คะน้าเม็กซิโก , ผักโขมต้น , ชายา (สเปน : chaya ) หรือ chiscasquil (ในคอสตาริกา) เป็นไม้พุ่ม หลายปีชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์ เดียวกับยางพารา และสบู่ดำ เชื่อว่ามีถิ่นกำเนิดในคาบสมุทรยูกาตัน ของประเทศเม็กซิโก มีลำต้นอวบน้ำซึ่งจะคายน้ำยางขาวออกมาเมื่อถูกตัด ทรงพุ่มมีขนาดใหญ่ โตเร็ว สามารถสูงได้ถึง 6 เมตร แต่มักถูกลิดกิ่งก้านออกให้สูงประมาณ 2 เมตรเพื่อให้เด็ดใบมาใช้ประโยชน์ง่ายขึ้น ใบกว้าง มีแฉกตั้งแต่ 3 แฉกขึ้นไป คะน้าเม็กซิโกเป็นผักกินใบยอดนิยมชนิดหนึ่งในตำรับอาหารเม็กซิโก กัวเตมาลา และอเมริกากลาง (บริเวณที่ได้รับอิทธิพลจากตำรับอาหารมายา)
คะน้าเม็กซิโกเป็นแหล่งที่ดีของโปรตีน , วิตามิน , แคลเซียม , โพแทสเซียม และเหล็ก และยังเป็นแหล่งที่อุดมสมบูรณ์ของสารต้านอนุมูลอิสระ ที่จริงแล้ว ใบคะน้าเม็กซิโกยังมีระดับสารอาหารสูงกว่าผักใบเขียวชนิดใด ๆ ที่ปลูกบนดินถึง 2–3 เท่าอีกด้วย อย่างไรก็ตาม ใบคะน้าเม็กซิโกดิบนั้นมีพิษเนื่องจากมีสารกลูโคไซด์ซึ่งจะปลดปล่อยสารพิษจำพวกไซยาไนด์ ออกมา จึงจำเป็นต้องทำให้สุกก่อนรับประทาน โดยใช้เวลาประมาณ 15 นาทีในการทำให้สุกเพื่อลดฤทธิ์ของสารที่เป็นพิษให้อยู่ในระดับปลอดภัย การต้มในภาชนะอะลูมิเนียมอาจทำให้น้ำต้มเป็นพิษและก่อให้เกิดอาการท้องร่วง ได้
คะน้าเม็กซิโกสามารถนำไปปรุงอาหารได้หลายอย่าง วิธีปรุงดั้งเดิมอย่างหนึ่งในเม็กซิโกและอเมริกากลาง จะนำใบไปแช่น้ำแล้วต้มไฟอ่อนประมาณ 20 นาที จากนั้นเสิร์ฟกับน้ำมันหรือเนย นอกจากนี้ยังมีการนำใบที่หั่นและทำให้สุกแล้วไปคลุกข้าวรับประทานกับอาหารรสจัด, นวดผสมกับมันฝรั่งบด แล้วทอด, นวดผสมกับแป้งข้าวโพด แล้วจี่เป็นตอร์ตียา หรือนึ่งเป็นตามัล , ผสมกับมะเขือเทศ หัวหอม ผักชี และพริกหั่นลูกเต๋าทำเป็นเครื่องจิ้ม หรือนำใบอ่อนและยอดอ่อนที่หนานุ่มไปต้มแล้วปรุงรับประทานอย่างผักโขม เป็นต้น
อ้างอิง ↑ "EOL Search: Cnidoscolus aconitifolius". Encyclopedia of Life . 4 June 2010. สืบค้นเมื่อ 28 June 2010 . ↑ . Global Biodiversity Information Facility . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2012-09-22. สืบค้นเมื่อ 28 June 2010 . ↑ G.J.H. Grubben; O.A. Denton, บ.ก. (2004). Plant Resources of Tropical Africa . PROTA Foundation. 2 (Vegetables): 200–201. ISBN 978-90-5782-147-9 . . Germplasm Resources Information Network . United States Department of Agriculture. 1997-05-22. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 11 October 2012. สืบค้นเมื่อ 2011-05-31 . Ross, Marjorie (2001). Entre el comal y la olla: fundamentos de gastronomía costarricense (ภาษาสเปน). San José, Costa Rica: UNED. p. 104. ISBN 9789968311281 . Kuti, J. O.; Konuru, H. B. (2004). "Antioxidant Capacity and Phenolic Content in Leaf Extracts of Tree Spinach (Cnidoscolus spp.)". Journal of Agricultural and Food Chemistry . 52 (1): 117–21. doi :10.1021/jf030246y. PMID 14709023. Kuti, Joseph O.; Torres, Eliseo S. (1996). J. Janick (บ.ก.). "Potential nutritional and health benefits of tree spinach". Progress in New Crops : 516–520. ↑ "Chaya, the Maya miracle plant". Mexconnect. October 2009. สืบค้นเมื่อ 2011-05-31 .
แหล่งข้อมูลอื่น วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Cnidoscolus aconitifolius
คะน, าเม, กซ, โก, การจำแนกช, นทางว, ทยาศาสตร, อาณาจ, กร, plantaeไม, ได, ดลำด, angiospermsไม, ได, ดลำด, eudicotsไม, ได, ดลำด, rosidsอ, นด, malpighialesวงศ, euphorbiaceaeสก, cnidoscolusสป, aconitifoliusช, อทว, นามcnidoscolus, aconitifolius, mill, johnst, subspec. khanaemksiokkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Eudicotsimidcdladb Rosidsxndb Malpighialeswngs Euphorbiaceaeskul Cnidoscolusspichis C aconitifoliuschuxthwinamCnidoscolus aconitifolius Mill I M Johnst SubspeciesC aconitifolius subsp aconitifolius 1 2 C aconitifolius subsp polyanthus 1 2 chuxphxngCnidoscolus chayamansa McVaugh 3 Jatropha aconitifolia Mill 4 tamlthiphsmibkhanaemksiok cakrthtabsok khanaemksiok phkokhmtn chaya sepn chaya hrux chiscasquil inkhxstarika 5 epnimphumhlaypichnidhnung xyuinwngsediywkbyangpharaaelasbuda echuxwamithinkaenidinkhabsmuthryukatnkhxngpraethsemksiok 3 milatnxwbnasungcakhaynayangkhawxxkmaemuxthuktd thrngphummikhnadihy oterw samarthsungidthung 6 emtr aetmkthuklidkingkanxxkihsungpraman 2 emtrephuxiheddibmaichpraoychnngaykhun ibkwang miaechktngaet 3 aechkkhunip khanaemksiokepnphkkinibyxdniymchnidhnungintarbxaharemksiok kwetmala aelaxemrikaklang briewnthiidrbxiththiphlcaktarbxaharmaya khanaemksiokepnaehlngthidikhxngoprtin witamin aekhlesiym ophaethsesiym aelaehlk aelayngepnaehlngthixudmsmburnkhxngsartanxnumulxisra 6 thicringaelw ibkhanaemksiokyngmiradbsarxaharsungkwaphkibekhiywchnidid thiplukbndinthung 2 3 ethaxikdwy 7 8 xyangirktam ibkhanaemksiokdibnnmiphisenuxngcakmisarkluokhisdsungcapldplxysarphiscaphwkisyaindxxkma cungcaepntxngthaihsukkxnrbprathan odyichewlapraman 15 nathiinkarthaihsukephuxldvththikhxngsarthiepnphisihxyuinradbplxdphy 3 kartminphachnaxalumieniymxacthaihnatmepnphisaelakxihekidxakarthxngrwngid 8 khanaemksioksamarthnaipprungxaharidhlayxyang withiprungdngedimxyanghnunginemksiokaelaxemrikaklangcanaibipaechnaaelwtmifxxnpraman 20 nathi caknnesirfkbnamnhruxeny nxkcakniyngmikarnaibthihnaelathaihsukaelwipkhlukkhawrbprathankbxaharrscd nwdphsmkbmnfrngbdaelwthxd nwdphsmkbaepngkhawophdaelwciepntxrtiyahruxnungepntaml phsmkbmaekhuxeths hwhxm phkchi aelaphrikhnluketathaepnekhruxngcim hruxnaibxxnaelayxdxxnthihnanumiptmaelwprungrbprathanxyangphkokhm epntnxangxing aekikh 1 0 1 1 EOL Search Cnidoscolus aconitifolius Encyclopedia of Life 4 June 2010 subkhnemux 28 June 2010 2 0 2 1 Search Results for Cnidoscolus aconitifolius Global Biodiversity Information Facility khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2012 09 22 subkhnemux 28 June 2010 3 0 3 1 3 2 G J H Grubben O A Denton b k 2004 Plant Resources of Tropical Africa PROTA Foundation 2 Vegetables 200 201 ISBN 978 90 5782 147 9 Taxon Cnidoscolus aconitifolius Mill I M Johnst Germplasm Resources Information Network United States Department of Agriculture 1997 05 22 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 11 October 2012 subkhnemux 2011 05 31 Ross Marjorie 2001 Entre el comal y la olla fundamentos de gastronomia costarricense phasasepn San Jose Costa Rica UNED p 104 ISBN 9789968311281 Kuti J O Konuru H B 2004 Antioxidant Capacity and Phenolic Content in Leaf Extracts of Tree Spinach Cnidoscolus spp Journal of Agricultural and Food Chemistry 52 1 117 21 doi 10 1021 jf030246y PMID 14709023 Kuti Joseph O Torres Eliseo S 1996 J Janick b k Potential nutritional and health benefits of tree spinach Progress in New Crops 516 520 8 0 8 1 Chaya the Maya miracle plant Mexconnect October 2009 subkhnemux 2011 05 31 aehlngkhxmulxun aekikh wikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb Cnidoscolus aconitifolius Chaya NUS Community Bioversity International bthkhwamekiywkbphuchniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul duephimthi sthaniyxy phrrnphvksaekhathungcak https th wikipedia org w index php title khanaemksiok amp oldid 9578624, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม