ท้าววรคณานันท์ (หม่อมราชวงศ์แป้ม มาลากุล)

ท้าววรคณานันท์ มีนามเดิมว่า หม่อมราชวงศ์แป้ม เป็นธิดาในพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ กับหม่อมจับ มาลากุล ณ อยุธยา เกิดเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2419 เมื่ออายุได้ 17 ปี บิดานำขึ้นถวายตัวสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ โปรดให้ฝึกหัดราชการแผนกรักษาพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ ต่อมาเป็นผู้บัญชาการแผนกรักษาพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ โดยที่ท่านมีหน้าที่รักษากุญแจห้องเก็บพระราชทรัพย์อันมหาศาลซึ่งโดยมากเป็นเครื่องเพชรทองของประดับอันล้ำค่าของสมเด็จพระศรีพัชรินทราฯ จนคนทั้งหลายเรียกขานนามท่านว่า "คุณห้องทอง"

ท้าววรคณานันท์ (หม่อมราชวงศ์แป้ม มาลากุล) ท.จ.ว.
เกิด	หม่อมราชวงศ์แป้ม มาลากุล 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2419
เสียชีวิต	12 ธันวาคม พ.ศ. 2502 (83 ปี)
บิดามารดา	พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ หม่อมจับ มาลากุล ณ อยุธยา

นอกจากนั้นท่านมีหน้าที่สอนและควบคุมการทำดอกไม้สดในงานพระราชพิธีต่าง ๆ มีเจ้านายและข้าราชการนำบุตรหลาน มาถวายตัวในราชสำนักสมเด็จพระศรีพัชรินทราฯ รวมทั้งงานเย็บปักถักร้อยต่าง ๆ ต่อมาวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2468 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นท้าวทรงกันดาล มีตำแหน่งบังคับบัญชาการพระคลังใน ถือศักดินา 1,000 และวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2493 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ เป็นท้าววรคณานันท์ อัพภันตรปตานี ราชนารีกิจวิจารณ์ เป็นใหญ่กว่าท้าวนางทั้งปวง ตรวจสั่งสอนความผิดและชอบข้าราชการฝ่ายในทั้งปวง ถือศักดินา 3,000

ท้าววรคณานันท์ถึงอนิจกรรมเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2502 ได้รับพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส วันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2503

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2493 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
• พ.ศ. 2453 –   เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 4 (ว.ป.ร.4)
• พ.ศ. 2469 –   เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
• พ.ศ. ไม่ปรากฏ –   เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 8 ชั้นที่ 3 (อ.ป.ร.3)

อ้างอิง

1. "พระราชทานสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ง): 3890. 28 มีนาคม พ.ศ. 2468. สืบค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2559. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
2. "เรื่องพระราชทานบรรดาศักดิ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 67 (25ง): 1703–1704. 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2493. สืบค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2559. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
3. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์. เกิดวังปารุสก์. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ River Books, [ม.ป.ป.]. ISBN 974-8225-22-4
4. "แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้าและฝ่ายใน ประจำปี 2493" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 67 (25): 1807. 2 พฤษภาคม 2493. Check date values in: |date= (help)
5. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัตยุบัน ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (0ง): 3100. 19 มีนาคม พ.ศ. 2453. Check date values in: |date= (help)
6. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0ง): 3118. 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2465. Check date values in: |date= (help)

• สมโภชพระนครครบรอบร้อยปี. พระนคร : โรงพิมพ์รุ่งเรืองรัตน์, 2503. 110 หน้า. [พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพท้าววรคณานันท์ (ม.ร.ว แป้ม มาลากุล)]