คีเลชัน (อังกฤษ: Chelation) คือ รูปแบบการเกาะกันทางโมเลกุลระหว่างสหพันธะลิแกนด์และอะตอมเดี่ยว โดยทั่วไปแล้ว ลิแกนด์เหล่านี้จะเป็นสารประกอบอินทรีย์ และจะถูกเรียกว่า คีแลนต์ (chelant), คีเลเตอร์ (chelator), คีเลตติ้งเอเจนต์ (chelating agent) หรือ ซีเควซเตอริ่งเอเจนต์ (sequestering agent)
โครงสร้างทางเคมีของ โลหะ (M) กับ EDTA ในรูปคีเลต
สมาคมการทดสอบและวัสดุของอเมริกา (American Society for Testing And Materials) ได้นิยาม คีแลนต์ ไว้ใน ASTM-A-380 ว่าหมายถึง สารเคมีที่ก่อให้เกิดโมเลกุลเชิงประกอบ (complex molecules) ที่ละลายน้ำได้ กับ โลหะไอออน และทำให้ไอออนไม่สามารถทำปฏิกิริยากับธาตุหรือไอออนอื่นๆที่ทำให้เกิดตะกอนหรือสะเก็ดได้ตามปกติ (โดยไม่มีคีแลนต์)
คีเลตเอฟเฟ็กต์ คีเลตเอฟเฟ็กต์ อธิบายถึงผลของการเพิ่มความคล้ายคลึงทางเคมีของคีแลนต์กับโลหะไอออน เมื่อเทียบกับความคล้ายคลึงทางเคมีของลิแกนด์อื่นที่คล้ายกันแต่ไม่เป็นคีแลนต์ (ลิแกนด์พันธะเดี่ยว) กับโลหะไอออนชนิดเดียวกัน
สมดุลของสารละลายระหว่างคอปเปอร์ (II) ไอออน (Cu2+) กับ ethylenediamine (en) แสดงในสมการที่ (1) และ คอปเปอร์ (II) ไอออน กับ methylamine (MeNH2) แสดงในสมการที่ (2)
- Cu2+ + en ⇌ [Cu(en)]2+ (1)
- Cu2+ + 2 MeNH2 ⇌ [Cu(MeNH2)2]2+ (2)
ในสมการที่ (1) ลิแกนด์ 2 พันธะ กับไอออน จับกันในรูปของคีเลตคอมเพล็กซ์ ซึ่งเป็นรูปแบบของวงแหวน ในสมการที่ (2) methylamine ซึ่งเป็นลิแกนด์พันธะเดี่ยว 2 ลิแกนด์กับไอออน ไม่ได้จับกันในรูปของคีเลตคอมเพล็กซ์ จะเห็นว่าด้วยความเข้มข้นของคอปเปอร์เท่ากันสมการที่ (2) จะมีความเข้มข้นของ methylamine เป็น 2 เท่าของ ethylenediamine ดังนั้นความเข้มข้นของสารประกอบที่ได้จากสมการที่ (1) จึงเข้มข้นกว่าสมการที่ (2)
การใช้งาน คีเลชันถูกใช้ในงานเคมีวิเคราะห์ เช่น สารทำน้ำอ่อน และก็ถูกใช้เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์หลายๆชนิดรวมถึง น้ำยาสระผม และสารถนอมอาหาร คีเลชันถูกใช้สำหรับระบบบำบัดน้ำเสีย และการเกษตร เช่น การใช้ในสารควบคุมการเจริญเติบโตของพืชเพื่อเพิ่มการเคลื่อนย้ายของโมเลกุลที่ต้องการให้พืชถูกซึมให้มากขึ้น
อ้างอิง - IUPAC definition of chelation.
เลช, งกฤษ, chelation, ปแบบการเกาะก, นทางโมเลก, ลระหว, างสหพ, นธะล, แกนด, และอะตอมเด, ยว, โดยท, วไปแล, แกนด, เหล, าน, จะเป, นสารประกอบอ, นทร, และจะถ, กเร, ยกว, แลนต, chelant, เลเตอร, chelator, เลตต, งเอเจนต, chelating, agent, หร, เควซเตอร, งเอเจนต, sequestering. khielchn xngkvs Chelation khux rupaebbkarekaaknthangomelkulrahwangshphnthaliaekndaelaxatxmediyw 1 odythwipaelw liaekndehlanicaepnsarprakxbxinthriy aelacathukeriykwa khiaelnt chelant khieletxr chelator khielttingexecnt chelating agent hrux siekhwsetxringexecnt sequestering agent okhrngsrangthangekhmikhxng olha M kb EDTA inrupkhielt smakhmkarthdsxbaelawsdukhxngxemrika American Society for Testing And Materials idniyam khiaelnt iwin ASTM A 380 wahmaythung sarekhmithikxihekidomelkulechingprakxb complex molecules thilalaynaid kb olhaixxxn aelathaihixxxnimsamarththaptikiriyakbthatuhruxixxxnxunthithaihekidtakxnhruxsaekdidtampkti odyimmikhiaelnt khieltexfefkt aekikhkhieltexfefkt xthibaythungphlkhxngkarephimkhwamkhlaykhlungthangekhmikhxngkhiaelntkbolhaixxxn emuxethiybkbkhwamkhlaykhlungthangekhmikhxngliaekndxunthikhlayknaetimepnkhiaelnt liaekndphnthaediyw kbolhaixxxnchnidediywknsmdulkhxngsarlalayrahwangkhxpepxr II ixxxn Cu2 kb ethylenediamine en aesdnginsmkarthi 1 aela khxpepxr II ixxxn kb methylamine MeNH2 aesdnginsmkarthi 2 Cu2 en Cu en 2 1 Cu2 2 MeNH2 Cu MeNH2 2 2 2 insmkarthi 1 liaeknd 2 phntha kbixxxn cbkninrupkhxngkhieltkhxmephlks sungepnrupaebbkhxngwngaehwn insmkarthi 2 methylamine sungepnliaekndphnthaediyw 2 liaekndkbixxxn imidcbkninrupkhxngkhieltkhxmephlks caehnwadwykhwamekhmkhnkhxngkhxpepxrethaknsmkarthi 2 camikhwamekhmkhnkhxng methylamine epn 2 ethakhxng ethylenediamine dngnnkhwamekhmkhnkhxngsarprakxbthiidcaksmkarthi 1 cungekhmkhnkwasmkarthi 2 karichngan aekikhkhielchnthukichinnganekhmiwiekhraah echn sarthanaxxn aelakthukichepnswnphsmkhxngphlitphnthhlaychnidrwmthung nayasraphm aelasarthnxmxahar khielchnthukichsahrbrabbbabdnaesiy aelakarekstr echn karichinsarkhwbkhumkarecriyetibotkhxngphuchephuxephimkarekhluxnyaykhxngomelkulthitxngkarihphuchthuksumihmakkhunxangxing aekikh IUPAC definition of chelation bthkhwamniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title khielchn amp oldid 6136310, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
