ภาษาบาลูจิ

ภาษาบาลูจิ (Balochi language) เป็นภาษาที่พูดทางตะวันตกเฉียงเหนือในอิหร่าน เป็นภาษาหลักของชาวบาลูจิในบาลูจิสถานซึ่งอยู่ในปากีสถานตะวันตก อิหร่านตะวันออก และอัฟกานิสถานตอนใต้ เป็นภาษาราชการ 1 ใน 9 ภาษาของปากีสถาน

ภาษาบาลูจิ
بلۏچی baločî
ประเทศที่มีการพูด	ปากีสถาน, อิหร่าน, อัฟกานิสถาน, เติร์กเมนิสถาน, สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์, โอมาน
จำนวนผู้พูด	7–8 ล้านคน (1998, Ethnologue) ไม่นับรวมบาลูจิเหนือ  (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน ภาษากลุ่มอินโด-อิเรเนียน ภาษากลุ่มอิหร่าน ภาษากลุ่มอิหร่านตะวันตก ภาษากลุ่มอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือ]]. ภาษาบาลูจิ
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	บาลูจิสถาน, ปากีสถาน
รหัสภาษา
ISO 639-2	bal
ISO 639-3	มีหลากหลาย: bal — บาลูจิ (generic) bgp — บาลูจิตะวันออก bgn — บาลูจิตะวันตก bcc — บาลูจิใต้

วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์ มีการทดสอบโครงการ:
วิกิพีเดียในภาษาบาลูจิ

ไวยากรณ์

การเรียงลำดับคำโดยทั่วไปของภาษาบาลูจิเป็นประธาน-กรรม-กริยา มีลักษณะสัมพันธการกเช่นเดียวกับภาษากลุ่มอินโด-อิเรเนียนอื่นๆ

ประวัติ

ภาษาบาลูจิมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับภาษากลุ่มอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนืออื่นๆ เช่น ภาษาเคิร์ด

ระบบการเขียน

ก่อนพุทธศตวรรษที่ 24 ภาษาบาลูจิไม่มีการใช้เป็นภาษาเขียน การเขียนที่เป็นทางการใช้ภาษาเปอร์เซีย แม้ว่าจะใช้ภาษาบาลูจิในศาลแล้ว นักภาษาศาสตร์ชาวอังกฤษและนักประวัติศาสตร์เขียนภาษานี้ด้วยอักษรละติน ในปากีสถานเขียนด้วยอักษรอาหรับแบบเปอร์เซีย ส่วนในอัฟกานิสถานเขียนด้วยอักษรอาหรับดัดแปลงแบบที่ใช้เขียนภาษาปาทาน

อักษรละติน

a á b c d ď e f g ĝ h i í j k l m n o p q r ř s š t ť u ú v w x y z ž ay aw

อักษรอาหรับแบบเปอร์เซีย-อูรดู

ا آ ب بھ پ پھ ت تھ ٹ ٹھ ث ج جھ ݘ چ چھ ح خ د دھ ڈ ڈھ ڋ ذ ڌ ڌھ ر ڑ ڑھ ز ژ س ش ص ض ط طھ ظ ع غ ف ق قھ ک کھ گ گھ ل لھ م مھ ن نھ ں ڹ و وھ ہ ھ ء ی ے ﻳﮭ ~٠

สัทวิทยา

	Labial	Dental	Alveolar	Retroflex	Palatoalveolar	Palatal	Velar	Glottal
Stop	p b	t d		ʈ ɖ			k ɡ	ʔ
Affricate					t͡ʃ d͡ʒ
Fricative			s z		ʃ ʒ			h
Tap			ɾ	ɽ
Nasal	m		n
Approximant	w		l			j

อ้างอิง

1. "Eastern Iranian languages". Encyclopedia Iranica
2. "Balochi" at National Virtual Translation Center. Archive copy ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Baluchi glossary - a searchable, elementary-level Baluchi-English glossary
• EuroBalúči online translation tool - translate Balochi words to or from English, Persian, Spanish, Finnish and Swedish
• iJunoon English to Balochi Dictionary
• Ethnologue report on Balochi
• UCLA Language Materials Project: Baluchi 2007-07-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - a general overview of Balochi with societal context and history of the language
• Balochi language 2007-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - a website about the language
• EuroBalúči - Baluchi alphabet, grammar and music
• Balochi News - a Balochi-language news site publishes on various issues