ไตรไนโตรโทลูอีน

ทีเอ็นที (อังกฤษ: TNT; ย่อจาก "ไตรไนโตรโทลูอีน" (Trinitrotoluene)) มีสารเคมีซึ่งมีสูตรคือ C₆H₂(NO₂)₃CH₃ เป็นของแข็งสีเหลืองซึ่งบ้างใช้เป็นตัวเร่งในการสังเคราะห์เคมี แต่รู้จักกันดีที่สุดว่าเป็นวัตถุระเบิดที่มีประโยชน์โดยมีคุณสมบัติจัดการได้สะดวก

ไตรไนโตรโทลูอีน
ชื่อตาม IUPAC	2-methyl-1,3,5-trinitrobenzene
ชื่ออื่น	2,4,6-Trinitrotoluene, TNT, Trilite, Tolite, Trinol, Trotyl, Tritolo, Tritolol, Triton, Tritone, Trotol, Trinitrotoluol, 2,4,6-Trinitromethylbenzene
เลขทะเบียน
ตัวย่อ	TNT
เลขทะเบียน CAS	[118-96-7]^[CAS]
PubChem	11763
EC number	204-289-6
UN number	0209 – Dry or wetted with < 30% water 0388, 0389 – Mixtures with trinitrobenzene, hexanitrostilbene
SMILES	O=[N+]([O-])c1c(c(ccc1C)[N+]([O-])=O)[N+]([O-])=O
ChemSpider ID	8073
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	C7H5N3O6
มวลต่อหนึ่งโมล	227.13 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ	Pale yellow. Loose "needles" before melt-casting. A solid block after being poured into a casing.
ความหนาแน่น	1.654 g/cm^3
จุดหลอมเหลว	80.35 °C
จุดเดือด	295 °C (decomposition)
ความสามารถละลายได้ ใน น้ำ	0.13 g/L (20 °C)
ความสามารถละลายได้ ใน ether, acetone, benzene, pyridine	soluble
Explosive data
Shock sensitivity	Insensitive
Friction sensitivity	Insensitive to 353 N
RE factor	1.00
ความอันตราย
MSDS	ICSC 0967
การจำแนกของ EU	Explosive (E) Toxic (T) Dangerous for the environment (N)
EU Index	609-008-00-4
NFPA 704	4 2 4
R-phrases	แม่แบบ:R2, R23/24/25, แม่แบบ:R33, R51/53
S-phrases	(S1/2), แม่แบบ:S35, S45, S61
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
สถานีย่อย:เคมี

สารเคมีดังกล่าวนี้ มีการสังเคราะห์ขึ้นเป็นครั้งแรก โดยโจเซฟ วิลแบรนด์ (Joseph Wilbrand) เมื่อ ค.ศ. 1863 และการผลิตปริมาณมากครั้งแรก เกิดขึ้นในเยอรมนี เมื่อ ค.ศ. 1891

ด้วยการใช้งานอย่างกว้างขวาง ทำให้ทีเอ็นทีเป็นเกณฑ์มาตรฐานในการวัดความเข้มของระเบิด และวัตถุระเบิดอื่นๆ โดยเทียบประสิทธิภาพกับทีเอ็นที เรียกว่า "TNT equivalent"

คุณสมบัติ

trinitrotoluene มีลักษณะเป็นผลึกสีเหลือง เรียวคล้ายเข็ม ละลายในน้ำได้น้อยแต่จะละลายได้ดีในตัวทำละลายอินทรีย์ เช่น ether,acetone,benzene และ pyridine เนื่องจากมีจุดหลอมเหลวต่ำกว่า 80.35 °C ดังนั้นจึงสามารถหลอมละลาย TNT โดยใช้ความร้อนจากไอน้ำ TNT มีความเป็นพิษต่อร่างกายมนุษย์เมื่อถูกผิวหนังจะทำให้เกิดการแพ้ได้

*ความสามารถในการละลายน้ำ: 130 มก/ลิตร ที่อุณหภูมิ 20 °C และเมื่อนำสารละลายนี้ไปต้ม จะเกิดการระเบิดอย่างรุนแรง *แรงดันไอน้ำที่ 20 °C: 1.5-6 mbar

อ้างอิง