อ The Munch-Museet

ผลงาน

เสียงกรีดร้อง เป็นผลงานที่มีชื่อเสียงโด่งดังที่สุดของมุงก์และเป็นหนึ่งในภาพจิตรกรรมที่คนจดจำมากที่สุดรูปหนึ่งในกระแสศิลปะสำแดงพลังอารมณ์ มุงก์วาดภาพด้วยสีสันที่ฉูดฉาดและรูปแบบง่าย ๆ แต่สื่อได้ถึงจิตวิญญาณ แสดงอารมณ์ด้วยภาพใบหน้าที่เจ็บปวด

มุงก์ได้เขียนคำอธิบายรูปนี้ไว้ว่า "ขณะที่ผมเดินอยู่บนท้องถนนกับเพื่อนทั้งสองในตอนพระอาทิตย์อัสดง ทันใดนั้นท้องฟ้าเปลี่ยนเป็นสีแดงดุจเลือด ผมหยุดนิ่งและโน้มตัวไปยังขอบรั้ว รู้สึกถึงความเหน็ดเหนื่อยที่ไม่อาจบรรยายได้ เปลวเพลิงสีเลือดทอดข้ามฟยอร์ดสีดำ เพื่อนของผมยังคงเดินต่อไป ผมยังคงอยู่เบื้องหลัง สั่นสะท้านด้วยความกลัว ทันใดนั้นผมก็ได้ยินเสียงกรีดร้องอันไม่มีที่สิ้นสุดของธรรมชาติ" เสียงกรีดร้อง (ค.ศ. 1893)

เสียงกรีดร้อง ประกอบด้วยผลงานทั้งหมด 4 ชิ้น เป็นงานจิตรกรรม (เขียนใน ค.ศ. 1893, 1895 และ 1910) และภาพพิมพ์หิน (ค.ศ. 1895) ฉบับที่วาดใน ค.ศ. 1910 ถูกลักลอบขโมยไปใน ค.ศ. 2004 และพบอีกครั้งใน ค.ศ. 2006 ภาพยังคงสภาพค่อนข้างสมบูรณ์ ภาพวาดฉบับ ค.ศ. 1895 ขายไปในงานประมูลภาพเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม ค.ศ. 2012 ที่ผ่านมา ด้วยราคา 119,922,500 ดอลลาร์สหรัฐ

เอ, ดว, งก, บทความน, งหมดหร, อบางส, วน, เน, อหา, ปแบบ, หร, อล, กษณะการนำเสนอท, ไม, เหมาะสมสำหร, บสาราน, กรม, โปรดอภ, ปรายป, ญหาด, งกล, าวในหน, าอภ, ปราย, หากบทความน, เข, าก, นได, บโครงการพ, อง, โปรดทำการแจ, งย, ายแทน, นอร, เวย, edvard, munch, นวาคม, 1863, มกรา. bthkhwamnithnghmdhruxbangswn mienuxha rupaebb hruxlksnakarnaesnxthiimehmaasmsahrbsaranukrm oprdxphipraypyhadngklawinhnaxphipray hakbthkhwamniekhaknidkbokhrngkarphinxng oprdthakaraecngyayaethnexdwd mungk nxrewy Edvard Munch 12 thnwakhm kh s 1863 23 mkrakhm kh s 1944 epnsilpinchawnxrewythiodngdngmakthisudkhnhnung epnthngcitrkraelachangphaphphimphim phaphphimphhin aelaphaphphimphkdkrd ekhaepnhnunginsilpinlththisylksnniym aelaidrbkarkyxngihepnkhnsakhyinkarphthnalththisaaedngphlngxarmnineyxrmniaelayuorpklangexdwd mungkexdwd mungkekid12 thnwakhm kh s 1863 1863 12 12 oxdalsbruk elxetin shrachxanackrswiednaelanxrewyesiychiwit23 mkrakhm kh s 1944 80 pi xxsol nxrewysychatinxrewymichuxesiyngcakcitrkrrm silpakrafikphlnganednesiyngkridrxng madxnna edxasikichldkhbwnkarlththisaaedngphlngxarmn lththisylksnniymphlngankhxngmungksathxnkhwamthukkhyakaelakhwamkhdaeyngtang inchiwit khwamthrngcathiohdrayinwyedkaelaaephlinciticthaihekhaaesdngthsnkhtieruxngkhwamrk sura aelakhwamelwraykhxngchiwitlnginphlngan phaphkhxngekhamkaesdngpyhasngkhmaelakhwamkngwlkhxngmnusymungkodngdngineyxrmnithnthithiphlngankhxngekharwmaesdnginnithrrskar Verein Berliner Kunstler inpi kh s 1892 ephraaphaphkhxngekhathukwiphakswicarnaelathukkhdkhan xyangirktamekhaichchiwitaelathanganinpraethseyxrmniepnewlahlaypiekhacungmichuxesiyngaelaxiththiphlepnxyangmakinwngkarsilpinchaweyxrmn enuxha 1 prawti 1 1 wyedkaelakhrxbkhrw 1 2 karsuksaaelaaerngbndalic 1 3 infrngess 1 4 ineyxrmni 1 5 khwamsaercaelawikvtinchiwit 1 6 bnplaychiwit 2 phlnganprawti aekikhwyedkaelakhrxbkhrw aekikh exdwd mungk ekidemuxwnthi 12 thnwakhm kh s 1863 inelxetin ethsbalchnbthaehnghnunginnxrewy bankhxngekhaepnfarmtngxyuinhmubanoxdalsbruk exdwdepnbutrchaykhnthisxngkhxngnang Laura Catherine Bjolstad kb Christian Munch nayaephthypracakxngthhar ekhaepnlukhlantrakulekaaekaehngnxrewy brrphburuskhxngekhamichuxesiyngodngdngcakkhwamsamarthaekhnngtang xyangyakhxp mungk citrkr Johan Storm Munch hwhnabathhlwng Andreas Munch kwi aela Peter Andreas Munch nkprawtisastraelankekhiynaenwwithyasastrexdwdmiphinxngthnghmd 5 khn khux Johanne Sophie kh s 1862 phisawkhnot aelanxngkhxngmungkxiksamkhnkhux Peter Andreas kh s 1865 Laura Catherine kh s 1867 aela Inger Marie kh s 1868 thngosfiphisawaelaexdwdmiphrswrrkhthangdansilpa nxngsawkhxngphwkekhakhnhnungepncitephthtngaetyngedkaelainbrrdaphinxngthnghakhnnimiephiyngkhnediywthiidaetngngan aetkesiychiwithlngcaknganaetngkhxngethxephiyngimkieduxnkhrxbkhrwkhxngmungktxngyaythixyuiptamemuxngtang tamhnathikarngankhxngphx in kh s 1864 phwkekhayayipemuxngkhrisetiyeniy xxsolinpccubn thiniepnthithiexdwdidfukfnthksathangsilpakhxngekha aethlngcakthiyaymaxyuthiniidephiyng 4 pi aemkhxngexdwdkesiychiwitdwyorkhwnorkh tammadwyosfiphisawin kh s 1887inkhnathiethxxayuidephiyng 15 pipharaeliyngduluk thukkhntkepnkhxngkhrisetiynphuepnphxaela Karen Bjolstad pakhxngexdwd aemwakhrisetiyncaepnaephthypracakxngthharaetkmirayidimmaknk phawathangesrsthkicinkhrxbkhrwimsudink mikhwamepnxyuxyangkhdsn aetkhrisetiynyngkhngihluk rbfngkhasngsxnkhxngekha aeladwykhwamthikhrisetiynepnlukthiktyyu ekhacungidsxnluk ihmikhwamktyyuechnkn emuxekhacatahniluk ekhacaklawthungaembnsrwngswrrkh karsuksaaelaaerngbndalic aekikh hlngcakkarcakipkhxngaem exdwdaelaphinxngidrbkareliyngducakpa pakhxngexdwdmxngehnphrswrrkhthangdansilpaintwekha ethxsnbsnunihekhaepnsilpin aelaepnkhnsuxxupkrntang inkarwadrupih exdwderimwadphaphsingthiekhasnic emuxxayuid 13 pi ekhaerimruckklumsilpininsmakhmsilpathiphungcdtngihm thinnexngekhaidehnphlnganmakmayodyechphaaphaphthiwthsnbk landscape exdwderimcakkarwadphapheliynaebbaelaerimichsinamnphxkhxngexdwdtxngkarihekhaepnwiswkr dngnnekhacungcaepntxngsmkhrekhaeriynthiwithyalyethkhnikh in kh s 1879 sukhphaphrangkaykhxngexdwdidklaymaepnxupsrrkhinkareriyndwykhwamtxngkarxyakepncitrkr ekhacungtdsiniclaxxkaemwaphxkhxngekhacarusukimphxicnkktam khrisetiynimtxngkarihlukkhxngekhaepncitrkr ephraaphwkcitrkrchnchnklangsmynnepncitrkrisaehng xikthngphlnganyngimidrbkartxbrbthidink exdwdlaxxkinpithdmaaelaerimsuksaprawtisastrsilpaxyangcringcng phxkhxngekhaaemcatahniekhaxyuesmx aetkrannkyngihenginkhakinxyuaekekhaimkhad cnkrathngkhrisetiynidfngkhawicarneruxngrupphaphkhxngexdwd cakkhabxkelakhxngyatikhnhnung Edvard Diriks thiepncitrkraenwpraephniniym khrisetiynthalayphaphchinhnungthiepnphaphepluxyaelayunkranwacaimsnbsnunenginthiichinkarthangansilpaaekexdwdxiktxip phxkhxngekhayingokrthmakkhunhlngcakthrabwaekhakhbkb Hans Jaeger hnunginphuniymxnathipityxyangsudotng ekhaechuxinlththithalaylangaelakhidwakhwamtaykhuxkarpldplxyxisrasungsud khwamkhidehlannsngphltxthsnakhxngexdwdmakhlngcakpithiexdwdlaxxkcakwithyalyethkhnikh exdwdsmkhrekhaeriynthiorngeriynsilpaaelakarxxkaebbaehngemuxngkhrisetiyeniy the Royal school of Art and Designe of Christiania in kh s 1881 epnsthabnthiyakhxp mungk brrphburuskhxngekhaepnhnunginphurwmcdtngorngeriynaehngni thinnexngexdwdideriynethkhnikhthangdansilpaaekhnngtang kbsilpinchawnxrewykhnsakhy ekhaideriynwichapratimakrrmkb Julius Middelthun aelawadphaphaenwthrrmchatiniym naturalism kb Christian Krohgin kh s 1882 exdwdaelaephuxnxikhkkhnrwmenginknechastudioxelk aehnghnung aelaphuthiihkhapruksaphwkekhakhux Christian Krohg xacarykhxngphwkekha phuthndwadphaphaenwthrrmchatiniym nganekhiynkhxngmungkchwngtn cungidaerngbldaliccakekhaaelaidrbxiththiphlcaklththithrrmchatiniymepnxyangmakkh s 1885 exdwdidrbthunkarsuksacak Frits Thaulow idedinthangipparis inchwngewlasamspdahsn ekhacungidipehnphlnganxnnaprathbicaelaepnaerngbndalicaekekha hlngcakklbmaxxsol ekhakerimtnthanganchudhlkkhxngekha inpiediywknnnexdwdwadphaphosfiphisawkhxngekha chwngewlannphlngankhxngekhakerimepnthiruckkwangkhwangkhuninpi kh s 1886 ekhawadphaphchud edxasikichld inphaphaesdngkhwamkhidkhxngexdwderuxngkhwamtaykhxngnxngsawkhxngekha inpinnexng exdwdthanganchudnnesrcsin vduibimrwng kh s 1889 exdwdcdnithrrskarkhnadihyephuxaesdngnganediywkhxngekhathiemuxngkhrisetiyeniy caknganniekhaidrbrangwlsngphlihekhamioxkasidrbthun infrngess aekikh rahwang kh s 1889 1892 exdwd mungkidrbthunkhxngrththaihekhasamarthichchiwitswnihyxyuinfrngess mungkmathungparisinchwngethskalngannithrrskarolk ekhaxyurwmkbsilpinchawnxrewyxiksxngkhn aelacaklbipnxrewyechphaainchwngvdurxnmungkidsuksangankbelxng bxna citrkrchawfrngessphumikhwamchanaydankarwadphaphbukhkhl aemcaepnephiyngchwngewlasn aetekhaklaymaepnaerngphlkdnxyangmakihaekngansilpakhxngmungk inewlannepnchwngefuxngfukhxngsilpaaenwihmthitxtanlththisccaniym mungkaesdngihehnthungkartxtannicakkhaphudthiwa klxngthayphaphimsamarthethiybidkbaeprngaelaphaibid mungkrbexaaenwthangwithikaraelaethkhnikhkarsrangphlnganrupaebbihmkhxngekhacakaerngbndalthiidcaksilpinthimichuxesiynginfrngessxyangpxl okaekng finesnt fn okhkh xxngri edx tulus olaethrk thngcaklththiprathbicaelacaklththiprathbicyukhhlng hlngcaknnksninngansilpaaenwihmaelakarxxkaebb aemphlngankhxngekhacabrryaybrryakasaelasthanthithwip aetxyangirktammungktngicthicaennsilpathisuxkhwamnaklwkhxngxarmnvduibimrwngaerkhlngcakmathungparis mungkidrbaecngkhawkartaykhxngphx khwamehnga khwamesraoskkhrngnnidrbkarthaythxdlnginphaph int kh s 1890 phaphkhnthioddediywinengamudphayinhxngxnmudmid mungkedinthangklbnxrewyaelakuenginkxnhnungidcaknksasmngansilpachawnxrewy aetkhwamhdhu thxaeth oddediyw aelakddnthaothmmathiekhacnekhaexngimxyakcamichiwitxyuxiktxipaelwrahwangchwngthixyuinfrngess ineduxnphvscikayn kh s 1890 mungkthuknatwsngorngphyabalepnewlasxngeduxn ephraatxngphkrksatwcakikhrumatik inchwngewlannphaphwadkhxngekha 5 phaphinxxsolthukthalayephraaifihmchwngewlainfrngess mungkidsrangphlnganiwmakmay epnchwngerimrangphaph esiyngkridrxng aelasrangphlnganxikhlay phaphtamlththiprathbic aetichkhwamprathbicphayinciticimichephiyngthangsayta ineyxrmni aekikh vduibimrwng kh s 1892 mungkxxkaesdngnganinthitang ngannithrrskarkhrnghnungmungkidrbechiyipaesdngnganrwmkbsilpininsmakhmsilpaaehngebxrlinthicdkhunthinn phuekhachmaelasilpinhwekatangwiphakswicarnngankhxngexdwd mungkcnklayepneruxngxuxchaw phlngankhxngekhathuktxtancakklumphuchmaelakrrmkar inthisudkthukeriykrxngihykelikkaraesdngphaphkhrngnnhlngcakcdaesdngmaidephiynghnungxathity ephraaphukhninyukhthisilpalththiprathbickalngefuxngfuimekhaickhwamcringinmumdanmudkhxngchiwit phwkekhaehnwaphaphkhxngmungkepnphaphthinaklw imecriyhuecriyta aelamikhwamrunaerng sungxnthicringmungktxngkarpldplxykhwamrusukecbpwdkhxngekhaxxkmathangngansilpa klumkhnthiekhaicngankhxngekhacaehnwangankhxngmungkimidepnephiyngngansilpaaetepnkhwamrusukkhxngchaykhnhnung exdwd mungkcungeriykidwaepnbukhkhlsakhytxlththisaaedngphlngxarmneyxrmnsmyihm ekhaekharwmklumeblaexxirethxr klumsilpinthimkthaythxdngansilpadwyxarmnesrahmxngcakeruxngxuxchaw mungkklbmichuxesiyngodngdnginebxrlin ekhacungtdsinicthicaphankcaxyuthiniskrayahnung ekhaekharwmklum Literati karrwmtwkhxngklumsilpinaelapyyachninsaekndieweniy ineduxnthnwakhm kh s 1893 mungkidaesdngphlngan 6 phaph sungtxmaphaphthnghkidthukkhnannamwaphaphchud The Frieze of Life mungkidthaythxdkhwamrusukesiyic khwamekhriyd khwamesra aelakhwamecbpwdlnginnganekhaechnedim phaphchudniepndngbthkwiekiywkbchiwit khwamrk aelakhwamtay enuxhakhxngphaphbrryaybrryakasthiaesdngxarmnesraaelaecbpwd echnphaph The Strom Moonlight aela Starry Night eruxngkhwamrkxyang Rose and Amelie Vampire aelaeruxngkhwamtay Death in the Sickroomrahwang kh s 1892 1908 mungkedinthangipmarahwangpariskbebxrlinxyuesmx thiebxrlin mungkerimtneriynruaelathanganphaphphimph cak Auguste Clot ephuxnchangphimphphumichuxesiyng exdwderimepnthiruckinphlnganrupaebbihmkhxngekhathngphaphphimphkdkrd phaphphimphhin aelaphaphphimphim mungkthanganwadphaphphimphchux The Mirror aelayngthanganphaphphimphlxkaebbphlngancitrkrrmedimthiekhywadiw echnphaphchud The Frieze of Lifekh s 1895 nxngchaykhxngekhakidcakipxik mungktxngprasbkbkhwamsuyesiyxikkhrng emuxekharusukoddediyw ekhacungxxkedinthangiperuxy aetkxyuinxxsol nxrewy eyxrmni aelaparisepnhlk khwamsaercaelawikvtinchiwit aekikh chwngtnkhxngstwrrsihm mungkodngdngaelamichuxesiyngcakphlngankhxngekha in kh s 1902 mungkphidhwngcakkhwamrk ekhayingpunisniwmuxkhangsayaelaesiymnip aetinpinnexngmungkidphbkb Dr Max Linde chaythisuxphlngankhxngekhaaelaekhiynhnngsuxekiywkbtwmungk inpinnthuxepnpithimungkminganaelachiwitwunwaymakthisudpihnung caknganchud The Frieze of Life thiekhythuktxtaninebxrlin aetklbmacdaesdngxikkhrngphrxmkbkhwamsaerc aelainpinnmikarcdaesdngnithrrskarphaphkhxngmungkxikthung 22 khrng sxngpithdmaepnpithimungkeluxkedinthangsakhythanghnung mungkidesnsyyakbchawebxrlin Bruno Casirer epnsyyathithaihekhasamarthkhayphlnganineyxrmniid cakphaph The Fight aela The Uninvited Guest thimungkidwadin kh s 1905 aesdngihehnthungkhwamsmphnththikhdaeyngkhxngekhaaelaephuxn Ludvig Karsten phwkekhathaelaaknrunaerngkh s 1908 cakphawakhwamekhriydaelaphlcakphissura mungkklayepnkhnwiklcritcnthuknatwsngorngphyabaldwyxakarthangprasath txngrksaodykarchxdiffaaelaklbmahaydi aetbukhlikphaphkhxngmungkklbepliynip hlngcakklbmathinxrewyin kh s 1909 phlnganthangsilpakhxngekhaepliynaenwthangipxyangmak mungksnichwkhxeruxngthrrmchati phaphwadkhadkhwamrusukluksung epnephiyngphaphphaphhnungthikhadchiwitaelakhwamrusuk aetdwykhwamkddnthinxylngngankhxngekhamisisnmakkhunaemkranninpithdma mungkcdnithrrskarsakhy sungaesdngngancitrkrrmcanwnnbrxyaelaphaphphimphxikkwasxngrxyphaph rwmthungphaphwiwthiwthsnaelaphaphkhnkhnadethacringin kh s 1915 epnkhrngthisamkhxngmungkthiidrwmaesdngphlnganinngannithrrskarsilpainshrth khrngnnngannithrrskarcdkhunthiaesnaefrnsisok emungkidrbrangwlehriyythxngsahrbnganpraephthphaphphimph khwamsaercinkhrngnnephiyngphxthicaaekpyhathangkarenginkhxngekhaidn krungebxrlin kh s 1917 hnngsuxchux Edvard Munch idtiphimphsngthxngtlad rwbrwmexaphlnganrahwangkaredinthangipthitang khxngmungk aemcakracayipthwolk mingannithrrskarhlay khrngaelakhrngthirwbrwmphlngankhrxbkhlummakthisud idcdkhunthihxsilpaehngchatipracakrungebxrlin rwmphaphwadsinamnkwa 223 phaph bnplaychiwit aekikh nxngsawkhxngekhaesiychiwitcakekhaipxikkhnin kh s 1926 chwngpi kh s 1930 phuxupthmphmungkchaweyxrmnhlaykhncbchiwitcakkhwamohdehiymkhxngphrrkhnasi inpinnexngkhwamochkhrayidekhamathungtwekhaechnkn singelwraythisudthadwngtakhxngekhamipyha aelaxakaryngkaeriberuxy tlxdchwngchiwitthiehluxkhxngekha ephiynghnungpithdma ekhatxngrbmuxkbkhwamehngathimahaekhaimhyudhyxn karcakipkhxngpathiekhyeliyngduekhahlngcakaemkhxngekhatayaelasnbsnunekhaihepnsilpintngaetnnma idsaetimkhwamthukkhaekekhamakkhunipxikrayaewlachwngyisibpisudthaykhxngchiwitxnoddediyw mungkxasyxyuxyangngayinthiphkkhxngekhaexngin Ekely iklemuxngxxsol phlnganinchwngnimkekiywkbchiwitinchnbth thxngthung aelafarm inkaraesdngnganthiphiphithphnthaehngeyxrmni phaphkhxngmungkidaesdngthnghmd 8 phaph aetsxngphaphinnnthukwicarnxyangaerng phaphthukyudaelakhayip odyechphaarahwangchwng kh s 1930 thung 1940 phwknasititraphlngankhxngmungkwaepnngansilpathiesuxmesiyaelayayphlngankhxngmungkxxkcakphiphithphnthsthanaehngchatieyxrmniipthung 82 chinchwngpi kh s 1940 nxrewythukocmtiodyklumnasikhxngeyxrmni mungktxngichchiwitxyanghwadraaewng khnannekhaxayuid 76 pi aelawadphaphekbsasmiwcnaethbcaetmthungchnsxngkhxngban aetthuknasiyudipthung 71 phaph xyangirktamemuxsinsudsngkhramphaphehlannkkhxy klbkhunsunxrewydwykarsuxkhxngehlanksasm aetmi 7 phaphhaysabsuyip incanwnthiphbecxaelathukekbiwxyangdikhuxphaph esiyngkridrxng aela The Sick Child23 mkrakhm kh s 1944 ephiyngimthungkhrungeduxnhlngcakwnkhrbrxbwnekidkhxngekha exdwd mungkcakipxyangsngb ekhaidthaphinykrrmmxbphlngankhxngekhathnghmdaekemuxngxxsol micanwn phaphwadsinamnthnghmd 1 008 phaph phlnganphaphphimphrwm 15 391 phaph phaphrangaelaphaphsinarwm 4 443 phaphaelanganpratimakrrmkhxngekhaxik 6 chinaemwarangkhxngmungkcacakipaelw aetcitwiyyankhxngekhayngkhngfngraklukxyuinngansilpaaelaphlngancanwnmakthimungkidthingiw in kh s 1963 mikarepidphiphithphnththiaesdngnganchinyxdeyiymkhxngekhathnghmd rwmxyuinphiphithphnthchux The Munch Museetphlngan aekikhesiyngkridrxng epnphlnganthimichuxesiyngodngdngthisudkhxngmungkaelaepnhnunginphaphcitrkrrmthikhncdcamakthisudruphnunginkraaessilpasaaedngphlngxarmn mungkwadphaphdwysisnthichudchadaelarupaebbngay aetsuxidthungcitwiyyan aesdngxarmndwyphaphibhnathiecbpwdmungkidekhiynkhaxthibayrupniiwwa khnathiphmedinxyubnthxngthnnkbephuxnthngsxngintxnphraxathityxsdng thnidnnthxngfaepliynepnsiaedngduceluxd phmhyudningaelaonmtwipyngkhxbrw rusukthungkhwamehndehnuxythiimxacbrryayid eplwephlingsieluxdthxdkhamfyxrdsida ephuxnkhxngphmyngkhngedintxip phmyngkhngxyuebuxnghlng snsathandwykhwamklw thnidnnphmkidyinesiyngkridrxngxnimmithisinsudkhxngthrrmchati esiyngkridrxng kh s 1893 esiyngkridrxng prakxbdwyphlnganthnghmd 4 chin epnngancitrkrrm ekhiynin kh s 1893 1895 aela 1910 aelaphaphphimphhin kh s 1895 chbbthiwadin kh s 1910 thuklklxbkhomyipin kh s 2004 aelaphbxikkhrngin kh s 2006 phaphyngkhngsphaphkhxnkhangsmburn phaphwadchbb kh s 1895 khayipinnganpramulphaphemuxwnthi 2 phvsphakhm kh s 2012 thiphanma dwyrakha 119 922 500 dxllarshrthekhathungcak https th wikipedia org w index php title exdwd mungk amp oldid 8666133, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม