สกุลรัสบอร่า

สกุลรัสบอร่า
ปลาซิวบอระเพ็ด (R. borapetensis) หรือ ปลาซิวหางแดง หนึ่งในสมาชิกของสกุลนี้
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Cypriniformes
วงศ์:	Cyprinidae
วงศ์ย่อย:	Danioninae
สกุล:	Rasbora Bleeker, 1860
ชนิดต้นแบบ
Leuciscus cephalotaenia Bleeker, 1852
ชนิด
ดูในเนื้อหา
ชื่อพ้อง
Parluciosoma Howes, 1980

สกุลรัสบอร่า เป็นสกุลของปลาน้ำจืดขนาดเล็ก ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) ซึ่งตั้งชื่อโดย ปีเตอร์ บลีกเกอร์ ในปี ค.ศ. 1859 ใช้ชื่อสกุลว่า Rasbora (/รัส-บอ-รา/)

มีลักษณะโดยรวม คือ ครีบหลังมีก้านครีบเดี่ยว 1 ก้าน และก้านครีบแขนง 7 ก้าน ครีบก้นมีก้านครีบแขนง 5 ก้าน ปากแคบ มีปุ่มในปากล่าง ไม่มีหนวด และจุดเริ่มต้นของครีบหลังอยู่กึ่งกลางลำตัว

มีการกระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปในแหล่งน้ำของทวีปแอฟริกา, ทวีปเอเชีย พบตั้งแต่เอเชียใต้, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไปจนถึงเอเชียตะวันออก

มีสมาชิกในสกุลนี้จำนวนมาก โดยในประเทศไทยจะเรียกปลาในสกุลนี้รวม ๆ กันว่า "ปลาซิว" มีอยู่หลายชนิด สำหรับในประเทศไทย ปลาที่ได้ชื่อว่าปลาซิว คือ ปลาที่อยู่ในสกุลนี้มากที่สุด มีความสำคัญต่อมนุษย์ในแง่ของการใช้บริโภคกันในท้องถิ่นและการเลี้ยงเป็นปลาตู้สวยงาม โดยอาจเรียกทับศัพท์ตามชื่อวิทยาศาสตร์ไปว่า รัสบอร่า โดยรวบรวมปลาได้จากการจับทีละมาก ๆ จากธรรมชาติและเพาะขยายพันธุ์ได้เองในที่เลี้ยง อีกทั้งยังถือเป็นห่วงโซ่อาหารเบื้องต้นตามธรรมชาติอีกด้วย เนื่องจากปลาในสกุลนี้มีขนาดเล็กและกินพืชเป็นอาหาร จึงมักตกเป็นอาหารของปลาและสัตว์น้ำขนาดใหญ่กว่าเสมอ

แต่ในปัจจุบัน ได้มีการแบ่งแยกเป็นสกุลใหม่ ได้แก่ Kottelatia 1 ชนิด, Boraras 5 ชนิด, Breviora 2 ชนิด, Microrasbora 7 ชนิด และ Trigonostigma 4 ชนิด

การจำแนก

ประมาณ 86 ชนิด

Rasbora amplistriga Kottelat, 2000 Rasbora api Lumbantobing, 2010 Rasbora aprotaenia Hubbs & Brittan, 1954 Rasbora argyrotaenia (Bleeker, 1850) (ปลาซิวควายข้างเงิน) Rasbora armitagei Silva, Maduwage & Pethiyagoda, 2010 Rasbora arundinata Lumbantobing, 2014 Rasbora ataenia Plamoottil, 2016 Rasbora atranus Kottelat & Tan, 2011 Rasbora atridorsalis Kottelat & Chu, 1987 Rasbora aurotaenia Tirant, 1885 Rasbora baliensis Hubbs & Brittan, 1954 Rasbora bankanensis (Bleeker, 1853) Rasbora beauforti Hardenberg, 1937 Rasbora bindumatoga Lumbantobing, 2014 Rasbora borapetensis Smith, 1934 (ปลาซิวหางแดง) Rasbora borneensis Bleeker, 1860 Rasbora bunguranensis Brittan, 1951 Rasbora calliura Boulenger, 1894 Rasbora caudimaculata Volz, 1903 Rasbora caverii (Jerdon, 1849) Rasbora cephalotaenia (Bleeker, 1852) Rasbora chrysotaenia Ahl, 1937 Rasbora cryptica Kottelat & Tan, 2012 Rasbora daniconius (Hamilton, 1822) (ปลาซิวพม่า) Rasbora dies Kottelat, 2008 Rasbora dorsinotata Kottelat & Chu, 1987 Rasbora dusonensis (Bleeker, 1851) (ปลาซิวควายข้างเงิน) Rasbora einthovenii (Bleeker, 1851) (ปลาซิวทอง) Rasbora elegans Volz, 1903 Rasbora ennealepis Roberts, 1989 Rasbora everetti Boulenger, 1895 Rasbora gerlachi Ahl, 1928 Rasbora haru Lumbantobing, 2014 Rasbora hobelmani Kottelat, 1984 Rasbora hosii Boulenger, 1895 Rasbora hubbsi Brittan, 1954 Rasbora jacobsoni Weber & de Beaufort, 1916 Rasbora johannae Siebert & Guiry, 1996 Rasbora kalbarensis Kottelat, 1991 Rasbora kalochroma (Bleeker, 1851) (ปลาซิวคาโรโครม่า) Rasbora kluetensis Lumbantobing, 2010 Rasbora kobonensis Chaudhuri, 1913 Rasbora kottelati Lim, 1995

Rasbora labiosa Mukerji, 1935 Rasbora lacrimula Hadiaty & Kottelat, 2009 Rasbora lateristriata (Bleeker, 1854) Rasbora laticlavia Siebert & Richardson, 1997 Rasbora leptosoma (Bleeker, 1855) Rasbora maninjau Lumbantobing, 2014 Rasbora meinkeni de Beaufort, 1931 Rasbora myersi Brittan, 1954 Rasbora naggsi Silva, Maduwage & Pethiyagoda, 2010 Rasbora nematotaenia Hubbs & Brittan, 1954 Rasbora nodulosa Lumbantobing, 2010 Rasbora notura Kottelat, 2005 Rasbora ornata Vishwanath & Laisram, 2005 Rasbora patrickyapi Tan, 2009 Rasbora paucisqualis Ahl, 1935 Rasbora paviana Tirant, 1885 Rasbora philippina Günther, 1880 Rasbora rasbora (Hamilton, 1822) Rasbora reticulata Weber & de Beaufort, 1915 Rasbora rheophila Kottelat, 2012 Rasbora rubrodorsalis Donoso-Büchner & Schmidt, 1997 Rasbora rutteni Weber & de Beaufort, 1916 Rasbora sarawakensis Brittan, 1951 Rasbora semilineata Weber & de Beaufort, 1916 Rasbora septentrionalis Kottelat, 2000 Rasbora spilotaenia Hubbs & Brittan, 1954 Rasbora steineri Nichols & Pope, 1927 Rasbora subtilis Roberts, 1989 Rasbora sumatrana (Bleeker, 1852) Rasbora tawarensis Weber & de Beaufort, 1916 Rasbora taytayensis Herre, 1924 Rasbora tobana Ahl, 1934 Rasbora tornieri Ahl, 1922 (ปลาซิวควาย) Rasbora trifasciata Popta, 1905 Rasbora trilineata Steindachner, 1870 (ปลาซิวหางกรรไกร) Rasbora truncata Lumbantobing, 2010 Rasbora tubbi Brittan, 1954 Rasbora tuberculata Kottelat, 1995 Rasbora vietnamensis Vasil'eva & Vasil'ev, 2013 Rasbora volzii Popta, 1905 Rasbora vulcanus Tan, 1999 Rasbora vulgaris Duncker, 1904 Rasbora wilpita Kottelat & Pethiyagoda, 1991

อ้างอิง

1. หน้า 156 หนังสือสาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๑ โดย สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์ พ.ศ. 2547 ISBN 974-00-8701-9
2. Mayden, Richard L. (2007). "Phylogenetic relationships of Danio within the order Cypriniformes: a framework for comparative and evolutionary studies of a model species". J. Exp. Zool. (Mol. Dev. Evol.). 308B (1): 1–13. doi:10.1002/jez.b.21130. PMID 17171697. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
3. Lumbantobing, D.N. (2014): Four new species of Rasbora of the Sumatrana group (Teleostei: Cyprinidae) from northern Sumatra, Indonesia. Zootaxa, 3764 (1): 1–25.
4. Kottelat, M. & Tan, H.H. (2011): Rasbora atranus, a new species of fish from central Borneo (Teleostei: Cyprinidae). Ichthyological Exploration of Freshwaters, 22 (3): 215-220.
5. Kottelat, M. & Tan, H.H. (2012): Rasbora cryptica, a new species of fish from Sarawak, Borneo (Teleostei: Cyprinidae). Ichthyological Exploration of Freshwaters, 23 (1): 37-44 .
6. Kottelat, M. (2012): Rasbora rheophila, a new species of fish from northern Borneo (Teleostei: Cyprinidae). Revue suisse de Zoologie, 119 (1): 77-87.
7. Vasil'eva, E.D. & Vasil'ev, V.P. (2013): ДВА НОВЫХ ВИДА КАРПООБРАЗНЫХ РЫБ ИЗ ФАУНЫ ОСТРОВА ФУКУОК, СИАМСКИЙ ЗАЛИВ, ВЬЕТНАМ. Voprosy ikhtiologii, 53 (3): 269-277.

แหล่งข้อมูลอื่น

• สกุล Rasbora