ลัทธิบูชาบุคคลของเฮย์แดร์ แอลีเยฟ

ลัทธิบูชาบุคคลของเฮย์แดร์ แอลีเยฟ หรือที่เรียกว่า ลัทธิเฮย์แดร์ (อังกฤษ: Heydarism) (อาเซอร์ไบจาน: heydərizm), เป็นส่วนสำคัญของการเมืองและวัฒนธรรมของอาเซอร์ไบจานนับตั้งแต่เขาขึ้นดำรงตำแหน่งในปี 1993 และยังคงอยู่เรื่อยมาแม้จะเสียชีวิตไปแล้วในปี 2003 ที่ซึ่งบุตรชาย อิลฮัม แอลีเยฟ ขึ้นสืบทอดตำแหน่งของเขา แอลีเยฟเป็นอดีตสมาชิกโปลิตบูโร และผู้นำสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตอาเซอร์ไบจานตั้งแต่ปี 1969 ถึงปี 1987 และขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีแห่งอาเซอร์ไบจานในปี 1993 จากนั้นมา เขาได้วางแผนออกแบบระบบอัตตาธิปไตยที่มีตนเองเป็นผู้กุมอำนาจเด็ดขาด และพึ่งพาคนในครอบครัว สมาชิกในตระกูล และรายได้จากน้ำมันเป็นหลัก แอลีเยฟถูกมองว่าเป็นผู้ละเมิดสิทธิมนุษยชน และเป็นผู้ตั้งระบบเผด็จการของตนเองขึ้นมา นักวิจารณ์บางส่วนถึงกับเรียกขานระบอบของเขาว่าเข้าข่ายเผด็จการเบ็ดเสร็จ

อนุสรณ์เฮย์แดร์ แอลีเยฟในอำเภอแบแลกัน

ในอาเซอร์ไบจาน แอลีเยฟได้รับการนำเสนอในรูปของ "ผู้นำแห่งชาติของชาวอาเซอร์ไบจาน" (national leader of the Azeri nation) ทุกเมืองใหญ่เล็กในประเทศอาเซอร์ไบจาน ต้องมีถนนอย่างน้อยหนึ่งเส้นที่ตั้งชื่อตามเฮย์แดร์ แอลีเยฟ รวมถึงถนนสายสำคัญในใจกลางเมืองบากู นอกจากนี้ ข้อมูลทางการยังระบุว่ามีศูนย์และพิพิธภัณฑ์รวม 60 แห่งในประเทศที่ใช้ชื่อเขา

ลัทธิบูชาบุคคลของเขาถูกนำไปเปรียบกับลัทธิบูชาบุคคลที่มีในสหภาพโซเวียต โดยมีลักษณะของความกลัวอยู่ตลอดในประชาชน และมีการเซนเซอร์สื่ออย่างหนัก และลัทธินี้ยังคงอยู่แม้เขาจะเสียชีวิตไปแล้ว Zafar Guliyev นักวิเคราะห์ชาวอาเซอร์ไบจาน ระบุว่าการแต่งตั้งอิลฮัม แอลีเยฟ บุตรชายของเขาขึ้นเป็นผู้สืบทอดในปี 2003 ยิ่งส่งเสริมลัทธิบูชาบุคคลของบิดาและยังเป็นการเขียนประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของอาเซอร์ไบจานขึ้นใหม่

อ้างอิง

1. (PDF). Parliamentary Assembly of the Council of Europe. 20 September 2004. p. 12. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 22 November 2014. It should also reconsider the disadvantages of «heydarism», the personality cult following the deceased President...
2. Muradova, Mina (12 October 2008). . eurasianet.org. Open Society Institute. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 March 2017. สืบค้นเมื่อ 22 November 2014. ...Heydarism [a reference to the late President Heydar Aliyev, father of current President Ilham Aliyev] as a cult of the personality...
3. Bahadir, Xaliq (13 May 2013). "Tanınmışların heydərizm dartışması". azadliq.info (ภาษาอาเซอร์ไบจาน).
4. "Heidar Aliev, maestro of the Caucasus". The Economist. August 31, 2000. สืบค้นเมื่อ September 24, 2012.
5. Kucera, Joshua (May 20, 2008). "Travels in the Former Soviet Union. Entry 2: The Cult of Heydar Aliyev". Slate. สืบค้นเมื่อ September 23, 2012.
6. . Baku/Brussels: International Crisis Group. April 13, 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 2, 2012. สืบค้นเมื่อ September 30, 2012.
7. Karatnycky, Freedom House Survey Team; Adrian; editor; coordinator, survey (1999). Freedom in the world: the annual survey of political rights & civil liberties, 1998-1999. New Brunswick: Transaction Pub. p. 77. ISBN 0-7658-0012-8. {{cite book}}: |author2= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
8. Sedat Laciner, Mehmet Ozcan, Ihsan Bal and Halil Ibrahim Bahar (eds.) (2009). USAK Yearbook of International Politics and Law Vol. 2. International Strategic Research Organization. p. 364. ISBN 978-605-4030-09-5. {{cite book}}: |author= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
9. Day, [edited by] Alan J.; East, Roger; Thomas, Richard (2002). A political and economic dictionary of Eastern Europe (1. ed.). London: Europa Publications. p. 16. ISBN 1-85743-063-8. {{cite book}}: |first= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
10. (ภาษารัสเซีย). Radio Free Europe/Radio Liberty. 12 October 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 August 2011. สืบค้นเมื่อ 30 September 2012.
11. "Heydar Aliyev Ave". Google Maps. สืบค้นเมื่อ 1 October 2012.
12. Minahan, James (1998). Miniature empires: a historical dictionary of the newly independent states (1. ed.). Westport, Conn.: Greenwood. p. 29. ISBN 0-313-30610-9.
13. "Зафар Гулиев: Азербайджан в тисках клана и культа личности [Zafar Guliyev: Azerbaijan is in the grip of clans and personality cults]" (ภาษารัสเซีย). REGNUM. 2007. สืบค้นเมื่อ 30 September 2012.