fbpx
วิกิพีเดีย

ปูนา

สำหรับปูนาในสกุลอื่นดูที่ Sayamia

ปูนา
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Arthropoda
ไฟลัมย่อย: Crustacea
ชั้น: Malacostraca
อันดับ: Decapoda
อันดับฐาน: Brachyura
วงศ์: Parathelphusidae
สกุล: Somanniathelphusa
Bott, 1968
ชนิด
ดูในเนื้อหา

ปูนา (อังกฤษ: Ricefield crabs) เป็นสิ่งมีชีวิตประเภทปูน้ำจืดในวงศ์ Parathelphusidae ในสกุล Somanniathelphusa แหล่งที่อยู่มักจะอยู่ในนาข้าวจึงเรียกว่าปูนา

ปูนาแพร่กระจายพันธุ์ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รวมถึงบางพื้นที่ของภูมิภาคเอเชียตะวันออก เกษรกรผู้ปลูกข้าวในไทย ถือว่าปูนาเป็นศัตรูพืชของข้าว เพราะปูจะกัดกินต้นข้าวที่ปักดำใหม่ ๆ ทำให้ชาวนาต้องปักดำซ้ำหลายครั้ง นอกจากนี้ ปูยังขุดรูตามคันนา ทำให้คันนาไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ได้ แต่ปูนาก็เป็นอาหารราคาถูกและหาง่ายโดยเฉพาะกับวิถีชีวิตผู้คนในชนบท และเป็นส่วนประกอบสำหรับปรุงเป็นอาหารประเภทต่าง ๆ เช่น ส้มตำ

ในประเทศไทยพบมี 8 ชนิด ในภาคต่าง ๆ ดังนี้

1. Somanniathelphusa germaini พบใน 27 จังหวัดคือ คือ ภาคกลาง 22 จังหวัด ภาคตะวันตก 2 จังหวัด ภาคตะวันออก 1 จังหวัด ภาคใต้ 1 จังหวัดและภาคเหนือ 1 จังหวัด

2. Somanniathelphusa bangkokensis พบใน 18 จังหวัดคือ คือ ภาคกลาง 8 จังหวัด ภาคตะวันตก 4 จังหวัด ภาคตะวันออก 2 จังหวัด และภาคใต้ 13 จังหวัด

3. Somanniathelphusa sexpunetata พบใน 19 จังหวัดคือ คือ ภาคกลาง 1 จังหวัด ภาคตะวันตก 1 จังหวัด ภาคตะวันออก 4 จังหวัด และภาคใต้ 13 จังหวัด

4. Somanniathelphusa maehongsonensis เป็นปูชนิดใหม่ ที่พบในแห่งเดียวในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

5. Somanniathelphusa fangensis เป็นปูชนิดใหม่ที่พบในจังหวัดลำปางและเชียงใหม่

6. Somanniathelphusa denchaii เป็นปูชนิดใหม่ที่พบในจังหวัดแพร่

7. Somanniathelphusa nani เป็นปูชนิดใหม่ล่าสุดที่พบในจังหวัดน่าน

8. Somanniathelphusa dugasti (หรือ Esanthelphusa dugasti ในอดีต) พบใน ภาคกลาง 10 จังหวัด ภาคตะวันตก 3 จังหวัด ภาคตะวันออก 3 จังหวัด และภาคเหนือ 9 จังหวัด และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 16 จังหวัด

ปูนาบางชนิดเช่น S. dugasti มีอาณาเขตการแพร่กระจายกว้างมากถึง 40 จังหวัด ในภาคกลางมีปูอยู่ถึง 3 ชนิด ในภาคใต้พบมี 2 ชนิด ทางภาคเหนือบางจังหวัดพบมีชนิดเดียว

ปูนาจะพบมากในช่วงฤดูฝน ซึ่งเป็นฤดูที่อุดมสมบูรณ์ เพราะวิถีชีวิตของปูนาจะผูกพันกับน้ำ โดยผสมพันธุ์และวางไข่เพียงปีละครั้ง ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-กรกฎาคม ปูนาตัวเมียเมื่อผสมพันธุ์แล้วจะขุดรูให้สูงกว่าระดับน้ำ เพื่อเตรียมอุ้มไข่และจะไม่ลอกคราบจนกว่าไข่จะฟักเป็นตัว ปูนาส่วนใหญ่จะออกหากินในเวลากลางคืน ใช้การลอกคราบราว 13-15 ครั้ง หลังจากฟักเป็นตัว ใช้เวลาประมาณ 6-8 เดือนจึงโตเต็มวัย นอกจากนี้แล้วจากการศึกษาพบว่าเปลือกของปูนามีสารไคตินสูงถึงร้อยละ 19.27 ในสภาพน้ำหนักแห้ง ในขณะที่เปลือกของปูทะเลมีเพียงร้อยละ 14.14 เท่านั้น ดังนั้นเปลือกของปูนาจึงมีประโยชน์ใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตไคโตซานได้เป็นอย่างดีกว่าสัตว์จำพวกครัสเตเชียนอย่างอื่น

การจำแนก

  • Somanniothelphusa amoyensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa araeochela Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa bawangensis Dai & Xing, 1994
  • Somanniothelphusa boyangensis Dai, Peng & Zhou, 1994
  • Somanniothelphusa brevipodum Tai, Song,He, Cao, Xu & Zhong, 1975
  • Somanniothelphusa dangi Yeo & Nguyen, 1999
  • Somanniothelphusa falx Ng & Dudgeon, 1992
  • Somanniothelphusa gaoyunensis Dai, Peng & Zhou, 1994
  • Somanniothelphusa grayi (Alcock, 1909)
  • Somanniothelphusa guillinensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa hainanensis Dai & Xing, 1994
  • Somanniothelphusa huaanensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa huanglungensis Dai, Peng & Zhou, 1994
  • Somanniothelphusa kyphuensis Dang, 1975
  • Somanniothelphusa lacuvita Ng, 1995
  • Somanniothelphusa linchuanensis Dai, Peng & Zhou, 1994
  • Somanniothelphusa longicaudus Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa megachela Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa nanningensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa pax Ng & Kosuge, 1995
  • Somanniothelphusa plicatus (Fabricius, 1798)
  • Somanniothelphusa qiongshanensis Dai & Xing, 1994
  • Somanniothelphusa ruijiensis Dai, Peng & Zhou, 1994
  • Somanniothelphusa sinensis (H. Milne-Edwards, 1853)
  • Somanniothelphusa taiwanensis Bott, 1968
  • Somanniothelphusa tongzhaensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa triangularis Dang & Hai, 2005
  • Somanniothelphusa yangshanensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa yuilinensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa zanklon Ng & Dudgeon, 1992
  • Somanniothelphusa zhangpuensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa zhapoensis Naiyanetr & Dai, 1997
  • Somanniothelphusa zhongshiensis Dai, Peng & Zhou, 1994

อ้างอิง

  1. สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดย พระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เล่ม 3
  2. Peter K. L. Ng, Danièle Guinot & Peter J. F. Davie (2008). "Systema Brachyurorum: Part I. An annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world" (PDF). Raffles Bulletin of Zoology. 17: 1–286.
  3. การเลี้ยงปูนา
  4. หน้า 24 เกษตร, ปูนาประโยชน์มาก ถึงเวลาส่งเสริมเลี้ยงเชิงพาณิชย์. "เกษตรนวัตกรรม". เดลินิวส์ฉบับที่ 23,827: วันพุธที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2558 แรม 3 ค่ำ เดือน 2 ปีมะเมีย

แหล่งข้อมูลอื่น

  • ศรีจันทรัตน์ กันทะวัง, ปูนา อาหารโปรตีนราคาถูก, เว็บไซต์วิถีชาวบ้าน

นา, สำหร, บในสก, ลอ, นด, sayamia, การจำแนกช, นทางว, ทยาศาสตร, อาณาจ, กร, animaliaไฟล, arthropodaไฟล, มย, อย, crustaceaช, malacostracaอ, นด, decapodaอ, นด, บฐาน, brachyuraวงศ, parathelphusidaeสก, somanniathelphusa, bott, 1968ชน, ดด, ในเน, อหา, งกฤษ, ricefield, . sahrbpunainskulxunduthi Sayamia punakarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Arthropodaiflmyxy Crustaceachn Malacostracaxndb Decapodaxndbthan Brachyurawngs Parathelphusidaeskul Somanniathelphusa Bott 1968chnidduinenuxha puna xngkvs Ricefield crabs epnsingmichiwitpraephthpunacudinwngs Parathelphusidae inskul Somanniathelphusa aehlngthixyumkcaxyuinnakhawcungeriykwapunapunaaephrkracayphnthuthwipinphumiphakhexechiytawnxxkechiyngitrwmthungbangphunthikhxngphumiphakhexechiytawnxxk eksrkrphuplukkhawinithy thuxwapunaepnstruphuchkhxngkhaw ephraapucakdkintnkhawthipkdaihm thaihchawnatxngpkdasahlaykhrng nxkcakni puyngkhudrutamkhnna thaihkhnnaimsamarthkkekbnaiwid aetpunakepnxaharrakhathukaelahangayodyechphaakbwithichiwitphukhninchnbth aelaepnswnprakxbsahrbprungepnxaharpraephthtang echn smta 1 2 inpraethsithyphbmi 8 chnid inphakhtang dngni1 Somanniathelphusa germaini phbin 27 cnghwdkhux khux phakhklang 22 cnghwd phakhtawntk 2 cnghwd phakhtawnxxk 1 cnghwd phakhit 1 cnghwdaelaphakhehnux 1 cnghwd2 Somanniathelphusa bangkokensis phbin 18 cnghwdkhux khux phakhklang 8 cnghwd phakhtawntk 4 cnghwd phakhtawnxxk 2 cnghwd aelaphakhit 13 cnghwd3 Somanniathelphusa sexpunetata phbin 19 cnghwdkhux khux phakhklang 1 cnghwd phakhtawntk 1 cnghwd phakhtawnxxk 4 cnghwd aelaphakhit 13 cnghwd4 Somanniathelphusa maehongsonensis epnpuchnidihm thiphbinaehngediywincnghwdaemhxngsxn5 Somanniathelphusa fangensis epnpuchnidihmthiphbincnghwdlapangaelaechiyngihm6 Somanniathelphusa denchaii epnpuchnidihmthiphbincnghwdaephr7 Somanniathelphusa nani epnpuchnidihmlasudthiphbincnghwdnan8 Somanniathelphusa dugasti hrux Esanthelphusa dugasti inxdit phbin phakhklang 10 cnghwd phakhtawntk 3 cnghwd phakhtawnxxk 3 cnghwd aelaphakhehnux 9 cnghwd aelaphakhtawnxxkechiyngehnux 16 cnghwdpunabangchnidechn S dugasti mixanaekhtkaraephrkracaykwangmakthung 40 cnghwd inphakhklangmipuxyuthung 3 chnid inphakhitphbmi 2 chnid thangphakhehnuxbangcnghwdphbmichnidediyw 3 punacaphbmakinchwngvdufn sungepnvduthixudmsmburn ephraawithichiwitkhxngpunacaphukphnkbna odyphsmphnthuaelawangikhephiyngpilakhrng inrahwangeduxnkumphaphnth krkdakhm punatwemiyemuxphsmphnthuaelwcakhudruihsungkwaradbna ephuxetriymxumikhaelacaimlxkkhrabcnkwaikhcafkepntw punaswnihycaxxkhakininewlaklangkhun ichkarlxkkhrabraw 13 15 khrng hlngcakfkepntw ichewlapraman 6 8 eduxncungotetmwy nxkcakniaelwcakkarsuksaphbwaepluxkkhxngpunamisarikhtinsungthungrxyla 19 27 insphaphnahnkaehng inkhnathiepluxkkhxngputhaelmiephiyngrxyla 14 14 ethann dngnnepluxkkhxngpunacungmipraoychnichepnsartngtninkarphlitikhotsanidepnxyangdikwastwcaphwkkhrsetechiynxyangxun 4 karcaaenk aekikhSomanniothelphusa amoyensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa araeochela Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa bawangensis Dai amp Xing 1994 Somanniothelphusa boyangensis Dai Peng amp Zhou 1994 Somanniothelphusa brevipodum Tai Song He Cao Xu amp Zhong 1975 Somanniothelphusa dangi Yeo amp Nguyen 1999 Somanniothelphusa falx Ng amp Dudgeon 1992 Somanniothelphusa gaoyunensis Dai Peng amp Zhou 1994 Somanniothelphusa grayi Alcock 1909 Somanniothelphusa guillinensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa hainanensis Dai amp Xing 1994 Somanniothelphusa huaanensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa huanglungensis Dai Peng amp Zhou 1994 Somanniothelphusa kyphuensis Dang 1975 Somanniothelphusa lacuvita Ng 1995 Somanniothelphusa linchuanensis Dai Peng amp Zhou 1994 Somanniothelphusa longicaudus Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa megachela Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa nanningensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa pax Ng amp Kosuge 1995 Somanniothelphusa plicatus Fabricius 1798 Somanniothelphusa qiongshanensis Dai amp Xing 1994 Somanniothelphusa ruijiensis Dai Peng amp Zhou 1994 Somanniothelphusa sinensis H Milne Edwards 1853 Somanniothelphusa taiwanensis Bott 1968 Somanniothelphusa tongzhaensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa triangularis Dang amp Hai 2005 Somanniothelphusa yangshanensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa yuilinensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa zanklon Ng amp Dudgeon 1992 Somanniothelphusa zhangpuensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa zhapoensis Naiyanetr amp Dai 1997 Somanniothelphusa zhongshiensis Dai Peng amp Zhou 1994 2 xangxing aekikh saranukrmithysahrbeyawchn ody phrarachprasngkhinphrabathsmedcphraecaxyuhw elm 3 2 0 2 1 Peter K L Ng Daniele Guinot amp Peter J F Davie 2008 Systema Brachyurorum Part I An annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world PDF Raffles Bulletin of Zoology 17 1 286 kareliyngpuna hna 24 ekstr punapraoychnmak thungewlasngesrimeliyngechingphanichy ekstrnwtkrrm edliniwschbbthi 23 827 wnphuththi 7 mkrakhm ph s 2558 aerm 3 kha eduxn 2 pimaemiyaehlngkhxmulxun aekikhsricnthrtn knthawng puna xaharoprtinrakhathuk ewbistwithichawbanekhathungcak https th wikipedia org w index php title puna amp oldid 9532269, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม