ตะพาบไต้หวัน

ตะพาบไต้หวัน
ตะพาบไต้หวัน
ในกะละมังขณะรอขายเพื่อนำไปปรุงเป็นอาหาร
สถานะการอนุรักษ์
ไม่มั่นคง (IUCN 2.3)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Reptilia
อันดับ:	Testudines
วงศ์:	Trionychidae
สกุล:	Pelodiscus
สปีชีส์:	P.  sinensis
ชื่อทวินาม
Pelodiscus sinensis (Wiegmann, 1835)
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์
ชื่อพ้อง
Trionyx sinensis Wiegmann, 1835 Pelodiscus japonica

ตะพาบไต้หวัน (อังกฤษ: Chinese softshelled turtle; จีน: 中華鱉; พินอิน: zhōnghuá biē; ชื่อวิทยาศาสตร์: Pelodiscus sinensis) ตะพาบชนิดหนึ่ง ไม่ใช่ตะพาบพันธุ์พื้นเมืองของไทย แต่เป็นตะพาบที่พบได้ในภูมิภาคเอเชียตะวันออก เช่น จีน, ไต้หวัน, ญี่ปุ่น, เกาหลีเหนือ, เกาหลีใต้ ตลอดจนรัสเซีย และเวียดนาม มีรูปร่างคล้ายตะพาบสวน (Amyda cartilaginea) ที่พบได้ในประเทศไทย แต่ตะพาบไต้หวันมีขนาดเล็กกว่า โตเต็มมีขนาดกระดองประมาณ 25 เซนติเมตร มีนิสัยดุร้าย

ลักษณะกระดองเป็นทรงรีเล็กน้อย ลักษณะโครงร่างแบบผิวกระดองเรียบมีกระดองส่วนที่นิ่มหรือเชิงค่อนข้างมาก มีหัวใหญ่ คอ ยาวมาก ปากแหลม ฟันคมและแข็งแรง เมื่อยังเล็กกระดองเป็นสีเขียวเข้มด้านท้องจะมีสีส้มและสีดำสลับ 5-6 ตำแหน่ง ใต้ท้องมีสีขาว เมื่อโตเต็มวัยกระดองจะเป็นสีเขียวอมเหลือง บริเวณขอบตาจะมีสีเหลืองเห็นได้ชัดเจน ตรงกลางกระดองจะมีรอยขีดขวางลำตัว 6-7 ขีด ส่วนท้องอ่อนนุ่มมีสีขาวอมชมพูหรือสีเหลืองอ่อน ๆ

นิยมรับประทานโดยทำเป็นซุป นิยมกันมากในแบบอาหารจีนและอาหารญี่ปุ่น ทำให้นิยมเลี้ยงเป็นสัตว์เศรษฐกิจ ที่ปัจจุบันนิยมเลี้ยงมากกว่าตะพาบสวน เพราะโตได้เร็วและแพร่ขยายพันธุ์ได้เร็วกว่า และยังนิยมเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยงสวยงามอีกด้วย โดยเฉพาะในตัวที่เป็นเผือก แต่ในด้านสิ่งแวดล้อมขณะนี้พบเป็นเผ่าพันธุ์ต่างถิ่น ที่รุกรานที่อยู่อาศัยและที่วางไข่ของตะพาบและเต่าพื้นเมืองของไทย

ปัจจุบัน มีฟาร์มเพาะเลี้ยงกันในประเทศไทยแถบจังหวัดภาคตะวันออก เช่น ระยอง, ชลบุรี, ตราด และเพชรบุรี

ความเชื่อ

ในความเชื่อของญี่ปุ่น ตะพาบไต้หวันมีชื่อเรียกว่า ซึปปง (ญี่ปุ่น: すっぽん) เป็นสัตว์น้ำที่พบได้ทั่วไปในแหล่งน้ำของญี่ปุ่น โดยในบางครั้งจะมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pelodiscus japonica (ซึ่งถือเป็นชนิดย่อย) เชื่อกันว่าซึปปงเป็นสาเหตุที่ทำให้เด็กจมน้ำเสียชีวิตเช่นเดียวกับ กัปปะ ซึ่งเป็นพรายน้ำ

เรื่องราวของซึปปงถูกรวบรวมไว้ในหนังสือรวบรวมเรื่องแปลกเหนือธรรมชาติของญี่ปุ่นในปี ค.ศ. 1812 เกี่ยวกับพ่อค้าคนหนึ่งชื่อ คิโระกุ (亀六) อาศัยอยู่ที่นิอิกะตะ ทำการค้าขายซุปตะพาบน้ำ ด้วยการฆ่าขายเป็นจำนวนร้อย ๆ ตัว เป็นเวลานาน คืนหนึ่ง ขณะที่นอนหลับอยู่เขาฝันว่าที่นอนซึ่งเขานอนอยู่นั้นก็เปลี่ยนสภาพเป็นสิ่งที่อ่อนหยุ่นคล้ายน้ำ และรอบตัวก็มีแต่ตะพาบน้ำคืบคลานมาทำร้ายเขา และกัดเข้าที่คอ จนเขาสะดุ้งตื่น ภรรยาเขาถามว่าเกิดอะไรขึ้น และคืนต่อ ๆ มาก็ฝันในลักษณะเช่นนี้ทุกคืน จนท้ายที่สุดเขาต้องยุติอาชีพนี้และออกบวช

อ้างอิง

1. Asian Turtle Trade Working Group (2000). "Pelodiscus sinensis". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2. International Union for Conservation of Nature. สืบค้นเมื่อ 22 October 2012.CS1 maint: ref=harv (link)
2. Suppon
3. การเพาะเลี้ยงตะพาบน้ำพันธุ์ไต้หวัน จากกรมประมง
4. ตะพาบไต้หวัน

แหล่งข้อมูลอื่น

•   ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Pelodiscus sinensis จากวิกิสปีชีส์