จิ้งเหลนด้วง

จิ้งเหลนด้วง หรือ แมงปากจอบ หรือ ปากจอบ (อังกฤษ: Worm skink, Legless lizard) เป็นชื่อสามัญของสัตว์เลื้อยคลานหลายชนิด หลายสกุล และหลายวงศ์ จำพวกจิ้งเหลนหรือกิ้งก่า

Amphisbaena alba เป็นจิ้งเหลนด้วงในวงศ์ Amphisbaenidae พบได้ในป่าทึบอเมริกาใต้

จิ้งเหลนด้วง มีรูปร่างโดยรวม คือ ลำตัวเป็นเกล็ดมันวาว ตัวอ้วนกลม มีจุดเด่น คือ ไม่มีขา หรือมีขาแต่ก็เล็กมาก ทำให้แลดูคล้ายงู จึงทำให้ต้องอาศัยและหากินเฉพาะบนพื้นดินเท่านั้น หลายชนิดมักจะฝังตัวหรือหลบซ่อนตัวใต้กองใบไม้หรือในโพรงพื้นดิน หลายชนิดเป็นสัตว์เฉพาะถิ่น ชนิดที่พบได้ในประเทศไทย เช่น จิ้งเหลนด้วงปักธงชัย (Davewakeum miriamae) ที่พบได้เฉพาะป่าสะแกราชเท่านั้น, จิ้งเหลนด้วงลาย (Isopachys gyldenstolpei) และOphioscincus anguinoides เป็นต้น ซึ่งทั้งหมดนี้จัดอยู่ในวงศ์ Scincidae หรือจิ้งเหลน

และวงศ์ที่พบในต่างประเทศ เช่น Amphisbaenidae ที่พบในทวีปอเมริกา เป็นต้น

วงศ์ของจิ้งเหลนด้วง

• Anguidae – มีหลายชนิดไม่มีขา เช่น สกุล Ophisaurus และ Anguis
• Cordylidae – สกุล Chamaesaura
• Pygopodidae
• Dibamidae
• Amphisbaenidae
• Anniellidae
• Gymnophthalmidae
• Scincidae
• Gerrhosauridae

อ้างอิง

1. จิ้งเหลนด้วง ๑ และ ๒ จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
2. วีรยุทธ์ เลาหะจินดา, วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก หน้า 373-397 (พ.ศ. 2552) ISBN 978-616-556-016-0
3. จิ้งเหลนด้วงปักธงชัย
4. Pough et al. 1992. Herpetology: Third Edition. Pearson Prentice Hall:Pearson Education, Inc., 2002.
5. Browne-Cooper, R., Bush, B., Maryan, B., Robinson, D. (2007). Reptiles and Frogs in the Bush: Southwestern Australia. University of Western Australia Press. pp. 243, 244. ISBN 978-1-920694-74-6.CS1 maint: multiple names: authors list (link)