ภาษาปาทาน

ภาษาปาทาน (ฮินดูสตานี: Paṭhānī; ปาทาน: پښتو‎) เป็นภาษาแม่ของชาวปาทาน (Pashtun) ซึ่งอาศัยอยู่ในประเทศอัฟกานิสถานและแคว้นทางตะวันตกของประเทศปากีสถาน

ปาทาน
پښتو, pax̌tō
ออกเสียง	[ˈpəʂt̪oː, ˈpəçt̪oː, ˈpʊxt̪oː]
ประเทศที่มีการพูด	อัฟกานิสถาน, ปากีสถาน
ภูมิภาค	อัฟกานิสถาน: ทางใต้และตะวันออก และบางแคว้นทางเหนือ; ปากีสถาน: แคว้นทางตะวันตก
จำนวนผู้พูด	ประมาณ 40 ล้านคน  (2550)
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน อินโด-อิเรเนียน อิหร่าน ตะวันออกเฉียงใต้ ปาทาน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	อัฟกานิสถาน
รหัสภาษา
ISO 639-1	ps
ISO 639-2	pus
ISO 639-3	มีหลากหลาย: pus — ภาษาปาทานทั่วไป pst — ภาษาปาทานกลาง pbu — ภาษาปาทานเหนือ pbt — ภาษาปาทานใต้

ไวยากรณ์

ภาษาปาทานเรียงประโยคแบบประธาน-กรรม-กริยา คำคุณศัพท์มาก่อนคำนาม นามและคำคุณศัพท์ผันตามเพศ (ชาย/หญิง) จำนวน (เอกพจน์/พหูพจน์) และการก (กรรมตรง/กรรมรอง) การกกรรมตรงใช้กับประธาน และกรรมที่ถูกกระทำโดยตรงในปัจจุบัน การกกรรมรองมักใช้ตามหลังบุพบทและใชในอดีตสำหรับประธานของสกรรมกิริยา ไม่มีคำนำหน้านามที่ชี้เฉพาะ แต่แทนที่ด้วยคำว่า นี่/นั่น ระบบของคำกริยาซับซ้อนมาก มีกาลต่าง ๆ มากมาย ได้แก่ ปัจจุบันกาลธรรมดา มีเงื่อนไขหรือสมมติ อดีตกาลธรรมดา อดีตกาลกำลังกระทำ ปัจจุบันกาลสมบูรณ์ ภาษาปาทานเป็นภาษาประเภทสัมพันธการก

ภาษาปาทานเป็นภาษากลุ่มอินโด-ยูโรเปียน คำศัพท์ส่วนใหญ่จึงมีกำเนิดเกี่ยวข้องกับภาษาใกล้เคียง หลังจากศาสนาอิสลามเข้ามาสู่อัฟกานิสถาน ทำให้ภาษาปาทานได้รับอิทธิพลรวมทั้งคำยืมจากภาษาอาหรับและภาษาเปอร์เซีย

หลังจากเปลี่ยนมานับถือศาสนาอิสลาม ภาษาปาทานเขียนด้วยอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ ในปัจจุบัน โดยเฉพาะในอินเทอร์เน็ต มีการใช้อักษรละตินเขียนภาษาปาทานมากขึ้น ภาษาปาทานมีอักษรหลายตัวที่ไม่มีในอักรเปอร์เซียอาหรับ เช่นเสียงม้วนลิ้นของ t, d, r, n จะใช้อักษรอาหรับมาตรฐาน ت د ر และ ن รวมกับพันดิกอยู่ข้างใต้ซึ่งคล้ายวงกลมเล็ก ๆ และยังมีอักษร ge และ xin ซึ่งใช้อักษรอาหรับมาตรฐาน ر และ س เติมจุดทั้งข้างบนและข้างล่าง

อ้างอิง

1. Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007 (39 million)
2. India. Office of the Registrar General (1961). Census of India, 1961: Gujarat. Manager of Publications. pp. 142, 166, 177.

 

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ในภาษาปาทาน