ซานจาแผ่น

ซานจาแผ่น หรือ เซียงจา (จีน: 山楂餠; พินอิน: shān zhā bǐng; ซานจาปิ่ง; อังกฤษ: haw flakes) เป็นขนมจีนที่ทำจากผลซานจาของจีน เป็นแท่งและตัดเป็นแผ่น ๆ สีน้ำตาลอ่อนอมชมพูอ่อน หรือน้ำตาลแดง หนา 2 มิลลิเมตร และบรรจุในหลอดกระดาษทรงกระบอกในแบบดั้งเดิมสีแดง โดยปกติแล้วใช้กินเป็นของว่างรสหวานอมเปรี้ยวพร้อมกับชาหรือเป็นของว่างสำหรับเด็ก บางคนกินเพื่อลดรสขมของยาสมุนไพรจีน

ซานจาแผ่น
山楂餠

บรรจุภัณฑ์ซานจาแผ่น ห่อเป็นแท่ง ที่พบทั่วไป
ชื่ออื่น	เซียงจา, ชานจาปิ่ง, haw flakes
ประเภท	ขนมหวาน, อาหารว่าง
แหล่งกำเนิด	ประเทศจีน
ส่วนผสมหลัก	ผลซานจา, น้ำตาล
[[b:Special:Search/ตำราอาหาร: ซานจาแผ่น 山楂餠|ตำราอาหาร: ซานจาแผ่น 山楂餠]]   สื่อ: ซานจาแผ่น 山楂餠

ซานจาแผ่น
อักษรจีนตัวเต็ม	山楂餠
อักษรจีนตัวย่อ	山楂饼
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน shānzhā bǐng ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน ยฺหวิดเพ็ง saan1 zaa1 beng2 ภาษาหมิ่นใต้ เป่อ่วยจีภาษาฮกเกี้ยน san-cha-piáⁿ or sian-cha-piáⁿ

บรรจุภัณฑ์แบบอื่น

ซานจาแบบแผ่นใหญ่

การจัดจำหน่าย

ซานจาแผ่น (เซียงจา) มีจำหน่ายทั่วไปในประเทศจีน ตลาดย่านคนเชื้อสายจีนทั้งในเอเชียและประเทศทางตะวันตก มีขนาดที่หลากหลายโดยทั่วไปที่ขายในประเทศไทยมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 25 มิลลิเมตร ในขณะที่บางยี่ห้อมีขนาด 35–40 มิลลิเมตร ความหนาโดยทั่วไป 2 มิลลิเมตร

ปัจจุบันซานจาแผ่นเพิ่มประเภทน้ำตาลต่ำและไร้สารเติมแต่งซึ่งมักมีสีที่ซีดอ่อนกว่าแบบธรรมดา เพื่อมุ่งเป้าไปที่ผู้ใส่ใจสุขภาพ สามารถซื้อได้ในประเทศจีน แต่มีปริมาณไม่มากในต่างประเทศ

รูปแบบอื่นที่พบได้แก่ แบบตัดเป็นแท่งหรือเป็นก้อนทรงลูกบาศก์ ซึ่งเป็นชั้นคล้ายขนมชั้น

ในประเทศไทย

มักเรียก "ซานจาแผ่น" ในชื่อ "เซียงจา" บางครั้งยังเรียก "เซียงจาบ๊วยแผ่น" หรือ "บ๊วยแผ่นเซียงจา" ซึ่งเป็นเพียงการอ้างอิงขนมที่มีรสเปรี้ยวแบบบ๊วย ทั้งที่ไม่มีส่วนประกอบของบ๊วย ต่างจาก"บ๊วยแผ่น" ที่ทำจากบ๊วยโดยตรงและมักผลิตเป็นแผ่นยาวบาง

รวมทั้งบางครั้งมีการเข้าใจผิดว่า ซานจา คือพุทราจีนชนิดหนึ่งด้วย

ระเบียบข้อบังคับด้านสุขภาพ

สีผสมอาหาร

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (US FDA) ได้ตรวจยึดซานจาแผ่นหลายครั้ง เนื่องจากตรวจพบ Ponceau 4R (E124, Acid Red 18) ซึ่งเป็นสีผสมอาหารที่ไม่ผ่านการอนุมัติ Ponceau 4R ยังอนุญาตใช้ในยุโรป เอเชีย และออสเตรเลีย แต่ไม่ผ่านการรับรองจาก US FDA ในปี พ.ศ. 2549 คณะกรรมการอาหารและยาแห่งประเทศจีนได้ประกาศอาหารที่ไม่ได้มาตรฐานซึ่งรวมซานจาแผ่นจาก 3 บริษัทมีการผสมสารเพิ่มสีแดงที่เป็นสารก่อมะเร็งผสมอยู่ เมื่อปี พ.ศ. 2557 ในประเทศไทยคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ระบุว่ามีการขึ้นทะเบียนการนำเข้าซานจาแผ่น จาก 8–9 บริษัทแต่ยังไม่พบว่าเป็น 3 บริษัทดังกล่าว

ปัจจุบัน ซานจาแผ่นบางยี่ห้อมีสีผสมอาหาร Allura Red AC (FD& C #40) (สีแดง) ซึ่งในยุโรปเป็นสีผสมอาหารที่ไม่แนะนำให้เด็กบริโภค และมีระเบียบข้อบังคับการห้ามใช้สีผสมอาหารในเดนมาร์ก เบลเยียม ฝรั่งเศส และสวิตเซอร์แลนด์

น้ำตาล

โดยทั่วไปผลซานจาสด อาจช่วยในการควบคุมและรักษาสมดุลภาวะเมแทบอลิกซินโดรม (Metabolic Syndrome) ให้ดีขึ้นและการไหลเวียนของเลือด อย่างไรก็ตามซานจาแผ่นแบบทั่วไปทำขึ้นการเติมน้ำตาลจำนวนมาก ทำให้ไม่มีผลที่ดีในทางสุขภาพ

อ้างอิง

1. RTHK.org. "RTHK.org^{[ลิงก์เสีย]}." Bitter but healing. Retrieved on 2009-05-31.
2. "เห็นแล้วอ๋อควรพิจารณาอายุ..? ชวนย้อนวันวาน 10 ความอร่อยขนมวัยเยาว์". www.thairath.co.th. 2015-01-09.
3. "จีนห้ามขาย "เซียงจา" เหตุมีสารก่อมะเร็ง". mgronline.com (ภาษาอังกฤษ). 2014-01-23.
4. "การพัฒนาบ๊วยแผ่นจากบ๊วยดอง". kukr2.lib.ku.ac.th.
5. . FDA Enforcement Report. United States Food and Drug Administration. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-13. สืบค้นเมื่อ 2007-07-02.
6. . FDA Enforcement Report. United States Food and Drug Administration. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-11. สืบค้นเมื่อ 2007-07-02.
7. "[Nonsense] ขนม เชียงจา ที่ทุกคนต่างชอบกินมีสารก่อมะเร็งนะรู้ยัง!". www.blockdit.com.
8. "อย. ยืนยัน'ขนมเซียงจาหรือซันจา' ไทยไม่นำเข้า". www.thairath.co.th.
9. Dehghani, Shahrzad; Mehri, Soghra; Hosseinzadeh, Hossein. "The effects of Crataegus pinnatifida (Chinese hawthorn) on metabolic syndrome: A review". Iranian Journal of Basic Medical Sciences. 22 (5). doi:10.22038/ijbms.2019.31964.7678. PMC 6556496. PMID 31217924.{{cite journal}}: CS1 maint: PMC format (ลิงก์)
10. 山楂葉 Shanzhaye. Hong Kong Babtist University, School of Chinese Medicine. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2564.