พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร
มหาอำมาตย์เอก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร (2 กรกฎาคม พ.ศ. 2418 - 5 ตุลาคม พ.ศ. 2471) อดีตเสนาบดีกระทรวงยุติธรรม องคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนเรศรวรฤทธิ์ กับหม่อมสุภาพ
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร | |
---|---|
พระวรวงศ์เธอ ชั้น 4 พระองค์เจ้าชั้นตรี | |
เสนาบดีกระทรวงยุติธรรม | |
ดำรงตำแหน่ง | พ.ศ. 2453 - พ.ศ. 2455 |
ก่อนหน้า | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ |
ถัดไป | เจ้าพระยาอภัยราชามหายุติธรรมธร (หม่อมราชวงศ์ลพ สุทัศน์) |
หม่อม | หม่อมเชื่อม กฤดากร ณ อยุธยา หม่อมปรุง กฤดากร ณ อยุธยา |
บุตร | 5 คน |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนเรศรวรฤทธิ์ |
พระมารดา | หม่อมสุภาพ กฤดากร ณ อยุธยา |
ประสูติ | 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2418 จังหวัดพระนคร ประเทศสยาม |
สิ้นพระชนม์ | 5 ตุลาคม พ.ศ. 2471 (53 ปี) กรุงเจนีวา สมาพันธรัฐสวิส |
พระประวัติ
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร ประสูติเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2418 มีพระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าจรูญศักดิ์ กฤดากร พระองค์จบการศึกษาวิชาทางกฎหมายจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์และเนติบัณฑิตอังกฤษ เมื่อสำเร็จการศึกษาทรงเริ่มรับราชการในตำแหน่งเลขานุการพิเศษ กระทรวงต่างประเทศ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร เมื่อ พ.ศ. 2455 พระองค์มีหม่อม 2 คนคือหม่อมเชื่อมและหม่อมปรุง ทรงมีโอรสและธิดา คือ
1.หม่อมราชวงศ์ บุญระบือ กฤดากร
2.หม่อมราชวงศ์ บรรลือศักดิ์ กฤดากร
3.หม่อมราชวงศ์ สมัครสมาน กฤดากร
4.หม่อมราชวงศ์ เจริญศักดิ์ กฤดากร
5.หม่อมราชวงศ์ ถนอมศักดิ์ กฤดากร
การรับราชการ
- เลขานุการพิเศษ กระทรวงต่างประเทศ
- 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2443 เลขานุการ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย
- 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2444 เลขานุการ กระทรวงมหาดไทย
- 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2445 ปลัดเทศาภิบาลมณฑลนครศรีธรรมราช
- ผู้ว่าราชการเมืองสงขลา
- 7 กันยายน พ.ศ. 2449 อัครราชทูตไทยประจำกรุงปารีส โรม มาดริด ลิสบอน
- 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 เสด็จกลับมารับราชการที่กรุงเทพ
- 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 รองเสนาบดีกระทรวงยุติธรรม
- 26 มิถุนายน พ.ศ. 2453 รั้งตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงยุติธรรม
- 27 มกราคม พ.ศ. 2454(นับแบบปัจจุบัน) เสนาบดีกระทรวงยุติธรรม
- 28 มิถุนายน พ.ศ. 2455 อัครราชทูตพิเศษผู้มีอำนาจเต็มประจำกรุงปารีส
เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน ค.ศ. 1919 (พ.ศ. 2462) ทรงเป็นผู้แทนสยาม ลงนามในสนธิสัญญาแวร์ซายส์ครั้งสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 1 ร่วมกับพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นเทววงศวโรทัย
สิ้นพระชนม์
พระองค์ประชวรพระโรคพระวักกะ (ไต) พิการ และสิ้นพระชนม์ด้วยพระหทัย (หัวใจ) พิการเมื่อวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2471 ณ กรุงเจนีวา รวมพระชันษาได้ 53 ปี 95 วัน
พระเกียรติยศ
พระอิสริยยศ
- หม่อมเจ้าจรูญศักดิ์ กฤดากร
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร
ธรรมเนียมพระยศของ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร | |
---|---|
การทูล | ฝ่าพระบาท |
การแทนตน | เกล้ากระหม่อม/เกล้ากระหม่อมฉัน |
การขานรับ | เกล้ากระหม่อม/เพคะ |
พระยศ
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร | |
---|---|
รับใช้ | กระทรวงยุติธรรม กองเสือป่า |
ชั้นยศ | มหาอำมาตย์เอก นายหมวดเอก |
พระยศพลเรือน
- มหาอำมาตย์เอก
- มหาอำมาตย์ตรี
พระยศเสือป่า
- นายหมวดเอก
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
พระองค์ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ดังนี้
- พ.ศ. 2455 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์รัตนวราภรณ์ (ร.ว.)
- พ.ศ. 2455 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2452 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
- พ.ศ. 2450 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
- พ.ศ. 2452 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2462 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์วัลลภาภรณ์ (ว.ภ.)
- พ.ศ. 2444 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์ช้างเผือก (จ.ช.)
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
- พ.ศ. 2454 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)
พงศาวลี
พงศาวลีของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/A/109.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/D/2167.PDF
- ราชกิจจานุเบกษา,การพระราชพิธีตั้งองคมนตรี
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนา หม่อมเจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร ขึ้นเป็นพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้า, เล่ม ๒๙, ตอน ง, ๘ กันยายน พ.ศ. ๒๔๕๕, หน้า ๑๒๕๐
- แจ้งความกระทรวงมหาดไทย
- พระราชทานสัญญาบัตร์ตำแหน่งน่าที่ราชการ
- แจ้งความกระทรวงมหาดไทย
- พระราชทานสัญญาบัตรตำแหน่งน่าที่ราชการ
- ข้าราชการกราบถวายบังคมลา
- การตั้งหม่อมเจ้าจรูญศักดิ์
- หม่อมเจ้าจรูญศักดิ์กฤษฎากรเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2452/D/687.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/A/31.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/A/146.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/A/109.PDF
- ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นพระชนม์, เล่ม ๔๕, ตอน ง, ๒๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๑, หน้า ๒๖๓๙
- "พระบรมราชโองการ ประกาศพระราชทานยศ แก่ ข้าราชการ กระทรวงยุติธรรม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28: 920. 13 สิงหาคม 2454. สืบค้นเมื่อ 4 มีนาคม 2564. Check date values in:
|accessdate=, |date=
(help) - แจ้งความกระทรวงวัง
- พระราชทานยศเสือป่า
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/1397.PDF
- การสถาปนาพระอิศริยยศ หม่อมเจ้าจรูญศักดิ์กฤดากร ขึ้นเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 29 หน้า 1246 วันที่ 8 กันยายน 2455
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2452/D/2000_1.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2450/013/331_1.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2452/D/1847.PDF
- รายพระนามเสนาบดีผู้ได้รับพระราชทานตราวัลภาภรณ์ ในงานเฉลิมพระชนม์พรรษา เล่ม 36 หน้า 3007 ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 4 มกราคม 2462
- พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๕, เล่ม ๒๘, ตอน ๐ ง, ๙ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๔, หน้า ๔๙