มัคท์แอร์ไกรฟุง

มัคท์แอร์ไกรฟุง (เยอรมัน: Machtergreifung  ฟังเสียง ) เป็นคำในภาษาเยอรมัน หมายความว่า "การยึดอำนาจ" คำคำนี้มักจะหมายถึง การขึ้นสู่อำนาจของพรรคนาซีในสาธารณรัฐไวมาร์ เมื่อวันที่ 30 มกราคม ค.ศ. 1933

แผ่นกระดานชนวนระลึกถึงสมาชิกของไรชส์ทาค จำนวน 96 คน ซึ่งถูกกำจัดโดยพรรคนาซีหลังจากที่พรรคนาซีก้าวขึ้นสู่อำนาจในปี 1933 ณ กรุงเบอร์ลิน

ในตอนแรก คำว่า มัคท์แอร์ไกรฟุง เป็นคำที่พรรคนาซีกุขึ้นเองเพื่อพรรณนาถึงการขึ้นสู่อำนาจด้วยการใช้กำลัง (เหตุการณ์ดังกล่าวเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า นาซิโยนาเลอแอร์เฮบุง (เยอรมัน: Nationale Erhebung) หรือ "กบฏแห่งชาติ" ตั้งแต่การขึ้นสู่อำนาจของอดอล์ฟ ฮิตเลอร์เป็นผลจากการใช้เล่ห์เหลี่ยมมากกว่าการปฏิวัติด้วยกำลัง นักประวัติศาสตร์จึงได้วิพากษ์วิจารณ์คำดังกล่าว และบางครั้งก็ได้เลี่ยงไปใช้คำว่า มัคท์อือเบอร์ทรากุง (เยอรมัน: Machtübertragung) หรือ "การกุมอำนาจ" และคำว่า มัคท์แอร์ชไลชุง (เยอรมัน: Machterschleichung) หรือ "การลอบกุมอำนาจ" แทน

ส่วนอีกคำหนึ่งที่ใช้บรรยายถึงการขึ้นสู่อำนาจของพรรคนาซี คือ การปฏิวัติสีน้ำตาล

หลังจากเหตุการณ์มัคท์แอร์ไกรฟุง ในปี ค.ศ. 1933 ได้เกิดเหตุการณ์ ไกลช์ชัลทุง ขึ้นตามมาในปี ค.ศ. 1934 ซึ่งเป็นการกำจัดศัตรูทางการเมืองซึ่งเป็นฝ่ายตรงข้ามของพรรคนาซี ซึ่งอาจจะเป็นกลุ่มบุคคลผู้มีอิทธิพล อย่างเช่น สหภาพการค้าหรือพรรคการเมืองได้

อ้างอิง

1. Toland, John Hitler: The Pictorial Documentary of his Life Garden City, New York:1978 Doubleday & Sons Chapter 5 "The Brown Revolution" Pages 42-60

วรรณกรรม

• Richard J. Evans: Das Dritte Reich - Aufstieg, München 2004, ISBN 3-421-05652-8 (เยอรมัน)
• Norbert Frei: Machtergreifung. Anmerkungen zu einem historischen Begriff. In: Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte. (VfZ) 31/1983, S. 136–145 (เยอรมัน)
• Gotthard Jasper: Die gescheiterte Zähmung. Wege zur Machtergreifung Hitlers 1930-1934. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1986 (Neue Historische Bibliothek), ISBN 3-518-11270-8 (เยอรมัน)