วงศ์ปูบก

วงศ์ปูบก
ปูแดงเกาะคริสต์มาส (Gecarcoidea natalis)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Arthropoda
ไฟลัมย่อย:	Crustacea
ชั้น:	Malacostraca
อันดับ:	Decapoda
อันดับฐาน:	Brachyura
วงศ์ใหญ่:	Grapsoidea
วงศ์:	Gecarcinidae MacLeay, 1838
สกุล
6 สกุล (ดูในเนื้อหา)

ปูบก (อังกฤษ: Land crab) เป็นวงศ์ของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังจำพวกปูวงศ์หนึ่ง ใช้ชื่อวงศ์ว่า Gecarcinidae

ปูในวงศ์ปูบก มีรูปร่างลักษณะทั่วไปคล้ายกับปูทั่วไป เพียงแต่จะไม่มีหนามรอบกระดอง และรอบดวงตา มีขาเดินที่แข็งแรง และมีกรงเล็บขนาดใหญ่ เนื่องจากดำรงชีวิตอยู่บนบก จึงมีอวัยวะช่วยหายใจแตกต่างไปจากปูวงศ์อื่น โดยจะหายใจจากอากาศโดยตรง จึงมีเหงือกเป็นขุย มีเส้นเลือดมาหล่อเลี้ยงจำนวนมากคล้ายกับถุงลมในสัตว์บก และมีระบบขับถ่ายที่แตกต่างไปจากปูวงศ์อื่น คือ มีกระบวนการเปลี่ยนของเสียจากแอมโมเนีย ให้กลายเป็นกรดยูริก เก็บไว้ในเนื้อเยื่อ แตกต่างไปจากปูทั่วไปที่จะถ่ายลงน้ำ แต่การขยายพันธุ์ ปูตัวเมียก็จะไปวางไข่ทิ้งไว้ในน้ำ และลูกปูจะเลี้ยงตัวเองและพัฒนาตัวในน้ำในระยะต้น ก่อนที่จะขึ้นมาใช้ชีวิตอยู่บนบก

ปูบก ดำรงชีวิตอยู่ในป่า หรือป่าชายหาดใกล้ชายหาด กินเศษซากอินทรีย์วัตถุต่าง ๆ รวมถึง ใบไม้และสัตว์ขนาดเล็กเป็นอาหารได้ด้วย

ปูบก สามารถแบ่งได้เป็นสกุลต่าง ๆ ได้ 6 สกุล ดังนี้ (บางข้อมูลแบ่งเพียง 3)

• Cardisoma
• Discoplax
• Epigrapsus
• Gecarcinus
• Gecarcoidea
• Johngarthia

ในประเทศไทย ปูบกชนิดที่รู้จักกันดีที่สุด คือ ปูไก่ (Cardisoma carnifex) ที่พบเฉพาะบนหาดและป่าชายหาดบนเกาะต่าง ๆ ทางภาคใต้ของประเทศ เช่น หมู่เกาะสิมิลัน และเกาะภูเก็ต เป็นต้น

ปูบกบางชนิดในเขตร้อนทำความเสียหายเป็นจำนวนมหาศาลให้แก่พืชผลทางการเกษตร

อ้างอิง

1. Peter K. L. Ng, Danièle Guinot & Peter J. F. Davie (2008). "Systema Brachyurorum: Part I. An annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world" (PDF). Raffles Bulletin of Zoology. 17: 1–286.
2. สัตว์ในท้องถิ่น » ปูไก่ก้ามเรียว (Gecarcoidea lalandii)
3. จาก itis.gov (อังกฤษ)
4. "ปูไก่" ก้ามโต มนต์เสน่ห์ เกาะสิมิลัน จากไทยรัฐ
5. พบ "ปูไก่" บนเกาะภูเก็ตครั้งแรกในรอบ 10 ปี จากเอ็มเอสเอ็น
6. Land crab on the Caribbean isle of Dominica (อังกฤษ)

แหล่งข้อมูลอื่น