มุมทิศ

มุมทิศ ภาคทิศ หรือ แอซิมัท (อังกฤษ: azimuth) เป็นการวัดมุมในพิกัดทรงกลม เวกเตอร์จากผู้สังเกต (จุดกำเนิด) ไปยังจุดที่สนใจจะถูกฉายโดยตรง (ตั้งฉาก) ลงบนระนาบอ้างอิง มุมระหว่างเวกเตอร์จากการฉายและเวกเตอร์อ้างอิงบนระนาบอ้างอิงเรียกว่ามุมทิศ

มุมทิศ (สีน้ำเงิน) ที่ได้จากผู้สังเกต และดาวเหนือศีรษะ

วิกิพจนานุกรม มีความหมายของคำว่า:
azimuth

ตัวอย่างของมุมทิศคือการวัดตำแหน่งของดวงดาวบนท้องฟ้า ดาวเป็นจุดที่สนใจ ระนาบอ้างอิงคือขอบฟ้าหรือผิวน้ำ และอ้างอิงเวกเตอร์จากจุดทางทิศเหนือ มุมทิศคือมุมระหว่างจุดทิศเหนือและการฉายตั้งตรงของดาวลงสู่ขอบฟ้า

โดยทั่วไปมุมทิศมีหน่วยเป็นองศา (°) แนวคิดของมุมทิศนำไปประยุกต์ใช้ได้หลากหลาย ทั้งในการเดินเรือ, การวัดตำแหน่งดาว, การทำแผนที่, การทำเหมือง และ การใช้ปืนใหญ่ คำว่า azimuth กลายมาจาก คำในภาษาอาหรับ: السمت as-simt แปลว่า ทิศทาง ซึ่งหมายถึงเส้นทางหรือทิศทางของบุคคลที่หันหน้าออกไป

มุมทิศที่อ้างอิงทิศเหนือ

จากทิศเหนือวนตามเข็มนาฬิกา
ทิศเหนือ	0° หรือ 360°	ทิศใต้	180°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือกึ่งเหนือ	22.5°	ทิศตะวันตกเฉียงใต้กึ่งใต้	202.5°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ	45°	ทิศตะวันตกเฉียงใต้	225°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือกึ่งตะวันออก	67.5°	ทิศตะวันตกเฉียงใต้กึ่งตะวันตก	247.5°
ทิศตะวันออก	90°	ทิศตะวันตก	270°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้กึ่งตะวันออก	112.5°	ทิศตะวันตกเฉียงเหนือกึ่งตะวันตก	292.5°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้	135°	ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ	315°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้กึ่งใต้	157.5°	ทิศตะวันตกเฉียงเหนือกึ่งเหนือ	337.5°

อ้างอิง

1. นิพนธ์ ทรายเพชร, อารี สวัสดี และ บุญรักษา สุนทรธรรม. พจนานุกรมศัพท์ดาราศาสตร์ อังกฤษ-ไทย เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 6 รอบ 5 ธันวาคม 2542. กรุงเทพฯ : สมาคมดาราศาสตร์ไทย, 2548. 267 หน้า. ISBN 974-93621-6-0
2. ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน
3. http://dictionary.reference.com/browse/azimuth

• Rutstrum, Carl, The Wilderness Route Finder, University of Minnesota Press (2000), ISBN 0816636613
• U.S. Army, Advanced Map and Aerial Photograph Reading, FM 21-26, Headquarters, War Department, Washington, D.C. (17 September 1941)
• U.S. Army, Advanced Map and Aerial Photograph Reading, FM 21-26, Headquarters, War Department, Washington, D.C. (23 December 1944)
• U.S. Army, Map Reading and Land Navigation, FM 21-26, Headquarters, Dept. of the Army, Washington, D.C. (7 May 1993)