กวางรูซาชวา

กวางรูซาชวา
สถานะการอนุรักษ์
ไม่มั่นคง (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Artiodactyla
วงศ์:	Cervidae
วงศ์ย่อย:	Cervinae
สกุล:	Rusa
สปีชีส์:	R.  timorensis
ชื่อทวินาม
Rusa timorensis (Blainville, 1822)
พื้นที่การกระจายพันธุ์ทั้งในปัจจุบันและในอดีต
ชื่อพ้อง
Cervus celebensis Rorig, 1896 Cervus hippelaphus G.Q. Cuvier, 1825 (ชื่อเดิมที่เคยมีผู้ตั้งไว้ก่อนแล้ว) Cervus lepidus Sundevall, 1846 Cervus moluccensis Quoy & Gaimard, 1830 Cervus peronii Cuvier, 1825 Cervus russa Müller & Schlegel, 1845 Cervus tavistocki Lydekker, 1900 Cervus timorensis Blainville, 1822 Cervus tunjuc Horsfield, 1830 (ชื่อตั้งไร้คำบรรยาย)

กวางรูซาชวา หรือเรียกสั้น ๆ ว่า กวางรูซา (อังกฤษ: Javan rusa; ชื่อวิทยาศาสตร์: Rusa timorensis) เป็นกวางชนิดหนึ่ง มีถิ่นกำเนิดที่เกาะชวาของอินโดนีเซีย ลักษณะโดยทั่วไป คือเป็นกวางขนาดกลาง ลำตัวมีสีน้ำตาลเหลือง-น้ำตาลเทา บริเวณใต้คอและใต้ท้องมีสีน้ำตาลอ่อน เพศเมียจะมีสีอ่อนกว่าเพศผู้ น้ำหนักเมื่อโตเต็มที่ของตัวผู้ประมาณ 120-160 กิโลกรัม ตัวเมีย 65-90 กิโลกรัม ความยาวรอบตัว 1.3-2.5 เมตร ความยาวหาง 10-30 เซนติเมตร เมื่อโตเต็มที่ทั้งตัวผู้และตัวเมียจะมีความสูงเท่ากับ 110 เซนติเมตรและ 90 เซนติเมตรตามลำดับ

การจำแนกแบ่งออกได้เป็น 6 ชนิดย่อย ดังนี้

• Rusa timorensis timorensis (Blainville, 1822) – กวางติมอร์ พบที่บริเวณแถบเกาะติมอร์
• Rusa timorensis moluccensis (Quoy & Gaimard, 1830) – กวางโมลุกกะ พบที่หมู่เกาะโมลุกกะ
• Rusa timorensis russa (Müller & Schlegel, 1840) – กวางชวา พบที่เกาะชวา
• Rusa timorensis macassaricus (Heude, 1896) – กวางเซเลบีส พบที่เกาะเซเลบีส
• Rusa timorensis floresiensis (Heude, 1896) พบที่เกาะลมโบะก์และบริเวณใกล้เคียง
• Rusa timorensis djonga (Bemmel, 1949) พบที่เกาะมูนาและเกาะบูตุง

ตัวเมีย

อุปนิสัยของกวางรูซาชวา มักอยู่เป็นฝูงใหญ่ในบริเวณป่าโปร่ง ทุ่งหญ้า ตามพุ่มไม้เมื่อต้องการพักผ่อนจะหลบไปซ่อนตัวในป่าทึบ ไม่ชอบพื้นที่ที่มีน้ำท่วมขัง แยกฝูงตัวผู้ตัวเมีย ตัวผู้จะคุมฝูงเฉพาะฤดูผสมพันธุ์ในช่วงฤดูผสมพันธุ์ตัวผู้ที่มีศักดิ์สูงจะเข้าคุมฝูงและจัดตั้งฮาเร็มของตัวเอง แผดเสียงร้องดัง ส่งเสียงคำรามท้าทายตัวอื่น มีการต่อสู้แย่งชิงตัวเมียจนบางครั้งต่อสู้กันถึงตาย ระบบสังคมในฝูงของกวางตัวเมียที่มีอายุมากจะเป็นผู้นำภายในฝูง

กวางรูซาชวาถือเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่มีการเพาะเลี้ยงกันในเชิงพาณิชย์ เพื่อเอาเขากวางอ่อน และเนื้อในการบริโภค นิยมเลี้ยงกันในออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ และไทย

อ้างอิง

1. Hedges, S., Duckworth, J.W., Timmins, R.J., Semiadi, G. & Priyono, A. (2008). Rusa timorensis. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 9 April 2009. Database entry includes a brief justification of why this species is of vulnerable.
2. Groves, C. (2005-11-16). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) (บ.ก.). Mammal Species of the World (3rd edition ed.). Johns Hopkins University Press. ISBN 0-801-88221-4.CS1 maint: multiple names: editors list (link) CS1 maint: extra text: editors list (link) CS1 maint: extra text (link)
3. "ผู้ว่าฯ นำทีมลิ้มรส "สเต๊กกวางรูซ่า" สัตว์เศรษฐกิจตัวใหม่ของเนินมะปราง". ผู้จัดการออนไลน์. 22 October 2014. สืบค้นเมื่อ 11 December 2014.
4. LONG JL 2003. Introduced Mammals of the World: Their History, Distribution and Influence (Cabi Publishing) by John L. Long (ISBN 9780851997483)

แหล่งข้อมูลอื่น

•   ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Rusa timorensis จากวิกิสปีชีส์