จักรพรรดินีอะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนา แห่งรัสเซีย
จักรพรรดินีอะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนา แห่งรัสเซีย (รัสเซีย: Александра Фёдоровна) พระอิสริยยศเดิมคือ เจ้าหญิงอาลิกซ์แห่งเฮ็สเซินและโดยไรน์ (เยอรมัน: Alix von Hessen und bei Rhein; 6 มิถุนายน [ตามปฎิทินเก่า: 25 พฤษภาคม] ค.ศ. 1872–17 กรกฎาคม ค.ศ. 1918) ทรงเป็นพระมเหสีในจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย พระองค์เป็นพระนัดดาในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย และทรงเปลี่ยนพระนามเป็น อะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนา เมื่อทรงรับศีลในนิกายออร์โธด็อกซ์รัสเซีย
| อะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนา | |
|---|---|
| จักรพรรดินีแห่งรัสเซีย | |
| ระหว่าง | 26 พฤศจิกายน ค.ศ. 1894 - 15 มีนาคม ค.ศ. 1917 |
| ราชาภิเษก | 26 พฤษภาคม ค.ศ. 1896 |
| ก่อนหน้า | มารีเยีย เฟโอโดรอฟนา |
| ถัดไป | ระบอบกษัตริย์ถูกล้มล้าง |
| คู่อภิเษก | จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย |
| พระราชบุตร | |
| ราชวงศ์ | โรมานอฟ |
| พระราชบิดา | ลูทวิชที่ 4 แกรนด์ดยุกแห่งเฮ็สเซิน |
| พระราชมารดา | เจ้าหญิงอลิซแห่งสหราชอาณาจักร |
| พระราชสมภพ | 6 มิถุนายน ค.ศ. 1872 ดาร์มชตัท แกรนด์ดัชชีเฮ็สเซิน จักรวรรดิเยอรมัน |
| สวรรคต | 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1918 (46 พรรษา) เยคาเตรินบุร์ก โซเวียตรัสเซีย |
| ฝังพระศพ | 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1918 มหาวิหารเซนต์ปีเตอร์พอล เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ประเทศรัสเซีย |
| ลายพระอภิไธย | |
พระจักรพรรดินีอเล็กซานดราทรงเป็นที่รู้จักดีที่สุดในฐานะที่ทรงเป็นจักรพรรดินีพระองค์สุดท้ายของรัสเซีย เป็นหนึ่งในผู้ที่เป็นพาหะของโรคเฮโมฟีเลียและในเรื่องการสนับสนุนการควบคุมแบบเบ็ดเสร็จของจักรวรรดิรัสเซีย มิตรภาพในด้านลบกับกริกอรี รัสปูติน ผู้ลึกลับชาวรัสเซีย ถือเป็นปัจจัยสำคัญต่อพระชนม์ชีพของพระองค์ด้วย
ชีวิตในวัยเยาว์
เจ้าหญิงอาลิกซ์ ประสูติเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน ค.ศ. 1872 ณ เมืองดาร์มชตัท ในแกรนด์ดัชชีเฮ็สเซินและโดยไรน์ ซึ่งในขณะนั้นเป็นรัฐหนึ่งในจักรวรรดิเยอรมัน พระชนกของพระองค์คือ ลูทวิชที่ 4 แกรนด์ดยุกแห่งเฮ็สเซิน และพระชนนีคือ เจ้าหญิงอลิซแห่งสหราชอาณาจักร พระราชธิดาพระองค์ที่สองในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียและเจ้าชายอัลเบิร์ต พระองค์ทรงเข้ารับศีลจุ่มเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคมปีเดียวกัน ตามพิธีกรรมของนิกายลูเธอรันและทรงได้รับการขนานพระนามตามพระภคินีและพระขนิษฐาทั้งหมดของพระชนนี ซึ่งบางพระนามได้แปลงเป็นภาษาเยอรมัน โดยมีพ่อและแม่ทูนหัวดังนี้ เจ้าชายแห่งเวลส์ เจ้าหญิงแห่งเวลส์ มกุฎราชกุมารแห่งรัสเซีย มกุฎราชกุมารีแห่งรัสเซีย เจ้าหญิงเบียทริซแห่งสหราชอาณาจักร ดัชเชสแห่งแคมบริดจ์ และเจ้าหญิงพระชายาแห่งเฮ็สเซิน
การอภิเษกสมรส
เจ้าชายนิโคลัส ได้เสด็จประพาสเมืองดาร์มชตัท พร้อมกับพระชนก และพระราชชนนี ได้ทรงพบเจ้าหญิงอาลิกซ์และเกิดความรัก แต่จักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 3 และจักรพรรดินีมาเรียไม่ทรงเห็นด้วยกับการอภิเษกสมรสนี้ มกุฎราชกุมารนิโคลัสจึงทรงสรุปสถานการณ์ไว้ดังนี้ "เราอยากเดินไปสู่จุดหมายหนึ่ง แต่มันก็เห็นชัดว่าแม่อยากจะให้เราเดินไปอีกทาง ความฝันของเราคือวันหนึ่งจะแต่งงานกับอาลิกซ์" ทั้งจักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 3 และจักรพรรดินีมาเรียทรงมองว่าเจ้าหญิงอาลิกซ์ทรงขี้อายและแปลกประหลาดในบางครั้ง ทั้งสองพระองค์ยังทรงกังวลว่าเจ้าหญิงวัยดรุณีพระองค์นี้ขาดคุณสมบัติคู่ควรในการเป็นจักรพรรดินีแห่งรัสเซียอีกด้วย พระชนกและพระชนนีของมกุฎราชกุมารนิโคลัสทรงรู้จักกับเจ้าหญิงอาลิกซ์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์และทรงมีความรู้สึกว่าเจ้าหญิงทรงมีอารมณ์รุนแรงผิดปกติและไม่เต็มบาท ทั้งสองพระองค์ทรงยอมให้มกุฎราชกุมารอภิเษกสมรสกับเจ้าหญิงอาลิกซ์อย่างลังเลพระทัย ทั้งสองได้ทรงสู่ขอเจ้าหญิงจากสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียแห่งสหราชอาณาจักร เนื่องจากพระราชชนกและพระราชชนนีของเจ้าหญิงสิ้นพระชนม์แล้ว พิธีอภิเษกสมรสจัดขึ้นที่ ประเทศอังกฤษ โดยมีพระราชินีนาถวิกตอเรียเป็นประธานในพิธี โดยพระราชพิธีถูกจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่
ชีวิตหลังการอภิเษกสมรส และ ตำแหน่งจักรพรรดินีแห่งรัสเซีย
หลังมาอยู่ในรัสเซียได้ไม่นาน พระนางรู้สึกว่าตัวเองเป็นรอง เพราะพระนางพูดสำเนียงรัสเซียไม่ค่อยได้และชอบติดสำเนียงเยอรมัน ไม่เหมือนเจ้าหญิงแด็กมาร์ พระชนนีของซาเรวิซนิโคลัส ที่ทรงพูดสำเนียงรัสเซียได้อย่างคล่องแคล่ว แม้ว่าพระนางเป็นชาวเดนมาร์ก และในงานเลี้ยงเจ้าหญิงแด็กมาร์จะแต่งตัวให้ดูดีกว่าใครในงาน ทำให้เจ้าหญิงอาลิกซ์ไม่ค่อยพอใจนัก หลังจากนั้นพระพลานามัยของจักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 3 เริ่มอ่อนแอลง
จักรพรรดิอเล็กซานเดอร์ที่ 3 เสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน ค.ศ. 1894 ณ พระราชวังลิวาเดีย ขณะมีพระชนมพรรษาได้ 49 พรรษา มกุฎราชกุมารนิโคลัส มกุฎราชกุมารีอาลิกซ์ และพระจักรพรรดินีมาเรียได้ทรงเข้าเฝ้าจนวินาทีสุดท้าย เมื่อพระองค์หมดลมหายใจ พระจักรพรรดินีมาเรียทรงล้มลง เจ้าหญิงอาลิกซ์ได้ประคองพระนางไว้ หลังการเสด็จสวรรคต ได้ทำพิธีราชาภิเษก มกุฎราชกุมารนิโคลัส เป็นจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย ปกครองรัสเซียสืบไป มกุฎราชกุมารีอาลิกซ์เป็นจักรพรรดินีอะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนาแห่งรัสเซีย หรือ ซารีนาอะเลคซันดรา ส่วนพระจักรพรรดินีมาเรียได้ทรงเลื่อนพระอิสริยยศ เป็นจักรพรรดินีมาเรีย เฟโอโดรอฟนาแห่งรัสเซีย พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ครอบครัว
เจ้าหญิงอาลิกซ์มีพระโอรสและพระธิดากับจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย ดังนี้
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: จักรพรรดินีอะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนา แห่งรัสเซีย |
| ก่อนหน้า | จักรพรรดินีอะเลคซันดรา เฟโอโดรอฟนา แห่งรัสเซีย | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| เจ้าหญิงแด็กมาร์แห่งเดนมาร์ก (มาเรีย เฟโอโดรอฟนา) | จักรพรรดินีแห่งรัสเซีย (1 พฤศจิกายน ค.ศ. 1894 - 15 มีนาคม ค.ศ. 1917) | ราชาธิปไตยล่มสลาย การปฏิวัติรัสเซีย |