fbpx
วิกิพีเดีย

โปเกมอน เรดและบลู

สิงหาคม 05, 2021

โปเกมอนภาคเรดและภาคบลู (อังกฤษ: Pokémon Red Version and Blue Version) เดิมจำหน่ายในญี่ปุ่นในชื่อ พ็อกเก็ตมอนสเตอร์ส: เรดและกรีน เป็นวิดีโอเกมเล่นตามบทบาทพัฒนาโดยบริษัทเกมฟรีกและจำหน่ายโดยนินเท็นโดสำหรับเครื่องเล่นเกมบอย เกมโปเกมอนภาคนี้เป็นรุ่นที่หนึ่งของซีรีส์โปเกมอน ออกจำหน่ายครั้งแรกใน ค.ศ. 1996 ในชื่อภาคเรดและกรีน สำหรับภาคบลู (Blue ญี่ปุ่น: ポケットモンスター青 โรมาจิ: Poketto Monsutā Ao) ออกจำหน่ายภายหลังในปีเดียวกันเป็นรุ่นพิเศษ ต่อมาเกมจำหน่ายชื่อภาคเรดและบลูในอเมริกาเหนือ ยุโรป และออสเตรเลียภายในเวลา 3 ปี โปเกมอนภาคเยลโลว์ ภาคพิเศษ ออกจำหน่ายราว ๆ ปีต่อมา ภาคเรดและกรีนถูกนำมาทำใหม่สำหรับเครื่องเล่นเกมบอยอัดวานซ์ในชื่อโปเกมอนภาคไฟร์เรดและลีฟกรีน จำหน่ายใน ค.ศ. 2004

โปเกมอน เรด
โปเกมอน บลู
ภาพหน้ากล่องเกมโปเกมอนภาคเรด แสดงภาพโปเกมอน ลิซาร์ดอน ภาพหน้ากล่อง โปเกมอนภาคบลูแสดงโปเกมอน คาเม็กซ์
ผู้พัฒนาเกมฟรีก
ผู้จัดจำหน่ายนินเท็นโด
กำกับซาโตชิ ทาจิริ
อำนวยการผลิตชิเงรุ มิยาโมโตะ
ทาเคชิ คาวากุจิ
สึเนคาซึ อิชิฮาระ
ออกแบบซาโตชิ ทาจิริ 
โปรแกรมเมอร์Junichi Masuda 
ศิลปินเค็น ซุงิโมริ
เขียนบทซาโตชิ ทาจิริ
เรียวสุเกะ ทานิกูจิ
ฟุมิฮิโระ โนโนมุระ
ฮิโรยูกิ จินไน
แต่งเพลงจุนอิจิ มาสึดะ
ชุดโปเกมอน
เครื่องเล่นเกมบอย
วางจำหน่ายเรดและกรีน
  • JP: 27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1996
บลู (ฉบับญี่ปุ่น)
  • JP: 15 ตุลาคม ค.ศ. 1996
(โคโรโคโรคอมมิค)
  • JP: 10 ตุลาคม ค.ศ. 1999
(ขายปลีก)
เรดและบลู
  • NA: 28 กันยายน ค.ศ. 1998
  • AUS: 23 ตุลาคม ค.ศ. 1998
  • EU: 5 ตุลาคม ค.ศ. 1999
แนววิดีโอเกมเล่นตามบทบาท
รูปแบบผู้เล่นคนเดียว, ผู้เล่นหลายคน

ผู้เล่นได้ควบคุมตัวละครหลักจากมุมมองด้านบนและพาเขาท่องภูมิภาคคันโตในภารกิจเพื่อเป็นสุดยอดนักต่อสู้โปเกมอน เป้าหมายของเกมคือการเป็นแชมเปียนของโปเกมอนลีกโดยเอาชนะหัวหน้ายิม 8 คน และโปเกมอนเทรนเนอร์ยอดเยี่ยม 4 คนในภูมิภาค หรือเรียกว่าจตุรเทพทั้งสี่ (Elite Four) อีกเป้าหมายหนึ่งของเกมคือเติมเต็มสมุดภาพโปเกมอนหรือโปเกเดกซ์ (Pokédex) สารานุกรมภายในเกมให้สมบูรณ์ โดยครอบครองโปเกมอนให้ครบ 150 ตัว ทีมร็อกเก็ตเป็นกองกำลังปฏิปักษ์ เช่นเดียวกับคู่แข่งวัยเด็กของตัวละครผู้เล่นด้วย ภาคเรดและบลูมีอุปกรณ์เสริมคือสายเกมลิงก์เคเบิล สำหรับเชื่อมต่อเครื่องเล่นสองเครื่องและสามารถแลกเปลี่ยนโปเกมอนหรือต่อสู้ระหว่างกันได้ เกมทั้งสองภาคเป็นอิสระจากกันแต่มีเนื้อเรื่องเหมือนกัน และขณะที่ผู้เล่นสามารถเล่นแยกกันได้ ผู้เล่นจำเป็นต้องแลกเปลี่ยนโปเกมอนกันเพื่อครอบครองให้ได้ครบ 150 ตัว โปเกมอนตัวที่ 151 (มิว) จะได้มาผ่านความผิดพลาดหรือกลิตช์ (glitch) ในเกมหรือการจำหน่ายอย่างเป็นทางการจากนินเท็นโด

ภาคเรดและบลูได้รับการตอบรับที่ดี นักวิจารณ์ยกย่องทางเลือกในการเล่นหลายคน โดยเฉพาะแนวคิดการแลกเปลี่ยนโปเกมอน เกมได้คะแนน 89% จากเว็บไซต์เกมแรงกิงส์ และติดอันดับหนึ่งในเกมที่ดีที่สุดเป็นเวลาอย่างน้อย 4 ปีในรายชื่อเกม 100 เกมยอดเยี่ยมตลอดกาลของไอจีเอ็น การจำหน่ายเกมนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้แฟรนไชส์ทำยอดขายได้หลายพันล้านดอลลาร์ ขายรวมกันได้หลายล้านหน่วยทั่วโลก ใน ค.ศ. 2009 เกมเคยถูกบันทึกในบันทึกสถิติโลกกินเนสส์ หัวข้อ "เกม RPG สำหรับเกมบอยที่ขายดีที่สุด" และ "เกม RPG ที่ขายดีที่สุดตลอดกาล" เกมออกจำหน่ายบนระบบเวอร์ชวลคอนโซลของเครื่องนินเท็นโด 3ดีเอส ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2016 เพื่อเป็นที่ระลึก เนื่องในโอกาสฉลองครบรอบ 20 ปีของแฟรนไชส์

ระบบเกม

ดูบทความหลักที่: ระบบเกมโปเกมอน
 
ฟุชิงิดาเนะ เลเวล 5 ของผู้เล่น (ล่าง) ต่อสู้กับฮิโตคาเงะ เลเวล 5 ของคู่แข่ง (บน)

ภาคเรดและบลู แสดงภาพในมุมมองบุคคลที่สาม เหนือศีรษะ และประกอบด้วยหน้าจอพื้นฐานสามหน้าจอ ได้แก่ โลกของเกม (Overworld) ที่ผู้เล่นใช้นำทางตัวละครหลัก ฉากต่อสู้แบบมองข้าง และหน้าจอเมนู ซึ่งผู้เล่นใช้ปรับแต่งค่าให้โปเกมอน ไอเทม หรือการตั้งค่าของระบบเกม

ผู้เล่นสามารถใช้โปเกมอนต่อสู้กับโปเกมอนของคนอื่น เมื่อผู้เล่นเผชิญหน้ากับโปเกมอนป่าหรือได้รับคำท้าจากเทรนเนอร์ หน้าจอจะสลับไปเป็นฉากต่อสู้แบบผลัดกันโจมตี (Turn-based) ที่แสดงโปเกมอนที่ใช้ต่อสู้ ระหว่างต่อสู้ ผู้เล่นอาจเลือกท่าโจมตีให้โปเกมอนหนึ่งในสี่ท่า ใช้ไอเทม สลับเปลี่ยนโปเกมอนเป็นตัวอื่น หรือพยายามหนี โปเกมอนมีค่าฮิตพอยต์ (HP) เมื่อค่าฮิตพอยต์ของโปเกมอนลดลงเหลือศูนย์ มันจะหมดสติและไม่สามารถต่อสู้ได้จนกว่ามันจะฟื้น เมื่อโปเกมอนของศัตรูหมดสติ โปเกมอนของผู้เล่นที่ได้เข้าฉากต่อสู้จะได้รับค่าประสบการณ์ (EXP) หลังสะสมค่าประสบการณ์ได้มากพอ โปเกมอนจะขึ้นเลเวลใหม่ เลเวลของโปเกมอนจะควบคุมคุณสมบัติทางกายภาพของโปเกมอน เช่น ค่าสถิติในการต่อสู้ และท่าโจมตี หากถึงเลเวลที่กำหนด โปเกมอนอาจพัฒนาร่าง วิวัฒนาการของโปเกมอนนี้จะกระทบค่าสถิติและเลเวลที่โปเกมอนจะเรียนรู้ท่าใหม่ (เลเวลสูงจะได้รับค่าสถิติต่อเลเวลเพิ่มมากขึ้น แต่พวกมันอาจไม่ได้เรียนท่าใหม่ได้เร็ว หากเทียบกับเลเวลต่ำ ๆ)

การจับโปเกมอนการจับโปเกมอนเป็นอีกสิ่งสำคัญในการเล่นเกม ระหว่างต่อสู้กับโปเกมอนป่า ผู้เล่นอาจโยนโปเกบอล (Poké Ball) ที่โปเกมอน ถ้าจับโปเกมอนสำเร็จ โปเกมอนจะกลายเป็นของผู้เล่น ปัจจัยความสำเร็จในการจับสำเร็จ ได้แก่ ค่าฮิตพอยต์ของโปเกมอนเป้าหมาย และชนิดของโปเกบอลที่ใช้ ยิ่งโปเกมอนเป้าหมายมีฮิตพอยต์น้อยลงและโปเกบอลที่แข็งแกร่ง ยิ่งมีอัตราสำเร็จสูง เป้าหมายสูงสุดของเกมคือการเติมเต็มโปเกเดกซ์ (Pokédex) สารานุกรมโปเกมอนแบบเบ็ดเสร็จ โดยการจับ พัฒนาร่าง และแลกเปลี่ยนโปเกมอนครบ 151 สายพันธุ์

โปเกมอนเรดและบลูให้ผู้เล่นแลกเปลี่ยนโปเกมอนระหว่างตลับรอมสองตลับได้ผ่านสายเชื่อมเกมลิงก์เคเบิล การแลกเปลี่ยนด้วยวิธีนี้จำเป็นต้องทำเพื่อให้โปเกเดกซ์สมบูรณ์ เนื่องจากโปเกมอนบางตัวจะพัฒนาร่างต่อเมื่อถูกแลกเปลี่ยน และเกมแต่ละภาคจะมีโปเกมอนที่ไม่พบในอีกภาคหนึ่ง สายลิงก์เคเบิลทำให้ผู้เล่นสามารถต่อสู้กับโปเกมอนของผู้เล่นอีกคนได้ด้วย เมื่อเล่นภาคเรดและบลูบนเกมบอยอัดวานซ์ หรือเอสพี เกมไม่รองรับสายเชื่อมมาตรฐาน GBA/SP ผู้เล่นต้องใช้สายเชื่อมนินเท็นโดยูนิเวอร์ซัลเกมลิงก์เคเบิลแทน ยิ่งกว่านั้น เกมภาคภาษาอังกฤษจะเข้ากันไม่ได้กับภาคภาษาญี่ปุ่น และการแลกเปลี่ยนระหว่างกันจะทำให้ไฟล์เซฟเกมมีปัญหา เนื่องจากเกมทั้งสองภาษาใช้ภาษาต่างกันและชุดอักขระคนละชุดกัน

โปเกมอน เรดและบลู สามารถแลกเปลี่ยนกับโปเกมอนภาคเดียวกัน ภาคเยลโลว์ และสามารถแลกเปลี่ยนกับเกมโปเกมอนเจเนอเรชันที่สอง โปเกมอน โกลด์ ซิลเวอร์ และคริสตัลได้ อย่างไรก็ตาม มีข้อจำกัด เช่น เกมจะไม่สามารถเชื่อมกันได้หากผู้เล่นคนใดคนหนึ่งมีโปเกมอนหรือท่าโจมตีที่เริ่มมีในเจเนอเรชันที่สอง ในโปเกมอนสเตเดียม และโปเกมอนสเตเดียม 2 ของเครื่องนินเท็นโด 64 สามารถใช้ข้อมูล เช่น โปเกมอนและไอเทมจากโปเกมอนภาคเรดและบลูได้ผ่านอุปกรณ์ทรานสเฟอร์แพ็ก (Transfer Pak) เรดและบลูเข้ากันไม่ได้กับเกมโปเกมอนตั้งแต่ "อัดวานซ์เจเนอเรชัน" ของเครื่องเกมบอยอัดวานซ์ หรือเกมคิวบ์ เป็นต้นไป

โครงเรื่อง

 
โปเกมอน เรดและบลู เกิดขึ้นที่ภูมิภาคคันโต สร้างตามแบบภูมิภาคคันโตจริงของประเทศญี่ปุ่น

ฉากท้องเรื่อง

ฉากท้องเรื่องในเกมโปเกมอน เรดและบลูคือภูมิภาคคันโต การออกแบบคันโตได้แรงบันดาลใจมาจากภูมิภาคคันโตที่ตั้งอยู่ในประเทศญี่ปุ่น เป็นภูมิภาคโดดเด่นกว่าเกมหลายภาคต่อมา เนื่องจากเป็นที่อยู่ของโปเกมอน 151 สายพันธุ์ รวมถึงมีเมืองและนครที่มีมนุษย์อาศัยอยู่ และเส้นทางที่เชื่อมต่อระหว่างสถานที่หนึ่งไปอีกสถานที่หนึ่ง บางบริเวณจะเข้าได้เฉพาะเมื่อผู้เล่นเรียนรู้ความสามารถพิเศษหรือได้รับไอเทมพิเศษ บริเวณที่ผู้เล่นสามารถจับโปเกมอนได้มีตั้งแต่ถ้ำไปจนถึงทะเล ซึ่งชนิดของโปเกมอนที่จับได้จะแตกต่างกันไป ตัวอย่างเช่น เมโนคุราเงะ (Tentacool) จะจับได้โดยวิธีการตกปลาหรือเมื่อผู้เล่นอยู่บนผิวน้ำ ขณะที่ซูแบต (Zubat) จะจับได้เฉพาะในถ้ำ

เนื้อเรื่อง

หลังจากเสี่ยงเดินทางเข้าไปในกอหญ้าสูงคนเดียว มีเสียงเสียงหนึ่งเตือนผู้เล่นให้หยุด ซึ่งเผยว่าเป็นศาสตราจารย์ออคิดส์ หรือโอ๊ก (Professor Oak) นักวิจัยโปเกมอนชื่อดัง ศาสตราจารย์ออคิดส์อธิบายผู้เล่นว่าโปเกมอนป่าอาจอาศัยอยู่ในกอหญ้านั้น และหากเผชิญหน้าโปเกมอนตามลำพังอาจเป็นอันตราย เขาพาผู้เล่นไปที่ห้องปฏิบัติการ และเขาได้พบกับหลานชายของศาสตราจารย์ ซึ่งจะเป็นคู่แข่งของผู้เล่น ผู้เล่นและคู่แข่งจะได้เลือกโปเกมอนเริ่มต้นที่จะเดินทางไปกับเขา ได้แก่ ฟุชิงิดาเนะ เซนิกาเมะ และฮิโตคาเงะ หลานชายของศาสตราจารย์จะเลือกโปเกมอนที่ได้เปรียบกว่าโปเกมอนของผู้เล่นเสมอ จากนั้นเขาจะท้าสู้กับผู้เล่นหลังได้รับโปเกมอนใหม่ และจะต่อสู้อีก ณ จุดที่กำหนดไว้ตลอดเกม

ขณะเยี่ยมเมืองต่าง ๆ ในภูมิภาค ผู้เล่นจะได้พบกับสถานที่พิเศษเรียกว่า ยิม ภายในอาคารเหล่านั้นจะมีหัวหน้ายิม ซึ่งผู้เล่นจะต้องเอาชนะแต่ละคนเพื่อให้ได้เข็มกลัดครบแปดอัน เมื่อสะสมเข็มกลัดครบแล้ว ผู้เล่นจะได้รับอนุญาตให้เข้าโปเกมอนลีกที่มีโปเกมอนเทรนเนอร์ที่ดีที่สุดในภูมิภาค ผู้เล่นจะได้ต่อสู้กับสี่จตุรเทพ (Elite Four) และแชมเปียนคนใหม่คือ คู่แข่งของผู้เล่น ตลอดทั้งเกม ผู้เล่นยังได้ต่อสู้กับกองกำลังของแก๊งร็อกเก็ต องค์กรอาชญากรรมที่ใช้โปเกมอนในทางที่ผิด พวกเขาคิดแผนขโมยโปเกมอนหายาก และผู้เล่นจะต้องขัดขวางให้ได้

การพัฒนา

แนวคิดของเกมโปเกมอนเกิดจากงานอดิเรกสะสมแมลง กิจกรรมที่ผู้ออกแบบเกม ซาโตชิ ทาจิริ เคยชอบสะสมในเวลาว่างเมื่อครั้งเป็นเด็ก เมื่อเติบโตขึ้น เขาสังเกตความเจริญในเมืองที่เขาอาศัยอยู่มากขึ้น และการสะสมแมลงเริ่มลดลง ทาจิริสังเกตว่าเด็ก ๆ มักเล่นในบ้านแทนนอกบ้าน และเกิดความคิดที่จะสร้างวิดีโอเกที่มีสิ่งมีชีวิตที่คล้ายแมลง เรียกว่า โปเกมอน เขาคิดว่าเด็ก ๆ จะผูกพันกับโปเกมอนได้โดยตั้งชื่อให้มัน และควบคุมมันเพื่อทดแทนความกลัวและความโกรธ เป็นการคลายเครียดในทางที่ดี อย่างไรก็ตามโปเกมอนจะไม่เลือดออกและไม่ตาย เพียงแค่หมดสติเท่านั้น แนวคิดนี้เป็นประเด็นที่ทาจิริจริงจังมาก เนื่องจากเขาไม่ต้องการให้โลกของเกมมี "ความรุนแรงที่ไร้ประโยชน์"

เมื่อเกมบอยวางจำหน่าย ทาจิริคิดว่าระบบของเครื่องเหมาะสมกับสิ่งที่เขาคิดไว้ โดยเฉพาะลิงก์เคเบิล ซึ่งเขามองไว้ว่าจะให้ผู้เล่นแลกเปลี่ยนโปเกมอนกันได้ แนวคิดการแลกเปลี่ยนสารสนเทศเป็นสิ่งใหม่ในอุตสาหกรรมวิดีโอเกม เพราะก่อนหน้านี้ การเชื่อมต่อด้วยสายเคเบิลมีไว้แข่งขันกันเท่านั้น "ผมจินตนาการถึงชุดสารสนเทศที่ส่งหากันได้ระหว่างเกมบอยสองเครื่องด้วยสายเคเบิลชนิดพิเศษ และผมร้องว้าว มันจะต้องมีบางอย่างเกิดขึ้นแน่" ทาจิริกล่าว ทาจิริยังได้รับแรงบันดาลใจจากเกม เดอะไฟนอลแฟนตาซีเลเจนด์ ของบริษัทสแควร์ โดยเขากล่าวในบทสัมภาษณ์ว่าเกมให้แนวคิดกับเขาว่าไม่ใช่แค่เกมแอ็กชันที่สามารถพัฒนาขึ้นเพื่อเกมเครื่องมือถือได้

ตัวละครหลักตั้งชื่อตามทาจิริเองว่า ซาโตชิ โดยเขาพรรณาให้เป็นตนเองในวัยรุ่น และตั้งอีกชื่อหนึ่งตามเพื่อนสนิท ต้นแบบ ที่ปรึกษา และนักพัฒนาของนินเท็นโด ชิเงรุ มิยาโมโตะ ให้ชื่อตัวละครนั้นว่า ชิเงรุ เค็น ซุงิโมริ ศิลปินและเพื่อนของทาจิริพัฒนาภาพวาดและแบบของโปเกมอน โดยทำงานกับทีมงานน้อยกว่าสิบคนเพื่อออกแบบโปเกมอนทั้งหมด 151 ตัว ซุงิโมริตรวจสอบแบบครั้งสุดท้าย และวาดโปเกมอนออกมาในหลายมุมเพื่อช่วยให้ฝ่ายกราฟิกเรนเดอร์โปเกมอนให้ ดนตรีในเกมแต่งโดยจุนิชิ มาสุดะ โดยเขาใช้ประโยชน์จากช่องเสียงสี่ช่องของเกมบอยในการสร้างทำนองและเสียงประกอบ และ "เสียงร้อง" ของโปเกมอนที่จะได้ยินเมื่อเผชิญหน้ากับมัน เขากล่าวว่าชื่อฉากเปิดเกมคือ "มอนสเตอร์" ผลิตด้วยภาพฉากต่อสู้ที่มาจากความคิด ใช้สัญญาณรบกวนสีขาวเพื่อให้ฟังคล้ายดนตรีสวนสนามและเลียนแบบเสียงกลองเล็ก

ทีแรกเกมมีชื่อว่า แคปซูลมอนสเตอส์ (Capsule Monsters) และเนื่องจากความลำบากเรื่องเครื่องหมายการค้า เมื่อชื่อเกมผ่านการซื้อขายหลายธุรกรรมมาก ทำให้ชื่อกลายเป็นคาปูมอน (CapuMon และ KapuMon) ก่อนจะได้ชื่อเป็นพ็อกเก็ตมอนสเตอร์ส (Pocket Monsters) ทาจิริมักคิดเสมอว่านินเท็นโดจะปฏิเสธเกมของเขา เนื่องจากบริษัทยังไม่เข้าใจแนวคิดของเกมอย่างแท้จริงตั้งแต่แรก อย่างไรก็ตาม เกมกลายเป็นความสำเร็จอย่างสมบูรณ์ เป็นสิ่งที่ทาจิริและนินเท็นโดไม่เคยคาดคิด เพราะขณะนั้นความนิยมของเกมบอยเริ่มลดลงแล้ว เมื่อได้ยินแนวคิดเกมโปเกมอน มิยาโมโตะแนะว่าให้ทำให้โปเกมอนแต่ละตลับมีโปเกมอนไม่เหมือนกัน เพื่อที่จะช่วยให้เกิดการแลกเปลี่ยนโปเกมอนได้

ในญี่ปุ่น พ็อกเก็ตมอนสเตอร์ส เรดและกรีน วางจำหน่ายเป็นภาคแรก เกมขายได้รวดเร็ว ส่วนหนึ่งมาจากความคิดของนินเท็นโดที่ให้ผลิตออกมาเป็นสองภาคย่อยแทนที่จะทำเป็นภาคเดียว เพื่อให้ผู้ซื้อซื้อทั้งสองภาค หลายเดือนต่อมา ภาคบลูวางจำหน่ายในญี่ปุ่นเป็นรุ่นพิเศษที่ให้สั่งซื้อทางจดหมายเท่านั้น โดยได้เพิ่มเติมงานศิลป์ในเกมและบทพูดใหม่ ๆ ทาจิริเปิดเผยโปเกมอนพิเศษชื่อ มิว ที่ซ่อนไว้ในเกมเพื่อสร้างความตื่นเต้นและความท้าทายให้กับเกม โดยเขาเชื่อว่า "สร้างข่าวลือและตำนานให้กับเกม" และ "ทำให้ความน่าสนใจในเกมยังคงอยู่" ชิเงกิ โมริโมโตะเพิ่มมิวลงในเกมเพื่อเป็นเรื่องล้อเล่นภายในและไม่ตั้งใจจะเปิดเผยสู่ลูกค้า ต่อมา นินเท็นโดตัดสินใจแจกมิวผ่านกิจกรรมส่งเสริมกิจกรรมหนึ่งของนินเท็นโด จนกระทั่งในปี ค.ศ. 2003 มีกลิตช์อันหนึ่งที่คนทั่วไปรู้จัก และใครก็ตามสามารถใช้กลิตช์นี้เพื่อให้ได้มิวมา

ในช่วงปรับวิดีโอเกมให้เข้ากับลูกค้าในทวีปอเมริกาเหนือ ทีมเล็ก ๆ ทีมหนึ่งนำโดยฮิโระ นะกะมุระ ลงรายละเอียดที่โปเกมอนแต่ละตัว และเปลี่ยนชื่อโปเกมอนให้กับลูกค้าฝั่งตะวันตกตามลักษณะรูปร่างและลักษณะพิเศษหลังจากนินเท็นโดอนุมัติ โดยในระหว่างนั้น นินเท็นโดทำเครื่องหมายการค้าชื่อโปเกมอนทั้งหมด 151 ตัวเพื่อให้มั่นใจว่าเป็นเอกลักษณ์กับแฟรนไชส์ ในระหว่างการแปลชื่อนั้นพบชัดเจนว่า การเปลี่ยนข้อความภาษาญี่ปุ่นเป็นภาษาอังกฤษง่าย ๆ นั้นเป็นไปไม่ได้ เกมจะต้องโปรแกรมใหม่ตั้งแต่ต้นเนื่องจากรหัสต้นฉบับมีสถานะที่ไม่เสถียร เป็นผลข้างเคียงจากการพัฒนาที่ยาวนานผิดปกติ ดังนั้น เกมจึงยึดตามภาคบลูภาษาญี่ปุ่นที่เป็นรุ่นใหม่กว่า โดยออกแบบโปรแกรมและงานศิลป์ใหม่ แต่ใช้โปเกมอนชุดเดิมกับตลับเกมภาคเรดและกรีนภาษาญี่ปุ่น ตามลำดับ

ขณะที่ภาคเรดและบลูที่เสร็จสมบูรณ์แล้วกำลังเตรียมตัววางจำหน่าย นินเท็นโดจ่ายเงินมากกว่า 50 ล้านดอลลาร์เพื่อส่งเสริมเกม เกรงว่าเกมชุดนี้จะไม่ดึงดูดเด็ก ๆ ชาวอเมริกัน ทีมที่ปรับเกมให้เข้ากับชาวตะวันตกเตือนว่า "สัตว์ประหลาดที่น่ารัก" อาจไม่เป็นที่ยอมรับจากลูกค้าชาวอเมริกัน และแนะนำให้ออกแบบใหม่และ "เสริมความแข็งแกร่ง" ให้โปเกมอนแทน ฮิโระชิ ยะมะอุชิ ประธานบริษัทนินเท็นโดในขณะนั้นปฏิเสธและมองว่าการตอบรับของชาวอเมริกันเป็นสิ่งที่น่าท้าทายที่ต้องเผชิญ แม้จะมีอุปสรรคเช่นนี้ ในที่สุด ภาคเรดและบลูที่ปรับโปรแกรมใหม่โดยการออกแบบโปเกมอนใหม่ได้วางจำหน่ายในอเมริกาเหนือ หลังภาคเรดและกรีนวางจำหน่ายในประเทศญี่ปุ่นเป็นเวลาสองปีครึ่ง เกมได้รับการตอบรับอย่างดีมากจากลูกค้าต่างชาติและโปเกมอนได้กลายเป็นแฟรนไชส์ที่ทำกำไรได้ดีในอเมริกา

ดนตรี

จุนอิจิ มาสึดะ แต่งดนตรีประกอบที่บ้านของตน ด้วยคอมพิวเตอร์รุ่นคอมโมดอร์ อามิกา ที่มีเพลย์แบ็กแบบการกล้ำรหัสของพัลส์ และแปลงเข้ากับเกมบอยด้วยโปรแกรมที่เขาเขียนเอง

การตอบรับและสิ่งสืบทอด

การตอบรับ
คะแนนรวม
ผู้รวมคะแนน
เกมแรงกิงส์(เรด) 88%
(บลู) 88%
คะแนนปฏิทรรศน์
สิ่งพิมพ์เผยแพร่คะแนน
ออลเกม(บลู)      
อิเล็กทรอนิกส์เกมมิงมันทลี(เรด) 8.5/10
แฟมิซือ29/40
เกมสปอต(บลู) 8.8/10
ไอจีเอ็น(เรด) 10/10
นินเท็นโดเพาเวอร์7.2/10

โปเกมอนเรดและบลูเป็นต้นแบบของเกมที่กลายเป็นแฟรนไชส์ระดับพันล้านดอลลาร์ ก่อนปี ค.ศ. 1997 ภาคเรด กรีน และบลู รวมกันขายได้ 10.23 ล้านตลับในประเทศญี่ปุ่น ก่อนเกมจะเลิกจำหน่าย เกมขายได้รวมกัน 9.85 ล้านตลับในสหรัฐอเมริกา ขณะที่ขายได้อีก 3.56 ล้านตลับในสหราชอาณาจักร[ต้องการอ้างอิง] เกมขายได้ทั่วโลกเกิน 31 ล้านหน่วย ในปี ค.ศ. 2009 ไอจีเอ็นจัดให้โปเกมอนภาคเรดและบลูให้เป็น "เกม RPG บนเกมบอยที่ขายดีที่สุด" และ "เกม RPG ที่ขายดีที่สุดตลอดกาล"

เกมได้รับคำวิจารณ์ส่วนใหญ่ในด้านบวก มีคะแนนสะสมจากเกมแรงกิงส์อยู่ที่ 88% เกมได้รับคำยกย่องเป็นพิเศษในระบบผู้เล่นหลายคน ได้แก่ การแลกเปลี่ยนและต่อสู้กับโปเกมอนของคนอื่นได้ เครก แฮร์ริสจากไอจีเอ็นให้คะแนนเกมที่ 10 เต็ม 10 กล่าวว่า "แม้ว่าคุณจะทำภารกิจเสร็จ คุณอาจจะยังมีโปกมอนในเกมไม่ครบทุกตัว ความท้าทายที่ว่าให้จับให้ครบทุกตัวเป็นสิ่งดึงดูดที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในเกมอย่างแท้จริง" เขายังให้ความเห็นเกี่ยวกับความนิยมของเกม โดยเฉพาะในหมู่เด็ก ๆ ว่าเป็น "เกมที่ชวนให้คลั่ง" (craze) ปีเตอร์ บาร์โทโลว์ จากเกมสปอต ให้คะแนนเกม 8.8 เต็ม 10 ติในเรื่องกราฟิกส์และเสียงว่าธรรมดา แต่เป็นเพียงข้อเสียข้อเดียวในเกม เขาย่กย่องถึงคุณค่าของการกลับมาเล่นซ้ำ เนื่องจากการที่เกมสามารถปรับแต่งได้และเกมมีความหลากหลาย และกล่าวถึงความดึงดูดในระดับสากลว่า "ภายใต้ภาพลักษณ์ภายนอกที่น่ากอด โปเกมอนเป็นเกมสวมบทบาทจริงจังและมีเอกลักษณ์ ที่มีความลึกซึ้ง และเสริมด้วยระบบหลายผู้เล่นที่ยอดเยี่ยม ในฐานะเกมสวมบทบาท เกมนี้ชวนให้ผู้เล่นใหม่ที่ไม่เคยเล่นแนวนี้ สามารถมาเล่นให้สนุกได้ง่าย แต่มันจะสร้างความเพลิดเพลินให้แฟนเกมตัวจริงเช่นกัน พูดง่าย ๆ คือมันเป็นเกมของเกมบอยที่ดีที่สุดจนถึงทุกวันนี้"

ความสำเร็จของเกมมาประสบการณ์แบบใหม่ในการเล่นเกมมากกว่าเอฟเฟกต์ภาพและเสียง เอกสารที่โรงเรียนธุรกิจโคลัมเบียตีพิมพ์ระบุว่าเด็ก ๆ ทั้งชาวอเมริกันและญีปุ่นชอบระบบเกมมากกว่าเอฟเฟต์พิเศษเกี่ยวกับภาพหรือเสียง ในเกมชุดโปเกมอน หากไม่มีเอฟเฟกต์ปลอมเช่นนี้ กล่าวกันว่าจะยกระดับจินตนาการและความสร้างสรรค์ของเด็ก ๆ ได้ หนังสือพิมพ์เดอะการ์เดียนให้ความเห็นว่า "ด้วยประเด็นเกี่ยวกับเกมเอนจินและการกำหนดตำแหน่งรายละเอียดภาพ มีบางอย่างที่สดชื่นเกี่ยวกับระบบเกมขั้นสุดยอดที่ทำให้คุณเลิกสนใจกราฟิกส์ 8 บิตได้เลย"

เว็บไซต์วิดีโอเกม วันอัปดอตคอม สร้างรายชื่อ "5 เกมยอดเยี่ยมที่'มาทีหลัง'" แสดงชื่อเกมที่ "พิสูจน์ถึงเครื่องเกมที่อาจขายไม่ออก" และเป็นหนึ่งในเกมสุดท้ายที่ออกกับเครื่องเล่นนั้น เมื่อครั้งที่เกมออกจำหน่ายบนเครื่องเกมบอยหลายเกมในปลายคริสต์ทศวรรษ 1990 เรดและบลูอยู่อันดับที่หนึ่ง และถือเป็น "อาวุธลับ" ของนินเท็นโด นินเท็นโดเพาเวอร์จัดอันดับให้ภาคเรดและบลูเป็นวิดีโอเกมที่ดีที่สุดอันดับที่สามของเครื่องเล่นเกมบอยและเกมบอยคัลเลอร์ โดยกล่าวว่าบางอย่างในเกมจะทำให้พวกเขาเล่นอย่างต่อเนื่องจนพวกเขาจับโปเกมอนได้ทุกตัว เบ็น รีฟส์ จากนิตยสารเกมอินฟอร์เมอร์เรียกพวกเขา (รวมถึงโปเกมอน เยลโลว์ โกลด์ ซิลเวอร์ และคริสตัล) ให้เป็นเกมบอยที่ดีที่สุดอันดับสองและกล่าวว่าเกมมีความลึกมากกว่าที่เห็น นิตยสารทางการของนินเท็นโดตั้งให้เกมเป็นหนึ่งในเกมของนินเท็นโดที่ดีที่สุดตลอดกาล อยู่อันดับที่ 52 ในรายชื่อเกม 100 เกมยอดเยี่ยม

ภาคเรดและบลูอยู่อันดับที่ 72 ในรายชื่อ 100 เกมยอดเยี่ยมตลอดกาลจัดโดยไอจีเอ็นเมื่อปี ค.ศ. 2003 โดยนักวิจารณ์มองว่าเกมทั้งคู่ "ริเริ่มการปฏิวัติวิดีโอเกม" และยกย่องการออกแบบเกมที่มีรายละเอียดลึกและกลยุทธ์ที่ซับซ้อน และการแลกเปลี่ยนกันระหว่างเกมด้วย สองปีถัดมา เกมขึ้นไปอยู่อันดับที่ 70 ในรายชื่อที่ปรับปรุงแล้ว เนื่องจากสิ่งสืบทอดในเกมได้บันดาลให้เกิดวิดีโอเกมภาคต่อ ภาพยนตร์ รายการโทรทัศน์ และสินค้าอื่น ๆ มากมาย เป็นการหยั่งรากวัฒนธรรมสมัยนิยมอย่างแข็งแกร่ง ในปี ค.ศ. 2007 เรดและบลูถูกจัดอยู่อันดับที่ 37 และนักวิจารณ์กล่าวถึงความยืนยาวของเกมว่า

สำหรับทุกเกมที่ออกมาในทศวรรษนี้ ทั้งหมดเริ่มต้นตรงนี้ที่เกมโปเกมอนเรด/บลู การผสมผสานที่เป็นเอกลักษณ์อย่างการสำรวจ การฝึกโปเกมอน การต่อสู้ และการแลกเปลี่ยน ทำให้เกิดเป็นเกมที่มีรายละเอียดลึกซึ้งกว่าที่เกมปรากฏให้เห็นครั้งแรก และเป็นเกมที่บังคับให้ผู้เล่นเข้าสังคมกับคนอื่นเพื่อที่จะได้รับประสบการณ์ที่แท้จริงที่เกมจะนำเสนอได้ เกมมีความยาว ชวนให้จดจ่อ และชวนให้เสพติดแบบที่เกมที่ดีที่สุดเท่านั้นที่จะทำให้เสพติดได้ พูดถึงสิ่งที่จะทำกับเกมออกมาเถอะ แต่มีแฟรนไชส์เกมไม่มากที่สามารถอ้างได้ว่าเกมจะได้รับความนิยมหลังจากเกมออกวางแผงขายเป็นเวลาสิบปีได้

เกมได้รับเครดิตในเรื่องการเริ่มเปิดทางสู่การเป็นเกมชุดที่ประสบความสำเร็จระดับหลายพันล้านดอลลาร์ หลังภาคเรดและบลูออกจำหน่ายห้าปี นินเท็นโดเฉลิมฉลอง "โปเกโมนิเวอร์แซรี" (Pokémoniversary) จอร์จ แฮร์ริสัน รองประธานอาวุโสของฝ่ายสื่อสารและการตลาดของนินเท็นโดอเมริกา กล่าวว่า "อัญมณีเลอค่าเหล่านั้น [โปเกมอนเรดและบลู] ได้พัฒนาเป็นภาครูบีและแซฟไฟร์ การออกจำหน่ายเกมโปเกมอนพินบอลเริ่มการเดินทางโปเกมอนครั้งใหม่ที่จะเปิดตัวในไม่กี่เดือนที่จะมาถึง" เกมชุดนี้ขายได้มากกว่า 300 ล้านเกมแล้ว ทั้งหมดเป็นผลมาจากโปเกมอนเรดและบลูประสบความสำเร็จอย่างมาก

ในวันที่ 12 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2014 โปรแกรมเมอร์นิรนามชาวออสเตรเลียคนหนึ่งเผยแพร่รายการทวิตช์เล่นโปเกมอน "การทดลองทางสื่อสังคม" บนเว็บไซต์วิดีโอสตรีมมิง ทวิตช์ โครงการนี้เป็นความพยายามแบบคราวด์ซอร์ซิง (crowdsourcing) เล่นโปเกมอนภาคเรดรุ่นปรับปรุงโดยพิมพ์ชุดคำสั่งลงไปในช่องแชต โดยมีผู้ชมจำนวน 50,000 คนในเวลาเดียวกัน ผลลัพธ์ถูกนำมาเปรียบเทียบกับ "การชมรถชนกันแบบภาพเคลื่อนไหวช้า" เกมเล่นจบในวันที่ 1 มีนาคม ค.ศ. 2014 ด้วยการควบคุมเกมจากผู้ใช้หลายคนแบบต่อเนื่อง ใช้เวลาทั้งหมด 390 ชั่วโมง

รุ่นอื่น ๆ

โปเกมอน บลู (ฉบับญี่ปุ่น)

โปเกมอน บลู (Pokémon Blue ญี่ปุ่น: ポケットモンスター 青 โรมาจิ: Poketto Monsutā Ao ทับศัพท์: lit. "Pocket Monsters Blue") มีจำหน่ายในญี่ปุ่นผ่านการสั่งซื้อทางจดหมาย เฉพาะสมาชิกของ โคโรโคโรคอมมิค เท่านั้น ในวันที่ 15 ตุลาคม ค.ศ. 1996 ต่อมาก็ได้วางจำหน่ายตามร้านค้าปลีกทั่วไป ตั้งแต่ วันที่ 10 ตุลาคม ค.ศ. 1999 ตัวเกมได้รับการปรับปรุงทั้งงานศิลป์ในเกม และบทสนทนาใหม่ โค้ด บทของเกม และงานศิลป์ของภาคนี้เคยใช้เมื่อครั้งจำหน่ายภาคเรดและกรีนนอกประเทศญี่ปุ่น ซึ่งได้เปลี่ยนชื่อภาคเป็นเรดและบลู และใช้คาเม็กซ์เป็นตุ๊กตาสัญลักษณ์ เกมภาคบลูภาษาญี่ปุ่นมีโปเกมอนทั้งหมดยกเว้นโปเกมอนที่พบในภาคเรดและกรีนจำนวนหนึ่ง ทำให้โปเกมอนบางตัวพบได้เฉพาะในภาคดั้งเดิมเท่านั้น

โปเกมอน เยลโลว์

ดูบทความหลักที่: โปเกมอน เยลโลว์

โปเกมอน เยลโลว์ (Pokémon Yellow: Special Pikachu Edition ญี่ปุ่น: ポケットモンスター ピカチュウ โรมาจิ: Poketto Monsutā Pikachū ทับศัพท์: lit. "Pocket Monsters Pikachu") เป็นภาคปรับปรุงของภาคเรดและบลู ออกจำหน่ายวันที่ 12 กันยายน ค.ศ. 1998 ในประเทศญี่ปุ่น และจำหน่ายในอเมริกาเหนือและยุโรปในวันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 1999 และ 16 มิถุนายน ค.ศ. 2000 ตามลำดับ เกมถูกออกแบบให้คล้ายกับอนิเมะโปเกมอน โดยผู้เล่นจะได้รับพิกะจูเป็นโปเกมอนเริ่มต้น และคู่แข่งจะเริ่มต้นด้วยอีวุย ตัวละครบางตัวจะคล้ายกับตัวละครในอนิเมะ เช่น มุซาชิ โคจิโร่ และเนียซ

โปเกมอน ไฟร์เรดและลีฟกรีน

ดูบทความหลักที่: โปเกมอน ไฟร์เรดและลีฟกรีน

โปเกมอนภาคไฟร์เรด และโปเกมอนภาคลีฟกรีน (Pokémon FireRed Version and LeafGreen Version ญี่ปุ่น: ポケットモンスター ファイアレッド・リーフグリーン โรมาจิ: Poketto Monsutā Faiareddo Rīfugurīn) เป็นเกมภาคปรับปรุงวิดีโอเกมโปเกมอนภาคเรดและกรีนที่เป็นต้นฉบับ ตัวเกมถูกพัฒนาโดยเกมฟรีกและจัดจำหน่ายโดยนินเท็นโด สำหรับลงเครื่องเกมบอยอัดวานซ์ และมีอุปกรณ์เสริมคือตัวปรับไร้สายสำหรับเกมบอยอัดวานซ์ ซึ่งเดิมแถมมาพร้อมกับเกม อย่างไรก็ตามเนื่องจากลูกเล่นใหม่ที่เพิ่มเข้ามาในไฟร์เรดและลีฟกรีน (เช่นการเปลี่ยนแปลงค่าสถิติท่าพิเศษ (Special) แยกเป็นโจมตีท่าพิเศษ (Special Attack) และป้องกันท่าพิเศษ (Special Defense) ) การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่เข้ากับภาคที่เก่ากว่า ไฟร์เรดและลีฟกรีนวางจำหน่ายญี่ปุ่นครั้งแรกเมื่อวันที่ 29 มกราคม ค.ศ. 2004 และออกจำหน่ายในทวีปอเมริกาเหนือและยุโรปในวันที่ 9 กันยายน และ 1 ตุลาคม ตามลำดับ หลังวางจำหน่ายได้เกือบสองปี นินเท็นโดนำเกมภาคนี้มาตีตลาดใหม่ในชื่อ เพลเยอส์ชอยส์

เกมได้รับคำสรรเสริญ ได้คะแนนรวมร้อยละ 81 จากเมตาคริติกส์ นักวิจารณ์ส่วนใหญ่ยกย่องการที่เกมนำเสนอคุณสมบติใหม่ขณะที่ยังรักษาระบบเกมดั้งเดิมไว้อย่างดี การตอบรับในด้านกราฟิกส์และเสียงนั้นมีคละกันกันไป นักวิจารณ์บางคนตำหนิว่าเรียบง่ายเกินไปและไม่ปรับปรุงจากเกมภาคก่อนหน้า โปเกมอน รูบีและแซฟไฟร์ มากนัก ไฟร์เรดและลีฟกรีนประสบความสำเร็จเชิงพาณิชย์ ขายได้รวมประมาณ 12 ล้านชุดทั่วโลก

เวอร์ชวลคอนโซล

ในวันที่ 12 พฤศจิกายน ค.ศ. 2015 นินเท็นโดประกาศในการนำเสนอนินเท็นโดไดเรกต์ว่าเกมโปเกมอนรุ่นเก่าจะวางจำหน่ายในบริการเวอร์ชวลคอนโซลของนินเท็นโด 3ดีเอส ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2016 ในโอกาสฉลองครบรอบ 20 ปีที่จำหน่ายเกมในญี่ปุ่น เกมดังกล่าวเป็นเกมแรกในเวอร์ชวลคอนโซลที่จำลองการทำงานของสายเกมลิงก์เคเบิลให้สามารถแลกเปลี่ยนและต่อสู้กันระหว่างเกมได้ แต่ละภูมิภาคจะได้รับเกมเฉพาะภาคที่เคยวางจำหน่ายในภูมิภาคนั้นเท่านั้น อย่างเช่น ภาคกรีนจะจำหน่ายเฉพาะลูกค้าชาวญี่ปุ่น เกมรุ่นนี้สามารถย้ายโปเกมอนไปยังเกมโปเกมอนภาคซันและมูนที่กำลังจะมาถึง ผ่านทางโปรแกรมประยุกต์โปเกมอนแบงก์ได้ด้วย

นอกจากนี้ยังมีของพิเศษพ่วงนินเทนโด 2ดีเอส กับแต่ละคอนโซลที่มีสีตามชื่อภาค วางจำหน่ายในญี่ปุ่น ยุโรป และออสเตรเลียในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2016 และในอเมริกาเหนือมีเครื่องนิวนินเท็นโด 3ดีเอส ตัวเครื่องเป็นลายเดียวกับภาพกล่องเกมภาคเรดและบลู

ก่อนวันที่ 31 มีนาคม ค.ศ. 2016 ยอดขายรวมของเกมภาคที่จำหน่ายใหม่อีกครั้งรวมกันแตะ 1.5 ล้านตลับ ในจำนวนนี้มากกว่าครึ่งหนึ่งขายได้ในอเมริกาเหนือ

โปเกมอน เล็ตส์โกพิคาชู! และเล็ตส์โกอีวุย!

ดูบทความหลักที่: โปเกมอน เล็ตส์โกพิคาชู! และเล็ตส์โกอีวุย!

ในรูปแบบอื่น

  • โปเกมอน ออริจินส์ – อนิเมะทางโทรทัศน์ตอนพิเศษ ที่อิงจากเกมต้นฉบับ

เชิงอรรถ

  1. Pocket Monsters: Red & Green (ญี่ปุ่น: ポケットモンスター 赤・緑 โรมาจิ: Poketto Monsutā Aka Midori)

อ้างอิง

  1. ↑ "ポケットモンスター 赤・緑". The Pokémon Company. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  2. "ポケットモンスター赤・緑". Nintendo. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  3. ↑ "ポケットモンスター 青". The Pokémon Company. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  4. ↑ "ポケットモンスター青". Nintendo. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  5. . Redmond, Washington: Nintendo. September 28, 1998. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ May 1, 1999. สืบค้นเมื่อ 29 March 2014.
  6. "Pokémon Red Version". Nintendo of Europe. สืบค้นเมื่อ 21 February 2019.
  7. "Pokémon Blue Version". Nintendo of Europe. สืบค้นเมื่อ 21 February 2019.
  8. ↑ Harris, Craig (1999-06-23). "Pokemon Red Version Review". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-06-26.
  9. Game Freak (1997-12-09). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 8.
  10. ↑ Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 17.
  11. Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 10.
  12. ↑ Bartholow, Peter (2000-01-28). "GameSpot review". GameSpot. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2010-02-06. สืบค้นเมื่อ 2008-06-26.
  13. Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 21.
  14. Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 7.
  15. ↑ Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 36.
  16. "nintendo.com.au – GBC – Frequently Asked Questions". Nintendo. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-12-22. สืบค้นเมื่อ 2008-10-07.
  17. "Game Boy Game Pak Troubleshooting – Specific Games". Nintendo of America Inc. สืบค้นเมื่อ 2009-06-09. MissingNO is a programming quirk, and not a real part of the game
  18. "Pokemon Gold and Silver Strategy Guide: Trading". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-06-27.
  19. Gerstmann, Jeff (2000-02-29). "Pokemon Stadium for Nintendo 64 Review". GameSpot. สืบค้นเมื่อ 2008-09-16.
  20. Villoria, Gerald (2001-03-26). "Pokemon Stadium 2 for Nintendo 64 Review". GameSpot. p. 2. สืบค้นเมื่อ 2008-09-16.
  21. Harris, Craig (2003-03-17). "IGN: Pokemon Ruby Version Review". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-10-25.
  22. Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 20.
  23. Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 2.
  24. Game Freak (1998-09-30). Pokémon Red and Blue, Instruction manual. Nintendo. p. 3.
  25. IGN Staff. "Guides: Pokemon: Blue and Red". IGN. p. 113. สืบค้นเมื่อ 2008-10-24.
  26. IGN Staff. "Guides: Pokemon: Blue and Red". IGN. p. 67. สืบค้นเมื่อ 2008-06-27.
  27. IGN Staff. "Guides: Pokemon: Blue and Red". IGN. p. 99. สืบค้นเมื่อ 2009-02-04.
  28. IGN Staff. "Guides: Pokemon: Blue and Red". IGN. p. 165. สืบค้นเมื่อ 2009-02-04.
  29. Plaza, Amadeo (2006-02-06). "A Salute to Japanese Game Designers". Amped IGO. p. 2. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-01-21. สืบค้นเมื่อ 2006-06-25.
  30. ↑ Larimer, Time (1999-11-22). "The Ultimate Game Freak". TIME Asia. p. 2. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-11-12. สืบค้นเมื่อ 2008-09-16.
  31. Larimer, Time (1999-11-22). "The Ultimate Game Freak". TIME Asia. p. 1. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-12-12. สืบค้นเมื่อ 2008-09-16.
  32. ↑ 1UP Staff. "Best Games to Come Out Late in a System's Life". 1UP. สืบค้นเมื่อ 2008-09-16.
  33. "Pokémon interview" (ภาษาญี่ปุ่น). Nintendo. สืบค้นเมื่อ 2009-06-06.
  34. ↑ "IGN's Top 100 Games 2007 | 37 Pokemon Blue Version". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-09-15.
  35. Staff. "2. 一新されたポケモンの世界". Nintendo.com (ภาษาญี่ปุ่น). Nintendo. p. 2. สืบค้นเมื่อ 2010-09-10.
  36. ↑ Kohler, Chris (2004). Power-Up: How Japanese Video Games Gave the World an Extra Life (1st ed.). BradyGames. pp. 237–250. ISBN 0-7440-0424-1.
  37. Masuda, Junichi (2009-02-28). "HIDDEN POWER of Masuda: No. 125". Game Freak. สืบค้นเมื่อ 2009-06-09.
  38. Staff (2004-02-18). 写真で綴るレベルＸ～完全保存版！ (ภาษาญี่ปุ่น). AllAbout.co.jp. สืบค้นเมื่อ 2010-05-21.
  39. Tomisawa, Akihito (August 2000). ゲームフリーク 遊びの世界標準を塗り替えるクリエイティブ集団 (ภาษาญี่ปุ่น). ISBN 4-8401-0118-3.
  40. Nutt, Christian (2009-04-03). "The Art of Balance: Pokémon's Masuda on Complexity and Simplicity". Gamasutra. สืบค้นเมื่อ 2009-06-09.
  41. ↑ Staff (November 1999). "What's the Deal with Pokémon?". Electronic Gaming Monthly (124): 216.
  42. ↑ Chen, Charlotte (December 1999). "Pokémon Report". Tips & Tricks. Larry Flynt Publications: 111.
  43. "Iwata Asks – Pokémon HeartGold Version & SoulSilver Version". Nintendo.com. สืบค้นเมื่อ 2012-10-16.
  44. DeVries, Jack (2008-11-24). "IGN: Pokemon Report: OMG Hacks". IGN. สืบค้นเมื่อ 2009-02-16.
  45. Staff (November 1999). "What's the Deal with Pokémon?". Electronic Gaming Monthly (124): 172.
  46. Tobin, Joseph Jay (2004). Pikachu's Global Adventure: The Rise and Fall of Pokémon. Duke University Press. p. 66. ISBN 0-8223-3287-6.
  47. ↑ Ashcraft, Brain (2009-05-18). "Pokemon Could Have Been Muscular Monsters". Kotaku. สืบค้นเมื่อ 2009-06-26.
  48. IGN Staff. "Guides: Pokemon: Blue and Red". IGN. p. 62. สืบค้นเมื่อ 2008-10-24.
  49. "GB Pokémon Complete Sound CD". VGMdb. สืบค้นเมื่อ 2015-07-07.
  50. Hanson, Ben (May 13, 2014). . Game Informer. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ May 13, 2014.
  51. ↑ "Pokemon Red Version for Game Boy". GameRankings. CBS Interactive. สืบค้นเมื่อ 2019-02-13.
  52. "Pokemon Blue Version for Game Boy". GameRankings. CBS Interactive. สืบค้นเมื่อ 2019-02-13.
  53. McCaul, Scott. . Allgame. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ November 14, 2014. สืบค้นเมื่อ December 4, 2012.
  54. "ポケットモンスター 赤/緑 まとめ [ゲームボーイ]". Famitsu (ภาษาญี่ปุ่น). Enterbrain, Inc.
  55. "Now Playing: Pokémon". Nintendo Power. 113: 112. October 1998.
  56. "Pokemon Franchise Approaches 150 Million Games Sold". Nintendo. PR Newswire. 4 October 2005. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ April 26, 2007.
  58. "US Platinum Videogame Chart". The Magic Box. 2007-12-27. สืบค้นเมื่อ 2008-08-03.
  59. "50 Most Popular Video Games of All Time". 247wallst.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-05-21.
  60. "All-time best selling console games worldwide 2018 | Statistic". Statista (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-05-21.
  61. DeVries, Jack (2009-01-16). "IGN: Pokemon Report: World Records Edition". IGN. สืบค้นเมื่อ 2009-02-16.
  62. Safier, Joshua; Nakaya, Sumie (2000-02-07). "Pokemania: Secrets Behind the International Phenomenon". Columbia Business School. สืบค้นเมื่อ 2011-08-05.
  63. Bodle, Andy and Greg Howson (1999-09-30). "Monsters to the rescue". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 2009-01-15.
  64. "Nintendo Power – The 20th Anniversary Issue!" (Magazine). Nintendo Power. 231 (231). San Francisco, California: Future US. August 2008: 72. Cite journal requires |journal= (help)
  65. Reeves, Ben (2011-06-24). "The 25 Best Game Boy Games Of All Time". Game Informer. สืบค้นเมื่อ 2013-12-06.
  66. East, Tom (2009-03-02). . Official Nintendo Magazine. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2012-02-29. สืบค้นเมื่อ 2009-03-18.
  67. Staff (2003-04-30). "The Top 100: 71–80". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-09-15.
  68. "IGN's Top 100 Games 061-070". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-09-15.
  69. Harris, Craig (2003-08-29). "IGN: Nintendo Celebrates Pokemoniversary". IGN. สืบค้นเมื่อ 2008-09-15.
  70. Makuch, Eddie (2017-11-27). "Pokemon Game Sales Pass 300 Million Units". GameSpot (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-12-31.
  71. "Twitch plays Pokémon: The largest 'massively multiplayer' Pokémon game is beautiful chaos". The Independent. สืบค้นเมื่อ 2015-02-16.
  72. "Twitch Plays Pokemon conquers Elite Four, beating game after 390 hours". CNET. CBS Interactive. สืบค้นเมื่อ 2015-02-16.
  73. "ポケットモンスター ピカチュウ". The Pokémon Company. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  74. "ポケットモンスター ピカチュウ". Nintendo. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  75. "Pokémon™ Yellow Special Pikachu Edition". The Pokémon Company International. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  76. "Pokémon™ Yellow Special Pikachu Edition". The Pokémon Company International. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  77. "ポケットモンスター ファイアレッド・リーフグリーン". The Pokémon Company. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  78. "ポケットモンスター ファイアレッド・リーフグリーン". Nintendo. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  79. "Pokémon™ FireRed Version and Pokémon™ LeafGreen Version". The Pokémon Company International. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  80. "Pokémon™ FireRed Version and Pokémon™ LeafGreen Version". The Pokémon Company International. สืบค้นเมื่อ 2013-03-13.
  81. Harris, Craig (2006-07-26). "IGN: Player's Choice, Round Two". IGN. สืบค้นเมื่อ 2009-09-05.
  82. . Metacritic. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2008-06-18. สืบค้นเมื่อ 2009-09-05.
  83. "Financial Results Briefing for Fiscal Year Ended March 2008" (PDF). Nintendo. 2008-04-25. p. 6. สืบค้นเมื่อ 2009-09-05.
  84. "Nintendo Direct - 11.12.2015". Nintendo. 2015-11-12. สืบค้นเมื่อ 2015-11-14.
  85. "Nintendo Direct 2015.5.31 プレゼンテーション映像". Nintendo. 2015-11-12. สืบค้นเมื่อ 2015-11-14.
  86. Conditt, Jessica. "Pokemon Sun And Moon Hit The Nintendo 3DS This Holiday". Engadget. สืบค้นเมื่อ 26 February 2016.
  87. Kamen, Matt (12 January 2016). "Pokémon marks 20th birthday with retro 2DS bundles". สืบค้นเมื่อ 3 August 2016.
  88. Farokhmanesh, Megan (12 January 2016). "Pokémon celebrates its 20th anniversary with a New Nintendo 3DS bundle this February". Polygon. สืบค้นเมื่อ 3 August 2016.
  89. "Financial Results Briefing for Fiscal Year Ended March 2016". Nintendo. April 28, 2016. p. 3. สืบค้นเมื่อ May 1, 2016.

แหล่งข้อมูลอื่น

สิงหาคม 05, 2021
โปเกมอน, เรดและบล, โปเกมอนภาคเรดและภาคบล, งกฤษ, pokémon, version, blue, version, เด, มจำหน, ายในญ, นในช, อกเก, ตมอนสเตอร, เรดและกร, เป, นว, โอเกมเล, นตามบทบาทพ, ฒนาโดยบร, ทเกมฟร, กและจำหน, ายโดยน, นเท, นโดสำหร, บเคร, องเล, นเกมบอย, เกมโปเกมอนภาคน, เป, นร, นท, . opekmxnphakherdaelaphakhblu xngkvs Pokemon Red Version and Blue Version edimcahnayinyipuninchux phxkektmxnsetxrs erdaelakrin a epnwidioxekmelntambthbathphthnaodybristhekmfrikaelacahnayodyninethnodsahrbekhruxngelnekmbxy ekmopekmxnphakhniepnrunthihnungkhxngsirisopekmxn xxkcahnaykhrngaerkin kh s 1996 inchuxphakherdaelakrin sahrbphakhblu Blue yipun ポケットモンスター青 ormaci Poketto Monsuta Ao xxkcahnayphayhlnginpiediywknepnrunphiess txmaekmcahnaychuxphakherdaelabluinxemrikaehnux yuorp aelaxxsetreliyphayinewla 3 pi opekmxnphakheylolw phakhphiess xxkcahnayraw pitxma phakherdaelakrinthuknamathaihmsahrbekhruxngelnekmbxyxdwansinchuxopekmxnphakhifrerdaelalifkrin cahnayin kh s 2004opekmxn erdopekmxn bluphaphhnaklxngekmopekmxnphakherd aesdngphaphopekmxn lisardxn phaphhnaklxng opekmxnphakhbluaesdngopekmxn khaemksphuphthnaekmfrikphucdcahnayninethnodkakbsaotchi thacirixanwykarphlitchiengru miyaomotathaekhchi khawakucisuenkhasu xichiharaxxkaebbsaotchi thaciri opraekrmemxrJunichi Masuda silpinekhn sungiomriekhiynbthsaotchi thacirieriywsueka thanikucifumihiora ononmurahioryuki cininaetngephlngcunxici masudachudopekmxnekhruxngelnekmbxywangcahnayerdaelakrinJP 27 kumphaphnth kh s 1996 1 2 blu chbbyipun JP 15 tulakhm kh s 1996 3 4 okhorokhorkhxmmikh JP 10 tulakhm kh s 1999 khayplik 3 4 erdaelabluNA 28 knyayn kh s 1998 5 AUS 23 tulakhm kh s 1998EU 5 tulakhm kh s 1999 6 7 aenwwidioxekmelntambthbathrupaebbphuelnkhnediyw phuelnhlaykhnphuelnidkhwbkhumtwlakhrhlkcakmummxngdanbnaelaphaekhathxngphumiphakhkhnotinpharkicephuxepnsudyxdnktxsuopekmxn epahmaykhxngekmkhuxkarepnaechmepiynkhxngopekmxnlikodyexachnahwhnayim 8 khn aelaopekmxnethrnenxryxdeyiym 4 khninphumiphakh hruxeriykwacturethphthngsi Elite Four xikepahmayhnungkhxngekmkhuxetimetmsmudphaphopekmxnhruxopekedks Pokedex saranukrmphayinekmihsmburn odykhrxbkhrxngopekmxnihkhrb 150 tw thimrxkektepnkxngkalngptipks echnediywkbkhuaekhngwyedkkhxngtwlakhrphuelndwy phakherdaelablumixupkrnesrimkhuxsayekmlingkekhebil sahrbechuxmtxekhruxngelnsxngekhruxngaelasamarthaelkepliynopekmxnhruxtxsurahwangknid ekmthngsxngphakhepnxisracakknaetmienuxeruxngehmuxnkn 8 aelakhnathiphuelnsamarthelnaeykknid phuelncaepntxngaelkepliynopekmxnknephuxkhrxbkhrxngihidkhrb 150 tw opekmxntwthi 151 miw caidmaphankhwamphidphladhruxklitch glitch inekmhruxkarcahnayxyangepnthangkarcakninethnodphakherdaelabluidrbkartxbrbthidi nkwicarnykyxngthangeluxkinkarelnhlaykhn odyechphaaaenwkhidkaraelkepliynopekmxn ekmidkhaaenn 89 cakewbistekmaerngkings aelatidxndbhnunginekmthidithisudepnewlaxyangnxy 4 piinraychuxekm 100 ekmyxdeyiymtlxdkalkhxngixciexn karcahnayekmniepncuderimtnthithaihaefrnichsthayxdkhayidhlayphnlandxllar khayrwmknidhlaylanhnwythwolk in kh s 2009 ekmekhythukbnthukinbnthuksthitiolkkinenss hwkhx ekm RPG sahrbekmbxythikhaydithisud aela ekm RPG thikhaydithisudtlxdkal ekmxxkcahnaybnrabbewxrchwlkhxnoslkhxngekhruxngninethnod 3diexs inwnthi 27 kumphaphnth kh s 2016 ephuxepnthiraluk enuxnginoxkaschlxngkhrbrxb 20 pikhxngaefrnichs enuxha 1 rabbekm 2 okhrngeruxng 2 1 chakthxngeruxng 2 2 enuxeruxng 3 karphthna 3 1 dntri 4 kartxbrbaelasingsubthxd 5 runxun 5 1 opekmxn blu chbbyipun 5 2 opekmxn eylolw 5 3 opekmxn ifrerdaelalifkrin 5 4 ewxrchwlkhxnosl 5 5 opekmxn eltsokphikhachu aelaeltsokxiwuy 6 inrupaebbxun 7 echingxrrth 8 xangxing 9 aehlngkhxmulxunrabbekm aekikhdubthkhwamhlkthi rabbekmopekmxn fuchingidaena elewl 5 khxngphueln lang txsukbhiotkhaenga elewl 5 khxngkhuaekhng bn phakherdaelablu aesdngphaphinmummxngbukhkhlthisam ehnuxsirsa aelaprakxbdwyhnacxphunthansamhnacx idaek olkkhxngekm Overworld thiphuelnichnathangtwlakhrhlk 9 chaktxsuaebbmxngkhang 10 aelahnacxemnu sungphuelnichprbaetngkhaihopekmxn ixethm hruxkartngkhakhxngrabbekm 11 phuelnsamarthichopekmxntxsukbopekmxnkhxngkhnxun emuxphuelnephchiyhnakbopekmxnpahruxidrbkhathacakethrnenxr hnacxcaslbipepnchaktxsuaebbphldknocmti Turn based thiaesdngopekmxnthiichtxsu rahwangtxsu phuelnxaceluxkthaocmtiihopekmxnhnunginsitha ichixethm slbepliynopekmxnepntwxun hruxphyayamhni opekmxnmikhahitphxyt HP emuxkhahitphxytkhxngopekmxnldlngehluxsuny mncahmdstiaelaimsamarthtxsuidcnkwamncafun emuxopekmxnkhxngstruhmdsti opekmxnkhxngphuelnthiidekhachaktxsucaidrbkhaprasbkarn EXP hlngsasmkhaprasbkarnidmakphx opekmxncakhunelewlihm 10 elewlkhxngopekmxncakhwbkhumkhunsmbtithangkayphaphkhxngopekmxn echn khasthitiinkartxsu aelathaocmti hakthungelewlthikahnd opekmxnxacphthnarang wiwthnakarkhxngopekmxnnicakrathbkhasthitiaelaelewlthiopekmxncaeriynruthaihm elewlsungcaidrbkhasthititxelewlephimmakkhun aetphwkmnxacimideriynthaihmiderw hakethiybkbelewlta 12 karcbopekmxnkarcbopekmxnepnxiksingsakhyinkarelnekm rahwangtxsukbopekmxnpa phuelnxacoynopekbxl Poke Ball thiopekmxn thacbopekmxnsaerc opekmxncaklayepnkhxngphueln pccykhwamsaercinkarcbsaerc idaek khahitphxytkhxngopekmxnepahmay aelachnidkhxngopekbxlthiich yingopekmxnepahmaymihitphxytnxylngaelaopekbxlthiaekhngaekrng yingmixtrasaercsung 13 epahmaysungsudkhxngekmkhuxkaretimetmopekedks Pokedex saranukrmopekmxnaebbebdesrc odykarcb phthnarang aelaaelkepliynopekmxnkhrb 151 sayphnthu 14 opekmxnerdaelabluihphuelnaelkepliynopekmxnrahwangtlbrxmsxngtlbidphansayechuxmekmlingkekhebil 15 karaelkepliyndwywithinicaepntxngthaephuxihopekedkssmburn enuxngcakopekmxnbangtwcaphthnarangtxemuxthukaelkepliyn aelaekmaetlaphakhcamiopekmxnthiimphbinxikphakhhnung 8 saylingkekhebilthaihphuelnsamarthtxsukbopekmxnkhxngphuelnxikkhniddwy 15 emuxelnphakherdaelablubnekmbxyxdwans hruxexsphi ekmimrxngrbsayechuxmmatrthan GBA SP phuelntxngichsayechuxmninethnodyuniewxrslekmlingkekhebilaethn 16 yingkwann ekmphakhphasaxngkvscaekhaknimidkbphakhphasayipun aelakaraelkepliynrahwangkncathaihiflesfekmmipyha enuxngcakekmthngsxngphasaichphasatangknaelachudxkkhrakhnlachudkn 17 opekmxn erdaelablu samarthaelkepliynkbopekmxnphakhediywkn phakheylolw aelasamarthaelkepliynkbekmopekmxnecenxerchnthisxng opekmxn okld silewxr aelakhristlid xyangirktam mikhxcakd echn ekmcaimsamarthechuxmknidhakphuelnkhnidkhnhnungmiopekmxnhruxthaocmtithierimmiinecenxerchnthisxng 18 inopekmxnsetediym aelaopekmxnsetediym 2 khxngekhruxngninethnod 64 samarthichkhxmul echn opekmxnaelaixethmcakopekmxnphakherdaelabluidphanxupkrnthransefxraephk Transfer Pak 19 20 erdaelabluekhaknimidkbekmopekmxntngaet xdwansecenxerchn khxngekhruxngekmbxyxdwans hruxekmkhiwb epntnip 21 okhrngeruxng aekikh opekmxn erdaelablu ekidkhunthiphumiphakhkhnot srangtamaebbphumiphakhkhnotcringkhxngpraethsyipun chakthxngeruxng aekikh chakthxngeruxnginekmopekmxn erdaelablukhuxphumiphakhkhnot karxxkaebbkhnotidaerngbndalicmacakphumiphakhkhnotthitngxyuinpraethsyipun epnphumiphakhoddednkwaekmhlayphakhtxma enuxngcakepnthixyukhxngopekmxn 151 sayphnthu rwmthungmiemuxngaelankhrthimimnusyxasyxyu aelaesnthangthiechuxmtxrahwangsthanthihnungipxiksthanthihnung bangbriewncaekhaidechphaaemuxphuelneriynrukhwamsamarthphiesshruxidrbixethmphiess 22 briewnthiphuelnsamarthcbopekmxnidmitngaetthaipcnthungthael sungchnidkhxngopekmxnthicbidcaaetktangknip twxyangechn emonkhuraenga Tentacool cacbidodywithikartkplahruxemuxphuelnxyubnphiwna khnathisuaebt Zubat cacbidechphaaintha enuxeruxng aekikh hlngcakesiyngedinthangekhaipinkxhyasungkhnediyw miesiyngesiynghnungetuxnphuelnihhyud sungephywaepnsastracaryxxkhids hruxoxk Professor Oak nkwicyopekmxnchuxdng sastracaryxxkhidsxthibayphuelnwaopekmxnpaxacxasyxyuinkxhyann aelahakephchiyhnaopekmxntamlaphngxacepnxntray 23 ekhaphaphuelnipthihxngptibtikar aelaekhaidphbkbhlanchaykhxngsastracary sungcaepnkhuaekhngkhxngphueln phuelnaelakhuaekhngcaideluxkopekmxnerimtnthicaedinthangipkbekha idaek fuchingidaena esnikaema aelahiotkhaenga 24 hlanchaykhxngsastracarycaeluxkopekmxnthiidepriybkwaopekmxnkhxngphuelnesmx caknnekhacathasukbphuelnhlngidrbopekmxnihm aelacatxsuxik n cudthikahndiwtlxdekm 25 khnaeyiymemuxngtang inphumiphakh phuelncaidphbkbsthanthiphiesseriykwa yim phayinxakharehlanncamihwhnayim sungphuelncatxngexachnaaetlakhnephuxihidekhmkldkhrbaepdxn emuxsasmekhmkldkhrbaelw phuelncaidrbxnuyatihekhaopekmxnlikthimiopekmxnethrnenxrthidithisudinphumiphakh phuelncaidtxsukbsicturethph Elite Four aelaaechmepiynkhnihmkhux khuaekhngkhxngphueln 26 tlxdthngekm phuelnyngidtxsukbkxngkalngkhxngaekngrxkekt xngkhkrxachyakrrmthiichopekmxninthangthiphid 12 phwkekhakhidaephnkhomyopekmxnhayak aelaphuelncatxngkhdkhwangihid 27 28 karphthna aekikhaenwkhidkhxngekmopekmxnekidcaknganxdierksasmaemlng kickrrmthiphuxxkaebbekm saotchi thaciri ekhychxbsasminewlawangemuxkhrngepnedk 29 emuxetibotkhun ekhasngektkhwamecriyinemuxngthiekhaxasyxyumakkhun aelakarsasmaemlngerimldlng thacirisngektwaedk mkelninbanaethnnxkban aelaekidkhwamkhidthicasrangwidioxekthimisingmichiwitthikhlayaemlng eriykwa opekmxn ekhakhidwaedk caphukphnkbopekmxnidodytngchuxihmn aelakhwbkhummnephuxthdaethnkhwamklwaelakhwamokrth epnkarkhlayekhriydinthangthidi xyangirktamopekmxncaimeluxdxxkaelaimtay ephiyngaekhhmdstiethann aenwkhidniepnpraednthithaciricringcngmak enuxngcakekhaimtxngkariholkkhxngekmmi khwamrunaerngthiirpraoychn 30 emuxekmbxywangcahnay thacirikhidwarabbkhxngekhruxngehmaasmkbsingthiekhakhidiw odyechphaalingkekhebil sungekhamxngiwwacaihphuelnaelkepliynopekmxnknid aenwkhidkaraelkepliynsarsnethsepnsingihminxutsahkrrmwidioxekm ephraakxnhnani karechuxmtxdwysayekhebilmiiwaekhngkhnknethann 31 phmcintnakarthungchudsarsnethsthisnghaknidrahwangekmbxysxngekhruxngdwysayekhebilchnidphiess aelaphmrxngwaw mncatxngmibangxyangekidkhunaen thaciriklaw 32 thaciriyngidrbaerngbndaliccakekm edxaifnxlaefntasielecnd khxngbristhsaekhwr odyekhaklawinbthsmphasnwaekmihaenwkhidkbekhawaimichaekhekmaexkchnthisamarthphthnakhunephuxekmekhruxngmuxthuxid 33 twlakhrhlktngchuxtamthaciriexngwa saotchi odyekhaphrrnaihepntnexnginwyrun aelatngxikchuxhnungtamephuxnsnith tnaebb thipruksa aelankphthnakhxngninethnod chiengru miyaomota ihchuxtwlakhrnnwa chiengru 30 34 ekhn sungiomri silpinaelaephuxnkhxngthaciriphthnaphaphwadaelaaebbkhxngopekmxn odythangankbthimngannxykwasibkhnephuxxxkaebbopekmxnthnghmd 151 tw sungiomritrwcsxbaebbkhrngsudthay aelawadopekmxnxxkmainhlaymumephuxchwyihfaykrafikernedxropekmxnih 35 36 dntriinekmaetngodycunichi masuda odyekhaichpraoychncakchxngesiyngsichxngkhxngekmbxyinkarsrangthanxngaelaesiyngprakxb aela esiyngrxng khxngopekmxnthicaidyinemuxephchiyhnakbmn ekhaklawwachuxchakepidekmkhux mxnsetxr phlitdwyphaphchaktxsuthimacakkhwamkhid ichsyyanrbkwnsikhawephuxihfngkhlaydntriswnsnamaelaeliynaebbesiyngklxngelk 37 thiaerkekmmichuxwa aekhpsulmxnsetxs Capsule Monsters aelaenuxngcakkhwamlabakeruxngekhruxnghmaykarkha emuxchuxekmphankarsuxkhayhlaythurkrrmmak thaihchuxklayepnkhapumxn CapuMon aela KapuMon kxncaidchuxepnphxkektmxnsetxrs Pocket Monsters 38 39 thacirimkkhidesmxwaninethnodcaptiesthekmkhxngekha enuxngcakbristhyngimekhaicaenwkhidkhxngekmxyangaethcringtngaetaerk xyangirktam ekmklayepnkhwamsaercxyangsmburn epnsingthithaciriaelaninethnodimekhykhadkhid ephraakhnannkhwamniymkhxngekmbxyerimldlngaelw 30 emuxidyinaenwkhidekmopekmxn miyaomotaaenawaihthaihopekmxnaetlatlbmiopekmxnimehmuxnkn ephuxthicachwyihekidkaraelkepliynopekmxnid 40 inyipun phxkektmxnsetxrs erdaelakrin wangcahnayepnphakhaerk ekmkhayidrwderw swnhnungmacakkhwamkhidkhxngninethnodthiihphlitxxkmaepnsxngphakhyxyaethnthicathaepnphakhediyw ephuxihphusuxsuxthngsxngphakh hlayeduxntxma phakhbluwangcahnayinyipunepnrunphiessthiihsngsuxthangcdhmayethann 41 odyidephimetimngansilpinekmaelabthphudihm 42 thaciriepidephyopekmxnphiesschux miw thisxniwinekmephuxsrangkhwamtunetnaelakhwamthathayihkbekm odyekhaechuxwa srangkhawluxaelatananihkbekm aela thaihkhwamnasnicinekmyngkhngxyu 30 chiengki omriomotaephimmiwlnginekmephuxepneruxnglxelnphayinaelaimtngiccaepidephysulukkha 43 txma ninethnodtdsinicaeckmiwphankickrrmsngesrimkickrrmhnungkhxngninethnod cnkrathnginpi kh s 2003 miklitchxnhnungthikhnthwipruck aelaikhrktamsamarthichklitchniephuxihidmiwma 44 inchwngprbwidioxekmihekhakblukkhainthwipxemrikaehnux thimelk thimhnungnaodyhiora nakamura lngraylaexiydthiopekmxnaetlatw aelaepliynchuxopekmxnihkblukkhafngtawntktamlksnaruprangaelalksnaphiesshlngcakninethnodxnumti odyinrahwangnn ninethnodthaekhruxnghmaykarkhachuxopekmxnthnghmd 151 twephuxihmnicwaepnexklksnkbaefrnichs 45 inrahwangkaraeplchuxnnphbchdecnwa karepliynkhxkhwamphasayipunepnphasaxngkvsngay nnepnipimid ekmcatxngopraekrmihmtngaettnenuxngcakrhstnchbbmisthanathiimesthiyr epnphlkhangekhiyngcakkarphthnathiyawnanphidpkti 36 dngnn ekmcungyudtamphakhbluphasayipunthiepnrunihmkwa odyxxkaebbopraekrmaelangansilpihm aetichopekmxnchudedimkbtlbekmphakherdaelakrinphasayipun tamladb 41 khnathiphakherdaelabluthiesrcsmburnaelwkalngetriymtwwangcahnay ninethnodcayenginmakkwa 50 landxllarephuxsngesrimekm ekrngwaekmchudnicaimdungdudedk chawxemrikn 46 thimthiprbekmihekhakbchawtawntketuxnwa stwprahladthinark xacimepnthiyxmrbcaklukkhachawxemrikn aelaaenanaihxxkaebbihmaela esrimkhwamaekhngaekrng ihopekmxnaethn hiorachi yamaxuchi prathanbristhninethnodinkhnannptiesthaelamxngwakartxbrbkhxngchawxemriknepnsingthinathathaythitxngephchiy 47 aemcamixupsrrkhechnni inthisud phakherdaelabluthiprbopraekrmihmodykarxxkaebbopekmxnihmidwangcahnayinxemrikaehnux hlngphakherdaelakrinwangcahnayinpraethsyipunepnewlasxngpikhrung 48 ekmidrbkartxbrbxyangdimakcaklukkhatangchatiaelaopekmxnidklayepnaefrnichsthithakairiddiinxemrika 47 dntri aekikh cunxici masuda aetngdntriprakxbthibankhxngtn 49 dwykhxmphiwetxrrunkhxmomdxr xamika thimiephlyaebkaebbkarklarhskhxngphls aelaaeplngekhakbekmbxydwyopraekrmthiekhaekhiynexng 50 kartxbrbaelasingsubthxd aekikhkartxbrbkhaaennrwmphurwmkhaaennekmaerngkings erd 88 51 blu 88 52 khaaennptithrrsnsingphimphephyaephrkhaaennxxlekm blu 53 xielkthrxniksekmmingmnthli erd 8 5 10 51 aefmisux29 40 54 ekmspxt blu 8 8 10 12 ixciexn erd 10 10 8 ninethnodephaewxr7 2 10 55 opekmxnerdaelabluepntnaebbkhxngekmthiklayepnaefrnichsradbphnlandxllar 56 kxnpi kh s 1997 phakherd krin aelablu rwmknkhayid 10 23 lantlbinpraethsyipun 57 kxnekmcaelikcahnay ekmkhayidrwmkn 9 85 lantlbinshrthxemrika 58 khnathikhayidxik 3 56 lantlbinshrachxanackr txngkarxangxing ekmkhayidthwolkekin 31 lanhnwy 59 60 inpi kh s 2009 ixciexncdihopekmxnphakherdaelabluihepn ekm RPG bnekmbxythikhaydithisud aela ekm RPG thikhaydithisudtlxdkal 61 ekmidrbkhawicarnswnihyindanbwk mikhaaennsasmcakekmaerngkingsxyuthi 88 51 ekmidrbkhaykyxngepnphiessinrabbphuelnhlaykhn idaek karaelkepliynaelatxsukbopekmxnkhxngkhnxunid ekhrk aehrriscakixciexnihkhaaennekmthi 10 etm 10 klawwa aemwakhuncathapharkicesrc khunxaccayngmiopkmxninekmimkhrbthuktw khwamthathaythiwaihcbihkhrbthuktwepnsingdungdudthiyingihythisudinekmxyangaethcring ekhayngihkhwamehnekiywkbkhwamniymkhxngekm odyechphaainhmuedk waepn ekmthichwnihkhlng craze 8 pietxr barotholw cakekmspxt ihkhaaennekm 8 8 etm 10 tiineruxngkrafiksaelaesiyngwathrrmda aetepnephiyngkhxesiykhxediywinekm ekhaykyxngthungkhunkhakhxngkarklbmaelnsa enuxngcakkarthiekmsamarthprbaetngidaelaekmmikhwamhlakhlay aelaklawthungkhwamdungdudinradbsaklwa phayitphaphlksnphaynxkthinakxd opekmxnepnekmswmbthbathcringcngaelamiexklksn thimikhwamluksung aelaesrimdwyrabbhlayphuelnthiyxdeyiym inthanaekmswmbthbath ekmnichwnihphuelnihmthiimekhyelnaenwni samarthmaelnihsnukidngay aetmncasrangkhwamephlidephlinihaefnekmtwcringechnkn phudngay khuxmnepnekmkhxngekmbxythidithisudcnthungthukwnni 12 khwamsaerckhxngekmmaprasbkarnaebbihminkarelnekmmakkwaexfefktphaphaelaesiyng exksarthiorngeriynthurkicokhlmebiytiphimphrabuwaedk thngchawxemriknaelayipunchxbrabbekmmakkwaexfeftphiessekiywkbphaphhruxesiyng inekmchudopekmxn hakimmiexfefktplxmechnni klawknwacaykradbcintnakaraelakhwamsrangsrrkhkhxngedk id 62 hnngsuxphimphedxakarediynihkhwamehnwa dwypraednekiywkbekmexncinaelakarkahndtaaehnngraylaexiydphaph mibangxyangthisdchunekiywkbrabbekmkhnsudyxdthithaihkhuneliksnickrafiks 8 bitidely 63 ewbistwidioxekm wnxpdxtkhxm srangraychux 5 ekmyxdeyiymthi mathihlng aesdngchuxekmthi phisucnthungekhruxngekmthixackhayimxxk aelaepnhnunginekmsudthaythixxkkbekhruxngelnnn emuxkhrngthiekmxxkcahnaybnekhruxngekmbxyhlayekminplaykhristthswrrs 1990 erdaelabluxyuxndbthihnung 32 aelathuxepn xawuthlb khxngninethnod ninethnodephaewxrcdxndbihphakherdaelabluepnwidioxekmthidithisudxndbthisamkhxngekhruxngelnekmbxyaelaekmbxykhlelxr odyklawwabangxyanginekmcathaihphwkekhaelnxyangtxenuxngcnphwkekhacbopekmxnidthuktw 64 ebn rifs caknitysarekmxinfxremxreriykphwkekha rwmthungopekmxn eylolw okld silewxr aelakhristl ihepnekmbxythidithisudxndbsxngaelaklawwaekmmikhwamlukmakkwathiehn 65 nitysarthangkarkhxngninethnodtngihekmepnhnunginekmkhxngninethnodthidithisudtlxdkal xyuxndbthi 52 inraychuxekm 100 ekmyxdeyiym 66 phakherdaelabluxyuxndbthi 72 inraychux 100 ekmyxdeyiymtlxdkalcdodyixciexnemuxpi kh s 2003 odynkwicarnmxngwaekmthngkhu rierimkarptiwtiwidioxekm aelaykyxngkarxxkaebbekmthimiraylaexiydlukaelaklyuthththisbsxn aelakaraelkepliynknrahwangekmdwy 67 sxngpithdma ekmkhunipxyuxndbthi 70 inraychuxthiprbprungaelw enuxngcaksingsubthxdinekmidbndalihekidwidioxekmphakhtx phaphyntr raykarothrthsn aelasinkhaxun makmay epnkarhyngrakwthnthrrmsmyniymxyangaekhngaekrng 68 inpi kh s 2007 erdaelabluthukcdxyuxndbthi 37 aelankwicarnklawthungkhwamyunyawkhxngekmwa sahrbthukekmthixxkmainthswrrsni thnghmderimtntrngnithiekmopekmxnerd blu karphsmphsanthiepnexklksnxyangkarsarwc karfukopekmxn kartxsu aelakaraelkepliyn thaihekidepnekmthimiraylaexiydluksungkwathiekmpraktihehnkhrngaerk aelaepnekmthibngkhbihphuelnekhasngkhmkbkhnxunephuxthicaidrbprasbkarnthiaethcringthiekmcanaesnxid ekmmikhwamyaw chwnihcdcx aelachwnihesphtidaebbthiekmthidithisudethannthicathaihesphtidid phudthungsingthicathakbekmxxkmaethxa aetmiaefrnichsekmimmakthisamarthxangidwaekmcaidrbkhwamniymhlngcakekmxxkwangaephngkhayepnewlasibpiid 34 ekmidrbekhrditineruxngkarerimepidthangsukarepnekmchudthiprasbkhwamsaercradbhlayphnlandxllar 32 hlngphakherdaelabluxxkcahnayhapi ninethnodechlimchlxng opekomniewxraesri Pokemoniversary cxrc aehrrisn rxngprathanxawuoskhxngfaysuxsaraelakartladkhxngninethnodxemrika klawwa xymnielxkhaehlann opekmxnerdaelablu idphthnaepnphakhrubiaelaaesfifr karxxkcahnayekmopekmxnphinbxlerimkaredinthangopekmxnkhrngihmthicaepidtwinimkieduxnthicamathung 69 ekmchudnikhayidmakkwa 300 lanekmaelw thnghmdepnphlmacakopekmxnerdaelabluprasbkhwamsaercxyangmak 32 70 inwnthi 12 kumphaphnth kh s 2014 opraekrmemxrnirnamchawxxsetreliykhnhnungephyaephrraykarthwitchelnopekmxn karthdlxngthangsuxsngkhm bnewbistwidioxstrimming thwitch okhrngkarniepnkhwamphyayamaebbkhrawdsxrsing crowdsourcing elnopekmxnphakherdrunprbprungodyphimphchudkhasnglngipinchxngaecht odymiphuchmcanwn 50 000 khninewlaediywkn phllphththuknamaepriybethiybkb karchmrthchnknaebbphaphekhluxnihwcha 71 ekmelncbinwnthi 1 minakhm kh s 2014 dwykarkhwbkhumekmcakphuichhlaykhnaebbtxenuxng ichewlathnghmd 390 chwomng 72 runxun aekikhopekmxn blu chbbyipun aekikh opekmxn blu Pokemon Blue yipun ポケットモンスター 青 ormaci Poketto Monsuta Ao thbsphth lit Pocket Monsters Blue micahnayinyipunphankarsngsuxthangcdhmay 41 echphaasmachikkhxng okhorokhorkhxmmikh ethann inwnthi 15 tulakhm kh s 1996 txmakidwangcahnaytamrankhaplikthwip tngaet wnthi 10 tulakhm kh s 1999 1 twekmidrbkarprbprungthngngansilpinekm aelabthsnthnaihm 42 okhd bthkhxngekm aelangansilpkhxngphakhniekhyichemuxkhrngcahnayphakherdaelakrinnxkpraethsyipun sungidepliynchuxphakhepnerdaelablu 41 aelaichkhaemksepntuktasylksn ekmphakhbluphasayipunmiopekmxnthnghmdykewnopekmxnthiphbinphakherdaelakrincanwnhnung thaihopekmxnbangtwphbidechphaainphakhdngedimethann opekmxn eylolw aekikh dubthkhwamhlkthi opekmxn eylolw opekmxn eylolw Pokemon Yellow Special Pikachu Edition yipun ポケットモンスター ピカチュウ ormaci Poketto Monsuta Pikachu thbsphth lit Pocket Monsters Pikachu epnphakhprbprungkhxngphakherdaelablu xxkcahnaywnthi 12 knyayn kh s 1998 inpraethsyipun 73 74 aelacahnayinxemrikaehnuxaelayuorpinwnthi 1 tulakhm kh s 1999 75 aela 16 mithunayn kh s 2000 76 tamladb ekmthukxxkaebbihkhlaykbxniemaopekmxn odyphuelncaidrbphikacuepnopekmxnerimtn aelakhuaekhngcaerimtndwyxiwuy twlakhrbangtwcakhlaykbtwlakhrinxniema echn musachi okhcior aelaeniys opekmxn ifrerdaelalifkrin aekikh dubthkhwamhlkthi opekmxn ifrerdaelalifkrin opekmxnphakhifrerd aelaopekmxnphakhlifkrin Pokemon FireRed Version and LeafGreen Version yipun ポケットモンスター ファイアレッド リーフグリーン ormaci Poketto Monsuta Faiareddo Rifugurin epnekmphakhprbprungwidioxekmopekmxnphakherdaelakrinthiepntnchbb twekmthukphthnaodyekmfrikaelacdcahnayodyninethnod sahrblngekhruxngekmbxyxdwans aelamixupkrnesrimkhuxtwprbirsaysahrbekmbxyxdwans sungedimaethmmaphrxmkbekm xyangirktamenuxngcaklukelnihmthiephimekhamainifrerdaelalifkrin echnkarepliynaeplngkhasthitithaphiess Special aeykepnocmtithaphiess Special Attack aelapxngknthaphiess Special Defense karepliynaeplngniimekhakbphakhthiekakwa ifrerdaelalifkrinwangcahnayyipunkhrngaerkemuxwnthi 29 mkrakhm kh s 2004 77 78 aelaxxkcahnayinthwipxemrikaehnuxaelayuorpinwnthi 9 knyayn 79 aela 1 tulakhm 80 tamladb hlngwangcahnayidekuxbsxngpi ninethnodnaekmphakhnimatitladihminchux ephleyxschxys 81 ekmidrbkhasrresriy idkhaaennrwmrxyla 81 cakemtakhritiks 82 nkwicarnswnihyykyxngkarthiekmnaesnxkhunsmbtiihmkhnathiyngrksarabbekmdngedimiwxyangdi kartxbrbindankrafiksaelaesiyngnnmikhlaknknip nkwicarnbangkhntahniwaeriybngayekinipaelaimprbprungcakekmphakhkxnhna opekmxn rubiaelaaesfifr maknk ifrerdaelalifkrinprasbkhwamsaercechingphanichy khayidrwmpraman 12 lanchudthwolk 83 ewxrchwlkhxnosl aekikh inwnthi 12 phvscikayn kh s 2015 ninethnodprakasinkarnaesnxninethnodiderktwaekmopekmxnrunekacawangcahnayinbrikarewxrchwlkhxnoslkhxngninethnod 3diexs inwnthi 27 kumphaphnth kh s 2016 inoxkaschlxngkhrbrxb 20 pithicahnayekminyipun ekmdngklawepnekmaerkinewxrchwlkhxnoslthicalxngkarthangankhxngsayekmlingkekhebilihsamarthaelkepliynaelatxsuknrahwangekmid 84 aetlaphumiphakhcaidrbekmechphaaphakhthiekhywangcahnayinphumiphakhnnethann xyangechn phakhkrincacahnayechphaalukkhachawyipun 85 ekmrunnisamarthyayopekmxnipyngekmopekmxnphakhsnaelamunthikalngcamathung phanthangopraekrmprayuktopekmxnaebngkiddwy 86 nxkcakniyngmikhxngphiessphwngninethnod 2diexs kbaetlakhxnoslthimisitamchuxphakh wangcahnayinyipun yuorp aelaxxsetreliyinwnthi 27 kumphaphnth kh s 2016 87 aelainxemrikaehnuxmiekhruxngniwninethnod 3diexs twekhruxngepnlayediywkbphaphklxngekmphakherdaelablu 88 kxnwnthi 31 minakhm kh s 2016 yxdkhayrwmkhxngekmphakhthicahnayihmxikkhrngrwmknaeta 1 5 lantlb incanwnnimakkwakhrunghnungkhayidinxemrikaehnux 89 opekmxn eltsokphikhachu aelaeltsokxiwuy aekikh dubthkhwamhlkthi opekmxn eltsokphikhachu aelaeltsokxiwuy inrupaebbxun aekikhopekmxn xxricins xniemathangothrthsntxnphiess thixingcakekmtnchbbechingxrrth aekikh Pocket Monsters Red amp Green yipun ポケットモンスター 赤 緑 ormaci Poketto Monsuta Aka Midori xangxing aekikh 1 0 1 1 ポケットモンスター 赤 緑 The Pokemon Company subkhnemux 2013 03 13 ポケットモンスター赤 緑 Nintendo subkhnemux 2013 03 13 3 0 3 1 ポケットモンスター 青 The Pokemon Company subkhnemux 2013 03 13 4 0 4 1 ポケットモンスター青 Nintendo subkhnemux 2013 03 13 Game Boy s Pokemon Unleashed on September 28 Redmond Washington Nintendo September 28 1998 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux May 1 1999 subkhnemux 29 March 2014 Pokemon Red Version Nintendo of Europe subkhnemux 21 February 2019 Pokemon Blue Version Nintendo of Europe subkhnemux 21 February 2019 8 0 8 1 8 2 8 3 Harris Craig 1999 06 23 Pokemon Red Version Review IGN subkhnemux 2008 06 26 Game Freak 1997 12 09 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 8 10 0 10 1 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 17 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 10 12 0 12 1 12 2 12 3 Bartholow Peter 2000 01 28 GameSpot review GameSpot khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2010 02 06 subkhnemux 2008 06 26 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 21 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 7 15 0 15 1 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 36 nintendo com au GBC Frequently Asked Questions Nintendo khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 12 22 subkhnemux 2008 10 07 Game Boy Game Pak Troubleshooting Specific Games Nintendo of America Inc subkhnemux 2009 06 09 MissingNO is a programming quirk and not a real part of the game Pokemon Gold and Silver Strategy Guide Trading IGN subkhnemux 2008 06 27 Gerstmann Jeff 2000 02 29 Pokemon Stadium for Nintendo 64 Review GameSpot subkhnemux 2008 09 16 Villoria Gerald 2001 03 26 Pokemon Stadium 2 for Nintendo 64 Review GameSpot p 2 subkhnemux 2008 09 16 Harris Craig 2003 03 17 IGN Pokemon Ruby Version Review IGN subkhnemux 2008 10 25 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 20 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 2 Game Freak 1998 09 30 Pokemon Red and Blue Instruction manual Nintendo p 3 IGN Staff Guides Pokemon Blue and Red IGN p 113 subkhnemux 2008 10 24 IGN Staff Guides Pokemon Blue and Red IGN p 67 subkhnemux 2008 06 27 IGN Staff Guides Pokemon Blue and Red IGN p 99 subkhnemux 2009 02 04 IGN Staff Guides Pokemon Blue and Red IGN p 165 subkhnemux 2009 02 04 Plaza Amadeo 2006 02 06 A Salute to Japanese Game Designers Amped IGO p 2 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 01 21 subkhnemux 2006 06 25 30 0 30 1 30 2 30 3 Larimer Time 1999 11 22 The Ultimate Game Freak TIME Asia p 2 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 11 12 subkhnemux 2008 09 16 Larimer Time 1999 11 22 The Ultimate Game Freak TIME Asia p 1 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 12 12 subkhnemux 2008 09 16 32 0 32 1 32 2 32 3 1UP Staff Best Games to Come Out Late in a System s Life 1UP subkhnemux 2008 09 16 Pokemon interview phasayipun Nintendo subkhnemux 2009 06 06 34 0 34 1 IGN s Top 100 Games 2007 37 Pokemon Blue Version IGN subkhnemux 2008 09 15 Staff 2 一新されたポケモンの世界 Nintendo com phasayipun Nintendo p 2 subkhnemux 2010 09 10 36 0 36 1 Kohler Chris 2004 Power Up How Japanese Video Games Gave the World an Extra Life 1st ed BradyGames pp 237 250 ISBN 0 7440 0424 1 Masuda Junichi 2009 02 28 HIDDEN POWER of Masuda No 125 Game Freak subkhnemux 2009 06 09 Staff 2004 02 18 写真で綴るレベルＸ 完全保存版 phasayipun AllAbout co jp subkhnemux 2010 05 21 Tomisawa Akihito August 2000 ゲームフリーク 遊びの世界標準を塗り替えるクリエイティブ集団 phasayipun ISBN 4 8401 0118 3 Nutt Christian 2009 04 03 The Art of Balance Pokemon s Masuda on Complexity and Simplicity Gamasutra subkhnemux 2009 06 09 41 0 41 1 41 2 41 3 Staff November 1999 What s the Deal with Pokemon Electronic Gaming Monthly 124 216 42 0 42 1 Chen Charlotte December 1999 Pokemon Report Tips amp Tricks Larry Flynt Publications 111 Iwata Asks Pokemon HeartGold Version amp SoulSilver Version Nintendo com subkhnemux 2012 10 16 DeVries Jack 2008 11 24 IGN Pokemon Report OMG Hacks IGN subkhnemux 2009 02 16 Staff November 1999 What s the Deal with Pokemon Electronic Gaming Monthly 124 172 Tobin Joseph Jay 2004 Pikachu s Global Adventure The Rise and Fall of Pokemon Duke University Press p 66 ISBN 0 8223 3287 6 47 0 47 1 Ashcraft Brain 2009 05 18 Pokemon Could Have Been Muscular Monsters Kotaku subkhnemux 2009 06 26 IGN Staff Guides Pokemon Blue and Red IGN p 62 subkhnemux 2008 10 24 GB Pokemon Complete Sound CD VGMdb subkhnemux 2015 07 07 Hanson Ben May 13 2014 Pokemon s Music Master The Man Behind The Catchiest Songs Game Informer khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux May 13 2014 51 0 51 1 51 2 Pokemon Red Version for Game Boy GameRankings CBS Interactive subkhnemux 2019 02 13 Pokemon Blue Version for Game Boy GameRankings CBS Interactive subkhnemux 2019 02 13 McCaul Scott Pokemon Blue Version Review Allgame khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux November 14 2014 subkhnemux December 4 2012 ポケットモンスター 赤 緑 まとめ ゲームボーイ Famitsu phasayipun Enterbrain Inc Now Playing Pokemon Nintendo Power 113 112 October 1998 Pokemon Franchise Approaches 150 Million Games Sold Nintendo PR Newswire 4 October 2005 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux April 26 2007 https web archive org web 20071213230402 http www the magicbox com topten2 htm US Platinum Videogame Chart The Magic Box 2007 12 27 subkhnemux 2008 08 03 50 Most Popular Video Games of All Time 247wallst com phasaxngkvs subkhnemux 2018 05 21 All time best selling console games worldwide 2018 Statistic Statista phasaxngkvs subkhnemux 2018 05 21 DeVries Jack 2009 01 16 IGN Pokemon Report World Records Edition IGN subkhnemux 2009 02 16 Safier Joshua Nakaya Sumie 2000 02 07 Pokemania Secrets Behind the International Phenomenon Columbia Business School subkhnemux 2011 08 05 Bodle Andy and Greg Howson 1999 09 30 Monsters to the rescue The Guardian subkhnemux 2009 01 15 Nintendo Power The 20th Anniversary Issue Magazine Nintendo Power 231 231 San Francisco California Future US August 2008 72 Cite journal requires journal help Reeves Ben 2011 06 24 The 25 Best Game Boy Games Of All Time Game Informer subkhnemux 2013 12 06 East Tom 2009 03 02 Feature 100 Best Nintendo Games Official Nintendo Magazine khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2012 02 29 subkhnemux 2009 03 18 Staff 2003 04 30 The Top 100 71 80 IGN subkhnemux 2008 09 15 IGN s Top 100 Games 061 070 IGN subkhnemux 2008 09 15 Harris Craig 2003 08 29 IGN Nintendo Celebrates Pokemoniversary IGN subkhnemux 2008 09 15 Makuch Eddie 2017 11 27 Pokemon Game Sales Pass 300 Million Units GameSpot phasaxngkvs subkhnemux 2018 12 31 Twitch plays Pokemon The largest massively multiplayer Pokemon game is beautiful chaos The Independent subkhnemux 2015 02 16 Twitch Plays Pokemon conquers Elite Four beating game after 390 hours CNET CBS Interactive subkhnemux 2015 02 16 ポケットモンスター ピカチュウ The Pokemon Company subkhnemux 2013 03 13 ポケットモンスター ピカチュウ Nintendo subkhnemux 2013 03 13 Pokemon Yellow Special Pikachu Edition The Pokemon Company International subkhnemux 2013 03 13 Pokemon Yellow Special Pikachu Edition The Pokemon Company International subkhnemux 2013 03 13 ポケットモンスター ファイアレッド リーフグリーン The Pokemon Company subkhnemux 2013 03 13 ポケットモンスター ファイアレッド リーフグリーン Nintendo subkhnemux 2013 03 13 Pokemon FireRed Version and Pokemon LeafGreen Version The Pokemon Company International subkhnemux 2013 03 13 Pokemon FireRed Version and Pokemon LeafGreen Version The Pokemon Company International subkhnemux 2013 03 13 Harris Craig 2006 07 26 IGN Player s Choice Round Two IGN subkhnemux 2009 09 05 Pokemon FireRed gba 2004 Reviews Metacritic khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2008 06 18 subkhnemux 2009 09 05 Financial Results Briefing for Fiscal Year Ended March 2008 PDF Nintendo 2008 04 25 p 6 subkhnemux 2009 09 05 Nintendo Direct 11 12 2015 Nintendo 2015 11 12 subkhnemux 2015 11 14 Nintendo Direct 2015 5 31 プレゼンテーション映像 Nintendo 2015 11 12 subkhnemux 2015 11 14 Conditt Jessica Pokemon Sun And Moon Hit The Nintendo 3DS This Holiday Engadget subkhnemux 26 February 2016 Kamen Matt 12 January 2016 Pokemon marks 20th birthday with retro 2DS bundles subkhnemux 3 August 2016 Farokhmanesh Megan 12 January 2016 Pokemon celebrates its 20th anniversary with a New Nintendo 3DS bundle this February Polygon subkhnemux 3 August 2016 Financial Results Briefing for Fiscal Year Ended March 2016 Nintendo April 28 2016 p 3 subkhnemux May 1 2016 aehlngkhxmulxun aekikhphxkektmxnsetxrs erd aela krin ninethnod yipun phxkektmxnsetxrs blu ninethnod yipun phxkektmxnsetxrs eylolw ninethnod yipun ekhathungcak https th wikipedia org w index php title opekmxn erdaelablu amp oldid 9330163, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม