fbpx
วิกิพีเดีย

มุฮัมมัด อิบน์ มูซา อัลคอวาริซมีย์

อะบู อับดัลลาหฺ มุฮัมมัด อิบน์ มูซา อัลคอวาริซมีย์ (เปอร์เซีย: Muḥammad Khwārizmī محمد بن موسی خوارزمی‎; ประมาณ 780 –  850) เป็นนักวิทยาศาสตร์ นักคณิตศาสตร์ นักดาราศาสตร์ นักโหราศาสตร์ นักภูมิศาสตร์ อีกทั้งยังเป็นนักเขียน และนักแปล

มุฮัมมัด อิบน์ มูซา อัลคอวาริซมีย์
อนุเสาวรีย์ในมหาวิทยาลัยอะมีร กาบีร, เตหะราน
เกิดค.ศ.780
ควาเรซม์
เสียชีวิตค.ศ.850
อาชีพทางวิทยาศาสตร์
มีอิทธิพลต่ออบูกามิล

ประวัติ

 
อัลคอวาริซมีย์ บนแสตมป์ของสหภาพโซเวียต ในโอกาสระลึกถึงชาตกาลครบรอบ 1,200 ปี

อัลคอวาริซมีย์ เกิดในคอวาริซมฺ เขตการปกครองคุรอซาน ในเปอร์เซีย (ปัจจุบันมีชื่อว่าคีวา อยู่ในอุซเบกิสถาน) มีความเห็นที่แตกต่างกันในเรื่องช่วงชีวิตของเขา บ้างก็ว่า เกิด ค.ศ. 780 และตาย ค.ศ. 840 ภาษาดั้งเดิมของเขาน่าจะเป็นภาษาเปอร์เซีย แต่งานเขียนของเขา เท่าที่ทราบ เขียนในภาษาอาหรับเท่านั้น หนังสือที่เขียนส่วนใหญ่เกี่ยวกับคณิตศาสตร์ ภูมิศาสตร์และแผนที่ ดาราศาสตร์ ปฏิทินและเวลา นาฬิกาและแอสโตรแลบ

ชีวิตในวัยเยาว์ไม่เป็นที่ทราบกันมากนัก ทราบว่ามีชื่อเสียงอยู่ในสมัยอัลมะอ์มูน แห่งราชวงศ์อับบาซียะห์ ซึ่งได้สนับสนุนงานวิชาการเป็นอย่างสูงได้ตั้งสถาบันการเรียนรู้และห้องสมุดมีชื่อว่า ดาร อัลฮิกมะหฺ (ทำเนียบแห่งปัญญา) มีนักปรัญาและนักวิทยาศาสตร์ทำงานค้นคว้าและแปลตำราจากภาษากรีก ภาษาละติน และภาษาฮินดี ซึ่งนับเป็นห้องสมุดแห่งแรกของโลก หลังจากห้องสมุดในอเล็กซานเดรีย มีการสะสมงานที่สำคัญๆ ของโรมันมากมาย และได้มีการสร้างหอดูดาวขึ้นมา

อัลคอวาริซมีย์และคณะเช่น ผู้คนในตระกูลมูซา เป็นนักวิชาการของสถาบันการเรียนรู้แห่งแบกเดด งานส่วนหนึ่งคืองานแปลและศึกษาต้นฉบับงานทางวิทยาศาสตร์ของกรีก อัลคอวาริซมีย์ได้เขียนตำราเสนอแก่ คอลีฟะหฺอัลมะอ์มูนหลายฉบับ เช่น ตำราทางคณิตศาสตร์ชื่อ "ฮิซาบ อัลญับริ วะ อัลมุกอบะละหฺ" ซึ่งเป็นผลงานที่มีชื่อเสียงมากของอัลคอวาริซมีย์ ชื่อของตำรานี้เป็นที่มาของคำว่า "Algebra" หรือ พีชคณิต คำว่า อัลญับรฺ หมายถึง การกลับคืนค่า (Restoring) เป็นกระบวนการทำให้ค่าทั้งสองข้างของสมการ มีค่าเท่ากัน และคำว่า อัลมุกอบะละหฺ หมายถึง การเปรียบเทียบ ทั้งสองข้างของสมการซึ่งมีค่าเท่ากัน

สิ่งสืบเนื่อง

ศัพท์ Algebra (พีชคณิต) นั้นมีรากศัพท์มาจากชื่อหนังสือ Al-Jabr wa-al-Muqabilah ของเขา ซึ่งอัลคอวาริซมีย์ได้รับการยกย่องให้เป็นบิดาของพีชคณิตอีกด้วย นอกจากนั้นหนังสือ Liber Algoritmi de numero Indorum ทำให้เกิดศัพท์ algorithm (อัลกอริทึม) ขึ้นในคณิตศาสตร์

นอกจากนี้แล้ว อัล คอวาริศมียังได้สร้างตารางค่า sine,เริ่มใช้ ระบบเลขฐานสิบ, ศึกษาระบบรูปทรงภาคตัดกรวย (conic section), calculus of 2 error, ใช้เลข 0 เป็นทศนิยม เป็นต้น ตำราของท่านใช้ในสถาบันต่าง ๆ ถึงปี 1600

ผลงาน

  1. ฮิซาบ อัลญับริ วะ อัลมุกอบะละหฺ (การคำนวณโดยหักออกและบวกเข้ามาใหม่) มีชื่อในภาษาละตินว่า Liber algebrae et almucabala
  2. กิตาบ อัลญัมอิ วะ อัตตัฟรีก บิ อัลฮีซาบ อัลฮินดีย์ (หนังสือของอัลกอริตมีว่าด้วยเรื่องคณิตศาสตร์อินเดีย) ซึ่งต้นฉบับภาษาอาหรับหายไป มีฉบับแปล มีชื่อในภาษาละตินว่า Liber Algoritmi de numero Indorum ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า อัลกอริทึม (Algorithm) ที่หมายถึงขั้นตอนวิธีการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ ในตำราเล่มนี้ได้พูดถึง ระบบตัวเลข 1 ถึง 10 การใช้ทศนิยมและการใช้เลขศูนย์
  3. กิตาบ สูเราะหฺ อัลอัรฎิ (หนังสือรูปร่างธรณี) เป็นตำราทางภูมิศาสตร์ มีตาราง และแผนที่
  4. อิสติครอจญ์ ตารีค อัลยะฮูด (เกี่ยวกับปฏิทินยิว)
  5. กิตาบ อัตตารีค (หนังสือประวัติศาสตร์)
  6. กิตาบ อัรรุคมาต (หนังสือนาฬิกาอาทิตย์)
  7. อัลญัลรุ้ วัลมุกอบละฮุ (หนังสือ การแก้สมการกำลังสอง)

อ้างอิง

  1. Berggren 1986; Struik 1987, p. 93
  2. O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Abū Kāmil Shujā‘ ibn Aslam", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
  3. Hogendijk, Jan P. (1998). "al-Khwarzimi". Pythagoras. 38 (2): 4–5. ISSN 0033–4766.
  4. Berggren 1986
  5. Struik 1987, p. 93

มม, บน, ซา, ลคอวาร, ซม, อะบ, บด, ลลาห, เปอร, เซ, muḥammad, khwārizmī, محمد, بن, موسی, خوارزمی, ประมาณ, เป, นน, กว, ทยาศาสตร, กคณ, ตศาสตร, กดาราศาสตร, กโหราศาสตร, กภ, ศาสตร, กท, งย, งเป, นน, กเข, ยน, และน, กแปลอน, เสาวร, ในมหาว, ทยาล, ยอะม, กาบ, เตหะรานเก, ดค, . xabu xbdllah muhmmd xibn musa xlkhxwarismiy epxresiy Muḥammad Khwarizmi محمد بن موسی خوارزمی praman 780 850 3 4 5 epnnkwithyasastr nkkhnitsastr nkdarasastr nkohrasastr nkphumisastr xikthngyngepnnkekhiyn aelankaeplmuhmmd xibn musa xlkhxwarismiyxnuesawriyinmhawithyalyxamir kabir etharanekidkh s 780khwaersm 1 esiychiwitkh s 850xachiphthangwithyasastrmixiththiphltxxbukamil 2 enuxha 1 prawti 2 singsubenuxng 3 phlngan 4 xangxingprawti aekikh xlkhxwarismiy bnaestmpkhxngshphaphosewiyt inoxkasralukthungchatkalkhrbrxb 1 200 pi xlkhxwarismiy ekidinkhxwarism ekhtkarpkkhrxngkhurxsan inepxresiy pccubnmichuxwakhiwa xyuinxusebkisthan mikhwamehnthiaetktangknineruxngchwngchiwitkhxngekha bangkwa ekid kh s 780 aelatay kh s 840 phasadngedimkhxngekhanacaepnphasaepxresiy aetnganekhiynkhxngekha ethathithrab ekhiyninphasaxahrbethann hnngsuxthiekhiynswnihyekiywkbkhnitsastr phumisastraelaaephnthi darasastr ptithinaelaewla nalikaaelaaexsotraelbchiwitinwyeyawimepnthithrabknmaknk thrabwamichuxesiyngxyuinsmyxlmaxmun aehngrachwngsxbbasiyah sungidsnbsnunnganwichakarepnxyangsungidtngsthabnkareriynruaelahxngsmudmichuxwa dar xlhikmah thaeniybaehngpyya minkpryaaelankwithyasastrthangankhnkhwaaelaaepltaracakphasakrik phasalatin aelaphasahindi sungnbepnhxngsmudaehngaerkkhxngolk hlngcakhxngsmudinxelksanedriy mikarsasmnganthisakhy khxngormnmakmay aelaidmikarsranghxdudawkhunmaxlkhxwarismiyaelakhnaechn phukhnintrakulmusa epnnkwichakarkhxngsthabnkareriynruaehngaebkedd nganswnhnungkhuxnganaeplaelasuksatnchbbnganthangwithyasastrkhxngkrik xlkhxwarismiyidekhiyntaraesnxaek khxlifah xlmaxmunhlaychbb echn tarathangkhnitsastrchux hisab xlybri wa xlmukxbalah sungepnphlnganthimichuxesiyngmakkhxngxlkhxwarismiy chuxkhxngtaraniepnthimakhxngkhawa Algebra hrux phichkhnit khawa xlybr hmaythung karklbkhunkha Restoring epnkrabwnkarthaihkhathngsxngkhangkhxngsmkar mikhaethakn aelakhawa xlmukxbalah hmaythung karepriybethiyb thngsxngkhangkhxngsmkarsungmikhaethaknsingsubenuxng aekikhsphth Algebra phichkhnit nnmiraksphthmacakchuxhnngsux Al Jabr wa al Muqabilah khxngekha sungxlkhxwarismiyidrbkarykyxngihepnbidakhxngphichkhnitxikdwy nxkcaknnhnngsux Liber Algoritmi de numero Indorum thaihekidsphth algorithm xlkxrithum khuninkhnitsastrnxkcakniaelw xl khxwarismiyngidsrangtarangkha sine erimich rabbelkhthansib suksarabbrupthrngphakhtdkrwy conic section calculus of 2 error ichelkh 0 epnthsniym epntn tarakhxngthanichinsthabntang thungpi 1600phlngan aekikhhisab xlybri wa xlmukxbalah karkhanwnodyhkxxkaelabwkekhamaihm michuxinphasalatinwa Liber algebrae et almucabala kitab xlymxi wa xttfrik bi xlhisab xlhindiy hnngsuxkhxngxlkxritmiwadwyeruxngkhnitsastrxinediy sungtnchbbphasaxahrbhayip michbbaepl michuxinphasalatinwa Liber Algoritmi de numero Indorum sungepnthimakhxngkhawa xlkxrithum Algorithm thihmaythungkhntxnwithikaraekpyhathangkhnitsastr intaraelmniidphudthung rabbtwelkh 1 thung 10 karichthsniymaelakarichelkhsuny kitab sueraah xlxrdi hnngsuxruprangthrni epntarathangphumisastr mitarang aelaaephnthi xistikhrxcy tarikh xlyahud ekiywkbptithinyiw kitab xttarikh hnngsuxprawtisastr kitab xrrukhmat hnngsuxnalikaxathity xlylru wlmukxblahu hnngsux karaeksmkarkalngsxng xangxing aekikhkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb muhmmd xibn musa xlkhxwarismiy Berggren 1986 Struik 1987 p 93 O Connor John J Robertson Edmund F Abu Kamil Shuja ibn Aslam MacTutor History of Mathematics archive University of St Andrews Hogendijk Jan P 1998 al Khwarzimi Pythagoras 38 2 4 5 ISSN 0033 4766 Berggren 1986 Struik 1987 p 93 bthkhwamekiywkbchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title muhmmd xibn musa xlkhxwarismiy amp oldid 8977256, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม