โรคคอตีบ (อังกฤษ : diphtheria ) เป็นโรคติดเชื้ออย่างหนึ่ง เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Corynebacterium diphtheriae อาการมีได้หลากหลายตั้งแต่เล็กน้อยไปจนถึงรุนแรง ผู้ป่วยมักเริ่มมีอาการหลังได้รับเชื้อ ประมาณ 2-5 วัน ในช่วงแรกมักมีอาการเจ็บคอ และมีไข้ หากเป็นรุนแรงผู้ป่วยจะมีแผ่นเนื้อเยื่อสีขาวหรือสีเทาที่คอหอย ซึ่งอาจอุดกั้นทางหายใจและทำให้เกิดอาการไอ เสียงก้องเหมือนในโรคกล่องเสียงอักเสบ (ครุป ) ได้ อาจมีต่อมน้ำเหลืองที่คอโต ทำให้มีคอบวม เชื้อนี้นอกจากทำให้มีอาการที่คอแล้วยังทำให้มีอาการที่ระบบอื่น เช่น ผิวหนัง ตา หรืออวัยวะเพศ ได้อีกด้วย ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้ได้แก่ กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ เส้นประสาทอักเสบ ไตอักเสบ เกล็ดเลือดต่ำ เป็นต้น
เชื้อคอตีบสามารถติดต่อจากคนสู่คนได้ผ่านการสัมผัสโดยตรง ผ่านวัตถุที่เปื้อนเชื้อ หรือผ่านอากาศ ผู้รับเชื้อบางรายอาจไม่มีอาการ แต่มีเชื้อในร่างกาย และสามารถแพร่เชื้อให้คนอื่นได้ เชื้อ C. diphtheriae มีชนิดย่อยอยู่ 3 ชนิด แต่ละชนิดอาจทำให้มีอาการรุนแรงแตกต่างกัน อาการของโรคส่วนใหญ่เกิดจากพิษที่สร้างโดยเชื้อนี้ การวินิจฉัย ทำได้โดยการตรวจร่างกายดูลักษณะของคอหอยของผู้ป่วย ร่วมกับการตรวจยืนยันด้วยการเพาะเชื้อ การหายจากเชื้อนี้จะไม่ได้ทำให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันต่อการติดเชื้อครั้งถัดไป
วัคซีนโรคคอตีบ เป็นวิธีป้องกันโรคนี้ที่ได้ผลดี และมีให้ใช้ในหลายรูปแบบ ส่วนใหญ่แนะนำให้เด็กทั่วไปได้รับวัคซีนนี้ร่วมกับวัคซีนบาดทะยักและไอกรน 3-4 ครั้ง หลังจากนั้นควรได้รับวัคซีนคอตีบและบาดทะยักร่วมกันทุกๆ 10 ปี สามารถตรวจหาระดับภูมิคุ้มกันในเลือดเพื่อยืนยันการมีภูมิคุ้มกันได้ การรักษาทำได้โดยให้ยาปฏิชีวนะ เช่นอีริโทรมัยซิน หรือเบนซิลเพนิซิลลิน ยาปฏิชีวนะเหล่านี้นอกจากใช้รักษาโรคแล้วยังใช้ป้องกันการเกิดโรคในผู้ที่สงสัยว่าจะได้รับเชื้อได้ด้วย ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงบางรายอาจมีทางเดินหายใจอุดกั้นรุนแรงจนต้องรับการรักษาด้วยการเจาะคอ
ในปี ค.ศ. 2015 มีรายงานผู้ป่วยโรคคอตีบทั่วโลกรวมกัน 4,500 ราย ลดลงจากสถิติปี ค.ศ. 1980 ที่จำนวน 100,000 ราย ก่อนปี 1980 เชื่อว่าแต่ละปีอาจมีผู้ป่วยถึงหนึ่งล้านรายทั่วโลก ปัจจุบันโรคนี้ยังพบได้ในทวีปแอฟริกาส่วนใต้ทะเลทรายซาฮารา ประเทศอินเดีย และประเทศอินโดนีเซีย จำนวนผู้เสียชีวิตในปี 2015 อยู่ที่ 2,100 ราย ลดลงจากสถิติทศวรรษ 1980 ที่ 8,000 ราย ในพื้นที่ที่ยังมีการระบาดจะพบผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นผู้ป่วยเด็ก โรคนี้พบได้น้อยในกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้วเนื่องจากมีการให้วัคซีนกันอย่างกว้างขวาง เช่นในประเทศสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ปี 1980 จนถึงปี 2004 มีผู้ป่วยรวมกันเพียง 57 ราย ผู้ป่วยมีโอกาสเสียชีวิต 5-10% โรคนี้ได้รับการบรรยายไว้ครั้งแรกตั้งแต่ 500 ปีก่อนคริสตกาล โดยฮิปโปคราเตส ส่วนเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของโรคถูกค้นพบเมื่อปี 1882 โดยเอดวิน เคลบส์
อาการและอาการแสดง แผ่นหนาสีเทายึดติดและปกคลุมบริเวณทอนซิล เป็นอาการแสดงตามแบบฉบับของผู้ป่วยคอตีบ
รอยโรคที่ผิวหนังจากเชื้อโรคคอตีบ
ผู้ป่วยมักเริ่มมีอาการของโรคคอตีบหลังจากได้รับเชื้อมาประมาณ 2-7 วัน อาการเหล่านี้ ได้แก่ ไข้สูง (มากกว่า 38 องศาเซลเซียส) หนาวสั่น อ่อนเพลีย ตัวเขียวคล้ำ (cyanosis) เจ็บคอ เสียงแหบ ไอ ปวดศีรษะ กลืนลำบาก กลืนแล้วเจ็บ หายใจลำบาก หายใจเร็ว น้ำมูกมีกลิ่นเหม็นหรือมีเลือดปน และมีต่อมน้ำเหลืองโต พิษของเชื้ออาจทำลายเนื้อเยื่อ ของระบบหายใจ ได้ภายใน 2-3 วัน เนื้อเยื่อที่ตายแล้วเหล่านี้จะหลุดลอกออกมา กลายเป็นแผ่นเนื้อเยื่อหนาสีขาวหรือสีเทา เรียกว่า ซูโดเมมเบรน (อังกฤษ : pseudomembrane , "แผ่นเยื่อเทียม") และสามารถสะสมจนอุดตันช่องจมูก คอหอย หรือหลอดลม ได้ ทำให้เกิดอาการหายใจลำบากและกลืนลำบาก เป็นที่มาของชื่อโรค "คอตีบ" อาการอื่นๆ ที่พบได้เช่น หัวใจเต้นผิดจังหวะ กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ เส้นประสาทอักเสบและเป็นอัมพาต เป็นต้น
สรุปจากโรคคอตีบ การเกิดโรคคอตีบที่กล่องเสียง อาจทำให้มีอาการคอบวมได้ ผู้ป่วยจะมีอาการไอเสียงก้องคล้ายเสียงสุนัขเห่า หายใจมีเสียงดัง เสียงแหบ หายใจลำบาก ภาวะนี้แต่เดิมเรียกว่าครุป ปัจจุบันครุปจากโรคคอตีบพบได้น้อยมาก เนื่องจากมีการให้วัคซีนโรคคอตีบอย่างกว้างขวาง ปัจจุบันคำว่าครุปจึงมักหมายถึงภาวะครุปจากเชื้อไวรัส ซึ่งทำให้มีอาการคล้ายคลึงกันแต่อาจไม่รุนแรงเท่าครุปจากโรคคอตีบ
การแพร่เชื้อ เชื้อโรคคอตีบติดต่อจากคนสู่คนผ่านอากาศ ที่มีเชื้อซึ่งออกมาจากการไอ หรือจาม ของผู้ป่วย เมื่อคนทั่วไปหายใจเอาอากาศที่มีละอองเชื้อนี้เข้าไปก็จะทำให้เกิดการติดเชื้อ ได้ การสัมผัสรอยโรคบนผิวหนังของผู้ป่วยก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งของการรับเชื้อ แต่พบได้น้อยกว่า การติดเชื้อทางอ้อมอาจเกิดขึ้นได้จากการที่ผู้ป่วยไปสัมผัสพื้นผิวหรือวัตถุ แล้วเชื้อแบคทีเรียเกิดตกค้างอยู่บนพื้นผิวนั้น แล้วมีคนมาสัมผัสต่อ หลักฐานบางแหล่งสนับสนุนว่าเชื้อแบคทีเรียอาจติดต่อไปยังสัตว์และติดต่อกลับมายังคน ได้ เนื่องจากพบว่ามีเชื้อ Corynebacterium ulcerans ในสัตว์บางชนิด แต่สมมติฐานนี้ยังต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อยืนยัน
การวินิจฉัย การวินิจฉัยโรคคอตีบในปัจจุบันอาศัยนิยามทางคลินิกสำหรับผู้ป่วยที่กำหนดโดยศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของประเทศสหรัฐอเมริกา (ซีดีซี) ซึ่งนิยามนี้อาศัยเกณฑ์ผสมผสานทั้งอาการทางคลินิกและผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
นิยามจากผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ การแยกเชื้อ C. diphtheriae จากการตรวจย้อมสีแกรม หรือการเพาะเชื้อจากการป้ายคอหอย ผลตรวจพยาธิวิทยา เนื้อเยื่อด้วยการย้อมสีแบบอัลเบิร์ตเข้าได้กับเชื้อโรคคอตีบ นิยามจากอาการทางคลินิก มีอาการเจ็บป่วยทางเดินหายใจส่วนบนร่วมกับเจ็บคอ มีไข้ต่ำ (ส่วนใหญ่ไม่เกิน 39 องศาเซลเซียส) มีแผ่นเยื่อหนา สีเทา ยึดติดอยู่กับคอหอย ในกรณีรุนแรงอาจเป็นลุกลามไปจนตลอดทั้งหลอดลม การจำแนกกรณีผู้ป่วย อาจจะใช่ (propable): ผู้ป่วยที่มีอาการทางคลินิกเข้าได้กับโรคคอตีบ ที่ยังไม่มีผลตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยัน และไม่มีความสัมพันธ์ทางวิทยาการระบาดกับผู้ป่วยรายอื่นที่ได้รับการยืนยันด้วยผลตรวจทางห้องปฏิบัตการ ยืนยัน (confirmed): ผู้ป่วยที่มีอาการทางคลินิกเข้าได้กับโรคคอตีบ ที่มีผลตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยัน หรือมีความสัมพันธ์ทางวิทยาการระบาดกับผู้ป่วยรายอื่นที่ได้รับการยืนยันด้วยผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การรักษา โรคนี้โดยส่วนใหญ่ถือว่าเป็นโรคที่รักษาได้ แต่ในบางรายที่มีอาการรุนแรง ต่อมน้ำเหลืองที่คออาจโตมาก จนทำให้หายใจลำบากและกลืนลำบาก จะรักษาค่อนข้างยาก ผู้ป่วยในระยะนี้จำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที โดยอาจจำเป็นต้องได้รับการใส่ท่อช่วยหายใจ หรือการเจาะคอเพื่อเปิดทางหายใจ ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะอาจทำให้เกิดภาวะหัวใจล้มเหลวได้ นอกจากนี้ยังอาจทำให้เกิดเส้นประสาทอักเสบในบางตำแหน่ง ทำให้กล้ามเนื้อบางมัด เช่น กล้ามเนื้อตา คอ คอหอย หรือกล้ามเนื้อที่ใช้ในการหายใจเป็นอัมพาตได้ ผู้ป่วยอาการรุนแรงเหล่านี้จำเป็นต้องได้รับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนัก (ไอซียู) และต้องได้รับสารต้านพิษคอตีบ (diphtheria antitoxin) อย่างไรก็ดีสารต้านพิษเหล่านี้ไม่สามารถไปต้านพิษที่จับกับเนื้อเยื่อไปแล้วได้ จึงจำเป็นต้องให้โดยเร็วที่สุด หากให้ช้าผู้ป่วยจะมีโอกาสเสียชีวิตมากขึ้น ดังนั้นการตัดสินใจเพื่อให้สารต้านพิษนี้ต้องตัดสินใจจากอาการแสดงทางคลินิก โดยไม่รอผลตรวจทางห้องปฏิบัติการซึ่งมักใช้เวลานาน
ยาปฏิชีวนะมักไม่ช่วยทำให้รอยโรคติดเชื้อหายเร็วขึ้นในผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยสารต้านพิษแล้ว แต่จะมีบทบาทมากในผู้ที่เป็นพาหะ (ผู้ที่ไม่มีอาการ แต่มีเชื้อและสามารถแพร่ให้คนอื่นได้) เพื่อกำจัดเชื้อให้หมดไปไม่ให้แพร่เชื้อต่อได้
อ้างอิง ↑ (PDF) . Wkly Epidemiol Rec . 81 (3): 24–32. 20 มกราคม 2006. PMID 16671240. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 6 มิถุนายน 2015. ↑ Atkinson, William (พฤษภาคม 2012). (12 ed.). Public Health Foundation. pp. 215–230. ISBN 9780983263135 ↑ . who.int . 3 กันยายน 2014. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2 เมษายน 2015. สืบค้นเมื่อ 27 มีนาคม 2015 . ↑ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet . 388 (10053): 1459–1544. doi :10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903 . PMID 27733281. Kowalski, Wladyslaw (2012). . Boca Raton, Florida: CRC Press. p. 54. ISBN 9781439821961 (8 ed.). Elsevier Health Sciences. 2014. p. 2372. ISBN 9780323263733 GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet . 385 : 117–71. doi :10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604 . PMID 25530442. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 28 มิถุนายน 2015. สืบค้นเมื่อ 28 มิถุนายน 2015 . ↑ . PubMed Health . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 17 ตุลาคม 2014. สืบค้นเมื่อ 28 มิถุนายน 2015 . "Diphtheria Symptoms". www.cdc.gov (ภาษาอังกฤษ). 10 April 2017. สืบค้นเมื่อ 26 October 2017 . Loving, Starling (5 ตุลาคม 1895). . JAMA: the Journal of the American Medical Association XXV (14): 567–573. doi :10.1001/jama.1895.02430400011001d. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 4 กรกฎาคม 2014. สืบค้นเมื่อ 16 เมษายน 2014 . Cormack, John Rose (8 May 1875). "Meaning of the Terms Diphtheria, Croup, and Faux Croup". British Medical Journal 1 (749): 606. doi :10.1136/bmj.1.749.606. PMC 2297755 . PMID 20747853. Bennett, James Risdon (8 May 1875). "True and False Croup". British Medical Journal 1 (749): 606–607. doi :10.1136/bmj.1.749.606-a. PMC 2297754 . PMID 20747854. Beard, George Miller (1875). . New York: E. B. Treat. pp. 560–564. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 4 กรกฎาคม 2014. สืบค้นเมื่อ 15 เมษายน 2014 . Vanderpool, Patricia (ธันวาคม 2012). . American Nurse Today . 7 (12). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 16 April 2014. สืบค้นเมื่อ 15 April 2014 . Diphtheria Causes and Transmission 13 April 2014 at the Wayback Machine .. U.S. Center for Disease Control and Prevention (2016). Youwang Y.; Jianming D.; Yong X.; Pong Z. (1992). "Epidemiological features of an outbreak of diphtheria and its control with diphtheria toxoid immunization". International Journal of Epidemiology . 21 (4): 807–11. doi :10.1093/ije/21.4.807. PMID 1521987. Hogg R. A.; Wessels J.; Hart A.; Efstratiou A.; De Zoysa G.; Mann T.; Pritchard G. C. (2009). "Possible zoonotic transmission of toxigenic Corynebacterium ulcerans from companion animals in a human case of fatal diphtheria". The Veterinary record . 165 (23): 691–2. doi :10.1136/vr.165.23.691. PMID 19966333.
แหล่งข้อมูลอื่น การจำแนกโรค ทรัพยากรภายนอก MedlinePlus : 001608eMedicine : emerg/138 med/459 oph/674 ped/596
โรคคอต, งกฤษ, diphtheria, เป, นโรคต, ดเช, ออย, างหน, เก, ดจากเช, อแบคท, เร, corynebacterium, diphtheriae, อาการม, ได, หลากหลายต, งแต, เล, กน, อยไปจนถ, งร, นแรง, วยม, กเร, มม, อาการหล, งได, บเช, อประมาณ, ในช, วงแรกม, กม, อาการเจ, บคอและม, ไข, หากเป, นร, นแรงผ, . orkhkhxtib xngkvs diphtheria epnorkhtidechuxxyanghnung ekidcakechuxaebkhthieriy Corynebacterium diphtheriae 2 xakarmiidhlakhlaytngaetelknxyipcnthungrunaerng 1 phupwymkerimmixakarhlngidrbechuxpraman 2 5 wn 2 inchwngaerkmkmixakarecbkhxaelamiikh 1 hakepnrunaerngphupwycamiaephnenuxeyuxsikhawhruxsiethathikhxhxy 2 1 sungxacxudknthanghayicaelathaihekidxakarixesiyngkxngehmuxninorkhklxngesiyngxkesb khrup id 1 xacmitxmnaehluxngthikhxot thaihmikhxbwm 2 echuxninxkcakthaihmixakarthikhxaelwyngthaihmixakarthirabbxun echn phiwhnng ta hruxxwywaephs idxikdwy 2 1 phawaaethrksxnthiphbididaek klamenuxhwicxkesb esnprasathxkesb itxkesb ekldeluxdta epntn 2 orkhkhxtib Diphtheria phupwyorkhkhxtibmixakarkhxbwmsakhawichaorkhtidechuxxakarikh ecbkhx ixesiyngkxng 1 kartngtn2 5 wn hlngidrbechux 2 saehtuechuxaebkhthieriy C diphtheriae tidtxphankarsmphssarkhdhlnghruxxakasthimiechux 2 withiwinicchykartrwclksnakhxhxy aelakarephaaechux 1 karpxngknwkhsinorkhkhxtib 2 karrksayaptichiwna karecaakhx 2 khwamchuk4 500 khxmulpi 2015 3 karesiychiwit2 100 2015 4 echuxkhxtibsamarthtidtxcakkhnsukhnidphankarsmphsodytrng phanwtthuthiepuxnechux hruxphanxakas 2 5 2 phurbechuxbangrayxacimmixakar aetmiechuxinrangkay aelasamarthaephrechuxihkhnxunid 2 echux C diphtheriae michnidyxyxyu 3 chnid aetlachnidxacthaihmixakarrunaerngaetktangkn 2 xakarkhxngorkhswnihyekidcakphisthisrangodyechuxni karwinicchythaidodykartrwcrangkaydulksnakhxngkhxhxykhxngphupwy rwmkbkartrwcyunyndwykarephaaechux 1 karhaycakechuxnicaimidthaihrangkaymiphumikhumkntxkartidechuxkhrngthdip 1 wkhsinorkhkhxtibepnwithipxngknorkhnithiidphldi aelamiihichinhlayrupaebb 2 swnihyaenanaihedkthwipidrbwkhsinnirwmkbwkhsinbadthaykaelaixkrn 3 4 khrng 2 hlngcaknnkhwridrbwkhsinkhxtibaelabadthaykrwmknthuk 10 pi 2 samarthtrwcharadbphumikhumknineluxdephuxyunynkarmiphumikhumknid 2 karrksathaidodyihyaptichiwnaechnxiriothrmysin hruxebnsilephnisillin 2 yaptichiwnaehlaninxkcakichrksaorkhaelwyngichpxngknkarekidorkhinphuthisngsywacaidrbechuxiddwy 2 phupwythimixakarrunaerngbangrayxacmithangedinhayicxudknrunaerngcntxngrbkarrksadwykarecaakhx 1 inpi kh s 2015 miraynganphupwyorkhkhxtibthwolkrwmkn 4 500 ray ldlngcaksthitipi kh s 1980 thicanwn 100 000 ray 3 kxnpi 1980 echuxwaaetlapixacmiphupwythunghnunglanraythwolk 1 pccubnorkhniyngphbidinthwipaexfrikaswnitthaelthraysahara praethsxinediy aelapraethsxinodniesiy 1 6 canwnphuesiychiwitinpi 2015 xyuthi 2 100 ray ldlngcaksthitithswrrs 1980 thi 8 000 ray 4 7 inphunthithiyngmikarrabadcaphbphupwyswnihyepnphupwyedk 1 orkhniphbidnxyinklumpraethsthiphthnaaelwenuxngcakmikarihwkhsinknxyangkwangkhwang 1 echninpraethsshrthxemrika tngaetpi 1980 cnthungpi 2004 miphupwyrwmknephiyng 57 ray 2 phupwymioxkasesiychiwit 5 10 2 orkhniidrbkarbrryayiwkhrngaerktngaet 500 pikxnkhristkal odyhipopkhraets 2 swnechuxaebkhthieriythiepnsaehtukhxngorkhthukkhnphbemuxpi 1882 odyexdwin ekhlbs 2 enuxha 1 xakaraelaxakaraesdng 1 1 srupcakorkhkhxtib 2 karaephrechux 3 karwinicchy 3 1 niyamcakphltrwcthanghxngptibtikar 3 2 niyamcakxakarthangkhlinik 3 3 karcaaenkkrniphupwy 4 karrksa 5 xangxing 6 aehlngkhxmulxunxakaraelaxakaraesdng aekikh aephnhnasiethayudtidaelapkkhlumbriewnthxnsil epnxakaraesdngtamaebbchbbkhxngphupwykhxtib rxyorkhthiphiwhnngcakechuxorkhkhxtib phupwymkerimmixakarkhxngorkhkhxtibhlngcakidrbechuxmapraman 2 7 wn xakarehlani idaek ikhsung makkwa 38 xngsaeslesiys hnawsn xxnephliy twekhiywkhla cyanosis ecbkhx esiyngaehb ix pwdsirsa klunlabak klunaelwecb hayiclabak hayicerw namukmiklinehmnhruxmieluxdpn aelamitxmnaehluxngot 8 9 phiskhxngechuxxacthalayenuxeyuxkhxngrabbhayicidphayin 2 3 wn enuxeyuxthitayaelwehlanicahludlxkxxkma klayepnaephnenuxeyuxhnasikhawhruxsietha eriykwa suodemmebrn xngkvs pseudomembrane aephneyuxethiym aelasamarthsasmcnxudtnchxngcmuk khxhxy hruxhlxdlmid thaihekidxakarhayiclabakaelaklunlabak 10 epnthimakhxngchuxorkh khxtib xakarxun thiphbidechn hwicetnphidcnghwa klamenuxhwicxkesb esnprasathxkesbaelaepnxmphat epntn srupcakorkhkhxtib aekikh karekidorkhkhxtibthiklxngesiyngxacthaihmixakarkhxbwmid phupwycamixakarixesiyngkxngkhlayesiyngsunkheha hayicmiesiyngdng esiyngaehb hayiclabak phawaniaetedimeriykwakhrup 11 12 13 14 pccubnkhrupcakorkhkhxtibphbidnxymak enuxngcakmikarihwkhsinorkhkhxtibxyangkwangkhwang pccubnkhawakhrupcungmkhmaythungphawakhrupcakechuxiwrs sungthaihmixakarkhlaykhlungknaetxacimrunaerngethakhrupcakorkhkhxtib 15 karaephrechux aekikhechuxorkhkhxtibtidtxcakkhnsukhnphanxakasthimiechuxsungxxkmacakkarixhruxcamkhxngphupwy emuxkhnthwiphayicexaxakasthimilaxxngechuxniekhaipkcathaihekidkartidechuxid 16 karsmphsrxyorkhbnphiwhnngkhxngphupwykepnxikchxngthanghnungkhxngkarrbechux aetphbidnxykwa 17 kartidechuxthangxxmxacekidkhunidcakkarthiphupwyipsmphsphunphiwhruxwtthu aelwechuxaebkhthieriyekidtkkhangxyubnphunphiwnn aelwmikhnmasmphstx hlkthanbangaehlngsnbsnunwaechuxaebkhthieriyxactidtxipyngstwaelatidtxklbmayngkhnid enuxngcakphbwamiechux Corynebacterium ulcerans instwbangchnid 18 aetsmmtithanniyngtxngkarkhxmulephimetimephuxyunynkarwinicchy aekikhkarwinicchyorkhkhxtibinpccubnxasyniyamthangkhliniksahrbphupwythikahndodysunykhwbkhumaelapxngknorkhkhxngpraethsshrthxemrika sidisi sungniyamnixasyeknthphsmphsanthngxakarthangkhlinikaelaphltrwcthanghxngptibtikar niyamcakphltrwcthanghxngptibtikar aekikh karaeykechux C diphtheriae cakkartrwcyxmsiaekrmhruxkarephaaechuxcakkarpaykhxhxy 9 phltrwcphyathiwithyaenuxeyuxdwykaryxmsiaebbxlebirtekhaidkbechuxorkhkhxtibniyamcakxakarthangkhlinik aekikh mixakarecbpwythangedinhayicswnbnrwmkbecbkhx miikhta swnihyimekin 39 xngsaeslesiys miaephneyuxhna sietha yudtidxyukbkhxhxy inkrnirunaerngxacepnluklamipcntlxdthnghlxdlmkarcaaenkkrniphupwy aekikh xaccaich propable phupwythimixakarthangkhlinikekhaidkborkhkhxtib thiyngimmiphltrwcthanghxngptibtikaryunyn aelaimmikhwamsmphnththangwithyakarrabadkbphupwyrayxunthiidrbkaryunyndwyphltrwcthanghxngptibtkar yunyn confirmed phupwythimixakarthangkhlinikekhaidkborkhkhxtib thimiphltrwcthanghxngptibtikaryunyn hruxmikhwamsmphnththangwithyakarrabadkbphupwyrayxunthiidrbkaryunyndwyphltrwcthanghxngptibtikarkarrksa aekikhorkhniodyswnihythuxwaepnorkhthirksaid aetinbangraythimixakarrunaerng txmnaehluxngthikhxxacotmak cnthaihhayiclabakaelaklunlabak carksakhxnkhangyak phupwyinrayanicaepntxngidrbkarrksaxyangthnthwngthi odyxaccaepntxngidrbkaristhxchwyhayic hruxkarecaakhxephuxepidthanghayic phawahwicetnphidcnghwaxacthaihekidphawahwiclmehlwid nxkcakniyngxacthaihekidesnprasathxkesbinbangtaaehnng thaihklamenuxbangmd echn klamenuxta khx khxhxy hruxklamenuxthiichinkarhayicepnxmphatid phupwyxakarrunaerngehlanicaepntxngidrbkarrksainhxxphibalphupwyhnk ixsiyu aelatxngidrbsartanphiskhxtib diphtheria antitoxin xyangirkdisartanphisehlaniimsamarthiptanphisthicbkbenuxeyuxipaelwid cungcaepntxngihodyerwthisud hakihchaphupwycamioxkasesiychiwitmakkhun dngnnkartdsinicephuxihsartanphisnitxngtdsiniccakxakaraesdngthangkhlinik odyimrxphltrwcthanghxngptibtikarsungmkichewlananyaptichiwnamkimchwythaihrxyorkhtidechuxhayerwkhuninphupwythiidrbkarrksadwysartanphisaelw aetcamibthbathmakinphuthiepnphaha phuthiimmixakar aetmiechuxaelasamarthaephrihkhnxunid ephuxkacdechuxihhmdipimihaephrechuxtxidxangxing aekikh 1 00 1 01 1 02 1 03 1 04 1 05 1 06 1 07 1 08 1 09 1 10 1 11 1 12 1 13 Diphtheria vaccine PDF Wkly Epidemiol Rec 81 3 24 32 20 mkrakhm 2006 PMID 16671240 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 6 mithunayn 2015 Unknown parameter deadurl ignored help 2 00 2 01 2 02 2 03 2 04 2 05 2 06 2 07 2 08 2 09 2 10 2 11 2 12 2 13 2 14 2 15 2 16 2 17 2 18 2 19 2 20 2 21 2 22 2 23 Atkinson William phvsphakhm 2012 Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine Preventable Diseases 12 ed Public Health Foundation pp 215 230 ISBN 9780983263135 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 15 knyayn 2016 Unknown parameter deadurl ignored help 3 0 3 1 Diphtheria who int 3 knyayn 2014 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2 emsayn 2015 subkhnemux 27 minakhm 2015 Unknown parameter deadurl ignored help 4 0 4 1 GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators 8 October 2016 Global regional and national life expectancy all cause mortality and cause specific mortality for 249 causes of death 1980 2015 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 Lancet 388 10053 1459 1544 doi 10 1016 s0140 6736 16 31012 1 PMC 5388903 PMID 27733281 Kowalski Wladyslaw 2012 Hospital airborne infection control Boca Raton Florida CRC Press p 54 ISBN 9781439821961 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 21 thnwakhm 2016 Unknown parameter deadurl ignored help Mandell Douglas and Bennett s Principles and Practice of Infectious Diseases 8 ed Elsevier Health Sciences 2014 p 2372 ISBN 9780323263733 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 21 thnwakhm 2016 Unknown parameter deadurl ignored help GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators 17 December 2014 Global regional and national age sex specific all cause and cause specific mortality for 240 causes of death 1990 2013 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013 Lancet 385 117 71 doi 10 1016 S0140 6736 14 61682 2 PMC 4340604 PMID 25530442 Diphtheria Symptoms NHS Choices khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 28 mithunayn 2015 subkhnemux 28 mithunayn 2015 Unknown parameter deadurl ignored help 9 0 9 1 Updating PubMed Health PubMed Health khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 17 tulakhm 2014 subkhnemux 28 mithunayn 2015 Unknown parameter deadurl ignored help Diphtheria Symptoms www cdc gov phasaxngkvs 10 April 2017 subkhnemux 26 October 2017 Loving Starling 5 tulakhm 1895 Something concerning the diagnosis and treatment of false croup JAMA the Journal of the American Medical Association XXV 14 567 573 doi 10 1001 jama 1895 02430400011001d khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 4 krkdakhm 2014 subkhnemux 16 emsayn 2014 Unknown parameter deadurl ignored help Cormack John Rose 8 May 1875 Meaning of the Terms Diphtheria Croup and Faux Croup British Medical Journal 1 749 606 doi 10 1136 bmj 1 749 606 PMC 2297755 PMID 20747853 Bennett James Risdon 8 May 1875 True and False Croup British Medical Journal 1 749 606 607 doi 10 1136 bmj 1 749 606 a PMC 2297754 PMID 20747854 Beard George Miller 1875 Our Home Physician A New and Popular Guide to the Art of Preserving Health and Treating Disease New York E B Treat pp 560 564 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 4 krkdakhm 2014 subkhnemux 15 emsayn 2014 Unknown parameter deadurl ignored help Vanderpool Patricia thnwakhm 2012 Recognizing croup and stridor in children American Nurse Today 7 12 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 16 April 2014 subkhnemux 15 April 2014 Unknown parameter deadurl ignored help Diphtheria Causes and Transmission Archived 13 April 2014 at the Wayback Machine U S Center for Disease Control and Prevention 2016 Youwang Y Jianming D Yong X Pong Z 1992 Epidemiological features of an outbreak of diphtheria and its control with diphtheria toxoid immunization International Journal of Epidemiology 21 4 807 11 doi 10 1093 ije 21 4 807 PMID 1521987 Hogg R A Wessels J Hart A Efstratiou A De Zoysa G Mann T Pritchard G C 2009 Possible zoonotic transmission of toxigenic Corynebacterium ulcerans from companion animals in a human case of fatal diphtheria The Veterinary record 165 23 691 2 doi 10 1136 vr 165 23 691 PMID 19966333 aehlngkhxmulxun aekikhkarcaaenkorkhV T DICD 10 A36ICD 9 CM 032MeSH D004165DiseasesDB 3122thrphyakrphaynxkMedlinePlus 001608eMedicine emerg 138 med 459 oph 674 ped 596 bthkhwamekiywkbaephthysastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul duephimthi sthaniyxy aephthysastrekhathungcak https th wikipedia org w index php title orkhkhxtib amp oldid 7944547, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
