เอเชียใต้

สำหรับบริเวณเดียวกัน ดูที่ อนุทวีปอินเดีย

เอเชียใต้เป็นภูมิภาคของทวีปเอเชีย และเป็นที่ตั้งของประเทศอินเดีย ปากีสถาน บังกลาเทศ ศรีลังกา เนปาล ภูฏาน และมัลดีฟส์ มีพื้นที่กว้าง 4,480,000 ตารางกิโลเมตร หรือ 12% ของทวีปเอเชีย ภูมิภาคนี้ยังเป็นที่รู้จักกันในอีกชื่อหนึ่งว่า อนุทวีปอินเดีย ประเทศที่ตั้งอยู่ในภูมิภาคนี้ทั้งหมดต่างก็เป็นสมาชิกขององค์กรความร่วมมือในภูมิภาคเอเชียใต้ (The South Asian Association for Regional Cooperation หรือ SAARC) ในบางครั้งพื้นที่บางส่วนหรือทั้งหมดของประเทศอัฟกานิสถาน ก็ถูกจำแนกให้เป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคเอเชียใต้ด้วย

แผนที่เอเชียใต้ สีเขียวเข้มแสดงเอเชียใต้โดยทั่วไป และสีเขียวอ่อนคือเขตที่สหประชาชาติหมายถึงเอเชียใต้

อนุภูมิภาคเอเชียใต้แบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ

• รัฐในเขตเทือกเขาหิมาลัย ได้แก่ ภาคเหนือของอินเดีย, เนปาล, ภูฏาน, บังกลาเทศ
• ประเทศหมู่เกาะในมหาสมุทรอินเดีย ได้แก่ ศรีลังกาและมัลดีฟส์
• ภาคใต้ของอินเดียและประเทศปากีสถาน

เอเชียใต้เป็นภูมิภาคที่มีประชากรอยู่อาศัยหนาแน่นมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก มีจำนวนประชากรกว่า 1 พันล้านคนอาศัยอยู่ในภูมิภาคนี้ ซึ่งคิดเปรียบเทียบเป็นสัดส่วนเท่ากับ 1 ใน 3 ของชาวเอเชียทั้งหมด หรือ 1 ใน 5 ของประชากรโลก อัตราความหนาแน่นของประชากรเท่ากับ 305 คนต่อพื้นที่ 1 ตารางกิโลเมตร คิดเป็นสัดส่วนที่สูงกว่าอัตราความหนาแน่นโดยเฉลี่ยของประชากรโลกถึง 7 เท่า

ภูมิภาคเอเชียใต้มีประวัติศาสตร์ความเป็นมายาวนาน อารยธรรมโบราณได้พัฒนาขึ้นในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสินธุ ช่วงเวลาแห่งความรุ่งเรืองสูงสุดของภูมิภาคคือ ช่วงก่อนหน้าศตวรรษที่ 17 เมื่อราชวงศ์โมกุล ขยายพระราชอาณาจักรขึ้นสู่ภาคเหนือของอนุทวีป การล่าอาณานิคมของชาติยุโรปได้นำไปสู่การเข้ายึดครองของผู้รุกรานใหม่นำโดยโปรตุเกส ฮอลแลนด์ และท้ายสุดคือ อังกฤษ ฝรั่งเศส ก็เป็นอีกชาติหนึ่งที่ได้รุกเข้าครอบครองดินแดนบางส่วนของเอเชียใต้ไว้ภายใต้การปกครองของตนด้วยเช่นกัน อย่างไรก็ตาม ประเทศทั้งหมดในภูมิภาคเอเชียใต้ได้รับเอกราชจากชาติยุโรปในช่วงปลายทศวรรษ 1940

แนวความคิดของ "เอเชียใต้" มีประโยชน์ในการช่วยให้การอ้างอิงถึงประเทศต่าง ๆ ที่ตั้งอยู่ในภูมิภาคนี้ในลักษณะของการรวมเป็นกลุ่มแห่งภูมิภาคได้ พร้อมกันนั้น คำว่า "อนุทวีป" ก็เป็นคำที่มีประโยชน์เช่นกันเมื่อใช้ในการอภิปรายประเด็นต่าง ๆ ที่สะท้อนถึงการมีประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม หรืออื่น ๆ ร่วมกันหรือมีรากเหง้าเดียวกัน อย่างไรก็ตาม ประชาชนของประเทศต่าง ๆ ในเอเชียใต้นอกเหนือจากประเทศอินเดีย บางครั้งไม่พอใจที่ถูกเรียกหรือกล่าวถึงว่า "อินเดีย" หรือ "ชาวอินเดีย" และบางครั้งก็ไม่พอใจแม้ว่าจะเป็นการพูดถึงประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม หรือรากเหง้าในอดีตก็ตาม แต่ว่าคำที่นักประวัติศาสตร์ใช้โดยมีจุดมุ่งหมายกล่าวถึงอินเดียและชาติเพื่อนบ้านใกล้เคียงในสถานการณ์ปัจจุบันอย่างเช่นวลีที่ว่า "Greater India" นั้นก็ยิ่งเป็นที่น่ารังเกียจมากยิ่งกว่าเสียอีก

เอเชียใต้ บางครั้งหมายถึง เอเชียทั้งหมดที่ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต ซึ่งถือว่าเป็นเอเชียเหนือ

ประเทศและดินแดน

ประเทศ

ประเทศ	พื้นที่ (ตร.กม.)	ประชากร (พ.ศ. 2552)	ความหนาแน่นของประชากร (ตร.กม.)	จีดีพี (2552)	จีดีพีเฉลี่ยต่อประชากร (2552)	เมืองหลวง	สกุลเงิน	การปกครอง	ภาษาราชการ
อัฟกานิสถาน	647,500	33,609,937	52	$14,044 ล้าน	$486	คาบูล	อัฟกานี	สาธารณรัฐอิสลาม	ภาษาดารีเปอร์เซีย, ภาษาปาทาน
บังกลาเทศ	147,570	162,221,000	1,099	$94,507 ล้าน	$573	ธากา	ตากา	สาธารณรัฐระบบรัฐสภา	ภาษาเบงกอล
ภูฏาน	38,394	697,000	18	$1,269 ล้าน	$1,880	ทิมพู	งุลตรัม, รูปีอินเดีย	ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ	ภาษาซองคา
อินเดีย	3,287,240	1,198,003,000	365	$1,235,975 ล้าน	$1,030	นิวเดลี	รูปีอินเดีย	สหพันธ์สาธารณรัฐ, ระบบรัฐสภา	22 ภาษาราชการ
มัลดีฟส์	298	396,334	1,330	$1,357 ล้าน	$3,932	มาเล	รูฟิยา	สาธารณรัฐ	ภาษามัลดีฟส์
เนปาล	147,181	29,331,000	200	$12,615 ล้าน	$451	กาฐมาณฑุ	รูปีเนปาล	สาธารณรัฐ	ภาษาเนปาลี
ปากีสถาน	803,940	180,808,000	225	$166,515 ล้าน	$1,016	อิสลามาบาด	รูปีปากีสถาน	สาธารณรัฐอิสลาม	ภาษาอูรดู, ภาษาอังกฤษ, ภาษาบาลูจี, ภาษาปาทาน, ภาษาปัญจาบ, ภาษามุนทานี, ภาษาสินธี
ศรีลังกา	65,610	20,238,000	309	$41,323 ล้าน	$2,041	โคลัมโบ	รูปีศรีลังกา	สาธารณรัฐสังคมนิยมประชาธิปไตย	ภาษาสิงหล, ภาษาทมิฬ

ดินแดนที่อาจรวมอยู่ในอนุทวีป

ดินแดน	พื้นที่ (ตร.กม.)	ประชากร (พ.ศ. 2552)	ความหนาแน่นของประชากร (ตร.กม.)	จีดีพี (2552)	จีดีพีเฉลี่ยต่อประชากร (2552)	เมืองเอก	สกุลเงิน	การปกครอง	ภาษาราชการ	ตราประจำชาติ
บริติชอินเดียนโอเชียนเทร์ริทอรี	60	3,500	59	ไม่มีข้อมูล	ไม่มีข้อมูล	ดีเอโกการ์ซีอา	ดอลลาร์สหรัฐ	ดินแดนโพ้นทะเลของสหราชอาณาจักร	ภาษาอังกฤษ
พม่า	676,578	48,137,141	71	$27,553 ล้าน	$459	เนปยีดอ	จัต	เผด็จการทหาร	ภาษาพม่า; ภาษาจิ่งเผาะ, ภาษาไทใหญ่, ภาษากะเหรี่ยง, ภาษามอญ, (ภาษาราชการในรัฐต่าง ๆ ของพม่า)
ทิเบต	1,228,400	2,740,000	2	$6,458 ล้าน	$2,357	ลาซา	เหรินหมินปี้	เขตปกครองตนเองของจีน	ภาษาจีน, ภาษาทิเบต

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2013-10-13. สืบค้นเมื่อ 2017-07-14.
2. "Afghanistan". The World Factbook. Central Intelligence Agency. December 13, 2007.
3. "Population by Mother Tongue" (PDF). Population Census Organization, Government of Pakistan. สืบค้นเมื่อ 2008-05-31.
4. Burma hasn't had a census in a many decades, figures are mostly guesswork.

แหล่งข้อมูลอื่น

• สาระน่ารู้เกี่ยวกับเอเชียใต้ (ไทย)
• SAARC Secretariat
• Sri Lanka Broadcasting Corporation
• Vermon Corea South Asian Broadcaster